بازخوانی وقف نامه ی امامزاده عبدالله واقع در شهر رزوه: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی خیر
پرش به: ناوبری، جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «مؤلف: محبوبه خسروی ==چکيده== به تاريخ سنة 708 هـ.ق بقعه ي امامزاده عبدالله عل...» ایجاد کرد)
 
جز بازخوانی وقف نامه ی امامزاده عبدالله واقع در شهر رزوه» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۲۲ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۵۴

مؤلف: محبوبه خسروی

چکيده

به تاريخ سنة 708 هـ.ق بقعه ي امامزاده عبدالله عليه السلام؛ نواده ي امام حسن مجتبي عليه السلام به نام عبدالله شديد فرزند علي شديد فرزند حسن فرزند زيد فرزند امام حسن عليه السلام است و نام فرزندش عبدالعظيم [۱] است که مدفن او در جوار مسجد شجره ي ري است در رزوه از توابع شهرستان چادگان در غرب استان اصفهان واقع است. در اين نوشتار ابتدا به موقعيت جغرافيايي و تاريخي شهرستان رزوه، سپس به بررسي شجره نامه امامزاده عبدالله عليه السلام و بعد از آن نيز به بازخواني وقف نامه امامزاده خواهيم پرداخت. واژگان کليدي: امامزاده عبدالله، رزوه، وقف نامه

مقدمه

بقعه ي متبرکه ي امامزاده عبدالله عليه السلام در شهر رزوه در شهرستان چادگان در استان اصفهان واقع است. اين شهرستان در شمال غربي استان واقع و شهر رُزوه در سمت شمال شهرستان قرار دارد. شهر رزوه [۲] در 34 / 50 طول شرقي و50 / 32 عرض شمالي و2230 متر ارتفاع از سطح دريا واقع گرديده است [۳] اين شهر در هشت کيلومتري شهر چادگان مرکز شهرستان و بيست کيلومتري شهر داران مرکز شهرستان فريدن واقع شده است [۴] رزوه در منطقه‌اي پايکوهي واقع و داراي آب و هواي معتدل و خشک است. رشته کوه دالان کوه در هفت کيلومتري شمال و شمال شرقي آن قرار دارد [۵] رزوه در سال 1377 به جرگه ي شهرهاي کشور پيوست و در سرشماري 1385 داراي 4927 نفر جمعيت بوده است [۶] در وجه تسميه ي رزوه آمده است که از دو جزء «رز+ وه» ترکيب شده است. «رز» همان تاک يا درخت انگور است وجزء دوم «وه» همان صورت ديگر«بَه» است؛ به معني خوب. «رزوه» معادل «رزبه» است؛ به معني آنجا که انگور خوب دارد [۷] قابل ذکر است که رزوه از مناطق مهم کشاورزي در شهرستان چادگان است و از محصولات عمده ي توليدي آن مي‌توان به گندم، جو، سيب زميني و کُلزا اشاره کرد که ساليانه مقادير قابل توجهي به ساير مناطق کشور صادر مي‌گردد. شهر رزوه از سه محله به نام‌هاي1ـ قلعه بالا، 2ـ قلعه پايين، 3ـ امامزاده عبدالله تشکيل شده که اين سه محله توسط پلي که بر روي رودخانه ي فصلي رزوه احداث گرديده با يکديگر ارتباط دارند. در اين شهر 11 باب مسجد و 18 رشته قنات و ده‌ها حلقه چاه عميق و نيمه عميق وجود دارد.

امامزاده عبدالله

امامزاده عبدالله عليه السلام مدفون در شهر رزوه فرزند علي شديد بن حسن بن زيد بن امام حسن مجتبي عليه السلام است. امامزاده عبدالله عليه السلام پدر حضرت امامزاده عبدالعظيم حسني عليه السلام مدفون در شهر ري است. در استعلامي که اداره ي اوقاف و امور خيريه ي شهرستان فريدن از «مؤسسة المکتبة الوثائقية العامة» در نجف اشرف در خصوص شجره ي طيبه ي امامزاده عبدالله عليه السلام به عمل آورده است، حجه الاسلام سيد حسين ابوسعيد الموسوي مسؤول مؤسسه، شجره‌نامه ي امامزاده عبدالله عليه السلام مدفون در رزوه ي فريدن را مرقوم داشته که ترجمه ي آن چنين است: بسم الله الرحمن الرحيم بر طبق دلايل علمي ثابت و مسجل شده که نواده ي امام حسن مجتبي عليه السلام به نام عبدالله شديد فرزند علي شديد فرزند حسن فرزند زيد فرزند امام حسن عليه السلام است و بر طبق کتب مختلف ايشان نواده ي امام حسن عليه السلام است که نامش عبدالله بوده، فرزند حسن فرزند زيد فرزند امام حسن عليه السلام است و مشهور به «امامزاده عبدالله زيد» که او را مستقيماً و بدون واسطه به نام جدش زيد مي‌خوانند؛ و اين حالت معمول در جامعه ي اسلامي است و در زبان عربي گاهي فرد را به نام جدش ذکر مي‌کنند. و نزد ما اين گونه ثابت شده که اين امامزاده در قريه ي رزوه ازتوابع فريدن اصفهان مدفون است. و نام فرزندش شاه عبدالعظيم است که مدفن او در جوار مسجد شجره ي ري است. ما اين مطلب را در کتاب مشاهد مشرفه، ج 2، ص185 ذکر کرده‌ايم. حسين أبوسعيد الموسوي النجف الأشرف الأول من شهر رمضان 1424 هـ وقف‌نامه ي امامزاده عبد الله نوشته شده در سال 708 قمري الحمد لله کبيرالمتعال ذي الملک و السطان و الجلال، المعزّ المنظور بالفضل و الأفضل الذي أکرم عباده المتقين في.... جلّ من إن أکرمکم عند الله أتقاکم [۸] ....... والصلوة علي محمد و آله. و بعد، باعث بر تحرير اين کلمات شرعيه و داعي بر املاي اين مقدمات دينيه آن است که حاضر شد به مجلس شرع شريعت شريف محمدي، حضرت سعادت و رفعت‌پناه عزت و معالي‌دستگاه عالي اسماء، عمدة السعادات، نتايج العظام و الکرام، خلف الأکابر... خلاصة الصواحب الأصفياء، عديم المثل في هذا الزمان، غني الألقاب، المستغني عن الإطناب في الأوصاف، زيباً للسعادة و الرفعة،... الله تعالي في أرضه، ضياء الدين محمود بن الملک شجاع الدين انابيک نشنگ [؟؟] و بفروخت بي مانعي و مزاحمي به جناب عمدة الاعاظم و الاعيان، و نادر العصر و الزمان، المقرب للحضرة العالية الخاقانية، خواجه رکن الدين و خواجه عماد الدين ابناي خواجه نظام الدين مستوفي نواب همايون اعلي وبخريدند از وي (عندي) صحيحه شرعي وببعي دمي همگي وتمامت شش دانگ مزرعه اي که مشهورومعروفست بمزرعه جبرجان [۹] علي مزارع فريدن [۱۰] مِن اعمال لرستان وعن کوره [۱۱] اصفهان عراقعجم [۱۲] (عراق عجم) از مزارع رزوه رود محدود بحداّت اربعه حد اول بنهرصوران وحد ثاني بمزرعه محراب وحد ثالث بسمند جان [۱۳] وحد رابع بشارع اصفهان وجبل دالان [۱۴] مشهوراست راس دره وسوارخور دولت آباد [۱۵] وما يتعلق بها وبا جميع توابع شرعيه ولواحق [۱۶] مليه وشرب شارب وجد اول وصحاري واراضي العامات چشمه ورگستان وقلعه آستانه وما يتعلق بها وما ينسب اليها قديماً او جديداً الثمن [۱۷] مبلغ سي وپنج هزاردينار [۱۸] کپکي [۱۹] که ديناري ازآن شش دينار عراقي است موصوف مصالحه صحيحه شرعيه ومعاهده صريحه ديينه کامله ايجاب وقبول وسِلم [۲۰] وسَلَم وقبض [۲۱] ثمن [۲۲] و اقباض [۲۳] مثمن معرفي..... اشخاص ازموطن عقد بيع مراحين ولواحق ومفاد تحت الذهب الخيارات وخاليه ازمفاسد وبطلان ذلک عالم بالکميه و..... واليقين والغبن الفاحش والافحش بيع مزبور از وي صادرشد بعد ازآن تنقيذ [۲۴] وامضاي آن نمود امضاي شرعي وتنقيذي ملي وضامن درک شد عند الخروج للغيرکُلاً او بعضاً وعقد مبايعه مزبور مسبوقست [۲۵] به عقد اجاره شرعيه ومعاقد صريحه.... الندم بموجب مبايعه شرعيه بايع مزبور را بمبلغ معين معلوم مواجره صحيحه شرعيه ومعامله صريحه دينيه بايع مزبوربهيچ وجه من الوجود وسببي ازاسباب حقي ودعوئي و بهره اي واستحقاقي برصاحب مزبورنمانده ونيست وحق ملک طلق صدق حَرّي مشاراليه است واو را..... تصرف مالکانه درآن بهرنحوي که خواهد اراده نمايد که تصرف الملک في املاکهم وذوي الحقوقهم الي بعد ذلک بخلاف مسطور بايع مزبور خود بنفسه يا احدي ازقبل او وکيلاً کان لم وارثاً برمشتريان مزبور آن دعوي نمايد باطل وعاطل وازدرجه اعتبار ساقط وهابط وحکام شريعت دعواي ايشان را ممکن ندانند. هوالواقف وبايع مذکور وقف اولاد خود نموده قطعه اي که حد اول او بر رود به چشمه ورگستان وحدود دويم به رودخانه وحد سيم بر رود بطاحونه وحد چهارم برود نهر جبرجان مقدارچهل من بسنگ لرستان تخم افکن بوده باشد وآب مزرعه مذکور تقسيم مي شود به هفت سهم نصيب اولاد (نيم سهم) نصيب طاحونه (نيم سهم) وازبابت بدل اجاره طاحونه آستانه مقدارپنج من روغن سنگ لرستان برکارامامزاده واجب التعظيم ومدرسه برسانند ويا درآن آستانه صرف شود. وخلاف کننده بلعنت خداو نفرين رسول گرفتارشود تحريراً في تاريخ شهررجب المرجب من مشهور سنه ثمال وسبعمأئه (708) من الهجره النبويه مصطفويه لازم به ذکراست که مواضع نقطه چنين از بين رفته وخواند نشد.

امهار و حواشي

(لازم به ذکر است بخشي از امهار و حواشي و گواهان سند فوق بر اثر فرسودگي خوانده نشد آنچه را موفق به خواند شدم بدين شرح است) 1 ـ قبض دادم و قبول نمودم. العبد محمود بن ملک شجاع الدين، آنکه قيمت ضيع مذکور تمام و کمال واصل شد و بهيچ وچه مرا در صنيع مزبور حقي نيست مهر [ناخوانا]... 2 ـ تحرير و تنفيذ مباينه مذکورنمود عصمت پناه بيکي سلطان ابن عاليجناب مغزي اليه که صنيع مزبور حق حضرتان مذکور است و او را در آن حقي نيست مهر[ناخوانا]... 3 ـ الحمد لوليه الحمد... قدوقع اعتراف البايع الطابع بجميع ما تعمد الله... من الاقارير الشرعيه کلاً و اشتهدت اعترف بجميع ما في اليه في بيع الصحيحه الشرعيه و قبض الثمن...العبد الفقير المحتاج... لطف الله... اسامي گواهان خوانده شد الياس بن خضر علي فريدني محمود شاه بن قطب الدين حيدر خانساري شاه حسين بن کمال الدين... ...حيدر علي بادجاني ...کد خداي محترم علي بن محمد بن...يحيي بن صوراني فريدني

پانویس

  1. معروف به شاه عبدالعظیم حسنی علیه السلام یا سید الکریم که در شهر ری مدفون است.
  2. Rozveh. .
  3. پاپلی یزدی محمد حسین، فرهنگ آبادیهامکانهای مذهبی کشور، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی1367ص622.
  4. گیتا شناسی ایران جلد سوم، ص609 .
  5. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور جمهوری اسلامی ایران جلد 70، شهر کرد،ص130 .
  6. WWW.Sci.iranet.net.
  7. فرهنگ جامع نامها وآبادیهای کهن اصفهان، ص419 .
  8. اِنَّ اکرمکمُ عِند اللهِ اتقکمُ اِن الله علیمٌ خبیرٌ. سوره حجرات آیه 13 همانا بزرگوارترین شما نزد خدا با تقواترین مردمندو خدا کاملاً آگاه است.
  9. جبر جان اکنون از مزارع مشهور اطراف شهر رزوه است ودر گویش منطقه به جیبیرجان مرسوم است.
  10. فریدن از جمله شهرستان های استان اصفهان می باشد که تا سال 1381 شهر رزوه نیز از جمله آبادیهای آن محسوب می گردیده است.
  11. کوره بخشی از یک سرزمین یا یک کشور که مشتمل برچندین روستا ودهستان باشد جغرافیدانان اسلامی، ناحیه ای مشتمل بر چندین قریه را کور می نامیدند و هر کوره را یکی از روستاها یا شهرهای خود نام می گرفت.جغرافیدانان گاه از کوره برای تعریف استان نیز استفاده می کردند. فرهنگ بزرگ گیتا شناسی (اصطلاحات جغرافیایی) ص288.
  12. ناحیه کوهستانی پهناور ی که یونانیان آن را مدیا «Media»می گفتند واز باختر به جلگه های بین النهرین واز خاور به کویر بزرگ ایران محدود بود نزد جغرافی نویسان عرب به نام ایالت جبال معروف بود.این نام بعدها متروک شد ودر قرن ششم هجری در زمان سلجوقیان به غلط آن را عراق عجم نامیدند تا با عراق عرب که مقصود قسمت سفلای بین النهرین بود اشتباه نشود. کلمه عراق را مسلمانان برنیمه سفلای بین النهرین اطلاق کردند واعراب دو شهر بزرگ کوفه وبصره را «عراقین» می گفتند که به معنی «دو پایتخت» عراق است.در نیمه دوم قرن پنجو هجری که سلجوقیان برتمام مغرب ایران استیلا یافتند وهمدان را پایتخت خود قرار دادند نفوذ واستیلای آنها تا بین النهرین مقر خلافت عباسی رسید ومقام خلافت لقب «سلطان العراقین» به آنان اعطا گردید که مقصود از عراق دوم ایالت جبال است.از این رو برای اینکه این عراق با عراق اصلی اشتباه نشود آنجا را عراق عجم نامیدند. جغرافیایی تاریخی سرزمین های خلافت شرقی ترجمه محمود عرفان ص 201-200.
  13. سمندگان –سمند جان از جمله آبادیهای شهرستان چادگان است که در دو کیلومتری شمال غرب شهر چادگان واقع وسد زاینده رود در 4 کیلومتری جنوب آن قرار دارد این آبادی در مسیر جاده داران به چادگان قرار دارد.
  14. دالان کوه –رشته کوهی است مابین شهرستان های فریدن، چادگان وتیران وکرون به طول 58کیلومتری که شهر رزوه در سمت غرب آن واقع گردیده است (کوه ها و کوهنامه ایران ص244).
  15. دولت آباد اکنون در محدوده شهرستان تیرانو کرون واقع است ورشته کوه دالان کوه در دو کیلومتری جنوب آن قرار دارد.
  16. لاحق-(لواحق) لاحقه، پیوسته ها بدنبال چیزی، سوابق، ملحقات، فرهنگ فارسی معین ج3ص3637.
  17. ثمن-بهاء- نرخ، ارزو قیمت است.فرهنگ فارسی معین ج1ص1193.
  18. دینار –سکه طلا، مسکوک زر، ارزش دینار در ادوارمختلف متفاوت بوده است. فرهنگ فارسی معین ج2ص1597.
  19. کپکی – نوعی دینار وتومان که در عهد مغول، تیموریان وصفویان1 متداول بوده است. فرهنگ فارسی معین ج3ص2896.
  20. سلم –بیعی که ثمن آن حال مبیع آن مؤجل باشد در اصطلاح عامیانه پیش خرید وپیش فروش گفته می شود.(ترمینولوژی حقوق دکتر محمد ..جعفر لنگرودی ص363).
  21. قیض-سند مخصوصی است که بین متعهدو متعهد له ردوبدل می شود.ترمینولوژی حقوق ص615 .
  22. مثمن-معوض را در عهد بیع مثمن گویند وعوض را ثمن نامند. ترمینولوژِی حقوق ص 615.
  23. اقباض-رفع بد از موضوع معامله از طرف ناقل بنفع منتقل الیه بطوری که منتقل الیه بتواند هر نوع تصرف که بخواهد در آن بنماید. قبض فعل منتقل الیه است اقباض فعل ناقل چنانچه تسلیم فعل ناقل است وتسلیم فعل منتقل الیه است. ترمینولوژی حقوقص69.
  24. اجازه کردن عمل حقوقی غیر ناقد، مرادف اجازه وامضاء استعمال می شود. ترمینولوژی حقوق ص179.
  25. مسبوق، سابقه، آنچه که قبلاً عین یا شبیه آن وقوع یافته باشد. فرهنگ فارسی معین ج3 ص4079.