تعاون بر تقوا (قرآن): تفاوت بین نسخهها
(صفحهای تازه حاوی « یکی از ثمرات مهم تعاون و همکاری نزدیکی به خداوند و مردم است. همانطور که...» ایجاد کرد) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
یکی از ثمرات مهم [[تعاون]] و همکاری نزدیکی به [[خداوند]] و مردم است. همانطور که [[پیامبر اکرم (صلیاللهوعلیهوآله)]] میفرماید: بخشنده هم به[[ خدا]]نزدیک میشود و هم به مردم. | یکی از ثمرات مهم [[تعاون]] و همکاری نزدیکی به [[خداوند]] و مردم است. همانطور که [[پیامبر اکرم (صلیاللهوعلیهوآله)]] میفرماید: بخشنده هم به[[ خدا]]نزدیک میشود و هم به مردم. | ||
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/11008/71/354 بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۷۱، ص۳۵۴.] | [http://lib.eshia.ir/11008/71/354 بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۷۱، ص۳۵۴.] | ||
− | + | </ref> | |
==لزوم تعاون اهل ایمان== | ==لزوم تعاون اهل ایمان== | ||
[[تعاون]] اهل [[ایمان]] با یکدیگر بر اساس [[تقوا]] و پارسایی لازم است. | [[تعاون]] اهل [[ایمان]] با یکدیگر بر اساس [[تقوا]] و پارسایی لازم است. | ||
«یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که [[ایمان]] آوردهاید! شعائر و حدود [[الهی]] (و مراسم [[حج]] را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را [[حلال]] ندانید! و نه ماه [[حرام]] را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه [[خدا]] برای به دست آوردن فضل [[پروردگار]] و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از [[احرام]] بیرون آمدید، صیدکردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به [[مسجد الحرام]] (در سال حدیبیه ) بازداشتند، نباید شما را وادار به [[تعدّی]] و [[تجاوز]] کند! و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه [[گناه]] و [[تعدّی]] همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) [[خدا]] بپرهیزید که مجازات [[خدا]] شدید است! | «یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که [[ایمان]] آوردهاید! شعائر و حدود [[الهی]] (و مراسم [[حج]] را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را [[حلال]] ندانید! و نه ماه [[حرام]] را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه [[خدا]] برای به دست آوردن فضل [[پروردگار]] و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از [[احرام]] بیرون آمدید، صیدکردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به [[مسجد الحرام]] (در سال حدیبیه ) بازداشتند، نباید شما را وادار به [[تعدّی]] و [[تجاوز]] کند! و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه [[گناه]] و [[تعدّی]] همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) [[خدا]] بپرهیزید که مجازات [[خدا]] شدید است! | ||
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/17001/1/106/2 مائده/سوره۵، آیه۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/106/2 مائده/سوره۵، آیه۲.] | ||
− | + | </ref> | |
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/50082/4/252/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1 تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۴، ص۲۵۲.] | [http://lib.eshia.ir/50082/4/252/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1 تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۴، ص۲۵۲.] | ||
− | + | </ref> | |
===مقایسه اسلام با دیگر سنتهاى اجتماعى=== | ===مقایسه اسلام با دیگر سنتهاى اجتماعى=== | ||
و اگر بین [[سنت]] و سیره [[اسلام]] و سنتى که سایر امت هاى متمدن و غیر متمدن در خصوص احترام عهد و پیمان دارند مقایسه کنى ، و مخصوصا اخبارى را که همه روزه از رفتار امت هاى قوى با کشورهاى ضعیف مى شنویم که در معاملات و پیمانهایشان چگونه معامله مى کنند؟! و در نظر بگیرى که تازمانى که با پیمان خود آنها را مى دوشند پاى بند پیمان خود هستند، و زمانى که احساس کنند که عهد و پیمان به نفع دولتشان و مصالح مردمشان نیست آن را زیر پا مى گذارند، آن وقت فرق بین دو سنت را در رعایت حق و در خدمت حقیقت بودن را لمس مى کنى . | و اگر بین [[سنت]] و سیره [[اسلام]] و سنتى که سایر امت هاى متمدن و غیر متمدن در خصوص احترام عهد و پیمان دارند مقایسه کنى ، و مخصوصا اخبارى را که همه روزه از رفتار امت هاى قوى با کشورهاى ضعیف مى شنویم که در معاملات و پیمانهایشان چگونه معامله مى کنند؟! و در نظر بگیرى که تازمانى که با پیمان خود آنها را مى دوشند پاى بند پیمان خود هستند، و زمانى که احساس کنند که عهد و پیمان به نفع دولتشان و مصالح مردمشان نیست آن را زیر پا مى گذارند، آن وقت فرق بین دو سنت را در رعایت حق و در خدمت حقیقت بودن را لمس مى کنى . | ||
آرى سزاوار منطق [[دین]] همین ، و لایق منطق آنان همان است ، چون در [[دنیا]] بیش از دو منطق وجود ندارد یک منطق مى گوید: باید حق رعایت شود، حال رعایت آن به هر قیمتى که مى خواهد تمام شود، زیرا در رعایت حق ، مجتمع سود مى برد، و منطقى دیگر مى گوید: منافع مردم باید رعایت شود، حال به هر وسیله اى که مى خواهد باشد، هر چند که منافع امت با زیر پا گذاشتن حق باشد، منطق اول منطق [[دین]] ، و دوم منطق تمامى سنت هاى اجتماعى دیگر است ، چه سنت هاى وحشى ، و چه متمدن ، چه استبدادى و دموکراتى ، و چه [[کمونیستى ]]و چه غیر آن . | آرى سزاوار منطق [[دین]] همین ، و لایق منطق آنان همان است ، چون در [[دنیا]] بیش از دو منطق وجود ندارد یک منطق مى گوید: باید حق رعایت شود، حال رعایت آن به هر قیمتى که مى خواهد تمام شود، زیرا در رعایت حق ، مجتمع سود مى برد، و منطقى دیگر مى گوید: منافع مردم باید رعایت شود، حال به هر وسیله اى که مى خواهد باشد، هر چند که منافع امت با زیر پا گذاشتن حق باشد، منطق اول منطق [[دین]] ، و دوم منطق تمامى سنت هاى اجتماعى دیگر است ، چه سنت هاى وحشى ، و چه متمدن ، چه استبدادى و دموکراتى ، و چه [[کمونیستى ]]و چه غیر آن . | ||
خواننده عزیز توجه فرمود که [[اسلام]] عنایتى که در باب رعایت عهد و پیمان دارد را منحصر در عهد اصطلاحى نکرد، بلکه حکم را آن قدر عمومیت داد که شامل هر شالوده و اساسى که بر آن اساس بنائى ساخته مى شود بگردد، و در باره همه این عهدها چه اصطلاحیش و چه غیر اصطلاحیش سفارش فرمود. | خواننده عزیز توجه فرمود که [[اسلام]] عنایتى که در باب رعایت عهد و پیمان دارد را منحصر در عهد اصطلاحى نکرد، بلکه حکم را آن قدر عمومیت داد که شامل هر شالوده و اساسى که بر آن اساس بنائى ساخته مى شود بگردد، و در باره همه این عهدها چه اصطلاحیش و چه غیر اصطلاحیش سفارش فرمود. | ||
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/50081/5/262/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A1%D9%84%D9%87 ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۵، ص۲۶۲.] | [http://lib.eshia.ir/50081/5/262/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A1%D9%84%D9%87 ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۵، ص۲۶۲.] | ||
− | + | </ref> | |
==زمینه ساز تعاون== | ==زمینه ساز تعاون== | ||
توجه به[[ کیفر]] سخت [[خداوند]] ، زمینه ساز [[تعاون]] براساس [[تقوا]] میباشد. | توجه به[[ کیفر]] سخت [[خداوند]] ، زمینه ساز [[تعاون]] براساس [[تقوا]] میباشد. | ||
«یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که [[ایمان]] آوردهاید! شعائر و حدود [[الهی]] (و مراسم [[حج]] را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را [[حلال]] ندانید! و نه ماه[[ حرام]] را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه [[خدا]]رای به دست آوردن فضل [[پروردگار]] و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از [[احرام]] بیرون آمدید، صید کردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به مسجد الحرام (در سال حدیبیه) بازداشتند، نباید شما را وادار به [[تعدّی]] و [[تجاوز]] کند! و (همواره) در راه نیکی و [[پرهیزگار]] با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه [[گناه]] و [[تعدّی]] همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) [[خدا]] بپرهیزید که مجازات [[خدا]] شدید است! | «یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که [[ایمان]] آوردهاید! شعائر و حدود [[الهی]] (و مراسم [[حج]] را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را [[حلال]] ندانید! و نه ماه[[ حرام]] را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه [[خدا]]رای به دست آوردن فضل [[پروردگار]] و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از [[احرام]] بیرون آمدید، صید کردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به مسجد الحرام (در سال حدیبیه) بازداشتند، نباید شما را وادار به [[تعدّی]] و [[تجاوز]] کند! و (همواره) در راه نیکی و [[پرهیزگار]] با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه [[گناه]] و [[تعدّی]] همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) [[خدا]] بپرهیزید که مجازات [[خدا]] شدید است! | ||
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/17001/1/106/2 مائده/سوره۵، آیه۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/106/2 مائده/سوره۵، آیه۲.] | ||
− | + | </ref> | |
===حرمت عهد در اسلام=== | ===حرمت عهد در اسلام=== | ||
[[اسلام]] حرمت عهد و وجوب وفاى به آن را بطور اطلاق رعایت کرده ، چه اینکه رعایت آن به نفع صاحب عهد باشد، و چه به ضرر او، آرى کسى که با شخصى دیگر هر چند که مشرک باشد پیمان مى بندد، باید بداند که از نظر[[اسلام]] باید به پیمان خود عمل کند و یا آنکه از اول پیمان نبندد، براى اینکه رعایت جانب [[عدالت]] اجتماعى لازم تر، و واجب تر از منافع و یا متضرر نشدن یک فرد است ، مگر آنکه طرف مقابل عهد خود را بشکند، که در این صورت فرد مسلمان نیز مى تواند به همان مقدارى که او نقض کرده نقض کند و به همان مقدار که او به وى تجاوز نموده وى نیز به او تجاوز کند زیرا اگر در این صورت نیز نقض و تجاوز جائز نباشد، معنایش این است که یکى دیگرى را برده و مستخدم خود نموده و بر او [[استعلاء]] کند، و این در [[اسلام]] آنقدر مذموم و مورد نفرت است که مى توان گفت نهضت دینى جز براى از بین بردن آن نبوده است. و به جان خودم سوگند که این یکى از تعالیم عالیه اى است که [[دین اسلام]] آن را براى بشر و به منظور هدایت انسانها به سوى فطرت بشرى خود آورده ، و عامل مهمى است که عدالت اجتماعى را که نظام اجتماع جز به آن تحقق نمى یابد حفظ مى کند و مظلمه استخدام و [[استثمار]] را از[[ جامعه]] نفى مى کند. | [[اسلام]] حرمت عهد و وجوب وفاى به آن را بطور اطلاق رعایت کرده ، چه اینکه رعایت آن به نفع صاحب عهد باشد، و چه به ضرر او، آرى کسى که با شخصى دیگر هر چند که مشرک باشد پیمان مى بندد، باید بداند که از نظر[[اسلام]] باید به پیمان خود عمل کند و یا آنکه از اول پیمان نبندد، براى اینکه رعایت جانب [[عدالت]] اجتماعى لازم تر، و واجب تر از منافع و یا متضرر نشدن یک فرد است ، مگر آنکه طرف مقابل عهد خود را بشکند، که در این صورت فرد مسلمان نیز مى تواند به همان مقدارى که او نقض کرده نقض کند و به همان مقدار که او به وى تجاوز نموده وى نیز به او تجاوز کند زیرا اگر در این صورت نیز نقض و تجاوز جائز نباشد، معنایش این است که یکى دیگرى را برده و مستخدم خود نموده و بر او [[استعلاء]] کند، و این در [[اسلام]] آنقدر مذموم و مورد نفرت است که مى توان گفت نهضت دینى جز براى از بین بردن آن نبوده است. و به جان خودم سوگند که این یکى از تعالیم عالیه اى است که [[دین اسلام]] آن را براى بشر و به منظور هدایت انسانها به سوى فطرت بشرى خود آورده ، و عامل مهمى است که عدالت اجتماعى را که نظام اجتماع جز به آن تحقق نمى یابد حفظ مى کند و مظلمه استخدام و [[استثمار]] را از[[ جامعه]] نفى مى کند. | ||
و قرآن این کتاب عزیز به آن تصریح و [[رسول خدا (صلى الله علیه و آله)]] بر طبق آن مشى نموده و سیره و سنت شریفه خود را بر آن اساس بنا نهادند و اگر نبود که ما در این کتاب تنها به بحث قرآنى مى پردازیم ، داستانهائى از آن جناب در این باره براکیت نقل مى کردیم ، و تو خواننده عزیز مى توانى به کتبى که در سیره و تاریخ زندگى آن حضرت نوشته شده مراجعه نمائى . | و قرآن این کتاب عزیز به آن تصریح و [[رسول خدا (صلى الله علیه و آله)]] بر طبق آن مشى نموده و سیره و سنت شریفه خود را بر آن اساس بنا نهادند و اگر نبود که ما در این کتاب تنها به بحث قرآنى مى پردازیم ، داستانهائى از آن جناب در این باره براکیت نقل مى کردیم ، و تو خواننده عزیز مى توانى به کتبى که در سیره و تاریخ زندگى آن حضرت نوشته شده مراجعه نمائى . | ||
− | + | <ref> | |
[http://lib.eshia.ir/50081/5/261/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1 ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۵، ص۲۶۱.] | [http://lib.eshia.ir/50081/5/261/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1 ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۵، ص۲۶۱.] | ||
− | + | </ref> | |
==منبع== | ==منبع== | ||
[http://lib.eshia.ir/10061/8/179/16 فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تعاون بر تقوا»] | [http://lib.eshia.ir/10061/8/179/16 فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تعاون بر تقوا»] |
نسخهٔ ۶ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۵۸
یکی از ثمرات مهم تعاون و همکاری نزدیکی به خداوند و مردم است. همانطور که پیامبر اکرم (صلیاللهوعلیهوآله) میفرماید: بخشنده هم بهخدانزدیک میشود و هم به مردم. [۱]
محتویات
لزوم تعاون اهل ایمان
تعاون اهل ایمان با یکدیگر بر اساس تقوا و پارسایی لازم است. «یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! شعائر و حدود الهی (و مراسم حج را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را حلال ندانید! و نه ماه حرام را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه خدا برای به دست آوردن فضل پروردگار و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از احرام بیرون آمدید، صیدکردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به مسجد الحرام (در سال حدیبیه ) بازداشتند، نباید شما را وادار به تعدّی و تجاوز کند! و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه گناه و تعدّی همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید که مجازات خدا شدید است! [۲] [۳]
مقایسه اسلام با دیگر سنتهاى اجتماعى
و اگر بین سنت و سیره اسلام و سنتى که سایر امت هاى متمدن و غیر متمدن در خصوص احترام عهد و پیمان دارند مقایسه کنى ، و مخصوصا اخبارى را که همه روزه از رفتار امت هاى قوى با کشورهاى ضعیف مى شنویم که در معاملات و پیمانهایشان چگونه معامله مى کنند؟! و در نظر بگیرى که تازمانى که با پیمان خود آنها را مى دوشند پاى بند پیمان خود هستند، و زمانى که احساس کنند که عهد و پیمان به نفع دولتشان و مصالح مردمشان نیست آن را زیر پا مى گذارند، آن وقت فرق بین دو سنت را در رعایت حق و در خدمت حقیقت بودن را لمس مى کنى . آرى سزاوار منطق دین همین ، و لایق منطق آنان همان است ، چون در دنیا بیش از دو منطق وجود ندارد یک منطق مى گوید: باید حق رعایت شود، حال رعایت آن به هر قیمتى که مى خواهد تمام شود، زیرا در رعایت حق ، مجتمع سود مى برد، و منطقى دیگر مى گوید: منافع مردم باید رعایت شود، حال به هر وسیله اى که مى خواهد باشد، هر چند که منافع امت با زیر پا گذاشتن حق باشد، منطق اول منطق دین ، و دوم منطق تمامى سنت هاى اجتماعى دیگر است ، چه سنت هاى وحشى ، و چه متمدن ، چه استبدادى و دموکراتى ، و چه کمونیستى و چه غیر آن . خواننده عزیز توجه فرمود که اسلام عنایتى که در باب رعایت عهد و پیمان دارد را منحصر در عهد اصطلاحى نکرد، بلکه حکم را آن قدر عمومیت داد که شامل هر شالوده و اساسى که بر آن اساس بنائى ساخته مى شود بگردد، و در باره همه این عهدها چه اصطلاحیش و چه غیر اصطلاحیش سفارش فرمود. [۴]
زمینه ساز تعاون
توجه بهکیفر سخت خداوند ، زمینه ساز تعاون براساس تقوا میباشد. «یـایها الذین ءامنوا... وتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدون واتقوا الله ان الله شدید العقاب»؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! شعائر و حدود الهی (و مراسم حج را محترم بشمرید! و مخالفت با آنها) را حلال ندانید! و نه ماهحرام را، و نه قربانیهای بینشان و نشاندار را، و نه آنها را که به قصد خانه خدارای به دست آوردن فضل پروردگار و خشنودی او میآیند! اما هنگامی که از احرام بیرون آمدید، صید کردن برای شما مانعی ندارد. و خصومت با جمعیّتی که شما را از آمدن به مسجد الحرام (در سال حدیبیه) بازداشتند، نباید شما را وادار به تعدّی و تجاوز کند! و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگار با هم تعاون کنید! و (هرگز) در راه گناه و تعدّی همکاری ننمایید! و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید که مجازات خدا شدید است! [۵]
حرمت عهد در اسلام
اسلام حرمت عهد و وجوب وفاى به آن را بطور اطلاق رعایت کرده ، چه اینکه رعایت آن به نفع صاحب عهد باشد، و چه به ضرر او، آرى کسى که با شخصى دیگر هر چند که مشرک باشد پیمان مى بندد، باید بداند که از نظراسلام باید به پیمان خود عمل کند و یا آنکه از اول پیمان نبندد، براى اینکه رعایت جانب عدالت اجتماعى لازم تر، و واجب تر از منافع و یا متضرر نشدن یک فرد است ، مگر آنکه طرف مقابل عهد خود را بشکند، که در این صورت فرد مسلمان نیز مى تواند به همان مقدارى که او نقض کرده نقض کند و به همان مقدار که او به وى تجاوز نموده وى نیز به او تجاوز کند زیرا اگر در این صورت نیز نقض و تجاوز جائز نباشد، معنایش این است که یکى دیگرى را برده و مستخدم خود نموده و بر او استعلاء کند، و این در اسلام آنقدر مذموم و مورد نفرت است که مى توان گفت نهضت دینى جز براى از بین بردن آن نبوده است. و به جان خودم سوگند که این یکى از تعالیم عالیه اى است که دین اسلام آن را براى بشر و به منظور هدایت انسانها به سوى فطرت بشرى خود آورده ، و عامل مهمى است که عدالت اجتماعى را که نظام اجتماع جز به آن تحقق نمى یابد حفظ مى کند و مظلمه استخدام و استثمار را ازجامعه نفى مى کند. و قرآن این کتاب عزیز به آن تصریح و رسول خدا (صلى الله علیه و آله) بر طبق آن مشى نموده و سیره و سنت شریفه خود را بر آن اساس بنا نهادند و اگر نبود که ما در این کتاب تنها به بحث قرآنى مى پردازیم ، داستانهائى از آن جناب در این باره براکیت نقل مى کردیم ، و تو خواننده عزیز مى توانى به کتبى که در سیره و تاریخ زندگى آن حضرت نوشته شده مراجعه نمائى . [۶]
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تعاون بر تقوا»