امور خیریه و سرمایه اجتماعی

از ویکی خیر
نسخهٔ تاریخ ‏۳ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۲۱ توسط Wikikhair (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به: ناوبری، جستجو

ساناز میرزایی [۱]

چکیده

پیدایش فردگرایی توأم با تحولات تاریخی که به استقرار مدرنیته و صنعتی شدن جوامع انجامید، نفع‌طلبی‌های خودخواهانه و فردگرا، کاهش تعهدات شهروندی و مسئولیت اجتماعی را در پی داشت. نگرانی از این مسائل باعث توجه مجدد به مسئله عمل جمعی در حوزه عمومی و رفتارها و گرایش‌های مقوم آن از جمله رفتارهای داوطلبانه و امور خیریه شده است. سرمایه اجتماعی به‌عنوان منبعی جهت تسهیل کنش جمعی تلقی می‌گردد و این منبع دو بعد دارد که عبارت‌اند از ذهنی – شناختی و رفتاری – مشارکتی. در این مقاله با رویکرد توصیفی و با روش کتابخانه‌ای و اسنادی، رابطه میان سرمایه اجتماعی و فعالیت‌های خیریه را مطالعه کردیم. اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی و نیز تعهد و تعلق اجتماعی به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی مورد توجه قرار گرفتند به این منظور پس از بررسی مفهوم سرمایه اجتماعی و ابعاد مختلف آن، به مطالعه تاریخچه خیریه و انواع خیریه پرداخته و از نظر محتوا و شکل به دسته‌بندی خیریه‌ها پرداختیم. سپس بررسی عوامل تأثیرگذار بر فعالیت خیریه‌ها در ایران نشان داد که دو دسته عوامل درونی و بیرونی شامل الف- دولت، قوانین و مقررات، ب- مذهب و عقاید دینی، ج- عوامل اقتصادی، د- عوامل فرهنگی بر فعالیت‌های مؤسسات خیریه مؤثر هستند. و در نهایت به ارزیابی فعالیت کمیته امداد امام خمینی به‌عنوان یک نهاد خیریه از منظر سرمایه اجتماعی پرداختیم و مشخص شد هرچه سازمان خیریه از نظر ساختار سازمانی، افقی‌تر باشد موفقیت نهادی آن در بیشتر است.

واژگان کلیدی

امور خیریه؛ سرمایه اجتماعی؛ اعتماد اجتماعی؛ تعهد اجتماعی؛ انسجام اجتماعی

لینک مقاله در سیویلیکا

پانویس

  1. دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، sanaz.mirzaie@yahoo.com