آثار استکبار
ستکبار که یکی ازرذائل اخلاقی هست آثار شومی به دنبال دارد که به نام آثار استکبار معروف هست.
محتویات
آثار استکبار
پدیده استکبار آثار شوم و پیامدهاى فردى و اجتماعی فراوانى دارد؛ از‌جمله:
گوش نکردن به هشدار انبیا
۱. عهد شکنی و نفرت و رویگردانى از انذار و هشدار انبیا: «واَقسَموا بِاللّهِ جَهدَ اَیمـنِهِم لـَئِن جاءَهُم نَذیرٌ لَیکونُنَّ اَهدى مِن اِحدَى الاُمَمِ فَلَمّا جاءَهُم نَذیرٌ ما زادَهُم اِلاّ نُفورا اِستِکبارًا فِى الاَرضِ...»
[۱]
تکذیب آیات الهی
۲. تکذیب و ردّ آیات الهی: «و اِذا تُتلى عَلَیهِ ءایـتُنا ولّى مُستَکبِرًا کاَن لَم یسمَعها کاَنَّ فى اُذُنَیهِ‌وَقرًا»
[۲]
قتل انبیا
۳.تکذیب و قتل انبیا: «... اَفَکلَّما جاءَکم رَسولٌ بِما لاتَهوى اَنفُسُکمُ استَکبَرتُم فَفَریقـًا کذَّبتُم وفَریقـًا تَقتُلون»
[۳]
انکار توحید
۴. انکار توحید: «اِنَّهُم کانوا اِذا قیلَ لَهُم لا‌اِلـهَ اِلاَّ اللّهُ یستَکبِرون و یقولونَ اَئِنّا لَتارِکوا ءالِهَتِنا لِشاعِر مَجنون»
[۴]
رویگردانی از عبادت
۵. رویگردانى از عبادت خدا: «و مَن یستَنکف عَن عِبادَتِهِ ویستَکبِر فَسَیحشُرُهُم اِلَیهِ جَمیعا»
[۵]
«اِنَّ الَّذینَ یستَکبِرونَ عَن عِبادَتى سَیدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرین»
[۶]
خواسته نامعقول
۶. درخواستهاى نامعقول: «و‌قالَ الَّذینَ لا یرجونَ لِقاءَنا لَولاَ اُنزِلَ عَلَینَا المَلـئِکةُ اَو‌نَرى رَبَّنا لَقَدِ‌استَکبَروا فى اَنفُسِهِم وعَتَو عُتُوًّا کبیرا»
[۷]
لجاجت
۷. لجاجت و حق‌ناپذیرى: «فَاَمّا عادٌ فاستَکبَروا فِى‌الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وقالوا مَن اَشَدُّ مِنّا قُوَّةً اَوَ لَم یرَوا‌اَنَّ اللّهَ الَّذى خَلَقَهُم هُوَ اَشَدُّ مِنهُم قُوَّةً و کانُوا بِـایـتِنا یجحَدون»
[۸]
«تِلک ءایـتُ اللّهِ نَتلوها عَلَیک بِالحَقِّ فَبِاَىِّ حَدیث بَعدَ اللّهِ وءایـتِهِ یؤمِنون وَیلٌ لِکلِّ اَفّاک اَثیم یسمَعُ ءایـتِ اللّهِ تُتلى عَلَیهِ ثُمَّ یصِرُّ مُستَکبِرًا کاَن لَم یسمَعها فَبَشِّرهُ بِعَذاب اَلیم»
[۹]
تکذیب قرآن و رسالت
۸. تکذیب قرآن و رسالت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله): «ثُمَّ اَدبَرَ واستَکبَر فَقالَ اِن هـذا اِلاّ سِحرٌ یؤثَر اِن هـذا‌اِلاّ قَولُ البَشَر»
[۱۰]
تکذیب آخرت
۹. تکذیب آخرت و معاد: «...فَالَّذینَ لا‌یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ قُلوبُهُم مُنکرَةٌ وهُم مُستَکبِرون» [۱] «واستَکبَرَ هُوَ وجُنودُهُ فِى الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وظَنّوا اَنَّهُم اِلَینا لا یرجَعون» [۲] «ویقولونَ مَتى هـذا الوَعدُ اِن کنتُم صـدِقین» [۳] از آیات فوق و آیات فراوان دیگرى در این زمینه برمى‌آید که مستکبران بیش از هر چیز به تکذیب اصول دین (توحید ،نبوت و معاد ) مى‌پردازند.
اصرار بر گناه
۱۰.اصرار بر گناه ، دروغ و ناشنیده گرفتن آیات الهی n: «وَیلٌ لِکلِّ اَفّاک اَثیم یسمَعُ ءایـتِ اللّهِ تُتلى‌عَلَیهِ ثُمَّ یصِرُّ مُستَکبِرًا کاَن لَم‌یسمَعها...» [۴]
= خودپسندی
۱۱. احساس غرور و خود پسندی : «فَاَمّا عادٌ فاستَکبَروا فِى‌الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وقالوا مَن اَشَدُّ مِنّا قُوَّةً...» [۵]
محرومیت از محبت الهی
۱۲. محرومیت از محبت الهی : «... اِنَّهُ لا‌یحِبُّ المُستَکبِرین». [۶]
محرومیت از مغفرت و هدایت
۱۳. محرومیت از مغفرت و هدایت الهی: «...و‌رَاَیتَهُم یصُدّونَ وهُم مُستَکبِرون سَواءٌ عَلَیهِم اَستَغفَرتَ لَهُم اَم لَم تَستَغفِر لَهُم لَن یغفِرَ اللّهُ لَهُم اِنَّ اللّهَ لا یهدِى القَومَ الفـسِقین» [۷]
محرومیت از برکات آسمانی
۱۴.محرومیت از برکات آسمانی: «اِنَّ الَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا و استَکبَروا عَنها لا‌تُفَتَّحُ لَهُم اَبوبُ السَّماءِ...» [۸]
استبداد
۱۵. استبداد و خود کامگی: «قالَ المَلاَُ الَّذینَ استَکبَروا مِن قَومِهِ لَنُخرِجَنَّک یـشُعَیبُ والَّذینَ ءامَنوا مَعَک مِن قَریتِنا اَولَتَعودُنَّ فى مِلَّتِنا...» [۹] این آیه درباره تصمیم مستبدانه سران قوم حضرت شعیب است که او و گرویدگان به وى را تهدید کردند که ایشان را از محل زندگیشان اخراج خواهند کرد، جز اینکه از آیین خود دست برداشته و به آیین سران مستکبر قومشان بگروند.
کفر
۱۶. کفر: بر اساس برخى ازآیات قرآن ، کفر از عوامل و زمینه‌های استکبار هست و براساس آیات دیگرى، از آثار و نتایج آن است: «قالَ الَّذینَ استَکبَروا اِنّا بِالَّذى ءامَنتُم بِهِ کـفِرون» [۱۰] این آیه و آیات ۳۳-۳۱ سوره سبأ [۱۱] کفر و ناسپاسى قوم حضرت صالح (علیه السلام) را نتیجه استکبار آنان مى‌داند
