نمایش مبدأ برای استفتائات پیرامون وقف(شماره 79-80)

<div style="text-align:justify;font-family:B Nazanin;font-size:20px">

==استفتای شماره 1==
مغازه ای که [[وقف]] و متعلق به مسجد است آیا فروختن آن به عنوان سرقفلی بدون اجازه حاکم شرع و یا متولی جایز است یا خیر؟ و در صورت عدم جواز اگر شخصی آن را اجاره کند حق تصرف و یا اجاره دادن مغازه به دیگران دارد یا خیر؟ و دیگر اینکه خریدار برای واگذاری مغازه به مسجد شرعاً می تواند مبلغی زیادتر از آنچه که بابت خرید مغازه داده است درخواست نماید خواهشمند است نظر خودتان را که همان نظر شرع است بفرمائید. 


===پاسخ=== 
شماره: 1260
 
بسمه تعالی 

تاریخ: 1/ 2 / 74 

اجاره مغازه [[وقف]]ی بدون نظر متولی شرعی و با نبود متولی خاص حاکم شرع صحیح نیست. و هرگونه تصرف در آن موقوف است باذن او با مراعات جهت مصلحت [[وقف]]، بلی اگر از طرف متولی سرقفلی و حق واگذاری مغازه به کسی داده شده باشد می تواند آن را به دیگری واگذار نماید. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
 
==استفتای شماره 2==
در روستائی افراد خیر در فکر تأسیس و ساخت مسجد افتاده اند و یکی از آنان زمین وسیعی را به این منظور وقف کرده و بعد از تسطیح زمین به عنوان تصرف نماز جماعتی در آن برگزار گردید، اکنون چند سال است که این زمین به علت عدم توانائی ساخت بلا استفاده مانده و اهالی تصمیم دارند مسجد قدیمی را توسعه و تعمیر نمایند، از قرائن معلوم است که زمین مذکور به هیچ وجه ساخته نخواهد شد و به کلی در توان اهالی نیست، با توجه به این مطلب آیا شرعاً می توان تصرفی به عنوان فروش و یا غیره در زمین نمود و آیا واقف خودش می تواند آنرا بخرد یا به جای این زمین، زمین دیگری را در کنار مسجد قدیمی بدهند تا آنجا توسعه یابد آنچه حکم الله است بیان فرمائید. 


===پاسخ=== 
شماره: 1284 

بسمه تعالی
			 
تاریخ: 11 / 2 / 74 

اگر [[وقف]] با قبض معتبر در آن واقع و تمام شده نمی توانند بفروشند و واقف هم در آن اختیاری ندارد. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 3== 
حسینیه ای است که ساختمان آن با هزینه ی شخصی اینجانب و جمعی دیگر تجدید بنا گردیده است و دارای [[وقفنامه]] ای است که فتوکپی آن به پیوست تقدیم می گردد. آیا استفاده از حسینیه مذکور باید طبق [[وقفنامه]] باشد یا مجازیم از [[وقفنامه]] عدول نموده و کارهای عام المنفعه مثل کتابخانه عمومی و کارهای فرهنگی دیگر در آن اجرا نمائیم. خواهشمندیم نظر مبارکتان را بفرمائید مطیع و فرمانبرداریم. 
 

===پاسخ===
شماره: 1285 

بسمه تعالی
			 
تاریخ: 12 / 2 / 74 

با صرف نظر از خصوصیات [[وقف]] مزبور حکم کلی این است که الوقوف علی حسب ما یوقفها اهلها. از [[وقف]] باید در همان جهتی که برای آن [[وقف]] شده استفاده شود و تغییر [[وقف]] جایز نیست و باید طبق [[وقف]] عمل شود. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 4==  
زمین موقوفه ای است که منافع آن برای عزاداری امام حسین (ع) الی الابد [[وقف]] شده، با توجه به اینکه محلی برای اقامه ی نماز و دیگر شعائر اسلامی در نزدیکی محل وجود ندارد واگذاری قطعه ای از این زمین از سوی اوقاف به عنوان حسینیه جهت اقامه نماز و شعائر چه صورتی دارد؟ و اگر اجاره سالیانه این زمین پرداخت نشود نماز خواندن و اقامه شعائر چه حکمی دارد. 
 

===پاسخ===
شماره: 1434 

بسمه تعالی 

تاریخ: 13 / 2 / 74 

تغییر [[وقف]] و حسینیه قرار دادن قسمتی از زمین موقوفه مذکور جائز نیست ولی اگر به شکلی اجاره شود که [[وقف]] کاملاً محفوظ باشد و مال الاجاره هر سال طبق [[وقف]] زیر نظر متولی شرعی به مصرف برسد جائز و بلا اشکال است. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 5==  
اینجانب بموجب سند عادی موازی هیجده قصب زمین که 450 متر مربع می باشد خریداری کرده ام که پس از خرید متوجه شده ام اراضی مذبور حدود 5 / 2 دانگ آن مشاعاً [[وقف]] بوده و استفتاء می نمایم آیا معامله فوق باطل است یا خیر و تکلیف اینجانب چیست.
===پاسخ=== 
شماره: 1452 

بسمه تعالی
			 
تاریخ: 19 / 2 / 74 

در فرض سؤال معامله نسبت به مقداری که وقف بوده باطل و نسبت به بقیه صحیح است و شما حق فسخ اصل معامله و مطالبه ی پولی که داده اید را دارید.  
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 6==  
در [[وقفنامه]] ای موضوع تولیت موقوفه به این عبارت ذکر گردیده که تولیت بعد از واقف به اسن ارشد ذکور اولاد واقف و بعد از آن به اسن ارشد ذکور اولاد نسلاً بعد نسل و عقباً بعد عقب و اگر در طبقه عالی رشید نباشد در هر طبقه از نسل او که رشید باشد تولیت از آن او باشد. مستدعی است بیان فرمائید که منظور نظر واقف از ارشد بودن چیست؟ آیا ارشد سنی است و یا ارشد علمی و درایتی؟ 
===پاسخ=== 
شماره: 1458 

بسمه تعالی 

تاریخ: 24 / 2 / 74 

تقیید اسن با رشد ظاهر در احتزار است نه توضیح بنابر این منظور ارشد سنّی نیست بلکه ارشد از نظر تدبیر و درایت است بنابر این در تولیت هر دو قید معتبر است. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 7==
شخصی با اذن و رضایت و موافقت متولی سرقفلی موقوفه ای را خریده است بعد که متولی مرحوم شده است آیا متولی بعدی می تواند صلاحدید و نظر و رضایت و موافقت متولی قبل را نادیده بگیرد و معامله را بهم بزند لطفاً حکم این مسئله را هم بیان فرمائید. ]
===پاسخ===
شماره: 2009 

بسمه تعالی 

تاریخ: 21 / 2 / 74 

عمل متولی سابق در مورد موقوفه محکوم به صحت و نفوذ است، مگر آنکه به طریق شرعی اثبات شود که در اقدامات خود مراعات غبطه و مصلحت [[وقف]] را بر حسب نظر خود نکرده است. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 8==
در حدود سی سال قبل با نظر کارشناس یکدانگ موقوفه که مشاع بود افراز شد بصورت ششدانگ به پلاک 88 فرعی از 151 اصلی در سهم موقوفه قرار گرفت و سند مالکیت آن بنام موقوفه صادر و تحویل متولی آن گردید. 
این قطعه زمین در طول بیست سال گذشته به قطعات متعدد تفکیک و در آن احداث خانه و مغازه و غیره شد و از محل اجاره عرصه که با نظارت اداره اوقاف واگذار شده نظر واقفه نیکوکار به بهترین طرز اجرا می گردد. در حال حاضر عده معدودی از ساکنین اراضی اوقافی درباره افراز یک دانگ مشاعی از ششدانگ توهم و تصوری حاصل شده و مدعی هستند که تعلق این اراضی به موقوفه منطبق با مفاد تعریف [[وقفنامه]] نیست، لذا از حضورتان استدعای پاسخ شرعی دارد.  

1) در مواقعی که موقوفه در رقبه ای دارای سهم مشاعی است آیا افراز آن که مورد تأیید متولی و اداره اوقاف باشد از نظر شرعی صحیح است یا خیر؟ 
===پاسخ=== 
شماره: 22609 

بسمه تعالی
			
 
تاریخ: 3 / 3 / 74 
صحیح است. افراز موقوفه از ملک محکوم به صحت است و آنچه که به عنوان سهم موقوفه تعیین شده تماماً موقوفه شناخته می شود. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 9==  
تغییر سهم مشاعی موقوفه مثلاً از یکدانگ که در [[وقفنامه]] نوشته شده به مساحت مشخصی که ششدانگ در سهم موقوفه قرار گیرد می تواند موجب تزلزل در وقفیت اراضی محسوب گردد یا خیر؟ 
===پاسخ=== 
بسمه تعالی	
		 
افراز [[وقف]] موجب تزلزل در [[وقف]] نمی شود. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 10==
حدود یکصد و ده سال قبل مالک مقداری از املاک خود را به نحو مشاع (در بعضی روستا دو دانگ در بعضی دو دانگ و نیم) [[وقف]] نموده است: سئوال ما از حضرتعالی این است در زمان [[وقف]] واقف زمین مزروعی قابل کشت بسیار محدود بود چون وسائل کشت آن زمین محدود بوده است از طرفی افراد ساکن در هر روستا چند خانواری بودند بر اثر مرور ایام افراد و جمعیت روستا زیاد شدند و وسائل کشت و زرع صنعتی شده و زمینهایی که بصورت آجام و نیزار و مراتع و جنگل و آبگیر خلاصه جزء انفال بوده، بتدریج احیاء و قابل کشت و زرع گردیده، رأی و فتوای مبارک را درباره ی زمینهای احیاء شده بعد از [[وقف]] واقف مرقوم فرمائید آیا مال کسانیکه آنها را احیاء و قابل کشت و زرع نموده اند می باشد و یا اینکه جزء موقوفات بحساب می آید. 
===پاسخ===
شماره: 2039 

بسمه تعالی	
		 
تاریخ: 7 / 3 / 74 

هر مقدار از اراضی که سابقه ی معامله [[وقف]] در بین اهالی دارد و یا با بنّیه ی شرعیه و یا به اقرار متصرفین وقفیت آن ولو به نحو مشاع محرز باشد [[وقف]] شناخته می شود، و هر مقدار از آن محرز باشد در زمان انشاء [[وقف]] بصورت آجام و جنگل و مراتع طبیعی موات اصلی و از انفال بوده است و حریم عرفی اراضی آباد در آن زمان هم نبوده است، و بعداً کشاورزان آن را به قصد تملک احیاء و قابل کشت و زرع نمودند به خود کشاورزان اختصاص دارد و سهم مشاع [[وقف]] نسبت به آن تسّری و شمول ندارد، و چنانچه در این باره نزاع و اختلاف باشد جهت رسیدگی باید به اهل خبره ی محلی یا به دادگاه مراجعه نمائید. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 11== 
قطعه زمینی به مساحت 500 متر مربع جهت ساخت مسجد [[وقف]] نموده ایم و با توجه به اینکه این زمین برای ساخت یک مسجد بزرگ و خوب کوچک است و این زمین جوابگوی جمعیت روستا نمی باشد لذا در مجاورت همین زمین زمینی برای همین منظور خریداری شده است و در حال احداث می باشد با مساحت هزار متر مربع لذا از آن دفتر معظم تقاضا داریم اجازه فروش زمین قبلی را صادر نمائید که پول آن صرف مسجدی که مجاور آن در حال ساخت است خرج گردد. 
===پاسخ=== 
شماره: 2066 

بسمه تعالی	
		 
تاریخ: 23 / 3 / 74 

وقفیت شرعی زمین اگر تمام نشده است اختیار آن با خود شماست ولی اگر وقفیت آن با انشاء [[وقف]] و تحویل به متولی یا واگذاری آن به نمازگزاران و اقامه نماز در آن تمام شده باشد حکم مسجد دارد دیگر قابل تغییر و تبدیل و فروش نیست. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 12==  
وسایلی که برای حسینیه و یا مسجد [[وقف]] شده آیا افرادی که در مسجد و حسینیه خدمت می کنند می توانند آن وسایل را به مجلس عروسی و یا به مجلس ولیمه در خانه ها و یا مجالس ختم اموات امانتاً بدهند و در قبال آن پولی برای مخارج مسجد و یا حسینیه دریافت کنند یا نه؟ 
ضمناً آیا ظروفی که [[وقف]] است، نه در مسجد و حسینیه بلکه در خانه ها، آیا همین حکم را دارند یا نه؟ 
===پاسخ=== 
شماره: 1509 

بسمه تعالی	
		 
تاریخ: 28 / 3 / 74 

امر [[وقف]] با متولی شرعی آن و با نبود متولی خاص با حکم شرع است و با اجازه او باید در جهت [[وقف]] از آن استفاده شود و نباید تغییر بدهند پس اگر [[وقف]] برای استفاده از آن در حسینیه و مسجد شده نمی تواند بجای دیگری ببرند حتی اگر پول هم بگیرند. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 13==  
شخصی مساحت پانصد متر زمین تصرفی خود را در حال صحت جسم و ثبات عقل و شعور [[وقف]] بنای اصغریه نمودند اما پس از گذشت سه سال از این موضوع واقف پشیمان شده و اظهار نمودند که چون اداره آموزش و پرورش هم برای احداث مدرسه از آن زمین گرفته اند از دادن این زمین منصرف شدم حال چندین سال هست که واقف فوت نموده و زمین هم بین وارثین تقسیم و توزیع گردیده، بدینوسیله استعلام می شود که این زمین با اجراء صیغه [[وقف]] و قولنامه امضاء شد، و اظهارات سه سال بعد و پشیمانی واقف وضعیت این زمین به چه صورت می باشد اعلام فرمائید. 
===پاسخ===
شماره: 1516 

بسمه تعالی	
		 
تاریخ: 29 /3 / 74 

اگر صیغه [[وقف]] خوانده شده و زمین مزبور به متولی شرعی تحویل داده شده است، دیگر واقف نمی تواند آنرا بهم بزند ولی باید همان استفاده ای که در [[وقف]] معین شده از زمین بشود و تغییر ندهند، ولی چنانچه زمین تحویل متولی شرعی و جهت [[وقف]] داده نشده [[وقف]] تمام نیست، و واقف می توانسته از [[وقف]] منصرف شود. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 14==  
زمینی که در اصل جنگل بوده توسط شخصی تصرف و بعداً [[وقف]] گردیده، و برای کارهای عام المنفعه در اختیار اشخاص قرار گرفته است، آیا این [[وقف]] صحیح است و می تواند عرصه و اعیان را [[وقف]] نماید؟ 
===پاسخ=== 
شماره: 2066 

بسمه تعالی
		 
تاریخ: 23 / 3 / 74 

اگر با اجازه مقام مسئول زیربط احیاء کرده و مالک شرعی آن شده است می تواند آن را [[وقف]] کند. 
علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای 
==استفتای شماره 15== 
عده ای افراد خیر با جمع آوری کمک هائی از مردم، بنائی را جهت انجمنی با نام انجمن توحیدی تأسیس کردند ولی از آنجا که این انجمن منحل شد این بنا توسط مؤسسین انجمن مذکور [[وقف]] مسجد محل گردید و پس از اینکه مسئولین امور مسجد ساختمان مذکور را بلا استفاده و متروکه رها کردند، اداره بهزیستی با توافق مسئولین مسجد و صرف هزینه های فراوان آن را تعمیر و در جهت خدمت به تعداد کثیری از خانواده های محروم و بی سرپرست مورد استفاده قرار داد، اکنون متولیان مسجد ادعای مالکیت و تخلیه این ساختمان را نموده اند لطفاً بفرمائید با توجه به اینکه این بنا از کمک های مردمی جهت انجمن فوق تأسیس شده آیا [[وقف]] برای مسجد صحیح است؟ 
===پاسخ===
شماره: 1518 

بسمه تعالی 

تاریخ: 30 / 3 / 74 

چنانچه دهندگان پول اختیار به مؤمنین داده باشند [[وقف]] مزبور صحیح بوده است و باید محل مزبور را تخلیه و تحویل جهت مسجد بدهند و قابل خرید و فروش نیست. 

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای
</div>
[[رده:میراث جاودان شماره های 79 و 80]]

[[رده:مقالات]]