امور خیریه به مثابه سرمایه اجتماعی
طیبه وخشوزی [۱] ، مهرنگار براهویی [۲] ، هما ایمانی [۳]
چکیده
سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیم مهم و پرکاربرد در طیف وسیعی از حوزههای علوم اجتماعی است. با وجود اینکه طی دو دهه گذشته این مفهوم از اقبال خوبی در بین محققان برخوردار شده است و حتی وارد گفتگوهای روزمره و ادبیات مردان سیاست شده است، تأمل در راهبردهای ارتقای این نوع سرمایه برای بهرهمندی از منافع آن چندان توسعه یافته نیست، نوشتار حاضر در همین راستا کوشید تا با استفاده از روش مطالعه اسنادی و کتابخانهای به پاسخگویی این سؤال بپردازد که آیا امور خیریه میتواند جامعه را به سمت برخورداری از سرمایه اجتماعی رهنمود کند؟ برای پاسخگویی به این سؤال ابتدا به بررسی پژوهشهای انجام شده در این رابطه و تعاریف مفهوم متغیرهای مورد نظر پرداخته شد و سپس با استفاده از نظریات نظریهپردازان مختلف به بررسی و تحلیل سؤال پژوهش پرداخته شد. نتایج اینگونه بدست آمد که مشارکت در امور خیر سبب افزایش همبستگی اجتماعی، تقویت مسئولیت اجتماعی افراد، مردمی شدن حمایتهای اجتماعی افراد، حضور مردم در عرصه کمک به محرومین، فقیریابی و شناسایی نیازمندان واقعی، بهسازی و تمهید افکار عمومی و پیشگیری از فقر خواهد شد و تقویت هر یک از این متغیرها میتواند سبب افزایش سرمایه اجتماعی بین مردم شود.
واژگان کلیدی
امور خیریه، سرمایه اجتماعی، مشارکت ،اعتمادوهمبستگی اجتماعی