آثار ایمان

موضوع ایمان دارای بحث‌هایی زیادی است که در این مقاله به بحث آثار ایمان پرداخته می‌شود.

دستاوردهای ایمان

از قرآن و سنّت و نیز تجربه انسانی دریافته می‌ شود که ایمان دینی دستاوردهای زیادی دارد. می‌توان این دستاوردها را در نگاهی کلّی به دو گروه تقسیم کرد: دنیوی، اخروی. دستاوردهای دنیوی نیز در دو بخش فردی و اجتماعی شایان بحث و بررسی‌اند.

دستاوردهای دنیوی و فردی

آرامش و طمانینه

در اینکه ایمان مایه آرامش آدمی است، آیات و روایاتی فراوان در دست است؛ از جمله: «او است همان که بر دل‌های مؤمنان آرامش را فرو فرستاد....».

امیدواری

«چشم داشتن به رحمت پروردگار، مایه امیدواری و دوری از یاس است». در دانش روز نیز به اثبات رسیده است که: اهل ایمان کم تر به یاس و افسردگی دچار می‌شوند.

جلب عنایت الهی

خداوند به مؤمنان عنایتی ویژه دارد و دعای آنان را اجابت می‌کند. این حقیقت، هم در روایات و هم درآیات قرآن کریم بارها به اشارت و صراحت آمده است.

رشد و بالندگی معنوی

پایداری بر ایمان معنویت را در انسان رشد می‌دهد و ایمان را ریشه‌دارتر می‌سازد تا آنجا که انسان ظرفیت و شایستگی میزبانی ملائک را می‌یابد.

رحمت ویژه الهی

رحمت خداوند همه آفریدگان را می‌پوشاند؛ امّا برای مؤمنان گسترده‌تر و عمیق‌تر است.

پشتیبانی الهی

از بشارت‌های آشکار الهی آن است که: اهل ایمان در حمایت و پشتیبانی الهی‌اند و خداوند آنان را در سختی‌ها و دشواری‌ها یاری می‌دهد.

شکیبایی و پایداری

به تجربه ثابت شده است و نیز در گفتار بزرگان دین آمده است که: میوه ایمان، استواری و پایداری است.

امان از ترس و اندوه

بنابر آیات قرآن ی یکی از پیامدهای ایمان آن است که: انسان نه از گذشته خویش اندوه می‌کشد و نه از آینده می‌ هراسد.

عزّت

هر چند دریافتن این حقیقت بر بی ایمان ان دشوار است، امّا عزّت و سربلند ی راستین از آن خداوند و رسول و مؤمنان است.

غیرت و جوانمردی

قرآن کریم درباره اهل ایمان می‌فرماید: آنان کسانی‌اند که به زنا و هرزگی تن نمی‌آلایند. از پاره‌ای روایات نیز بر می‌آید که غیرتمندی و دوری از بی بند و باری ، از ایمان سرچشمه می‌ گیرد.

فضیلت و برتری

قرآن کریم درباره مؤمنان می‌فرماید: «آنان که ایمان آورده و کارهای نیک انجام می‌دهند، بهترین انسان هایند».

هدایت و فراست

از نشانه‌های آشکار ایمان، هدایت و فراست است که خداوند ارزانی می‌کند. در روایتی آمده است: «از فراست مؤمن بپرهیزید که او به نور خدا می‌نگرد!». افزون بر آنچه گذشت، دیگر نشانه‌ها و پیامدهای ایمان عبارت‌اند از: مسئولیّت پذیری، دل نبستن به دنیا ، سلامت جسم و جان ، خوش بینی به جهان هستی، هدفداری و....

دستاوردهای دنیوی و اجتماعی

آرامش اجتماعی

ایمان ، مایه پای بندی انسان به ضوابط اخلاقی و احکام عملی است و مسلمانان از تعدّی به حقوق یکدیگر می‌پرهیزند و بدین سان، جامعه اسلامی پیوسته در آرامش و آسایش است. مؤمن در رفتار و کردار و گفتار خویش، می‌کوشد تا به دیگران آسیب نرساند و بر کسی ستم نکند. رفتار او به گونه‌ای است که در برخی روایات آمده است: «مؤمن گویی لجام بر دهان دارد». نیز در روایتی آمده است: «مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبانش ایمن‌اند».

برکت الهی

قرآن آشکارا می‌فرماید: اگر مردم ایمان آورند و پرهیزگاری کنند، برکات آسمان و زمین بر آنان گشوده می‌شود.

همیاری و همدردی

از وظایف دینی مؤمنان است که به یاری یکدیگر بشتابند و به آنچه در جامعه اسلامی می‌گذرد، حسّاسیّت نشان دهند؛ چنان که درروایتی از پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پرداختن به امور مسلمانان، شرط مسلمانی دانسته شده است. همچنین در برخی روایات آمده است که: آن مسلمانی بهتر است که نفع او برای مردم بیش تر است.

برادری و محبّت

ایمان مایه برادری و محبّت مؤمنان است. این حقیقت را قرآن آشکار بیان می‌فرماید: «مؤمنان ، برادر یکدیگرند».

خلافت و حکومت الهی

از وعده‌های الهی به مؤمنان ، حکومت یافتن در زمین است و شایسته گشتن برای خلافت الهی .

دستاوردهای اخروی

آمرزش

آیاتی پرشمار از قرآن کریم بیان می‌فرمایند که: خداوند گناهان مؤمنان را می‌آمرزد.

پاداش الهی

ایمان، انسان را شایسته پاداش الهی می‌کند و او را از نعمت‌ های اخروی بهره مند می‌سازد.

جاودانگی در بهشت

آرزوی انسان جاودانگی است؛ امّا آن جاودانگی که همراه سعادت و آسایش و راحتی باشد. قرآن کریم بارها فرموده است که: ایمان مایه جاودانگی در بهشت است.

روزیِ نیکو

قرآن می‌فرماید: «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و در راه خدا به جهاد برخاستند و... روزی نیکو از آنِ آنان است».

لذّت پیوسته

قرآن می‌فرماید: «ای پیامبر ما! به آنان که ایمان آورده و اعمال شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده که برایشان باغ‌ هایی است که در آنها نهر ها جاری است. هر گاه از میوه‌ های آن روزی خورند، گویند: پیش از این در دنیا، از چنین میوه‌هایی برخوردار شده بودیم، که این میوه‌ها شبیه به یکدیگرند. و نیز در آنجا همسرانی پاکیزه دارند و در آنجا جاودانه باشند».

منبع

پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۳۶-۳۳، ناشر، زمزم هدایت