خمس تحلیل
خُمس تَحلیل: خمسی که جهت حلال شدن مال آمیخته با حرام پرداخت میگردد. از آن در بابخمس سخن گفتهاند.
خمس مال مخلوط به حرام
اخراج خمس مال حلالی که با حرام مخلوط شده- جهت حلّیت تصرّف در آن- واجب است؛ و چنانچه خود مال حلال نیز متعلق خمس باشد، مانند اینکه از سود کسب به دست آمده باشد، پرداخت خمس آن نیز واجب است. بنابر این، در چنین مالی دو خمس واجب میشود. هرچند برخی، تنها خمس تحلیل را در آن واجب دانستهاند. بعضی در چگونگی اخراج دو خمس، اخراج خمس مال حلال را مقدم بر اخراج خمس مال مخلوط به حرام دانستهاند.
مستند العروة (الخمس)، ص۱۶۸-۱۷۰.
منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۵۰۴.