بازخوانی یک وقفنامه در خنج فارس: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی خیر
پرش به: ناوبری، جستجو
جز بازخوانی یک وقفنامه در خنج فارس» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
 
سطر ۱: سطر ۱:
مؤلفان: [[دکتر محمد ابونجمی]](دانشیار گروه فنی کشاورزی، پردیسابوریحان، دانشگاه تهران) [[یونس صادقی]](کارشناس ارشد تاریخ-پژوهشکده تاریخ اسلامی)
+
مؤلفان: [[دکتر محمد ابونجمی]]<ref>دانشیار گروه فنی کشاورزی، پردیسابوریحان، دانشگاه تهران</ref> , [[یونس صادقی]]<ref>کارشناس ارشد تاریخ-پژوهشکده تاریخ اسلامی</ref>
==چکيده==  
+
==چکیده==  
اين مقاله، به شرح و معرفي وقفنامه‌‎اي در جنوب استان فارس در شهر تاريخي خنج پرداخته است. اين وقفنامه مربوط به وقف بر بقعه و مسجد شيخ حاجي محمد ابونجم در سنه 1122 ه.ق مي‎باشد که به امضاي چهل و شش نفر از معتمدين محلي آن زمان رسيده است. در وقفنامه مذکور، علاوه بر شيخ حاجي محمد ابونجم، از شيخ رکن‌الدين دانيال و شيخ عبدالسلام نيز ذکري به ميان آمده که هر سه از عرفاي بنام اين خطه مي‌باشند. در اين نوشتار، ابتدا خصوصيات ظاهري منطقه خنج به بحث گذاشته شده و با ذکر جغرافياي تاريخي آن، بازخواني اين وقفنامه براي اولين بار منتشر مي‌گردد.   
+
این مقاله، به شرح و معرفی وقفنامه‌‎ای در جنوب استان فارس در شهر تاریخی خنج پرداخته است. این وقفنامه مربوط به وقف بر بقعه و مسجد شیخ حاجی محمد ابونجم در سنه 1122 ه.ق می‎باشد که به امضای چهل و شش نفر از معتمدین محلی آن زمان رسیده است. در وقفنامه مذکور، علاوه بر شیخ حاجی محمد ابونجم، از شیخ رکن‌الدین دانیال و شیخ عبدالسلام نیز ذکری به میان آمده که هر سه از عرفای بنام این خطه می‌باشند. در این نوشتار، ابتدا خصوصیات ظاهری منطقه خنج به بحث گذاشته شده و با ذکر جغرافیای تاریخی آن، بازخوانی این وقفنامه برای اولین بار منتشر می‌گردد.   
'''کليد واژه‌ها'''   
+
 
خنج، فارس، وقفنامه، شيخ حاجي محمد ابونجم.
+
'''کلید واژه‌ها'''   
 +
 
 +
خنج، فارس، وقفنامه، شیخ حاجی محمد ابونجم.
 
==مقدمه==  
 
==مقدمه==  
وقفنامه‌اي در خنج فارس موجود است که مربوط به موقوفات خاندان شيخ ابونجم در خنج بوده و براي اولين بار معرفي مي‌گردد. اين سند در سال 1122 ه.ق توسط جعفر بن محمد سهروردي تنظيم شده و به سجل چهل و شش نفر از افراد محلي خنج رسيده است. اصل وقفنامه در مالکيت آقاي شيخ عبدالکريم ابونجمي از معتمدين محلي خنج بوده و بازخواني آن توسط خانواده ايشان انجام گرفته است. عرض تقريبي اصل وقفنامه، 20 سانتي‌متر و طول آن حدود 2 متر و از جنس کاغذ کاهي مي‌باشد. به موجب اين وقفنامه توسط واقفان شيخ زين‌الدين و شيخ محمد زمان فرزندان مرحوم شيخ محمود زيناء ابونجمي در حدود سي و دو رقبه در خنج و توابع اطراف آن را وقف بر بقعه و مسجد شيخ حاج محمد ابونجم نموده است.   
+
وقفنامه‌ای در [[خنج]] فارس موجود است که مربوط به موقوفات خاندان [[شیخ ابونجم]] در [[خنج]] بوده و برای اولین بار معرفی می‌گردد. این سند در سال 1122 ه.ق توسط جعفر بن محمد سهروردی تنظیم شده و به سجل چهل و شش نفر از افراد محلی خنج رسیده است. اصل وقفنامه در مالکیت آقای شیخ عبدالکریم ابونجمی از معتمدین محلی خنج بوده و بازخوانی آن توسط خانواده ایشان انجام گرفته است. عرض تقریبی اصل وقفنامه، 20 سانتی‌متر و طول آن حدود 2 متر و از جنس کاغذ کاهی می‌باشد. به موجب این وقفنامه توسط واقفان شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان فرزندان مرحوم شیخ محمود زیناء ابونجمی در حدود سی و دو رقبه در خنج و توابع اطراف آن را [[وقف]] بر بقعه و مسجد شیخ حاج محمد ابونجم نموده است.  
در اين وقفنامه از شيخ حاجي محمد ابونجم و شيخ رکن‌الدين دانيال و شيخ عبدالسلام ذکري به ميان آمده است که هرسه تن از عرفاي بنام اين خطه هستند. شيخ دانيال از عرفاي قرن هفتم بوده که بنا به گواه کتاب فردوس المرشديه تمايلاتي به فرقه شيخ ابواسحاق کازروني داشته است.  
+
   
 +
در این وقفنامه از شیخ حاجی محمد ابونجم و شیخ رکن‌الدین دانیال و شیخ عبدالسلام ذکری به میان آمده است که هرسه تن از عرفای بنام این خطه هستند. شیخ دانیال از عرفای قرن هفتم بوده که بنا به گواه کتاب فردوس المرشدیه تمایلاتی به فرقه شیخ ابواسحاق کازرونی داشته است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
فردوسی المرشدیه ، صص426-427.
 
فردوسی المرشدیه ، صص426-427.
 
</ref>
 
</ref>
پيروان شيخ دانيال تا ملوک هرمز نفوذ داشته و خانقاه‌اش هم اکنون در خنج موجود است.  
+
پیروان شیخ دانیال تا ملوک هرمز نفوذ داشته و خانقاه‌اش هم اکنون در خنج موجود است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص45.  
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص45.  
 
</ref>
 
</ref>
در قرن هشتم با روي کار آمدن شيخ حاج محمد ابونجم (704- 786 ه.ق) و طريقه شمسيه خنج، رونق بسزايي مي‌گيرد. حتي در قرن نهم بين سال‌هاي 818 تا 835 ه.ق «شاهزاده ابراهيم» سلطان تيموري فارس، سندي را دال بر رياست طريقت ابونجمي در خنج به فردي به‌نام کاکا سراج‌الدين حسن خنجي به امضاء رسانده است که اين امر نشانگر تداوم قدرت «فرقه ابونجمي» در اوايل قرن نهم هجري مي‌باشد.  
+
 
 +
در قرن هشتم با روی کار آمدن شیخ حاج محمد ابونجم (704- 786 ه.ق) و طریقه شمسیه خنج، رونق بسزایی می‌گیرد. حتی در قرن نهم بین سال‌های 818 تا 835 ه.ق «شاهزاده ابراهیم» سلطان تیموری فارس، سندی را دال بر ریاست طریقت ابونجمی در خنج به فردی به‌نام کاکا سراج‌الدین حسن خنجی به امضاء رسانده است که این امر نشانگر تداوم قدرت «فرقه ابونجمی» در اوایل قرن نهم هجری می‌باشد.  
 
<ref>
 
<ref>
 
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص61.  
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص61.  
 
</ref>
 
</ref>
حتي براساس نسخه خطي تذکره ابونجم ما از وارد شدن فردي از افراد خاندان ابونجم به دستگاه سلطان يعقوب آق قوينلو آگاه هستيم که اين امر مي‌تواند قدرت اين خاندان در منطقه را نشان دهد.  
+
حتی براساس نسخه خطی تذکره ابونجم ما از وارد شدن فردی از افراد خاندان ابونجم به دستگاه سلطان یعقوب آق قوینلو آگاه هستیم که این امر می‌تواند قدرت این خاندان در منطقه را نشان دهد.  
 
<ref>
 
<ref>
 
تذکره ابونجمی، نسخه خطی ، برگ های 350-353 .  
 
تذکره ابونجمی، نسخه خطی ، برگ های 350-353 .  
 
</ref>
 
</ref>
ديگري حاجي شيخ عبدالسلام خنجي است که از جمله صلحا و زهاد بنامي بوده که در اقطار لارستان و بلاد مجاور شهرت کامل داشته است. زمان حيات وي دقيقا معلوم نيست ولي بنا به شواهدي قبل از خاتمه نيمه اول قرن هشتم هجري وفات يافته است.  
+
دیگری حاجی شیخ عبدالسلام خنجی است که از جمله صلحا و زهاد بنامی بوده که در اقطار لارستان و بلاد مجاور شهرت کامل داشته است. زمان حیات وی دقیقا معلوم نیست ولی بنا به شواهدی قبل از خاتمه نیمه اول قرن هشتم هجری وفات یافته است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
لارستان کهن وفرهنگ لارستان، ص176؛ تذکره هزار مزار، ص316  .  
 
لارستان کهن وفرهنگ لارستان، ص176؛ تذکره هزار مزار، ص316  .  
 
</ref>
 
</ref>
براي آشنايي خوانندگان با خنج ابتدا به شرحي از جغرافياي تاريخي خنج پرداخته خواهد شد سپس در ادامه، اصل وقفنامه با تصاوير صفحات ابتدايي و انتهايي درج شده است.
+
برای آشنایی خوانندگان با [[خنج]] ابتدا به شرحی از جغرافیای تاریخی خنج پرداخته خواهد شد سپس در ادامه، اصل وقفنامه با تصاویر صفحات ابتدایی و انتهایی درج شده است.
جغرافياي تاريخي خنج  
+
==جغرافیای تاریخی خنج==
خنج، شهري در جنوب فارس در منطقه لارستان است. شکل نوشتاري اين شهر در منابع به صورت‌هاي «هًنگ»، «هونج»  
+
[[خنج]]، شهری در جنوب فارس در منطقه لارستان است. شکل نوشتاری این شهر در منابع به صورت‌های «هًنگ»، «هونج»  
 
<ref>
 
<ref>
 
فردوس المرشدیه، ص426.
 
فردوس المرشدیه، ص426.
سطر ۴۵: سطر ۴۸:
 
فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.  
 
فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.  
 
</ref>
 
</ref>
بوده است. اما امروزه نام اين شهر به صورت خنج کاربرد دارد.  
+
بوده است. اما امروزه نام این شهر به صورت [[خنج]] کاربرد دارد.  
 
<ref>
 
<ref>
 
صورالاقالیم، ص44؛ آثار عجم،دج2، ص688.  
 
صورالاقالیم، ص44؛ آثار عجم،دج2، ص688.  
 
</ref>
 
</ref>
در مورد وجه تسميه آن دو نظر متفاوت وجود دارد. حسيني فسايي، خنج را در اصل خَنگ به معناي گوشه و بيغوله دانسته که در طي زمان گاف به جيم تبديل شده و در نهايت خُنج ناميده شده است.
+
 
 +
در مورد وجه تسمیه آن دو نظر متفاوت وجود دارد. حسینی فسایی، خنج را در اصل خَنگ به معنای گوشه و بیغوله دانسته که در طی زمان گاف به جیم تبدیل شده و در نهایت خُنج نامیده شده است.
 
<ref>
 
<ref>
 
فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.  
 
فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.  
 
</ref>
 
</ref>
نظر ديگر اين‌که صورت اوليه اين اسم، «هنگ» بوده است اما به مرور زمان به «هنج»، «خنگ» و «خنج» تبديل يافته است.  
+
نظر دیگر این‌که صورت اولیه این اسم، «هنگ» بوده است اما به مرور زمان به «هنج»، «خنگ» و «خنج» تبدیل یافته است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
مشاهیر نامی خنج، ص116.
 
مشاهیر نامی خنج، ص116.
 
</ref>
 
</ref>
در تذکره‌هاي قديمي تعبير «کنج خنج» به‌کار رفته است و در زبان محلي رايج در منطقه لارستان، کنج به معناي زاويه و خانقاه به‌کار برده مي‌شود. از اين رو به‌دليل رواج تصوف و خانقاه‌ها و زاويه‌هاي متعدد در خنج پس از قرن ششم هجري، خنج به معناي گوشه نشيني و زاويه نيز در نظر گرفته شده است.  
+
در تذکره‌های قدیمی تعبیر «کنج خنج» به‌کار رفته است و در زبان محلی رایج در منطقه لارستان، کنج به معنای زاویه و [[خانقاه]] به‌کار برده می‌شود. از این رو به‌دلیل رواج [[تصوف]] و [[خانقاه‌]]ها و زاویه‌های متعدد در خنج پس از قرن ششم هجری، خنج به معنای گوشه نشینی و زاویه نیز در نظر گرفته شده است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص12.  
 
خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص12.  
 
</ref>
 
</ref>
همچنين معناي شادي و جشن براي خنج با واقع شدن آن در مجاورت روستاي «سَدِه» در 5 کيلومتري شمال خنج مطابقت دارد، چرا که جشن سَده در محل اين روستا برگزار مي‌شده و احتمال دارد که  نام خنج نيز به اين منظور به‌کار رفته باشد.  
+
 
 +
همچنین معنای شادی و جشن برای خنج با واقع شدن آن در مجاورت روستای «سَدِه» در 5 کیلومتری شمال خنج مطابقت دارد، چرا که جشن سَده در محل این روستا برگزار می‌شده و احتمال دارد که  نام خنج نیز به این منظور به‌کار رفته باشد.  
 
<ref>
 
<ref>
 
خنج دارالاولیای فارس، ص139.
 
خنج دارالاولیای فارس، ص139.
 
</ref>
 
</ref>
خنج مرکز بخشي است به‌همين نام که در ابتداي دشتي نسبتاً وسيع در کوهپايه‌هاي زاگرس جنوبي قرار گرفته است. فاصله آن تا خليج فارس، 90 کيلومتر و ارتفاع آن از سطح دريا 1044 متر مي‌باشد. شهر خنج در 27 درجه شمالي و 52 درجه شرقي واقع شده و حدود آن از شمال به «قيروکارزين»، از مشرق به «جويم» و «اِوز» و از جنوب به «علامرودشت» مي‌رسد. اين شهر در راه اصلي شيراز به لار و در فاصله 106 کيلومتري شهرستان لار قرار گرفته است.  
+
 
 +
خنج مرکز بخشی است به‌همین نام که در ابتدای دشتی نسبتاً وسیع در کوهپایه‌های زاگرس جنوبی قرار گرفته است. فاصله آن تا خلیج فارس، 90 کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا 1044 متر می‌باشد. شهر [[خنج]] در 27 درجه شمالی و 52 درجه شرقی واقع شده و حدود آن از شمال به «قیروکارزین»، از مشرق به «جویم» و «اِوز» و از جنوب به «علامرودشت» می‌رسد. این شهر در راه اصلی [[شیراز]] به لار و در فاصله 106 کیلومتری [[شهرستان لار]] قرار گرفته است.  
 
<ref>
 
<ref>
 
نزهت الاخبار، ص90؛ جغرافیای مفصل، ص231؛ جغرافیای ایرانص231؛ خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص11، خنج داروالاولیای فارس، ص148.
 
نزهت الاخبار، ص90؛ جغرافیای مفصل، ص231؛ جغرافیای ایرانص231؛ خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص11، خنج داروالاولیای فارس، ص148.
 
</ref>
 
</ref>
به‌دليل وجود خانقاه و بناهاي تاريخي متعدد شهر خنج، همواره بحث وقف از طرف بزرگان شهر رواج داشته است. که اين وقف‌ها بر اين ابنيه‌ها صادر مي‌گشته است. از جمله اين وقفنامه که در آن علاوه بر مسائل اقتصادي بعد مذهبي و مشاهير خنج در آن چشمگير است. در ادامه اصل وقفنامه ارائه مي‌گردد.
+
به‌دلیل وجود [[خانقاه]] و بناهای تاریخی متعدد شهر [[خنج]]، همواره بحث [[وقف]] از طرف بزرگان شهر رواج داشته است. که این [[وقف‌]]ها بر این ابنیه‌ها صادر می‌گشته است. از جمله این وقفنامه که در آن علاوه بر مسائل اقتصادی بعد مذهبی و مشاهیر [[خنج]] در آن چشمگیر است. در ادامه اصل وقفنامه ارائه می‌گردد.
 
==اصل وقفنامه==  
 
==اصل وقفنامه==  
بسم الله الرحمن الرحيم
+
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد‌لله الواقف علي السّرائر المطلع بمکنونات الضّمائر تقدسين جنابه عن الشّبيه و النّظير و الصّلوة و السّلام علي من قابل اسرار النبويّة و الرّسالية سيدنا المصطفي البشير النذير و علي آله و اصحابه و سلم تسليماً کثيراً کثيرا.   
+
 
اما بعد باعث بر تحرير اين کلمات شريعت فرجام دال و حاکي بر اين است آنکه في يوم الخميس ربيع المولود  
+
الحمد‌لله الواقف علی السّرائر المطلع بمکنونات الضّمائر تقدسین جنابه عن الشّبیه و النّظیر و الصّلوة و السّلام علی من قابل اسرار النبویة و الرّسالیة سیدنا المصطفی البشیر النذیر و علی آله و اصحابه و سلم تسلیماً کثیراً کثیرا.   
 +
 
 +
اما بعد باعث بر تحریر این کلمات شریعت فرجام دال و حاکی بر این است آنکه فی یوم الخمیس ربیع المولود  
 
<ref>
 
<ref>
 
ربیع الاول. زمان تولد پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه وآله و سلم .  
 
ربیع الاول. زمان تولد پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه وآله و سلم .  
 
</ref>
 
</ref>
سنه 1122 حاضر دار الشرع انور مطاع لازم الاتباع گرديدند جنابان عمدة الانجابان سلالة المشايخان العظام شيخ زين‌الدين و شيخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شيخ محمود شيخ زيناء ابو‌نجمي خنجي در حالت صحت نفس و کمال عقل بالطوع و الرغبة دون الاکراه و الاجبار در ايّامي که تصرفات شرعي از ايشان مستحکم و جاري بود و در يد تصرفات خود داشتند و مالک بودند.  
+
 
از املاکاة و اموالاة بتمامه و کماله و آنچه از املاکات محسوب است که از والد ماجد خود بايشان انتقال يافته بود و آنچه از حقوق الارث بايشان منتقل شده و آنچه از هرجا ابتياع نموده‌اند مجموعاً موجب بيان است.  
+
سنه 1122 حاضر دار الشرع انور مطاع لازم الاتباع گردیدند جنابان عمدة الانجابان سلالة المشایخان العظام شیخ زین‌الدین و شیخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شیخ محمود شیخ زیناء ابو‌نجمی خنجی در حالت صحت نفس و کمال عقل بالطوع و الرغبة دون الاکراه و الاجبار در ایامی که تصرفات شرعی از ایشان مستحکم و جاری بود و در ید تصرفات خود داشتند و مالک بودند.  
از توابعات مزرعه‌جات مشهور به افزر نخستين از مزرعه منگنويه 3 رشته است يکي مشهور به انجيري و يکي مشهور به رودبال و يکي هم به منگنويه بحساب 6 دانگ است 2 دانگ از سابقاً مير ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزيز و 4 دانگ ديگر هم مرحوم سعيد سلالة النجباء العظام الشيخ محمد ابن المرحوم المغفور السعيد الکرام شيخ محمود ابن الشيخ الاعظم الحاج عبدالله ابو‌نجم الخنجي از اولادان امراء العظام مير ابو‌جعفر و مير محمد‌کاظم ابتياع نموده است.  
+
از املاکاة و اموالاة بتمامه و کماله و آنچه از املاکات محسوب است که از والد ماجد خود بایشان انتقال یافته بود و آنچه از حقوق الارث بایشان منتقل شده و آنچه از هرجا ابتیاع نموده‌اند مجموعاً موجب بیان است.  
از مزرعه مشهور بشرف خليل 3 رشته است يکي مشهور است به ترک امير و يکي شمس آباد، ترک امير انتقالي شيخ محمود است و شمس آباد هم نصف آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفين حاجي شيخ محمد واقع  
+
 
 +
از توابعات مزرعه‌جات مشهور به افزر نخستین از مزرعه منگنویه 3 رشته است یکی مشهور به انجیری و یکی مشهور به رودبال و یکی هم به منگنویه بحساب 6 دانگ است 2 دانگ از سابقاً میر ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزیز و 4 دانگ دیگر هم مرحوم سعید سلالة النجباء العظام الشیخ محمد ابن المرحوم المغفور السعید الکرام شیخ محمود ابن الشیخ الاعظم الحاج عبدالله ابو‌نجم الخنجی از اولادان امراء العظام میر ابو‌جعفر و میر محمد‌کاظم ابتیاع نموده است.  
 +
از مزرعه مشهور بشرف خلیل 3 رشته است یکی مشهور است به ترک امیر و یکی شمس آباد، ترک امیر انتقالی شیخ محمود است و شمس آباد هم نصف آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین حاجی شیخ محمد واقع  
 
<ref>
 
<ref>
 
اصل: وقع.
 
اصل: وقع.
 
</ref>
 
</ref>
است در بلده خنج و نصف ديگر هم ابتياع شيخ ابوعلي ابونجمي است موجب مستندات قديم که اباً اجداداً در دست دارند و شرف خليل 6 دانگ است 2 دانگ آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسّلام قدس الله سره واقعه در بلده خنج و 2 دانگ آن ابتياعي شيخ زين‌الدين است و 2 دانگ ديگر با خود امراء است.  
+
است در بلده خنج و نصف دیگر هم ابتیاع شیخ ابوعلی ابونجمی است موجب مستندات قدیم که اباً اجداداً در دست دارند و شرف خلیل 6 دانگ است 2 دانگ آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسّلام قدس الله سره واقعه در بلده خنج و 2 دانگ آن ابتیاعی شیخ زین‌الدین است و 2 دانگ دیگر با خود امراء است.  
از مزرعه مرند و ابدان از 2 رشته هر يک کل با توابعات از اراضي و صحاري موجب قوالجات  
+
از مزرعه مرند و ابدان از 2 رشته هر یک کل با توابعات از اراضی و صحاری موجب قوالجات  
 
<ref>
 
<ref>
 
اصل: قواله جاه.  
 
اصل: قواله جاه.  
 
</ref>
 
</ref>
قديم از حضرات امر‌اي العظام مير‌حسيني و مير محمد‌مالک خريد شده است مع طاحونتين که متعلقه بمزرعه ابدان و مرند است در مبلغ يکصد و هفده ريال ابتياع شيخ محمد ‌‌زمان است.  
+
قدیم از حضرات امر‌ای العظام میر‌حسینی و میر محمد‌مالک خرید شده است مع طاحونتین که متعلقه بمزرعه ابدان و مرند است در مبلغ یکصد و هفده ریال ابتیاع شیخ محمد ‌‌زمان است.  
از مزرعه مشهور به نيمده شرقي رودخانه قطبي جبال واقع است از سابق از اولاد‌زادگان شاه سندين که مدفن و مرقد آن بزرگوار در زير گردنه واقع است و بقعه‌اش برپاء است نصف مزرعه مزبوره  
+
از مزرعه مشهور به نیمده شرقی رودخانه قطبی جبال واقع است از سابق از اولاد‌زادگان شاه سندین که مدفن و مرقد آن بزرگوار در زیر گردنه واقع است و بقعه‌اش برپاء است نصف مزرعه مزبوره  
 
<ref>
 
<ref>
 
اصل: مذبوره.
 
اصل: مذبوره.
 
</ref>
 
</ref>
موقوفه نموده‌اند بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفين سراج الملة و الدين حضرت شيخ حاجي محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزيز واقعه در بلده خنج و نصف ديگر هم از قديم موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسّلام قدس الله سره العزيز که بجهة مصارفات مسجد و امام مسجد آنچه از مزروعاة و نخيلاة عايداة شود صرف نمايند که علي الدوام تا انقراض عالم برقرار باشد.  
+
موقوفه نموده‌اند بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفین سراج الملة و الدین حضرت شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزیز واقعه در بلده خنج و نصف دیگر هم از قدیم موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسّلام قدس الله سره العزیز که بجهة مصارفات مسجد و امام مسجد آنچه از مزروعاة و نخیلاة عایداة شود صرف نمایند که علی الدوام تا انقراض عالم برقرار باشد.  
از مزرعه مشهور به آب گرم و تنگوره و سمنکان 8 يک کل مالکي خريد از عمدة الموالي ملّا‌حسين هرمي وراث ملا‌طالب ملک شيخ علينقي است در هشتاد و 6 ريال ابتياع شده است بموجب قواله قديم که در دست دارند.   
+
از مزرعه مشهور به آب گرم و تنگوره و سمنکان 8 یک کل مالکی خرید از عمدة الموالی ملّا‌حسین هرمی وراث ملا‌طالب ملک شیخ علینقی است در هشتاد و 6 ریال ابتیاع شده است بموجب قواله قدیم که در دست دارند.   
و از مزرعه تنگوادي 4 يک کل يکصدُ 20 سهم از مالکي با توابعات از اراضيهاي مزروعه ملک موروثي شيخ محمود زينا است از نخيلات غارسي در تنگوادي ده اصله از شرف محمدکلا کلي و از بداک ولد حسن 17 اصله واقعه در شبستان و از ملا‌حسين ملا‌تقي 17 اصله واقعه در کنار رودخانه آبي در پس‌گچي.  
+
 
از مزرعه‌جات مشهور به کرديل توابع افزر 3 رشته است زير جبال سياه شرقي و صبوي تنگ مشهور بشيخ جلال قطبي جبل واقع شده معروف است بکمي‌سياه / ؟ / ده يک کل از مالکي از سابق وقف است بموجب مستندات قديم بر مسجد و بقعه متبرّکه منوره حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز که بمصارفات مايحتاج مسجد و تعميرات مسجد مع سقاية و روغن چراغ صرف شود.  
+
و از مزرعه تنگوادی 4 یک کل یکصدُ 20 سهم از مالکی با توابعات از اراضیهای مزروعه ملک موروثی شیخ محمود زینا است از نخیلات غارسی در تنگوادی ده اصله از شرف محمدکلا کلی و از بداک ولد حسن 17 اصله واقعه در شبستان و از ملا‌حسین ملا‌تقی 17 اصله واقعه در کنار رودخانه آبی در پس‌گچی.  
2 رشته ديگر يکي قبله بقعه امام زاده مشهور به نه‌تنان واقع است آبش بطرف قطب که قلعه قديم است طاحونه دارد و برکه بند قبلي مدفن نه‌تنان واقع است با يکرشته قنوات که از شرقي امام زاده نه‌تنان از قطبي جبال سياه رو بصبوي و قطبي مي‌آيد بر روي اراضي و زراعت کاري با توابعات و نخيلاة مزرعه‌جات کرديل موجب خط قديم سه 3 مرتبه از امير آقا محمد خريد شده ده يک کل از مالکي بعدد چهل و هشت 48 ريال مسکوک اراضيهاي بذرافکن حدود آنها تماماً از شرقي و قطبي درگاه مزرعه مي‌آيد بطرف شرقي قريه کرديل انتهاي اراضي مي‌آيد به تيدشت مشهور به دشت اعلا از چم کوکو که رقم از رودخانه گرفته و جداول آن سارو جداي کرده از قديم امراء سلاجقه وقف بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسلام قدس الله سره العزيز نموده‌اند تا آنچه بعمل آيد جهت مايحتاج مسجد و روغن چراغ و امام مسجد متبرکه بوده باشد.  
+
از مزرعه‌جات مشهور به کردیل توابع افزر 3 رشته است زیر جبال سیاه شرقی و صبوی تنگ مشهور بشیخ جلال قطبی جبل واقع شده معروف است بکمی‌سیاه / ؟ / ده یک کل از مالکی از سابق وقف است بموجب مستندات قدیم بر مسجد و بقعه متبرّکه منوره حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز که بمصارفات مایحتاج مسجد و تعمیرات مسجد مع سقایة و روغن چراغ صرف شود.  
و از مزرعه باغ بزرگ شش دانگ مالکي با توابعات و اراضي و زراعت کاري کلهم موقوفه است الي 4 يک که ملکي است.  
+
2 رشته دیگر یکی قبله بقعه امام زاده مشهور به نه‌تنان واقع است آبش بطرف قطب که قلعه قدیم است طاحونه دارد و برکه بند قبلی مدفن نه‌تنان واقع است با یکرشته قنوات که از شرقی امام زاده نه‌تنان از قطبی جبال سیاه رو بصبوی و قطبی می‌آید بر روی اراضی و زراعت کاری با توابعات و نخیلاة مزرعه‌جات کردیل موجب خط قدیم سه 3 مرتبه از امیر آقا محمد خرید شده ده یک کل از مالکی بعدد چهل و هشت 48 ریال مسکوک اراضیهای بذرافکن حدود آنها تماماً از شرقی و قطبی درگاه مزرعه می‌آید بطرف شرقی قریه کردیل انتهای اراضی می‌آید به تیدشت مشهور به دشت اعلا از چم کوکو که رقم از رودخانه گرفته و جداول آن سارو جدای کرده از قدیم امراء سلاجقه وقف بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سره العزیز نموده‌اند تا آنچه بعمل آید جهت مایحتاج مسجد و روغن چراغ و امام مسجد متبرکه بوده باشد.  
از مزرعه‌جات جهره 3 رشته است 2 رشته قنوات مشهور بعين آباد از طرف آفتاب جاري است بطرف شمال قبلي قريه مزبوره واقع است و يکرشته قنوات شرقي قلعه واقع است که از طريق جنگاه مي‌آيد هشت 8 يک کل از مالکي آنچه بعمل آيد از زراعات و ثمر نخيلات هر ساله عايدات شود با توابعات از اراضيها به ثمن معين مبيّن وجه مسکوک نودُ هفت تومان رايج از امير‌محمد خريده شده و مابقي مزرعه‌جات با خود امير‌محمد و امراء العظام مي‌باشد.  
+
و از مزرعه باغ بزرگ شش دانگ مالکی با توابعات و اراضی و زراعت کاری کلهم موقوفه است الی 4 یک که ملکی است.  
و از آباد و علي آباد 4 دانگ مي‌باشد يک دانگ وقف است بر مسجد متبرکه و بقعه حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز و يک دانگ هم وقف است بر مسجد و بقعه حضرت شيخ رکن‌الدين دانيال قدس الله سره العزيز.  
+
 
از خيرآباد مشهور به مکويه ده يک کل از تمام مزرعه با اراضي و صحاري و رقم آّب از رودخانه گرفته است ابتداي اراضي از باغ ناري تا برسد بدم پوزه قريب و قطبي مدفون امامزاده مشهوره به حاجي صالح و زير جبال سياه قطبي جبال مدفون اوليا مشهور به شاه ابراهيم و هفت تنان و شرقي و سهيلي بکنار رودخانه تا طريقي که مي‌رود به آب باد انتقالي است در مزرعه مشهور به لاغر موجب سندات قديم نصفه آن موقوف است بر بقعه حضرت شيخ رکن‌الدين دانيال قدس الله سره العزيز و يک ثلث آن هم موجب تواريخ قباله‌جات قديم ملک خاصه حضرت شيخ مجد‌الدين اسماعيل قدس الله سره مي‌باشد و مابقي ملک مير ابو‌جعفر است.  
+
از مزرعه‌جات جهره 3 رشته است 2 رشته قنوات مشهور بعین آباد از طرف آفتاب جاری است بطرف شمال قبلی قریه مزبوره واقع است و یکرشته قنوات شرقی قلعه واقع است که از طریق جنگاه می‌آید هشت 8 یک کل از مالکی آنچه بعمل آید از زراعات و ثمر نخیلات هر ساله عایدات شود با توابعات از اراضیها به ثمن معین مبین وجه مسکوک نودُ هفت تومان رایج از امیر‌محمد خریده شده و مابقی مزرعه‌جات با خود امیر‌محمد و امراء العظام می‌باشد.  
و 2 مزرعه ديگر که شرقي رودخانه شور است زير جبال بزرگ قطبي جبال واقع است 2 رشته قنوات است مشهور است بتل سوز و يکي مشهور به تخته هشت يک کل از 2 مزرعه از مالکي مع توابعات اراضي و صحاري تا برسد به رودخانه شور شرقي مي‌رسد بطويّه مهرابه خريد از عمدة الموالي ملا‌يوسف ملا‌اسدالله و ملا‌حسين در مبلغ بيست نه تومان.  
+
و از آباد و علی آباد 4 دانگ می‌باشد یک دانگ وقف است بر مسجد متبرکه و بقعه حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز و یک دانگ هم وقف است بر مسجد و بقعه حضرت شیخ رکن‌الدین دانیال قدس الله سره العزیز.  
از مزرعه جنگويه 2 رشته قنوات است با طويّه مع اراضي و صحاري و زراعت کاري شتوي و صيفي سه 3 صحرا و شش حصّه است يک حصّه آن از سابق امراء العظام مير تاج‌الدين و مير ابو‌جعفر وقف مسجد و بقعه متبرکه شيخ الاسلام و المسلمين قطب العارفين حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سرّه العزيز نموده‌اند که آنچه از مزروعات بعمل آيد بمصارف و ترويج و رونق و مايحتاج مسجد و امام مسجد برقرار بوده باشد و پنج سهم ديگر غير موقوفي است از پنج سهم 2 سهم ابتياعي شيخ زين‌الدين است که از مرحومان ورّاث ميرتاج‌الدين و مير ابو‌جعفر ابتياع نموده است و 2 سهم آن ملک خود او است.  
+
 
و يکحصّه ديگر ملک مزارعان چاشمي مزارع حيدر و مزارع حسين است با اراضي و صحاري زراعت کاري و 2 رشته قنوات که از جمع جنگويه است يک رشته از طرف قطبي رو بقبله دارد و يک رشته شرقي درازي رود خشک رو به شمال دارد مي‌آيد قبلي نرلاس آب شور و شمالي آب انبار شيرين داخل برکه ... پيوسته است ... ... ...  
+
از خیرآباد مشهور به مکویه ده یک کل از تمام مزرعه با اراضی و صحاری و رقم آّب از رودخانه گرفته است ابتدای اراضی از باغ ناری تا برسد بدم پوزه قریب و قطبی مدفون امامزاده مشهوره به حاجی صالح و زیر جبال سیاه قطبی جبال مدفون اولیا مشهور به شاه ابراهیم و هفت تنان و شرقی و سهیلی بکنار رودخانه تا طریقی که می‌رود به آب باد انتقالی است در مزرعه مشهور به لاغر موجب سندات قدیم نصفه آن موقوف است بر بقعه حضرت شیخ رکن‌الدین دانیال قدس الله سره العزیز و یک ثلث آن هم موجب تواریخ قباله‌جات قدیم ملک خاصه حضرت شیخ مجد‌الدین اسماعیل قدس الله سره می‌باشد و مابقی ملک میر ابو‌جعفر است.  
 +
 
 +
و 2 مزرعه دیگر که شرقی رودخانه شور است زیر جبال بزرگ قطبی جبال واقع است 2 رشته قنوات است مشهور است بتل سوز و یکی مشهور به تخته هشت یک کل از 2 مزرعه از مالکی مع توابعات اراضی و صحاری تا برسد به رودخانه شور شرقی می‌رسد بطویه مهرابه خرید از عمدة الموالی ملا‌یوسف ملا‌اسدالله و ملا‌حسین در مبلغ بیست نه تومان.  
 +
 
 +
از مزرعه جنگویه 2 رشته قنوات است با طویه مع اراضی و صحاری و زراعت کاری شتوی و صیفی سه 3 صحرا و شش حصّه است یک حصّه آن از سابق امراء العظام میر تاج‌الدین و میر ابو‌جعفر وقف مسجد و بقعه متبرکه شیخ الاسلام و المسلمین قطب العارفین حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه العزیز نموده‌اند که آنچه از مزروعات بعمل آید بمصارف و ترویج و رونق و مایحتاج مسجد و امام مسجد برقرار بوده باشد و پنج سهم دیگر غیر موقوفی است از پنج سهم 2 سهم ابتیاعی شیخ زین‌الدین است که از مرحومان ورّاث میرتاج‌الدین و میر ابو‌جعفر ابتیاع نموده است و 2 سهم آن ملک خود او است.  
 +
 
 +
و یکحصّه دیگر ملک مزارعان چاشمی مزارع حیدر و مزارع حسین است با اراضی و صحاری زراعت کاری و 2 رشته قنوات که از جمع جنگویه است یک رشته از طرف قطبی رو بقبله دارد و یک رشته شرقی درازی رود خشک رو به شمال دارد می‌آید قبلی نرلاس آب شور و شمالی آب انبار شیرین داخل برکه ... پیوسته است ... ... ...  
 
<ref>
 
<ref>
 
این قسمت متن از بین رفته است.  
 
این قسمت متن از بین رفته است.  
 
</ref>
 
</ref>
تنگ گرفته‌اند و دهن آن شرقي و صبوي جبال بزرگ است و جداول آن تماما از داخل تنگ قبلي و درازي جبل قرمز واقع شده است رو بطرف شمال جاري است با ارضي و صحاري جنگويه تا برسد به آب انبار مير ابو‌جعفري مع دو طاحونه که در پشت تنگ واقع است مشهور است به طاحونتين شيخي و يک طاحونه زير جداول جنگويه واقع است قبلي جداول وقف است بر بقاع و مسجد متبرکه شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسلام قدس الله سرّه.  
+
تنگ گرفته‌اند و دهن آن شرقی و صبوی جبال بزرگ است و جداول آن تماما از داخل تنگ قبلی و درازی جبل قرمز واقع شده است رو بطرف شمال جاری است با ارضی و صحاری جنگویه تا برسد به آب انبار میر ابو‌جعفری مع دو طاحونه که در پشت تنگ واقع است مشهور است به طاحونتین شیخی و یک طاحونه زیر جداول جنگویه واقع است قبلی جداول [[وقف]] است بر بقاع و مسجد متبرکه شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سرّه.  
و از مزرعه‌جات کهنويه 2 رشته قنوات است يکرشته مشهور است بنعلويه و يک رشته مشهور به کهنويه واقعه شرقي قلعه خندقي مشهور به قلعه بوقند قنوات بسيار دارد جاري مي‌شود درازي رودخانه مشهور به کوردان درگاه آن مي‌رود پهلوي قلعه قديم شرقي قلعه بروي اراضي جاري است جداول ساروجي دارد حدود آن از سنگ حصاري رو به قبله تا برسد به نرلاس قطبي دلوار که سهيل آب از طرف دول مي‌آيد تا برسد به کمر‌زرد شمالتا و غربي آن بحدود گزدان و براه که مي‌رود به دم چرم و رشته قنوات مشهوره به نعلويه قنوات بسيار دارد شرقي و صبوي قلعه بوقند واقع است سرگاه آن مي‌رود به رود خشک که آب از طرف 2 مهرويه و تنگ بند مي‌آيد و درگاه آن از روي تل رو بطرف قبله جاري است بطرف دم پوزه بروي اراضي و صحاري از رشته نعلويه هشت يک کل از مالکي.   
+
 
و از کهنويه 4 يک کل مالکي ابتياعي مرحوم شيخ زين‌الدين است که موجب خط قديم از عمّه‌زاد خود شيخ عبدالهادي شعيبي خريد شده است با جميع توابعات از اراضي و صحاري بتمامه و کماله.  
+
و از مزرعه‌جات کهنویه 2 رشته قنوات است یکرشته مشهور است بنعلویه و یک رشته مشهور به کهنویه واقعه شرقی قلعه خندقی مشهور به قلعه بوقند قنوات بسیار دارد جاری می‌شود درازی رودخانه مشهور به کوردان درگاه آن می‌رود پهلوی قلعه قدیم شرقی قلعه بروی اراضی جاری است جداول ساروجی دارد حدود آن از سنگ حصاری رو به قبله تا برسد به نرلاس قطبی دلوار که سهیل آب از طرف دول می‌آید تا برسد به کمر‌زرد شمالتا و غربی آن بحدود گزدان و براه که می‌رود به دم چرم و رشته قنوات مشهوره به نعلویه قنوات بسیار دارد شرقی و صبوی قلعه بوقند واقع است سرگاه آن می‌رود به رود خشک که آب از طرف 2 مهرویه و تنگ بند می‌آید و درگاه آن از روی تل رو بطرف قبله جاری است بطرف دم پوزه بروی اراضی و صحاری از رشته نعلویه هشت یک کل از مالکی.   
از مزرعه‌جات مشهوره به خفرويه و 2 [دو] مهرويه از طرف شمالي برکه بند اراضي دارد، تماما قبلي رودخانه خشک که از تنگ بند و مي‌آيد تا برسد بزمين سد روان و زمين خرگرده سامان اراضيها زير جداول شور که آب آن از داخل تنگ چاشم گرفته‌اند و زراعت کاري مزارعان چاشمي است تا قريب بقلعه بوقند و از طاحونتين مشهوره بککوه قبلي رودخانه شور زير جبال قطبي جبل واقع است موقوف است به مسجد و بقعه مبارکه منوّره حضرت قطب العارفين شمس الملة و الدين شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله تعالي سرّه العزيز.   
+
و از کهنویه 4 یک کل مالکی ابتیاعی مرحوم شیخ زین‌الدین است که موجب خط قدیم از عمّه‌زاد خود شیخ عبدالهادی شعیبی خرید شده است با جمیع توابعات از اراضی و صحاری بتمامه و کماله.  
از اراضي و صحاري مشهور به پشت بند که از قديم ملک امراء العظام امير‌محمد‌ شريف و مير تاج‌الدين و مير ابو‌جعفر مي‌باشد بموجب مستندات قديم ابا اجدادً بوده است از اراضي و صحاري بتمامه و از عايدات مزروعات آنچه هر ساله بعمل آيد مجموعا بشش سهم منقسم مي‌شود 2 سهمُ نيم آن از سابق وقف نموده‌اند بر مسجد و بقعه منوره متبرکه حضرت شيخنا و مولانا و قدوة المحققين قطب العارفين شمس الملة و الدين شيخ حاجي محمد ابو‌نجم قدس الله تعالي سره العزيز تا بمصارفات مسجد و امام مسجد برقرار باشد و يکسهم ديگر از جمله شش سهم نذر منجز مبرور از سابق نموده‌اند به عمه‌زادگان خود شيخ نظام‌الدين و شيخ زين‌الدين ابناء المرحوم شيخ محمود ابونجمي و يک سهم ديگر هم وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسلام قدس الله سره العزيز و 2 سهم ديگر با خود امراء العظام است حدود اراضي و صحاري بدين منوال است از قبلي سد که ساروچي نموده‌اند از شرق و غربي تا برسد به گاله چرخ آب از قبلتاً از گاله مشهور به چرخ آب تا بحدود آب انبار که قريب راه و قبلي دم پوزه واقع است مشهور است به برکه فاطمه و شمالتا از چرخ آب مي‌رسد بحدود تيدشت و قلات و سهيلي از چرخ آب مي‌رسد به خانه گوري بطرف صبوي به جبل بزرگ و برکه دراز و طريقي که مي‌رود به آخره و از قبلي رود خشک که از طرف شرقي مي‌آيد تا برسد به برکه مشهور بسنگ حصاري و از برکه بطرف صبوي تا قريب بکوه و شمالي برکه تا قلات جبال بزرگ بتمامه.   
+
از مزرعه‌جات مشهوره به خفرویه و 2 [دو] مهرویه از طرف شمالی برکه بند اراضی دارد، تماما قبلی رودخانه خشک که از تنگ بند و می‌آید تا برسد بزمین سد روان و زمین خرگرده سامان اراضیها زیر جداول شور که آب آن از داخل تنگ چاشم گرفته‌اند و زراعت کاری مزارعان چاشمی است تا قریب بقلعه بوقند و از طاحونتین مشهوره بککوه قبلی رودخانه شور زیر جبال قطبی جبل واقع است موقوف است به مسجد و بقعه مبارکه منوّره حضرت قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله تعالی سرّه العزیز.   
از مزرعه هفتوان ثلث کلّ مالکي مرحوم مغفور جناب شيخ عبدالهادي شعيبي است وقف نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد ابو‌نجم قدس الله تعالي سرّه العزيز که بجهت ترويج مايحتاج مسجد و امام مسجد برقرار باشد و امام مسجد که قواي مسجد مي‌باشد رسيدگي و جمع‌آوري نموده باشد بمصارفات از هر نوع ترويج و رونق دهد که باعث اجر عظيم است.  
+
 
از مزرعه مشهور به هنگنويه شرقي مزرعه هفتوان واقع است نصف کل مالکي وقف است بر بقاع منوّره حضرت قطب العارفين حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سرّه العزيز در بلده خنج و از اطواي عامره و غامره از اراضي و صحاري چاه طوس 2 اطواي داير است و با اراضي و صحاري متعلّقه مشهوره به مزرعه کهنويه در چاه طوس2 اطواي داير است و با اراضي و صحاري خريدي از بي‌بي ولي بنت مرحوم شيخ قطب‌الدين گدو ملکي اشرف الحاج محمد‌شفيع ابن المرحوم شيخ سعد‌الدين مسعود ابونجمي مي‌باشد حدود قبلتاً مي‌رسد به رودخانه شور جنوباً مي‌رسد به گذار ريگي به رودخانه شور تا سامان اراضي آشنا و صبوي مي‌رسد بهرات مولي شمالتاً مي‌رسد به اراضي کهنويه در چاه طوس.  
+
از اراضی و صحاری مشهور به پشت بند که از قدیم ملک امراء العظام امیر‌محمد‌ شریف و میر تاج‌الدین و میر ابو‌جعفر می‌باشد بموجب مستندات قدیم ابا اجدادً بوده است از اراضی و صحاری بتمامه و از عایدات مزروعات آنچه هر ساله بعمل آید مجموعا بشش سهم منقسم می‌شود 2 سهمُ نیم آن از سابق وقف نموده‌اند بر مسجد و بقعه منوره متبرکه حضرت شیخنا و مولانا و قدوة المحققین قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله تعالی سره العزیز تا بمصارفات مسجد و امام مسجد برقرار باشد و یکسهم دیگر از جمله شش سهم نذر منجز مبرور از سابق نموده‌اند به عمه‌زادگان خود شیخ نظام‌الدین و شیخ زین‌الدین ابناء المرحوم شیخ محمود ابونجمی و یک سهم دیگر هم وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سره العزیز و 2 سهم دیگر با خود امراء العظام است حدود اراضی و صحاری بدین منوال است از قبلی سد که ساروچی نموده‌اند از شرق و غربی تا برسد به گاله چرخ آب از قبلتاً از گاله مشهور به چرخ آب تا بحدود آب انبار که قریب راه و قبلی دم پوزه واقع است مشهور است به برکه فاطمه و شمالتا از چرخ آب می‌رسد بحدود تیدشت و قلات و سهیلی از چرخ آب می‌رسد به خانه گوری بطرف صبوی به جبل بزرگ و برکه دراز و طریقی که می‌رود به آخره و از قبلی رود خشک که از طرف شرقی می‌آید تا برسد به برکه مشهور بسنگ حصاری و از برکه بطرف صبوی تا قریب بکوه و شمالی برکه تا قلات جبال بزرگ بتمامه.   
مخفي مباد هر کس در اراضيهاي مزبوره از توابعات مزرعه کهنويه و اطواء مذکوره نخيلات و اشجارات غرس بنمائيد بحساب غارس و مالک بقرار ده يک حق مالک باشد و زراعات بخسي هم ده يک بدين منوال است موجب خط قديم قرار‌داد نموده‌اند.   
+
 
از بلده طيبه دار‌اولياي خنج اطواهاي قبلي بلده اولاً ‌2 طويه ضدّ همديگر واقع است يکي مشهور است به مير‌جلالي و ثاني مشهور است به شيخ عبد‌العزيزي ولد شيخ محمد‌عزيز.  
+
از مزرعه هفتوان ثلث کلّ مالکی مرحوم مغفور جناب شیخ عبدالهادی شعیبی است وقف نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله تعالی سرّه العزیز که بجهت ترویج مایحتاج مسجد و امام مسجد برقرار باشد و امام مسجد که قوای مسجد می‌باشد رسیدگی و جمع‌آوری نموده باشد بمصارفات از هر نوع ترویج و رونق دهد که باعث اجر عظیم است.  
و 2 اطواء ديگر قبلي طويه شيخ عبدالعزيزي واقع است يکي مشهور است بحسام‌الديني و يکي مشهور به سمنکي انتقالي است شيخ حسام‌الدين و شيخ محمد‌ زمان ابونجمي است طويه مير‌جلالي ابتياعي شيخ محمود زيناء و شيخ جعفر شيخ زين‌الدين است از ورّاث مير‌جلال مير‌حسين بيع نموده‌اند در ثمن معيّن نه ريال مسکوک و ده من خرما و 3 من جو حدود مير‌جلالي قبلتاً تا مي‌رسد به بندهاي شيخ عبدالعزيز و شرقي و صبوي آن مي‌رسد بشاهراه که مي‌رود بطرف هفتوان و چاه طوس قطباً مي‌رسد به برکه ما جلال و بندهايي که مشهور به کاکا جمال‌الدين است.  
+
از مزرعه مشهور به هنگنویه شرقی مزرعه هفتوان واقع است نصف کل مالکی وقف است بر بقاع منوّره حضرت قطب العارفین حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه العزیز در بلده خنج و از اطوای عامره و غامره از اراضی و صحاری چاه طوس 2 اطوای دایر است و با اراضی و صحاری متعلّقه مشهوره به مزرعه کهنویه در چاه طوس2 اطوای دایر است و با اراضی و صحاری خریدی از بی‌بی ولی بنت مرحوم شیخ قطب‌الدین گدو ملکی اشرف الحاج محمد‌شفیع ابن المرحوم شیخ سعد‌الدین مسعود ابونجمی می‌باشد حدود قبلتاً می‌رسد به رودخانه شور جنوباً می‌رسد به گذار ریگی به رودخانه شور تا سامان اراضی آشنا و صبوی می‌رسد بهرات مولی شمالتاً می‌رسد به اراضی کهنویه در چاه طوس.  
و طويه مشهور به شرفي و شمالتاً مي‌رسد بحدود طويه خواجه حاجي و بطرف برکه دراز حدود طويه شيخ عبدالعزيزي قبلتاً مي‌رسد بحدود طويه شيخ حسام‌الدين شمالتا مي‌رسد بشاه راه که مي‌رود به هفتوان قطبي مي‌رسد بحدود طويّه خواجه حاجي و برکه دراز و آب انبار کوچک کرده شرقي مي‌رسد بحدود مير‌جلالي متصل است حدود طويه سمنکي قبلتاً مي‌رسد بطويه مشهور بشه‌مردي.  
+
مخفی مباد هر کس در اراضیهای مزبوره از توابعات مزرعه کهنویه و اطواء مذکوره نخیلات و اشجارات غرس بنمائید بحساب غارس و مالک بقرار ده یک حق مالک باشد و زراعات بخسی هم ده یک بدین منوال است موجب خط قدیم قرار‌داد نموده‌اند.   
اطواء مشهور به ملاصغرا ملاي قلم، 2 طويه است شمالتا راه که مي‌رود هفتوان واقع است و 2 طويه ديگر شرقي راه واقع است خريد از ملا‌صغراي صحابي و مير‌حسين و رقم آب آن از سهل ريز گرفته همه جا شرقي راه سر رقم بندهاي درستي جاري است اطواء مزبوره ملکي شيخ نظام ابونجمي است و شرقي مي‌رسد بحدود بندهاي محمد کمال فخرالدين مشهور به سهروردي قطبي متصل است بطويه شيخ عبدالعزيزي شمالتا مي‌رسد بشاه راه که مي‌رود هفتوان غربي مي‌رسد بطرف بندهاي قديم توابع ملا‌حسن حاجي مشهور به قلم.   
+
 
اطواء مشهور به بندهاي سهروردي پنج طويه است. يک طويه 2 جم گاله آن رو بقبله شرقي و سهيلي طويّه‌هاي مزبور واقع است خريد از کمال فخر‌الدّين سهروردي در هفده ريال مسکوک و يک قطعه خرما و هشت من جو با اراضي متعلقه تمام ملک حاجي شيخ محمد ابن الحاج شيخ عبدالله ابونجمي است.  
+
از بلده طیبه دار‌اولیای خنج اطواهای قبلی بلده اولاً ‌2 طویه ضدّ همدیگر واقع است یکی مشهور است به میر‌جلالی و ثانی مشهور است به شیخ عبد‌العزیزی ولد شیخ محمد‌عزیز.  
ايضاً طويه‌جات مشهور به اشکنو 2 طويه است خالصاً موقوفي بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ محمد ابونجم قدس الله سره العزيز مي‌باشد.آنچه در توابعات اراضيهاي اطواء مزبور غرس نخيلات و اشجارات بنمايند موجب خط قديم از قرار دوازده يک و اشجارات 8 يک.   
+
و 2 اطواء دیگر قبلی طویه شیخ عبدالعزیزی واقع است یکی مشهور است بحسام‌الدینی و یکی مشهور به سمنکی انتقالی است شیخ حسام‌الدین و شیخ محمد‌ زمان ابونجمی است طویه میر‌جلالی ابتیاعی شیخ محمود زیناء و شیخ جعفر شیخ زین‌الدین است از ورّاث میر‌جلال میر‌حسین بیع نموده‌اند در ثمن معین نه ریال مسکوک و ده من خرما و 3 من جو حدود میر‌جلالی قبلتاً تا می‌رسد به بندهای شیخ عبدالعزیز و شرقی و صبوی آن می‌رسد بشاهراه که می‌رود بطرف هفتوان و چاه طوس قطباً می‌رسد به برکه ما جلال و بندهایی که مشهور به کاکا جمال‌الدین است.  
اطواء قطبي جبل سياه مشهور بشاهين دان واقع است مشهور است بطوره دونيه 2 طويه است يکي داير و يکي مخروبه است خريد شيخ محمود و شيخ جعفر شيخ زين‌الدين است ابتياع از حسين ولد محمد محمود مشهور بطايفه نيکبختي در ثمن معين شده ريال مسکوک رايج اطواء مزبور با توابعات و اراضي و صحاري زراعت کاري بخسي به چهار سهم منقسم است يکسهم آن در حيات خود شيخ جعفر فروخته است به قايد محمد‌جمال و قايد جعفر مشهور بطايفه قايد و 3 سهم ديگر باقي است و ملکي است از جمله سهم ثلاثه 2 سهم آن وقف نمودند بر بقعه و مسجد متبرکه شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز و يکسهم ديگر ملک خود شيخ محمود است و شيخ جعفر است حدود اراضي و صحاري زراعت کاري توابعات اطواي مزبوره قطبتاً از راهي که مي‌رود بطوره دانيّه تا برسد بگاله مشهور به بکي / ؟ / قبلتاً مي‌رسد بجبل سياه مشهور ... ... بزرگ مشهور به شاهين دان شرقي و صبوي مي‌رسد بسامان حدود زمين حضرات مواليان خلوتي که در ميان حدود زمين سامان گذاشته‌اند و سيل آب خيز آن قبلي از مال درواي شاهين دان رقم آن جاري مي‌شود بروي اراضي توابعات اطواء مزبوره و از طرف قطبي رقم سيل‌آب آن از تل ريگي و سر ريز آب از طرف طويّه فاريابه رو بقبله تا برسد به پشته و دروا جاري است بطرف طوره دونيه مع 2 برکه در اراضي اطواي مزبوره چه موقوفي و چه ملکي نخيل غرس نمايند از قرار دوازده يک و اشجارات به 8 يک و زراعت بخس ده يک موجب خط قديم که قرار‌داد نموده‌اند.  
+
 
از قريه دهنو فارياب تاج‌آباد ده يک کلّ مالکي مع توابعات و اراضي مجموعاً مير ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد متبرکه حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد ابو‌نجم که آنچه از مزروعات بعمل آيد و عايدات شود بمصارفات مايحتاج مسجد و امام مسجد و سقاية و روغن چراغ برقرار و بردوام باشد.  
+
و طویه مشهور به شرفی و شمالتاً می‌رسد بحدود طویه خواجه حاجی و بطرف برکه دراز حدود طویه شیخ عبدالعزیزی قبلتاً می‌رسد بحدود طویه شیخ حسام‌الدین شمالتا می‌رسد بشاه راه که می‌رود به هفتوان قطبی می‌رسد بحدود طویه خواجه حاجی و برکه دراز و آب انبار کوچک کرده شرقی می‌رسد بحدود میر‌جلالی متصل است حدود طویه سمنکی قبلتاً می‌رسد بطویه مشهور بشه‌مردی.  
و ايضاً اطواي ثلاثه در دهنو 2 طويه قبلي قريه واقع است ضدّ همديگر است با اراضي و توابع و يک طويه ديگر قطبي تل واقع است اراضي بسيار دارد 2 جم است خريد شيخ عبدالعزيز ابونجمي است طويه‌جات خيري مع اراضي و صحاري بتمامه نصفه وقف است و نصف ملکي شيخ ابوعلي ابونجمي حدود اراضي از طريق دهنو تا برسد به پوزه مع چرخ آب و از دم پوزه تا برسد بدروازه و از قطبي راه مي‌رود بسده تا برسد بزمين سه 3 قلاة و پوزه تل قرمز سامان بيخويه.  
+
اطواء مشهور به ملاصغرا ملای قلم، 2 طویه است شمالتا راه که می‌رود هفتوان واقع است و 2 طویه دیگر شرقی راه واقع است خرید از ملا‌صغرای صحابی و میر‌حسین و رقم آب آن از سهل ریز گرفته همه جا شرقی راه سر رقم بندهای درستی جاری است اطواء مزبوره ملکی شیخ نظام ابونجمی است و شرقی می‌رسد بحدود بندهای محمد کمال فخرالدین مشهور به سهروردی قطبی متصل است بطویه شیخ عبدالعزیزی شمالتا می‌رسد بشاه راه که می‌رود هفتوان غربی می‌رسد بطرف بندهای قدیم توابع ملا‌حسن حاجی مشهور به قلم.   
ايضاً مزرعه مشهوره به تنگ نارک 4 دانگ است 2 دانگ وقف است بر بقعه متبرکه حضرت شيخ حاجي محمد‌ابونجم و يکدانگ موقوف است که بر مسجد و بقعه کاکا فخر‌الدين احمد قدس الله سرّه و نيم دانگ خريد شيخ زين‌الدين است و نيم دانگ ديگر هم بارؤساي بيفرد است از اين قرار موجب خط قديم منقسم مي‌شود.  
+
 
و از اراضي مشهور بچاه راست ملکي شيخ ابو‌علي و شيخ نظام‌الدين ابونجمي است ابتياع از ملا محمد‌باقر و ملا محمد‌علي خلوتي در ثمن معين مبيّن معلوم القدر يکصدُ نود و پنج ريال مسکوک و مقدار هفت من برنج سفيد خريد شده است حدود اراضي مزبور اولا از سامان به راه يکي از دست راست مي‌رود بطرف قبلي ... ...   
+
اطواء مشهور به بندهای سهروردی پنج طویه است. یک طویه 2 جم گاله آن رو بقبله شرقی و سهیلی طویه‌های مزبور واقع است خرید از کمال فخر‌الدّین سهروردی در هفده ریال مسکوک و یک قطعه خرما و هشت من جو با اراضی متعلقه تمام ملک حاجی شیخ محمد ابن الحاج شیخ عبدالله ابونجمی است.  
 +
ایضاً طویه‌جات مشهور به اشکنو 2 طویه است خالصاً موقوفی بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ محمد ابونجم قدس الله سره العزیز می‌باشد.آنچه در توابعات اراضیهای اطواء مزبور غرس نخیلات و اشجارات بنمایند موجب خط قدیم از قرار دوازده یک و اشجارات 8 یک.   
 +
اطواء قطبی جبل سیاه مشهور بشاهین دان واقع است مشهور است بطوره دونیه 2 طویه است یکی دایر و یکی مخروبه است خرید شیخ محمود و شیخ جعفر شیخ زین‌الدین است ابتیاع از حسین ولد محمد محمود مشهور بطایفه نیکبختی در ثمن معین شده ریال مسکوک رایج اطواء مزبور با توابعات و اراضی و صحاری زراعت کاری بخسی به چهار سهم منقسم است یکسهم آن در حیات خود شیخ جعفر فروخته است به قاید محمد‌جمال و قاید جعفر مشهور بطایفه قاید و 3 سهم دیگر باقی است و ملکی است از جمله سهم ثلاثه 2 سهم آن وقف نمودند بر بقعه و مسجد متبرکه شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز و یکسهم دیگر ملک خود شیخ محمود است و شیخ جعفر است حدود اراضی و صحاری زراعت کاری توابعات اطوای مزبوره قطبتاً از راهی که می‌رود بطوره دانیه تا برسد بگاله مشهور به بکی / ؟ / قبلتاً می‌رسد بجبل سیاه مشهور ... ... بزرگ مشهور به شاهین دان شرقی و صبوی می‌رسد بسامان حدود زمین حضرات موالیان خلوتی که در میان حدود زمین سامان گذاشته‌اند و سیل آب خیز آن قبلی از مال دروای شاهین دان رقم آن جاری می‌شود بروی اراضی توابعات اطواء مزبوره و از طرف قطبی رقم سیل‌آب آن از تل ریگی و سر ریز آب از طرف طویه فاریابه رو بقبله تا برسد به پشته و دروا جاری است بطرف طوره دونیه مع 2 برکه در اراضی اطوای مزبوره چه موقوفی و چه ملکی نخیل غرس نمایند از قرار دوازده یک و اشجارات به 8 یک و زراعت بخس ده یک موجب خط قدیم که قرار‌داد نموده‌اند.  
 +
 
 +
از قریه دهنو فاریاب تاج‌آباد ده یک کلّ مالکی مع توابعات و اراضی مجموعاً میر ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم که آنچه از مزروعات بعمل آید و عایدات شود بمصارفات مایحتاج مسجد و امام مسجد و سقایة و روغن چراغ برقرار و بردوام باشد.  
 +
 
 +
و ایضاً اطوای ثلاثه در دهنو 2 طویه قبلی قریه واقع است ضدّ همدیگر است با اراضی و توابع و یک طویه دیگر قطبی تل واقع است اراضی بسیار دارد 2 جم است خرید شیخ عبدالعزیز ابونجمی است طویه‌جات خیری مع اراضی و صحاری بتمامه نصفه [[وقف]] است و نصف ملکی شیخ ابوعلی ابونجمی حدود اراضی از طریق دهنو تا برسد به پوزه مع چرخ آب و از دم پوزه تا برسد بدروازه و از قطبی راه می‌رود بسده تا برسد بزمین سه 3 قلاة و پوزه تل قرمز سامان بیخویه.  
 +
 
 +
ایضاً مزرعه مشهوره به تنگ نارک 4 دانگ است 2 دانگ [[وقف]] است بر بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی محمد‌ابونجم و یکدانگ موقوف است که بر مسجد و بقعه کاکا فخر‌الدین احمد قدس الله سرّه و نیم دانگ خرید شیخ زین‌الدین است و نیم دانگ دیگر هم بارؤسای بیفرد است از این قرار موجب خط قدیم منقسم می‌شود.  
 +
 
 +
و از اراضی مشهور بچاه راست ملکی شیخ ابو‌علی و شیخ نظام‌الدین ابونجمی است ابتیاع از ملا محمد‌باقر و ملا محمد‌علی خلوتی در ثمن معین مبین معلوم القدر یکصدُ نود و پنج ریال مسکوک و مقدار هفت من برنج سفید خرید شده است حدود اراضی مزبور اولا از سامان به راه یکی از دست راست می‌رود بطرف قبلی ... ...   
 
<ref>
 
<ref>
 
همان.
 
همان.
 
</ref>
 
</ref>
به جبل سياه با حدود زمين مشهور به ... .... .... ...  
+
به جبل سیاه با حدود زمین مشهور به ... .... .... ...  
 
<ref>
 
<ref>
 
همان.  
 
همان.  
 
</ref>
 
</ref>
راه مي‌رود به چهل زرعي حدود صحاري است ثلث کل اراضي مزبور موقوفي است و 2 حصه ديگر ملکي مي‌باشد و از اين قرار منقسم مي‌شود آنچه از زراعات کاري بعمل آمد هر‌کس بحساب معين ذکر شده است رفتار نمايند.  
+
راه می‌رود به چهل زرعی حدود صحاری است ثلث کل اراضی مزبور موقوفی است و 2 حصه دیگر ملکی می‌باشد و از این قرار منقسم می‌شود آنچه از زراعات کاری بعمل آمد هر‌کس بحساب معین ذکر شده است رفتار نمایند.  
و از صحاري و اراضي مشهور به برکه ماکان مرحوم سعيد شهيد شيخ مهدي عبدالسلامي خريد نمود و از قديم متصرف بوده است و در حيات خودش وقف نموده است که آنچه از عشر زراعت کاري هر ساله عايدات شود بمصارفات مايحتاج مسجد صرف نمايند حدود زمين آفتاب آب انبار کوچک مشهور به حسين قايد تا برسد به برکه دراز مشهور است بماکان و از قبلي بآن طريق که مي‌رود سامان تيدشت دريائي و قطباً تا سامان راهي که در ميان صحاري واقع است.  
+
 
بدين حدود است از اراضي و صحاري زراعت کاري طويه مردويه و حفره مشهوره به مردويه است شرقي بقعه متبرکه پيرمرد خراساني قدس الله سره العزيز واقع است حدود زمين از طريقي که مي‌رود بدهنو تا برسد به برکه کوچک مخروبه که در اراضي واقع است و از شرقي مي‌رود به قريب توخها و از توخها تا برسد به تيدشت دريائي و قبلي از شاه راهي که مي‌رود به فيشور و بيغرد مجموعاً ملکي آقا مير‌محمد مير‌مالک است و در حيات خود مرحوم آقا مير‌محمد 3 حصه وقف نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله سره العزيز و يک حصّه وقف نموده است بر بقعه و مسجد شاه فخر‌الدين احمد قدس الله سره العزيز بدين حساب منقسم است آنچه هر ساله زراعت کاري بنمايند و آنچه از زراعت زراعات عايد شود از قرار دوازده يک حق موقوفي است از طريق پياده راهي است که بکوه قلاتو عبور مي‌نمايد به قريه سده اراضي شمالي راه و غربي 2 حصه خريد شيخ محمد‌ زمان شيخ محمود ابونجمي است حدود اراضي بدين منوال است که عبور از خنج بسده مي‌نمايد شمالتا تا برسد به تل چاشمي و تنگ آشناگاهي تا برسد بحفره شيخ و 2 حصّه ديگر که باقي است هم از قديم حضرات چاشمي مزارع حيدر و مزارع حاجي وقف نمود بر بقعه متبرکه حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز بجهت روغن چراغ و فراش مسجد تا واضح بوده باشد.  
+
و از صحاری و اراضی مشهور به برکه ماکان مرحوم سعید شهید شیخ مهدی عبدالسلامی خرید نمود و از قدیم متصرف بوده است و در حیات خودش [[وقف]] نموده است که آنچه از عشر زراعت کاری هر ساله عایدات شود بمصارفات مایحتاج مسجد صرف نمایند حدود زمین آفتاب آب انبار کوچک مشهور به حسین قاید تا برسد به برکه دراز مشهور است بماکان و از قبلی بآن طریق که می‌رود سامان تیدشت دریائی و قطباً تا سامان راهی که در میان صحاری واقع است.  
مزرعه‌جات در کاريان مشهور به جلال آباد داخل کوه سهيلي و شرقي قريه کاريان است موقوف بر بقعه منوره حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمد قدس الله سرّه.  
+
 
اطواء بزرگ و کوچک در قريه هرم از نجم‌الدين و کريم آباد 8 يک کلّ مالکي کريم آباد وقف است بر بقاع و مسجد حضرت حاجي امين‌الدين عبدالسلام و نجم‌الدين وقف است بر بقاع حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز اطواء مشهور به شيخي بزرگ و کوچک بزرگ وقف است بر بقعه و مسجد حضرت شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسلام و کوچک وقف است بر بقاع و مسجد حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور بسرکاه 4 يک کل مالکي وقف است بر بقعه و مسجد حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور به جرجت واقعه در قبلي جبل بزرگ قريب داخل دروا شرقي بي بي غار درگاه آن رو بقبله مي‌رود از پوزه جاري است با اراضيهاي قبلي پوزه يک حصّه وقف است بر بقعه شاه فخر‌الدين احمد قدس الله و سرگاه. موجب خط قديم خواجان ده فيش وقف نموده‌اند از بلده خنج 2 فضا و خانه واقع است شمالتاً بقعه حاجي مبارز قدس الله سره و طويه غربي خانه و باغچه با نخيلات و درخت طرفا مشهور است به گز حدود و توابع و اراضيها شمالتاً مي‌رسد بمسجد و آّب ‌انبار دراز خانه شيخ و غربي بندهاي انگوري و قبلي بحفره چرمي و شرقي به برکه صيقل گران و رقم سيل آب از قبلي تل دروازه داخل مي‌شود حدش مي‌رسد به آب انبار دراز و رقم سمنکان جاري است که از سرد آب تنور و غيره گرفته است.   
+
بدین حدود است از اراضی و صحاری زراعت کاری طویه مردویه و حفره مشهوره به مردویه است شرقی بقعه متبرکه پیرمرد خراسانی قدس الله سره العزیز واقع است حدود زمین از طریقی که می‌رود بدهنو تا برسد به برکه کوچک مخروبه که در اراضی واقع است و از شرقی می‌رود به قریب توخها و از توخها تا برسد به تیدشت دریائی و قبلی از شاه راهی که می‌رود به فیشور و بیغرد مجموعاً ملکی آقا میر‌محمد میر‌مالک است و در حیات خود مرحوم آقا میر‌محمد 3 حصه [[وقف]] نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره العزیز و یک حصّه [[وقف]] نموده است بر بقعه و مسجد شاه فخر‌الدین احمد قدس الله سره العزیز بدین حساب منقسم است آنچه هر ساله زراعت کاری بنمایند و آنچه از زراعت زراعات عاید شود از قرار دوازده یک حق موقوفی است از طریق پیاده راهی است که بکوه قلاتو عبور می‌نماید به قریه سده اراضی شمالی راه و غربی 2 حصه خرید شیخ محمد‌ زمان شیخ محمود ابونجمی است حدود اراضی بدین منوال است که عبور از خنج بسده می‌نماید شمال تا برسد به تل چاشمی و تنگ آشناگاهی تا برسد بحفره شیخ و 2 حصّه دیگر که باقی است هم از قدیم حضرات چاشمی مزارع حیدر و مزارع حاجی [[وقف]] نمود بر بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز بجهت روغن چراغ و فراش مسجد تا واضح بوده باشد.  
و طويه شمس آباد واقعه در قبلي بلده خنج 2 سهم آن وقف است و يکسهم آن اباء اجدادي ملک شيخ زين‌الدين است که داير نموده است و نخيلات و اشجارات غرس کرده و باز هم در حيات خود نخيلات و درخت گز با حصه طويه وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله سره که خالصاً موقوفي است حدود آن طويه قطبي مي‌رسد به مقبره و شرقي مي‌رسد بخندق قلعه خلوت و برکه و قبلي مي‌رسد بطويه پروست ملا فتح‌الله و غربي و شمالي مي‌رسد تا سامان طويّه ملا‌مؤمن صحابي. اراضي صحاري قطبي رود خشک که از قطب مي‌آيد مشهور است به اناکو تا برسد بتل سنگري و قبلتاً به برکه حاجي و شرقي مي‌رسد به کور نر و آب انبار دراز با اراضي قطبي و شرقي کاروان سرا برسد به تنب کلان و اطواي شمال بقعه متبرکه حضرت شيخ حاجي امين‌الدين عبدالسلام قبلي راه که مي‌رود يکي 2 جم است وقف بقعه حضرت شيخ ضياء‌الدين منصور است قدس الله سرّه.   
+
 
طويه‌جات خمسه 2 طويه واقع است قبلي رود خشک يک طويه قطبي قلعه کلوکي و 2 طويه شمالي و غربي قلعه واقع است با توابعات و اراضي و رقم سيل آب از رودخانه مشهور است به خور گرفته است 2 طويه ديگر قطبي رودخانه پاچه قلاتو واقع است يک مشهور به کلوري و يکي مشهور به مير‌حسيني بتمامه ملک امير‌حسين و مير ابوجعفر است از عوض حقوق الارث نذر نموده‌اند به عمّه‌زادگان خود شيخ زين‌الدين و شيخ نظام‌الدين ابونجمي.   
+
مزرعه‌جات در کاریان مشهور به جلال آباد داخل کوه سهیلی و شرقی قریه کاریان است موقوف بر بقعه منوره حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه.  
از اطواي لوزويه 4 يک کل موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله سره و زمين صحاري زراعت کاري از گردنه مزراکره تا برسد بصحاري قبلي که مي‌رود بطريق جبل سياه و قطبي مي‌رسد به آّب انبار دم تنگ مشهوره به زاهد و آثار خانه گَوري تا برسد به پوزه ترک و قطبي آب انبار شيخ اسحاق تا برسد اراضي مشهور بدوزخي و درنده کلهم از طريق لوزويه تا برسد به لرد آب تنور کلهم ملک امير‌محمد است و عايدات آن از قرار ده يک وقف است بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفين شيخ حاجي محمّد قدس الله سرّه العزيز.  
+
 
طويه‌جات سته بکلو و ککو و کافور و آب خوري و خدامي مشهور به خدام عبدالکريم بکي و يکي مشهور به خدام امينا اباءً اجداداً ملکي شيخ محمد‌ زمان است که به ايشان منتقل شده و حدود طويه کافور شمالتا و غربي آن صد زرع رقم سيل آب آن از طرف قبله از رودخانه سرريز گرفته است و قبلتاً بطرف حضرت سيد معلا تا برسد بطويه مخروبه بشرقي يکصد و شصت زرع بلند هر ساله زراعت کاري شتوي قطبي مي‌رسد به تل ريگي و از تل ريگي مي‌رسد بطويه مخروبه حدود طويتين خدام عبدالکريمي و خدام امينا غربي مي‌رسد به سامان طويه کالويه پنجاه زرع شمال برکه کوچک مشهور بميان بستان و قبلتاً سيل آن از رود خشک مشهور بکشه خار دان مي‌آيد بداخل بندهاي و يک رقم سيل آب از شرقي رود خاردان شمالتا رقم طويه فاريابه مي‌آيد بداخل بند نخيلات و شرقي مي‌رسد بسامان طويه فاريابه قريب برکه حدود موصوفه طويه بکلويه قبلتاً يکصدُ شصت زرع بلند غربي و شمالي تا شاه راه قطبي و صبوي يکصدُ پنجاه زرع بلند شرقي يکصدُ هشتاد زرع بلند حدود طويه ککو شرقي مي‌رسد به برکه خواجه رجو و قطبي مي‌رسد بطويه گوري شمالتا يکصد زرع قبلتاً برقم سيل آب که از تنور مي‌آيد و اطواي ستّه که ذکر شده ملکي است.  
+
اطواء بزرگ و کوچک در قریه هرم از نجم‌الدین و کریم آباد 8 یک کلّ مالکی کریم آباد [[وقف]] است بر بقاع و مسجد حضرت حاجی امین‌الدین عبدالسلام و نجم‌الدین [[وقف]] است بر بقاع حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز اطواء مشهور به شیخی بزرگ و کوچک بزرگ [[وقف]] است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام و کوچک [[وقف]] است بر بقاع و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور بسرکاه 4 یک کل مالکی وقف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور به جرجت واقعه در قبلی جبل بزرگ قریب داخل دروا شرقی بی بی غار درگاه آن رو بقبله می‌رود از پوزه جاری است با اراضیهای قبلی پوزه یک حصّه وقف است بر بقعه شاه فخر‌الدین احمد قدس الله و سرگاه. موجب خط قدیم خواجان ده فیش وقف نموده‌اند از بلده خنج 2 فضا و خانه واقع است شمالتاً بقعه حاجی مبارز قدس الله سره و طویه غربی خانه و باغچه با نخیلات و درخت طرفا مشهور است به گز حدود و توابع و اراضیها شمالتاً می‌رسد بمسجد و آّب ‌انبار دراز خانه شیخ و غربی بندهای انگوری و قبلی بحفره چرمی و شرقی به برکه صیقل گران و رقم سیل آب از قبلی تل دروازه داخل می‌شود حدش می‌رسد به آب انبار دراز و رقم سمنکان جاری است که از سرد آب تنور و غیره گرفته است.   
ايضاً طويه‌جات مشهور به ملا‌مؤمن و ملا‌محمد صحابي صبوي و شرقي بقعه متبرکه حاجي علي مشهور به پير برکه خريد شيخ زين‌الدين است در ثمن بيست هفت ريال حدود طويّتين قبلي مي‌رسد بآب انبار دراز و بندهاي قديم شمالتاً مي‌رسد بسامان طويّه نظر کمالي شرقي مي‌رسد بقريب آب انبارهاي صاحبي و حدود طويه کوچک قطبي مي‌رسد بطويه کوچک مشهور بطويه حسيني.  
+
 
اطواء چهل زرعي با توابعات و صحاري موجب خط علاحده قديم وقف است و باير بوده است و مرحوم شيخ زين‌الدين اطواهاي مزبور معروف بشيخ احمدي و ميشي و فخرالديني در حياة خود داير نموده است و حقوق الخدمت 4 يک کل واگذار نموده‌اند که حق شيخ زين الدين و اولادان باشد و در همه اوقات ناظر  
+
و طویه شمس آباد واقعه در قبلی بلده خنج 2 سهم آن وقف است و یکسهم آن اباء اجدادی ملک شیخ زین‌الدین است که دایر نموده است و نخیلات و اشجارات غرس کرده و باز هم در حیات خود نخیلات و درخت گز با حصه طویه وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره که خالصاً موقوفی است حدود آن طویه قطبی می‌رسد به مقبره و شرقی می‌رسد بخندق قلعه خلوت و برکه و قبلی می‌رسد بطویه پروست ملا فتح‌الله و غربی و شمالی می‌رسد تا سامان طویه ملا‌مؤمن صحابی. اراضی صحاری قطبی رود خشک که از قطب می‌آید مشهور است به اناکو تا برسد بتل سنگری و قبلتاً به برکه حاجی و شرقی می‌رسد به کور نر و آب انبار دراز با اراضی قطبی و شرقی کاروان سرا برسد به تنب کلان و اطوای شمال بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قبلی راه که می‌رود یکی 2 جم است وقف بقعه حضرت شیخ ضیاء‌الدین منصور است قدس الله سرّه.   
 +
طویه‌جات خمسه 2 طویه واقع است قبلی رود خشک یک طویه قطبی قلعه کلوکی و 2 طویه شمالی و غربی قلعه واقع است با توابعات و اراضی و رقم سیل آب از رودخانه مشهور است به خور گرفته است 2 طویه دیگر قطبی رودخانه پاچه قلاتو واقع است یک مشهور به کلوری و یکی مشهور به میر‌حسینی بتمامه ملک امیر‌حسین و میر ابوجعفر است از عوض حقوق الارث نذر نموده‌اند به عمّه‌زادگان خود شیخ زین‌الدین و شیخ نظام‌الدین ابونجمی.   
 +
 
 +
از اطوای لوزویه 4 یک کل موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره و زمین صحاری زراعت کاری از گردنه مزراکره تا برسد بصحاری قبلی که می‌رود بطریق جبل سیاه و قطبی می‌رسد به آّب انبار دم تنگ مشهوره به زاهد و آثار خانه گَوری تا برسد به پوزه ترک و قطبی آب انبار شیخ اسحاق تا برسد اراضی مشهور بدوزخی و درنده کلهم از طریق لوزویه تا برسد به لرد آب تنور کلهم ملک امیر‌محمد است و عایدات آن از قرار ده یک وقف است بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمّد قدس الله سرّه العزیز.  
 +
 
 +
طویه‌جات سته بکلو و ککو و کافور و آب خوری و خدامی مشهور به خدام عبدالکریم بکی و یکی مشهور به خدام امینا اباءً اجداداً ملکی شیخ محمد‌ زمان است که به ایشان منتقل شده و حدود طویه کافور شمالتا و غربی آن صد زرع رقم سیل آب آن از طرف قبله از رودخانه سرریز گرفته است و قبلتاً بطرف حضرت سید معلا تا برسد بطویه مخروبه بشرقی یکصد و شصت زرع بلند هر ساله زراعت کاری شتوی قطبی می‌رسد به تل ریگی و از تل ریگی می‌رسد بطویه مخروبه حدود طویتین خدام عبدالکریمی و خدام امینا غربی می‌رسد به سامان طویه کالویه پنجاه زرع شمال برکه کوچک مشهور بمیان بستان و قبلتاً سیل آن از رود خشک مشهور بکشه خار دان می‌آید بداخل بندهای و یک رقم سیل آب از شرقی رود خاردان شمالتا رقم طویه فاریابه می‌آید بداخل بند نخیلات و شرقی می‌رسد بسامان طویه فاریابه قریب برکه حدود موصوفه طویه بکلویه قبلتاً یکصدُ شصت زرع بلند غربی و شمالی تا شاه راه قطبی و صبوی یکصدُ پنجاه زرع بلند شرقی یکصدُ هشتاد زرع بلند حدود طویه ککو شرقی می‌رسد به برکه خواجه رجو و قطبی می‌رسد بطویه گوری شمالتا یکصد زرع قبلتاً برقم سیل آب که از تنور می‌آید و اطوای ستّه که ذکر شده ملکی است.  
 +
 
 +
ایضاً طویه‌جات مشهور به ملا‌مؤمن و ملا‌محمد صحابی صبوی و شرقی بقعه متبرکه حاجی علی مشهور به پیر برکه خرید شیخ زین‌الدین است در ثمن بیست هفت ریال حدود طویتین قبلی می‌رسد بآب انبار دراز و بندهای قدیم شمالتاً می‌رسد بسامان طویه نظر کمالی شرقی می‌رسد بقریب آب انبارهای صاحبی و حدود طویه کوچک قطبی می‌رسد بطویه کوچک مشهور بطویه حسینی.  
 +
اطواء چهل زرعی با توابعات و صحاری موجب خط علاحده قدیم وقف است و بایر بوده است و مرحوم شیخ زین‌الدین اطواهای مزبور معروف بشیخ احمدی و میشی و فخرالدینی در حیاة خود دایر نموده است و حقوق الخدمت 4 یک کل واگذار نموده‌اند که حق شیخ زین الدین و اولادان باشد و در همه اوقات ناظر  
 
<ref>
 
<ref>
 
اصل: ناذر.
 
اصل: ناذر.
 
</ref>
 
</ref>
اطواهاي مزبوره باشد و هر ساله باجاره قايد و حضراة اتراک نفر داده و آنچه آب و علف خوراکي صحاري اطواهاي چهل زرعي عايدات شده هر ساله بمصارف مسجد رسانيده.  
+
اطواهای مزبوره باشد و هر ساله باجاره قاید و حضراة اتراک نفر داده و آنچه آب و علف خوراکی صحاری اطواهای چهل زرعی عایدات شده هر ساله بمصارف مسجد رسانیده.  
دکان حلوائي قطبي مسجد حضرت شيخ حاجي محمد واقع است شيخ زين‌الدين خانه آن با طويه آن داير نموده است و سنگ آن خريد کرده است آورده است شش يک کلّ ‌دکان حلوائي آنچه عايدات شود حق الخدمت شيخ زين‌الدين است و اولادش مي‌باشد مابقي تماماً وقف است بر بقعه و مسجد حضرة شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله سره.  
+
دکان حلوائی قطبی مسجد حضرت شیخ حاجی محمد واقع است شیخ زین‌الدین خانه آن با طویه آن دایر نموده است و سنگ آن خرید کرده است آورده است شش یک کلّ ‌دکان حلوائی آنچه عایدات شود حق الخدمت شیخ زین‌الدین است و اولادش می‌باشد مابقی تماماً وقف است بر بقعه و مسجد حضرة شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره.  
لهذا بعد از اين طويه‌جاتي ملکي است آنچه از املاکات و اراضيها و صحاريها از موقوفي و ملکي که در فوق اين صحيفه ذکر شده است آنچه موقوفي مي‌باشد بيان آن روشن است و آنچه ملکي و موروثي و ابتياعي است به پنج سهم منقسم ميشود 2 سهم از جمله سهام و خمسه وقف نمودند جنابان سعادت مآبان سلالة المشايخان العظام شيخ زين‌الدين و شيخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شيخ محمود زيناء ابونجمي الخنجي بر بقعه متبرکه حضرت شيخ الاسلام قطب العارفين شمس الملة و الدين شيخ حاجي محمد ابونجم قدس الله سره العزيز که آنچه از مزروعات و مثمرات از نخيلات هر ساله از مزرعه‌جات بعمل آيد بما‌يحتاج مسجد و تعمير بقعه متبرکه منوّره شيخ الاسلام و المسلمين قطب العارفين شمس الملة و الدين ابو محامد حضرت شيخ حاجي محمد قدس الله سره العزيز صرف بنمايند تا برقرار و بر دوام باشد و ده يک کلّ موقوفي از مجموع اوقاف بتمامه حق الخدمة امام مسجد متبرکه باشد و يک شرط شرعي واقفان مذکور اين است که تا مادام حيات خود واقفي توليت موقوفات مزبوره با خود واقفان باشد بعد از آن که حيات شان معدوم بشود باولاد ذکور خودشان ماتعاقبوا و تناسلوا نسلاً بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقباً بعد عقب  برقرار باشد و يکسهم ديگر که از جمله سهام ثلاثه است ثلث کل يک سهم حق خادمان مسجد باشد و 3 ثلث ديگر يک ثلث آن حق درويشان بوده باشد و 2 ثلث ديگر از جمله يکسهم است در نظر و اختيار اولاد ذکور واقفان مذکور بوده که بهر عنوان اموال موقوفات جمع آوري بنمايند و بمصارف مايحتاج مسجد و تعمير بقعه برسانند و ديوان مالياتي از عايد کل مزرعه‌جات بدهند به 2 سهم ... .. از جمله سهام ... ... ... بنات که داده شده وقف مؤبد و حبس مخلد نمودند باولاد ذکور خودشان شيخ محمود و شيخ جعفر و شيخ نظام‌الدين ابناء المرحوم شيخ زين‌الدين ابن المرحوم شيخ محمود شيخ ابوعلي ابونجمي خنجي ماتعاقبوا و تناسلوا نسلا بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقبا بعد عقب بلا مشارکت اناث شروط واقفان مذکور الاسم اين است که احياناً از تناسل سه 3 اولاد يکي معدوم بشود به اختيار رشته ذکور اولاد باقي است بوده باشد مشروط بآنکه نفروشند و نه بخشند و عوض صداق ندهند و مرهون باشخاص متغلبه ننمايند و زياده از سه 3 سنه باجاره ندهد والله يحق الحق و يبطل الباطل فمن تعرض فيها بابطالها و تصرف فيها بغير شروط واقفها فقد باء بغضب من الله و مأواه جهنم
+
 
 +
لهذا بعد از این طویه‌جاتی ملکی است آنچه از املاکات و اراضیها و صحاریها از موقوفی و ملکی که در فوق این صحیفه ذکر شده است آنچه موقوفی می‌باشد بیان آن روشن است و آنچه ملکی و موروثی و ابتیاعی است به پنج سهم منقسم میشود 2 سهم از جمله سهام و خمسه وقف نمودند جنابان سعادت مآبان سلالة المشایخان العظام شیخ زین‌الدین و شیخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شیخ محمود زیناء ابونجمی الخنجی بر بقعه متبرکه حضرت شیخ الاسلام قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره العزیز که آنچه از مزروعات و مثمرات از نخیلات هر ساله از مزرعه‌جات بعمل آید بما‌یحتاج مسجد و تعمیر بقعه متبرکه منوّره شیخ الاسلام و المسلمین قطب العارفین شمس الملة و الدین ابو محامد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز صرف بنمایند تا برقرار و بر دوام باشد و ده یک کلّ موقوفی از مجموع اوقاف بتمامه حق الخدمة امام مسجد متبرکه باشد و یک شرط شرعی واقفان مذکور این است که تا مادام حیات خود واقفی تولیت موقوفات مزبوره با خود واقفان باشد بعد از آن که حیات شان معدوم بشود باولاد ذکور خودشان ماتعاقبوا و تناسلوا نسلاً بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقباً بعد عقب  برقرار باشد و یکسهم دیگر که از جمله سهام ثلاثه است ثلث کل یک سهم حق خادمان مسجد باشد و 3 ثلث دیگر یک ثلث آن حق درویشان بوده باشد و 2 ثلث دیگر از جمله یکسهم است در نظر و اختیار اولاد ذکور واقفان مذکور بوده که بهر عنوان اموال موقوفات جمع آوری بنمایند و بمصارف مایحتاج مسجد و تعمیر بقعه برسانند و دیوان مالیاتی از عاید کل مزرعه‌جات بدهند به 2 سهم ... .. از جمله سهام ... ... ... بنات که داده شده وقف مؤبد و حبس مخلد نمودند باولاد ذکور خودشان شیخ محمود و شیخ جعفر و شیخ نظام‌الدین ابناء المرحوم شیخ زین‌الدین ابن المرحوم شیخ محمود شیخ ابوعلی ابونجمی خنجی ماتعاقبوا و تناسلوا نسلا بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقبا بعد عقب بلا مشارکت اناث شروط واقفان مذکور الاسم این است که احیاناً از تناسل سه 3 اولاد یکی معدوم بشود به اختیار رشته ذکور اولاد باقی است بوده باشد مشروط بآنکه نفروشند و نه بخشند و عوض صداق ندهند و مرهون باشخاص متغلبه ننمایند و زیاده از سه 3 سنه باجاره ندهد والله یحق الحق و یبطل الباطل فمن تعرض فیها بابطالها و تصرف فیها بغیر شروط واقفها فقد باء بغضب من الله و مأواه جهنم
 
==سجلات==  
 
==سجلات==  
  
1- قد وقع هذالموقوفات و المبايعات و النذورات صحيحية الصريحة الشرعية علي نهج المسطورات لدي العبد الاقل جعفر بن محمد سهروردي [مهر:] «گل باغ محمد‌علي جعفر سهروردي»
+
1-قد وقع هذالموقوفات و المبایعات و النذورات صحیحیة الصریحة الشرعیة علی نهج المسطورات لدی العبد الاقل جعفر بن محمد سهروردی [مهر:] «گل باغ محمد‌علی جعفر سهروردی»
 +
 
 +
2- شهده بما فیه عبدالکریم بن محمد سهروردی [مهر:] «... لقول رسول کریم»
 +
 
 +
3-شهده بما فیه جعفر الموسوی [مهر:] «عبده جعفر الموسوی»
 +
 
 +
4-شهده بذالک محمد ابن عماد دانیالی [مهر:] «این جهان روشن شد از نور محمد»
  
2- شهده بما فيه عبدالکريم بن محمد سهروردي [مهر:] «... لقول رسول کريم»
+
5-شهده بما فیه عبدالرحمن بن محمد دانیالی [مهر:] «عبدالرحمن ابن محمد»
  
3- شهده بما فيه جعفر الموسوي [مهر:] «عبده جعفر الموسوي»
+
6-شهده بذالک میر ابوالعظام ابن محمد سلجوقی [مهر:] «ابوالعظام ابن محمد»
  
4- شهده بذالک محمد ابن عماد دانيالي [مهر:] «اين جهان روشن شد از نور محمد»
+
7-شهده بما فیه محمد‌کریم سهروردی [مهر:] «الراجی ابن محمد‌کریم»
  
5- شهده بما فيه عبدالرحمن بن محمد دانيالي [مهر:] «عبدالرحمن ابن محمد»
+
8-شهده بذالک تاج‌الدین بن میر ابو‌جعفر خنجی [مهر:] «هو الله محمّدعلی عبده تاج‌الدین ابن ابوجعفر خنجی»
  
6- شهده بذالک مير ابوالعظام ابن محمد سلجوقي [مهر:] «ابوالعظام ابن محمد»
+
9-شهده بما فیه میر مهربان [مهر:] «پیرو دین محمد مهربان»
  
7- شهده بما فيه محمد‌کريم سهروردي [مهر:] «الراجي ابن محمد‌کريم»
+
10-شهده بذالک عبدالله بن حسن خلوتی [مهر:] «یا ابا عبدالله»
  
8- شهده بذالک تاج‌الدين بن مير ابو‌جعفر خنجي [مهر:] «هو الله محمّدعلي عبده تاج‌الدين ابن ابوجعفر خنجي»
+
11-شهده بما فیه قاسم بن احمد قلمی [مهر:] «عبده قاسم»
  
9- شهده بما فيه مير مهربان [مهر:] «پيرو دين محمد مهربان»
+
12-شهده بما فیه مصطفی ابن محمد دانیالی [مهر:] «مصطفی بن محمّد»
  
10- شهده بذالک عبدالله بن حسن خلوتي [مهر:] «يا ابا عبدالله»
+
13-شهده بذالک عبدالرسول دانیالی [مهر:] «عبد‌الرسول»
  
11- شهده بما فيه قاسم بن احمد قلمي [مهر:] «عبده قاسم»
+
14-شهده بما فیه محمد ابن محمود ابونجمی خنجی [مهر:] «محمد ابن محمود»
  
12- شهده بما فيه مصطفي ابن محمد دانيالي [مهر:] «مصطفي بن محمّد»
+
15-محمدجعفر بن سعید خنجی [مهر:] «عبده محمّدجعفر»
  
13- شهده بذالک عبدالرسول دانيالي [مهر:] «عبد‌الرسول»
+
16-شهده بما فیه ملا عبد‌الغفور صاحب قلم [مهر:] «یا غفور ادرکنی»
  
14- شهده بما فيه محمد ابن محمود ابونجمي خنجي [مهر:] «محمد ابن محمود»
+
17-والی خان و شاه میرزا بیگ من طائفه نفر [مهر:] «پیرو آل محمد والی خان» 
  
15- محمدجعفر بن سعيد خنجي [مهر:] «عبده محمّدجعفر»
+
18-شهده میر محمد رضی سلجوقی [مهر:] «عبده محمد رضی»
  
16- شهده بما فيه ملا عبد‌الغفور صاحب قلم [مهر:] «يا غفور ادرکني»
+
19-شهده بذلک ابراهیم ابن علی بخشی [مهر:] «عبده الراجی ابراهیم»
  
17- والي خان و شاه ميرزا بيگ من طائفه نفر [مهر:] «پيرو آل محمد والي خان» 
+
20-شهده بذالک ابراهیم‌ محمد ابونجمی [مهر:] «ابراهیم ابونجمی»
  
18- شهده مير محمد رضي سلجوقي [مهر:] «عبده محمد رضي»
+
21-شهده بما فیه محمد‌تقی سلجوقی [مهر:] «محمدتقی»
  
19- شهده بذلک ابراهيم ابن علي بخشي [مهر:] «عبده الراجي ابراهيم»
+
22-شهده بما فیه محمد‌طاهر بن علی گله‌داری [مهر:] «لایقرء»
  
20- شهده بذالک ابراهيم‌ محمد ابونجمي [مهر:] «ابراهيم ابونجمي»
+
23-شهده بذالک عبدالله بن محمود خلوتی [مهر:] «عبدالله بن محمود خلوتی»
  
21- شهده بما فيه محمد‌تقي سلجوقي [مهر:] «محمدتقي»
+
24-شهده بما فیه علی‌اکبر بن فخر‌الدین شعیبی [مهر:] «هو العلی الاکبر»
  
22- شهده بما فيه محمد‌طاهر بن علي گله‌داري [مهر:] «لايقرء»
+
25-شهده بما فیه یوسف درویشی [مهر:] «عبده یوسف»
  
23- شهده بذالک عبدالله بن محمود خلوتي [مهر:] «عبدالله بن محمود خلوتي»
+
26-شهده بذالک لطفعلی ابونجمی [مهر:] «عبده لطفعلی»
  
24- شهده بما فيه علي‌اکبر بن فخر‌الدين شعيبي [مهر:] «هو العلي الاکبر»
+
27-شهده بما فیه مؤمن بن محمد دانیالی [مهر:] «عبده مؤمن»
  
25- شهده بما فيه يوسف درويشي [مهر:] «عبده يوسف»
+
28-شهده بما فیه رکنی ابن امینا [مهر:] «یا رکنی»
  
26- شهده بذالک لطفعلي ابونجمي [مهر:] «عبده لطفعلي»
+
29-شهده بما فیه ملا‌ مؤمن صحابی [مهر:] «عبده مؤمن»
  
27- شهده بما فيه مؤمن بن محمد دانيالي [مهر:] «عبده مؤمن»
+
30-شهده بذالک محمدتقی ابن محمدمحمود کلوئی فسا [مهر:] «محمد‍‌تقی»
  
28- شهده بما فيه رکني ابن امينا [مهر:] «يا رکني»
+
31-شهده بما فیه محمدتقی ابن ابوعلی ابونجمی [مهر:] «محمد‌تقی ابونجمی»
  
29- شهده بما فيه ملا‌ مؤمن صحابي [مهر:] «عبده مؤمن»
+
32-شهده بذالک محمد ابن المرحوم حسن سهروردی [مهر:] «پیرو دین محمد ابوالحسن»
  
30- شهده بذالک محمدتقي ابن محمدمحمود کلوئي فسا [مهر:] «محمد‍‌تقي»
+
33-شهده بذالک ملا محمدرضا صحابی [مهر:] «محمدرضا»
  
31- شهده بما فيه محمدتقي ابن ابوعلي ابونجمي [مهر:] «محمد‌تقي ابونجمي»
+
34-صحیح باقر دانیالی [مهر:] «عبده باقر»
  
32- شهده بذالک محمد ابن المرحوم حسن سهروردي [مهر:] «پيرو دين محمد ابوالحسن»
+
35-شهده بما فیه ملا‌ علیرضا صحابی [مهر:] «علیرضا»
  
33- شهده بذالک ملا محمدرضا صحابي [مهر:] «محمدرضا»
+
36-شهده بذالک باقر ملا‌ حسین صحابی [مهر:] «... محمد‌باقر»
  
34- صحيح باقر دانيالي [مهر:] «عبده باقر»
+
37-شهده بما فیه [مهر:] «خیرالله»
  
35- شهده بما فيه ملا‌ عليرضا صحابي [مهر:] «عليرضا»
+
38-صحیح است کمال سهروردی [مهر:] «کمال»
  
36- شهده بذالک باقر ملا‌ حسين صحابي [مهر:] «... محمد‌باقر»
+
39-محل الصاق [مهر:] «لایقرء»
  
37- شهده بما فيه [مهر:] «خيرالله»
+
40-شهده بما فیه مصطفی خلوتی [مهر:] «لایقرء»
  
38- صحيح است کمال سهروردي [مهر:] «کمال»
+
41-شهده بما فیه حسینقلی سدهی ساکن خنج [مهر:] «عبده حسینقلی»
  
39- محل الصاق [مهر:] «لايقرء»
+
42-شهده بما فیه علی‌مراد صاحبی [مهر:] «علی‌مراد»
  
40- شهده بما فيه مصطفي خلوتي [مهر:] «لايقرء»
+
43-شهده بما فیه ابوالفتح دانیالی [مهر:] «ابوالفتح»
  
41- شهده بما فيه حسينقلي سدهي ساکن خنج [مهر:] «عبده حسينقلي»
+
44-صحیح است غلامحسین سلجوقی [مهر:] «عبده غلامحسین»
  
42- شهده بما فيه علي‌مراد صاحبي [مهر:] «علي‌مراد»
+
45-شهده بذالک میر ابوالفتح ابن محمد سلجوقی [مهر:] «لایقرء»
  
43- شهده بما فيه ابوالفتح دانيالي [مهر:] «ابوالفتح»
+
46-شهده بذالک علی سلجوقی [مهر:] «عبده علی سهروردی»
  
44- صحيح است غلامحسين سلجوقي [مهر:] «عبده غلامحسين»
+
[با کد تفضیلی 10147884، شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات]
  
45- شهده بذالک مير ابوالفتح ابن محمد سلجوقي [مهر:] «لايقرء»
+
==تصاویری از وقفنامه==
 +
تصویر 1: صفحه اول وقفنامه به تاریخ روز پنج شنبه ربیع المولود سنه 1122 (با کد تفضیلی
 +
10147884، شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات)
  
46- شهده بذالک علي سلجوقي [مهر:] «عبده علي سهروردي»
+
تصویر شماره 2: وقف بر مسجد شیخ حاجی عبدالسلام و بقعه شیح رکن‌الدین دانیال
[با کد تفضيلي 10147884، شيخ زين‌الدين و شيخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات]
 
  
==تصاويري از وقفنامه==
+
تصویر شماره 3: صفحه آخر وقفنامه و سجل افراد محلی بر وقفنامه
تصوير 1: صفحه اول وقفنامه به تاريخ روز پنج شنبه ربيع المولود سنه 1122 (با کد تفضيلي
 
10147884، شيخ زين‌الدين و شيخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات)
 
تصوير شماره 2: وقف بر مسجد شيخ حاجي عبدالسلام و بقعه شيح رکن‌الدين دانيال
 
تصوير شماره 3: صفحه آخر وقفنامه و سجل افراد محلي بر وقفنامه
 
 
==منابع==  
 
==منابع==  
  
1. رحلة ابن بطوطة، محمد بن عبدالله ابن بطوطة، تصحيح: عبدالهادي تازي، اکاديميه المملکه المغربيه، رياض، 1417.  
+
1. رحلة ابن بطوطة، محمد بن عبدالله ابن بطوطة، تصحیح: عبدالهادی تازی، اکادیمیه المملکه المغربیه، ریاض، 1417.  
  
2. لارستان کهن و فرهنگ لارستاني، احمد اقتداري، شرکت انتشارات جهان معاصر، تهران، 1371.  
+
2. لارستان کهن و فرهنگ لارستانی، احمد اقتداری، شرکت انتشارات جهان معاصر، تهران، 1371.  
  
3. تذکره شيخ محمد ابونجم، نسخه خطي، در تملک شيخ عبدالکريم ابونجمي.  
+
3. تذکره شیخ محمد ابونجم، نسخه خطی، در تملک شیخ عبدالکریم ابونجمی.  
  
4. تذکره هزارمزار، جنيد بن محمد جنيد شيرازي، محقق: عبدالوهاب نوراني وصال، کتابخانه احمدي، تهران، 1364.  
+
4. تذکره هزارمزار، جنید بن محمد جنید شیرازی، محقق: عبدالوهاب نورانی وصال، کتابخانه احمدی، تهران، 1364.  
  
5. فارسنامه ناصري، ميرزا حسن حسيني فسايي، تصحيح: دکتر رستگار، تهران، اميرکبير، 1382.  
+
5. فارسنامه ناصری، میرزا حسن حسینی فسایی، تصحیح: دکتر رستگار، تهران، امیرکبیر، 1382.  
  
6. نزهت الاخبار: تاريخ و جغرافيايي فارس، ميرزا جعفر خان حقايق نگار خورموجي، تصحيح و تحقيق: سيد علي آل داود، کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شوراي اسلامي، تهران، 1380.  
+
6. نزهت الاخبار: تاریخ و جغرافیایی فارس، میرزا جعفر خان حقایق نگار خورموجی، تصحیح و تحقیق: سید علی آل داود، کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تهران، 1380.  
  
7. فرهنگ جغرافيايي ايران، جلد هفتم (استان هفتم- فارس)، حاجعلي رزم آرا، تهران، 1330.  
+
7. فرهنگ جغرافیایی ایران، جلد هفتم (استان هفتم- فارس)، حاجعلی رزم آرا، تهران، 1330.  
  
8. مجمع الانساب، محمد بن علي بن محمد شبانکاره اي، تصحيح: مير هاشم محدث، اميرکبير، تهران، 1381.  
+
8. مجمع الانساب، محمد بن علی بن محمد شبانکاره ای، تصحیح: میر هاشم محدث، امیرکبیر، تهران، 1381.  
  
9. صورالاقاليم (هفت کشور)، بي نا، تصحيح: دکتر منوچهر ستوده، بنياد فرهنگ ايراني، تهران، 1353.  
+
9. صورالاقالیم (هفت کشور)، بی نا، تصحیح: دکتر منوچهر ستوده، بنیاد فرهنگ ایرانی، تهران، 1353.  
  
10. آثار عجم، محمد نصير بن جعفر فرصت الدوله شيرازي، مصحح: منصور رستگار فسايي، اميرکبير، تهران، 1377.   
+
10. آثار عجم، محمد نصیر بن جعفر فرصت الدوله شیرازی، مصحح: منصور رستگار فسایی، امیرکبیر، تهران، 1377.   
  
11. جغرافياي مفصل ايران (سياسي)، مسعود کيهان، تهران، 1311.  
+
11. جغرافیای مفصل ایران (سیاسی)، مسعود کیهان، تهران، 1311.  
  
12. فردوس المرشديه في اسرار الصمديه، محمود بن عثمان، به کوشش: ايرج افشار، انتشارات انجمن آثار ملي، تهران، 1358.  
+
12. فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه، محمود بن عثمان، به کوشش: ایرج افشار، انتشارات انجمن آثار ملی، تهران، 1358.  
  
13. خنج دارالاولياي فارس گنجينه فرهنگ و تمدن لارستان، محمد نور نوري، انتشارات حضرت عباس عليه‌السلام، قم، 1384.  
+
13. خنج دارالاولیای فارس گنجینه فرهنگ و تمدن لارستان، محمد نور نوری، انتشارات حضرت عباس علیه‌السلام، قم، 1384.  
  
14. خنج گذرگاه باستاني لارستان، محمد باقر وثوقي، قم: نشرخرم، 1374.
+
14. خنج گذرگاه باستانی لارستان، محمد باقر وثوقی، قم: نشرخرم، 1374.
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۴

مؤلفان: دکتر محمد ابونجمی[۱] , یونس صادقی[۲]

چکیده

این مقاله، به شرح و معرفی وقفنامه‌‎ای در جنوب استان فارس در شهر تاریخی خنج پرداخته است. این وقفنامه مربوط به وقف بر بقعه و مسجد شیخ حاجی محمد ابونجم در سنه 1122 ه.ق می‎باشد که به امضای چهل و شش نفر از معتمدین محلی آن زمان رسیده است. در وقفنامه مذکور، علاوه بر شیخ حاجی محمد ابونجم، از شیخ رکن‌الدین دانیال و شیخ عبدالسلام نیز ذکری به میان آمده که هر سه از عرفای بنام این خطه می‌باشند. در این نوشتار، ابتدا خصوصیات ظاهری منطقه خنج به بحث گذاشته شده و با ذکر جغرافیای تاریخی آن، بازخوانی این وقفنامه برای اولین بار منتشر می‌گردد.

کلید واژه‌ها

خنج، فارس، وقفنامه، شیخ حاجی محمد ابونجم.

مقدمه

وقفنامه‌ای در خنج فارس موجود است که مربوط به موقوفات خاندان شیخ ابونجم در خنج بوده و برای اولین بار معرفی می‌گردد. این سند در سال 1122 ه.ق توسط جعفر بن محمد سهروردی تنظیم شده و به سجل چهل و شش نفر از افراد محلی خنج رسیده است. اصل وقفنامه در مالکیت آقای شیخ عبدالکریم ابونجمی از معتمدین محلی خنج بوده و بازخوانی آن توسط خانواده ایشان انجام گرفته است. عرض تقریبی اصل وقفنامه، 20 سانتی‌متر و طول آن حدود 2 متر و از جنس کاغذ کاهی می‌باشد. به موجب این وقفنامه توسط واقفان شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان فرزندان مرحوم شیخ محمود زیناء ابونجمی در حدود سی و دو رقبه در خنج و توابع اطراف آن را وقف بر بقعه و مسجد شیخ حاج محمد ابونجم نموده است.

در این وقفنامه از شیخ حاجی محمد ابونجم و شیخ رکن‌الدین دانیال و شیخ عبدالسلام ذکری به میان آمده است که هرسه تن از عرفای بنام این خطه هستند. شیخ دانیال از عرفای قرن هفتم بوده که بنا به گواه کتاب فردوس المرشدیه تمایلاتی به فرقه شیخ ابواسحاق کازرونی داشته است. [۳] پیروان شیخ دانیال تا ملوک هرمز نفوذ داشته و خانقاه‌اش هم اکنون در خنج موجود است. [۴]

در قرن هشتم با روی کار آمدن شیخ حاج محمد ابونجم (704- 786 ه.ق) و طریقه شمسیه خنج، رونق بسزایی می‌گیرد. حتی در قرن نهم بین سال‌های 818 تا 835 ه.ق «شاهزاده ابراهیم» سلطان تیموری فارس، سندی را دال بر ریاست طریقت ابونجمی در خنج به فردی به‌نام کاکا سراج‌الدین حسن خنجی به امضاء رسانده است که این امر نشانگر تداوم قدرت «فرقه ابونجمی» در اوایل قرن نهم هجری می‌باشد. [۵] حتی براساس نسخه خطی تذکره ابونجم ما از وارد شدن فردی از افراد خاندان ابونجم به دستگاه سلطان یعقوب آق قوینلو آگاه هستیم که این امر می‌تواند قدرت این خاندان در منطقه را نشان دهد. [۶] دیگری حاجی شیخ عبدالسلام خنجی است که از جمله صلحا و زهاد بنامی بوده که در اقطار لارستان و بلاد مجاور شهرت کامل داشته است. زمان حیات وی دقیقا معلوم نیست ولی بنا به شواهدی قبل از خاتمه نیمه اول قرن هشتم هجری وفات یافته است. [۷] برای آشنایی خوانندگان با خنج ابتدا به شرحی از جغرافیای تاریخی خنج پرداخته خواهد شد سپس در ادامه، اصل وقفنامه با تصاویر صفحات ابتدایی و انتهایی درج شده است.

جغرافیای تاریخی خنج

خنج، شهری در جنوب فارس در منطقه لارستان است. شکل نوشتاری این شهر در منابع به صورت‌های «هًنگ»، «هونج» [۸] ، «خنج بال» [۹] ، «خنج وفال» [۱۰] و «خنگ» [۱۱] بوده است. اما امروزه نام این شهر به صورت خنج کاربرد دارد. [۱۲]

در مورد وجه تسمیه آن دو نظر متفاوت وجود دارد. حسینی فسایی، خنج را در اصل خَنگ به معنای گوشه و بیغوله دانسته که در طی زمان گاف به جیم تبدیل شده و در نهایت خُنج نامیده شده است. [۱۳] نظر دیگر این‌که صورت اولیه این اسم، «هنگ» بوده است اما به مرور زمان به «هنج»، «خنگ» و «خنج» تبدیل یافته است. [۱۴] در تذکره‌های قدیمی تعبیر «کنج خنج» به‌کار رفته است و در زبان محلی رایج در منطقه لارستان، کنج به معنای زاویه و خانقاه به‌کار برده می‌شود. از این رو به‌دلیل رواج تصوف و خانقاه‌ها و زاویه‌های متعدد در خنج پس از قرن ششم هجری، خنج به معنای گوشه نشینی و زاویه نیز در نظر گرفته شده است. [۱۵]

همچنین معنای شادی و جشن برای خنج با واقع شدن آن در مجاورت روستای «سَدِه» در 5 کیلومتری شمال خنج مطابقت دارد، چرا که جشن سَده در محل این روستا برگزار می‌شده و احتمال دارد که نام خنج نیز به این منظور به‌کار رفته باشد. [۱۶]

خنج مرکز بخشی است به‌همین نام که در ابتدای دشتی نسبتاً وسیع در کوهپایه‌های زاگرس جنوبی قرار گرفته است. فاصله آن تا خلیج فارس، 90 کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا 1044 متر می‌باشد. شهر خنج در 27 درجه شمالی و 52 درجه شرقی واقع شده و حدود آن از شمال به «قیروکارزین»، از مشرق به «جویم» و «اِوز» و از جنوب به «علامرودشت» می‌رسد. این شهر در راه اصلی شیراز به لار و در فاصله 106 کیلومتری شهرستان لار قرار گرفته است. [۱۷] به‌دلیل وجود خانقاه و بناهای تاریخی متعدد شهر خنج، همواره بحث وقف از طرف بزرگان شهر رواج داشته است. که این وقف‌ها بر این ابنیه‌ها صادر می‌گشته است. از جمله این وقفنامه که در آن علاوه بر مسائل اقتصادی بعد مذهبی و مشاهیر خنج در آن چشمگیر است. در ادامه اصل وقفنامه ارائه می‌گردد.

اصل وقفنامه

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد‌لله الواقف علی السّرائر المطلع بمکنونات الضّمائر تقدسین جنابه عن الشّبیه و النّظیر و الصّلوة و السّلام علی من قابل اسرار النبویة و الرّسالیة سیدنا المصطفی البشیر النذیر و علی آله و اصحابه و سلم تسلیماً کثیراً کثیرا.

اما بعد باعث بر تحریر این کلمات شریعت فرجام دال و حاکی بر این است آنکه فی یوم الخمیس ربیع المولود [۱۸]

سنه 1122 حاضر دار الشرع انور مطاع لازم الاتباع گردیدند جنابان عمدة الانجابان سلالة المشایخان العظام شیخ زین‌الدین و شیخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شیخ محمود شیخ زیناء ابو‌نجمی خنجی در حالت صحت نفس و کمال عقل بالطوع و الرغبة دون الاکراه و الاجبار در ایامی که تصرفات شرعی از ایشان مستحکم و جاری بود و در ید تصرفات خود داشتند و مالک بودند. از املاکاة و اموالاة بتمامه و کماله و آنچه از املاکات محسوب است که از والد ماجد خود بایشان انتقال یافته بود و آنچه از حقوق الارث بایشان منتقل شده و آنچه از هرجا ابتیاع نموده‌اند مجموعاً موجب بیان است.

از توابعات مزرعه‌جات مشهور به افزر نخستین از مزرعه منگنویه 3 رشته است یکی مشهور به انجیری و یکی مشهور به رودبال و یکی هم به منگنویه بحساب 6 دانگ است 2 دانگ از سابقاً میر ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزیز و 4 دانگ دیگر هم مرحوم سعید سلالة النجباء العظام الشیخ محمد ابن المرحوم المغفور السعید الکرام شیخ محمود ابن الشیخ الاعظم الحاج عبدالله ابو‌نجم الخنجی از اولادان امراء العظام میر ابو‌جعفر و میر محمد‌کاظم ابتیاع نموده است. از مزرعه مشهور بشرف خلیل 3 رشته است یکی مشهور است به ترک امیر و یکی شمس آباد، ترک امیر انتقالی شیخ محمود است و شمس آباد هم نصف آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین حاجی شیخ محمد واقع [۱۹] است در بلده خنج و نصف دیگر هم ابتیاع شیخ ابوعلی ابونجمی است موجب مستندات قدیم که اباً اجداداً در دست دارند و شرف خلیل 6 دانگ است 2 دانگ آن وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسّلام قدس الله سره واقعه در بلده خنج و 2 دانگ آن ابتیاعی شیخ زین‌الدین است و 2 دانگ دیگر با خود امراء است. از مزرعه مرند و ابدان از 2 رشته هر یک کل با توابعات از اراضی و صحاری موجب قوالجات [۲۰] قدیم از حضرات امر‌ای العظام میر‌حسینی و میر محمد‌مالک خرید شده است مع طاحونتین که متعلقه بمزرعه ابدان و مرند است در مبلغ یکصد و هفده ریال ابتیاع شیخ محمد ‌‌زمان است. از مزرعه مشهور به نیمده شرقی رودخانه قطبی جبال واقع است از سابق از اولاد‌زادگان شاه سندین که مدفن و مرقد آن بزرگوار در زیر گردنه واقع است و بقعه‌اش برپاء است نصف مزرعه مزبوره [۲۱] موقوفه نموده‌اند بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفین سراج الملة و الدین حضرت شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله سره العزیز واقعه در بلده خنج و نصف دیگر هم از قدیم موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسّلام قدس الله سره العزیز که بجهة مصارفات مسجد و امام مسجد آنچه از مزروعاة و نخیلاة عایداة شود صرف نمایند که علی الدوام تا انقراض عالم برقرار باشد. از مزرعه مشهور به آب گرم و تنگوره و سمنکان 8 یک کل مالکی خرید از عمدة الموالی ملّا‌حسین هرمی وراث ملا‌طالب ملک شیخ علینقی است در هشتاد و 6 ریال ابتیاع شده است بموجب قواله قدیم که در دست دارند.

و از مزرعه تنگوادی 4 یک کل یکصدُ 20 سهم از مالکی با توابعات از اراضیهای مزروعه ملک موروثی شیخ محمود زینا است از نخیلات غارسی در تنگوادی ده اصله از شرف محمدکلا کلی و از بداک ولد حسن 17 اصله واقعه در شبستان و از ملا‌حسین ملا‌تقی 17 اصله واقعه در کنار رودخانه آبی در پس‌گچی. از مزرعه‌جات مشهور به کردیل توابع افزر 3 رشته است زیر جبال سیاه شرقی و صبوی تنگ مشهور بشیخ جلال قطبی جبل واقع شده معروف است بکمی‌سیاه / ؟ / ده یک کل از مالکی از سابق وقف است بموجب مستندات قدیم بر مسجد و بقعه متبرّکه منوره حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز که بمصارفات مایحتاج مسجد و تعمیرات مسجد مع سقایة و روغن چراغ صرف شود. 2 رشته دیگر یکی قبله بقعه امام زاده مشهور به نه‌تنان واقع است آبش بطرف قطب که قلعه قدیم است طاحونه دارد و برکه بند قبلی مدفن نه‌تنان واقع است با یکرشته قنوات که از شرقی امام زاده نه‌تنان از قطبی جبال سیاه رو بصبوی و قطبی می‌آید بر روی اراضی و زراعت کاری با توابعات و نخیلاة مزرعه‌جات کردیل موجب خط قدیم سه 3 مرتبه از امیر آقا محمد خرید شده ده یک کل از مالکی بعدد چهل و هشت 48 ریال مسکوک اراضیهای بذرافکن حدود آنها تماماً از شرقی و قطبی درگاه مزرعه می‌آید بطرف شرقی قریه کردیل انتهای اراضی می‌آید به تیدشت مشهور به دشت اعلا از چم کوکو که رقم از رودخانه گرفته و جداول آن سارو جدای کرده از قدیم امراء سلاجقه وقف بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سره العزیز نموده‌اند تا آنچه بعمل آید جهت مایحتاج مسجد و روغن چراغ و امام مسجد متبرکه بوده باشد. و از مزرعه باغ بزرگ شش دانگ مالکی با توابعات و اراضی و زراعت کاری کلهم موقوفه است الی 4 یک که ملکی است.

از مزرعه‌جات جهره 3 رشته است 2 رشته قنوات مشهور بعین آباد از طرف آفتاب جاری است بطرف شمال قبلی قریه مزبوره واقع است و یکرشته قنوات شرقی قلعه واقع است که از طریق جنگاه می‌آید هشت 8 یک کل از مالکی آنچه بعمل آید از زراعات و ثمر نخیلات هر ساله عایدات شود با توابعات از اراضیها به ثمن معین مبین وجه مسکوک نودُ هفت تومان رایج از امیر‌محمد خریده شده و مابقی مزرعه‌جات با خود امیر‌محمد و امراء العظام می‌باشد. و از آباد و علی آباد 4 دانگ می‌باشد یک دانگ وقف است بر مسجد متبرکه و بقعه حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز و یک دانگ هم وقف است بر مسجد و بقعه حضرت شیخ رکن‌الدین دانیال قدس الله سره العزیز.

از خیرآباد مشهور به مکویه ده یک کل از تمام مزرعه با اراضی و صحاری و رقم آّب از رودخانه گرفته است ابتدای اراضی از باغ ناری تا برسد بدم پوزه قریب و قطبی مدفون امامزاده مشهوره به حاجی صالح و زیر جبال سیاه قطبی جبال مدفون اولیا مشهور به شاه ابراهیم و هفت تنان و شرقی و سهیلی بکنار رودخانه تا طریقی که می‌رود به آب باد انتقالی است در مزرعه مشهور به لاغر موجب سندات قدیم نصفه آن موقوف است بر بقعه حضرت شیخ رکن‌الدین دانیال قدس الله سره العزیز و یک ثلث آن هم موجب تواریخ قباله‌جات قدیم ملک خاصه حضرت شیخ مجد‌الدین اسماعیل قدس الله سره می‌باشد و مابقی ملک میر ابو‌جعفر است.

و 2 مزرعه دیگر که شرقی رودخانه شور است زیر جبال بزرگ قطبی جبال واقع است 2 رشته قنوات است مشهور است بتل سوز و یکی مشهور به تخته هشت یک کل از 2 مزرعه از مالکی مع توابعات اراضی و صحاری تا برسد به رودخانه شور شرقی می‌رسد بطویه مهرابه خرید از عمدة الموالی ملا‌یوسف ملا‌اسدالله و ملا‌حسین در مبلغ بیست نه تومان.

از مزرعه جنگویه 2 رشته قنوات است با طویه مع اراضی و صحاری و زراعت کاری شتوی و صیفی سه 3 صحرا و شش حصّه است یک حصّه آن از سابق امراء العظام میر تاج‌الدین و میر ابو‌جعفر وقف مسجد و بقعه متبرکه شیخ الاسلام و المسلمین قطب العارفین حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه العزیز نموده‌اند که آنچه از مزروعات بعمل آید بمصارف و ترویج و رونق و مایحتاج مسجد و امام مسجد برقرار بوده باشد و پنج سهم دیگر غیر موقوفی است از پنج سهم 2 سهم ابتیاعی شیخ زین‌الدین است که از مرحومان ورّاث میرتاج‌الدین و میر ابو‌جعفر ابتیاع نموده است و 2 سهم آن ملک خود او است.

و یکحصّه دیگر ملک مزارعان چاشمی مزارع حیدر و مزارع حسین است با اراضی و صحاری زراعت کاری و 2 رشته قنوات که از جمع جنگویه است یک رشته از طرف قطبی رو بقبله دارد و یک رشته شرقی درازی رود خشک رو به شمال دارد می‌آید قبلی نرلاس آب شور و شمالی آب انبار شیرین داخل برکه ... پیوسته است ... ... ... [۲۲] تنگ گرفته‌اند و دهن آن شرقی و صبوی جبال بزرگ است و جداول آن تماما از داخل تنگ قبلی و درازی جبل قرمز واقع شده است رو بطرف شمال جاری است با ارضی و صحاری جنگویه تا برسد به آب انبار میر ابو‌جعفری مع دو طاحونه که در پشت تنگ واقع است مشهور است به طاحونتین شیخی و یک طاحونه زیر جداول جنگویه واقع است قبلی جداول وقف است بر بقاع و مسجد متبرکه شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سرّه.

و از مزرعه‌جات کهنویه 2 رشته قنوات است یکرشته مشهور است بنعلویه و یک رشته مشهور به کهنویه واقعه شرقی قلعه خندقی مشهور به قلعه بوقند قنوات بسیار دارد جاری می‌شود درازی رودخانه مشهور به کوردان درگاه آن می‌رود پهلوی قلعه قدیم شرقی قلعه بروی اراضی جاری است جداول ساروجی دارد حدود آن از سنگ حصاری رو به قبله تا برسد به نرلاس قطبی دلوار که سهیل آب از طرف دول می‌آید تا برسد به کمر‌زرد شمالتا و غربی آن بحدود گزدان و براه که می‌رود به دم چرم و رشته قنوات مشهوره به نعلویه قنوات بسیار دارد شرقی و صبوی قلعه بوقند واقع است سرگاه آن می‌رود به رود خشک که آب از طرف 2 مهرویه و تنگ بند می‌آید و درگاه آن از روی تل رو بطرف قبله جاری است بطرف دم پوزه بروی اراضی و صحاری از رشته نعلویه هشت یک کل از مالکی. و از کهنویه 4 یک کل مالکی ابتیاعی مرحوم شیخ زین‌الدین است که موجب خط قدیم از عمّه‌زاد خود شیخ عبدالهادی شعیبی خرید شده است با جمیع توابعات از اراضی و صحاری بتمامه و کماله. از مزرعه‌جات مشهوره به خفرویه و 2 [دو] مهرویه از طرف شمالی برکه بند اراضی دارد، تماما قبلی رودخانه خشک که از تنگ بند و می‌آید تا برسد بزمین سد روان و زمین خرگرده سامان اراضیها زیر جداول شور که آب آن از داخل تنگ چاشم گرفته‌اند و زراعت کاری مزارعان چاشمی است تا قریب بقلعه بوقند و از طاحونتین مشهوره بککوه قبلی رودخانه شور زیر جبال قطبی جبل واقع است موقوف است به مسجد و بقعه مبارکه منوّره حضرت قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله تعالی سرّه العزیز.

از اراضی و صحاری مشهور به پشت بند که از قدیم ملک امراء العظام امیر‌محمد‌ شریف و میر تاج‌الدین و میر ابو‌جعفر می‌باشد بموجب مستندات قدیم ابا اجدادً بوده است از اراضی و صحاری بتمامه و از عایدات مزروعات آنچه هر ساله بعمل آید مجموعا بشش سهم منقسم می‌شود 2 سهمُ نیم آن از سابق وقف نموده‌اند بر مسجد و بقعه منوره متبرکه حضرت شیخنا و مولانا و قدوة المحققین قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله تعالی سره العزیز تا بمصارفات مسجد و امام مسجد برقرار باشد و یکسهم دیگر از جمله شش سهم نذر منجز مبرور از سابق نموده‌اند به عمه‌زادگان خود شیخ نظام‌الدین و شیخ زین‌الدین ابناء المرحوم شیخ محمود ابونجمی و یک سهم دیگر هم وقف است بر بقاع و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قدس الله سره العزیز و 2 سهم دیگر با خود امراء العظام است حدود اراضی و صحاری بدین منوال است از قبلی سد که ساروچی نموده‌اند از شرق و غربی تا برسد به گاله چرخ آب از قبلتاً از گاله مشهور به چرخ آب تا بحدود آب انبار که قریب راه و قبلی دم پوزه واقع است مشهور است به برکه فاطمه و شمالتا از چرخ آب می‌رسد بحدود تیدشت و قلات و سهیلی از چرخ آب می‌رسد به خانه گوری بطرف صبوی به جبل بزرگ و برکه دراز و طریقی که می‌رود به آخره و از قبلی رود خشک که از طرف شرقی می‌آید تا برسد به برکه مشهور بسنگ حصاری و از برکه بطرف صبوی تا قریب بکوه و شمالی برکه تا قلات جبال بزرگ بتمامه.

از مزرعه هفتوان ثلث کلّ مالکی مرحوم مغفور جناب شیخ عبدالهادی شعیبی است وقف نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم قدس الله تعالی سرّه العزیز که بجهت ترویج مایحتاج مسجد و امام مسجد برقرار باشد و امام مسجد که قوای مسجد می‌باشد رسیدگی و جمع‌آوری نموده باشد بمصارفات از هر نوع ترویج و رونق دهد که باعث اجر عظیم است. از مزرعه مشهور به هنگنویه شرقی مزرعه هفتوان واقع است نصف کل مالکی وقف است بر بقاع منوّره حضرت قطب العارفین حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه العزیز در بلده خنج و از اطوای عامره و غامره از اراضی و صحاری چاه طوس 2 اطوای دایر است و با اراضی و صحاری متعلّقه مشهوره به مزرعه کهنویه در چاه طوس2 اطوای دایر است و با اراضی و صحاری خریدی از بی‌بی ولی بنت مرحوم شیخ قطب‌الدین گدو ملکی اشرف الحاج محمد‌شفیع ابن المرحوم شیخ سعد‌الدین مسعود ابونجمی می‌باشد حدود قبلتاً می‌رسد به رودخانه شور جنوباً می‌رسد به گذار ریگی به رودخانه شور تا سامان اراضی آشنا و صبوی می‌رسد بهرات مولی شمالتاً می‌رسد به اراضی کهنویه در چاه طوس. مخفی مباد هر کس در اراضیهای مزبوره از توابعات مزرعه کهنویه و اطواء مذکوره نخیلات و اشجارات غرس بنمائید بحساب غارس و مالک بقرار ده یک حق مالک باشد و زراعات بخسی هم ده یک بدین منوال است موجب خط قدیم قرار‌داد نموده‌اند.

از بلده طیبه دار‌اولیای خنج اطواهای قبلی بلده اولاً ‌2 طویه ضدّ همدیگر واقع است یکی مشهور است به میر‌جلالی و ثانی مشهور است به شیخ عبد‌العزیزی ولد شیخ محمد‌عزیز. و 2 اطواء دیگر قبلی طویه شیخ عبدالعزیزی واقع است یکی مشهور است بحسام‌الدینی و یکی مشهور به سمنکی انتقالی است شیخ حسام‌الدین و شیخ محمد‌ زمان ابونجمی است طویه میر‌جلالی ابتیاعی شیخ محمود زیناء و شیخ جعفر شیخ زین‌الدین است از ورّاث میر‌جلال میر‌حسین بیع نموده‌اند در ثمن معین نه ریال مسکوک و ده من خرما و 3 من جو حدود میر‌جلالی قبلتاً تا می‌رسد به بندهای شیخ عبدالعزیز و شرقی و صبوی آن می‌رسد بشاهراه که می‌رود بطرف هفتوان و چاه طوس قطباً می‌رسد به برکه ما جلال و بندهایی که مشهور به کاکا جمال‌الدین است.

و طویه مشهور به شرفی و شمالتاً می‌رسد بحدود طویه خواجه حاجی و بطرف برکه دراز حدود طویه شیخ عبدالعزیزی قبلتاً می‌رسد بحدود طویه شیخ حسام‌الدین شمالتا می‌رسد بشاه راه که می‌رود به هفتوان قطبی می‌رسد بحدود طویه خواجه حاجی و برکه دراز و آب انبار کوچک کرده شرقی می‌رسد بحدود میر‌جلالی متصل است حدود طویه سمنکی قبلتاً می‌رسد بطویه مشهور بشه‌مردی. اطواء مشهور به ملاصغرا ملای قلم، 2 طویه است شمالتا راه که می‌رود هفتوان واقع است و 2 طویه دیگر شرقی راه واقع است خرید از ملا‌صغرای صحابی و میر‌حسین و رقم آب آن از سهل ریز گرفته همه جا شرقی راه سر رقم بندهای درستی جاری است اطواء مزبوره ملکی شیخ نظام ابونجمی است و شرقی می‌رسد بحدود بندهای محمد کمال فخرالدین مشهور به سهروردی قطبی متصل است بطویه شیخ عبدالعزیزی شمالتا می‌رسد بشاه راه که می‌رود هفتوان غربی می‌رسد بطرف بندهای قدیم توابع ملا‌حسن حاجی مشهور به قلم.

اطواء مشهور به بندهای سهروردی پنج طویه است. یک طویه 2 جم گاله آن رو بقبله شرقی و سهیلی طویه‌های مزبور واقع است خرید از کمال فخر‌الدّین سهروردی در هفده ریال مسکوک و یک قطعه خرما و هشت من جو با اراضی متعلقه تمام ملک حاجی شیخ محمد ابن الحاج شیخ عبدالله ابونجمی است. ایضاً طویه‌جات مشهور به اشکنو 2 طویه است خالصاً موقوفی بقعه متبرکه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ محمد ابونجم قدس الله سره العزیز می‌باشد.آنچه در توابعات اراضیهای اطواء مزبور غرس نخیلات و اشجارات بنمایند موجب خط قدیم از قرار دوازده یک و اشجارات 8 یک. اطواء قطبی جبل سیاه مشهور بشاهین دان واقع است مشهور است بطوره دونیه 2 طویه است یکی دایر و یکی مخروبه است خرید شیخ محمود و شیخ جعفر شیخ زین‌الدین است ابتیاع از حسین ولد محمد محمود مشهور بطایفه نیکبختی در ثمن معین شده ریال مسکوک رایج اطواء مزبور با توابعات و اراضی و صحاری زراعت کاری بخسی به چهار سهم منقسم است یکسهم آن در حیات خود شیخ جعفر فروخته است به قاید محمد‌جمال و قاید جعفر مشهور بطایفه قاید و 3 سهم دیگر باقی است و ملکی است از جمله سهم ثلاثه 2 سهم آن وقف نمودند بر بقعه و مسجد متبرکه شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز و یکسهم دیگر ملک خود شیخ محمود است و شیخ جعفر است حدود اراضی و صحاری زراعت کاری توابعات اطوای مزبوره قطبتاً از راهی که می‌رود بطوره دانیه تا برسد بگاله مشهور به بکی / ؟ / قبلتاً می‌رسد بجبل سیاه مشهور ... ... بزرگ مشهور به شاهین دان شرقی و صبوی می‌رسد بسامان حدود زمین حضرات موالیان خلوتی که در میان حدود زمین سامان گذاشته‌اند و سیل آب خیز آن قبلی از مال دروای شاهین دان رقم آن جاری می‌شود بروی اراضی توابعات اطواء مزبوره و از طرف قطبی رقم سیل‌آب آن از تل ریگی و سر ریز آب از طرف طویه فاریابه رو بقبله تا برسد به پشته و دروا جاری است بطرف طوره دونیه مع 2 برکه در اراضی اطوای مزبوره چه موقوفی و چه ملکی نخیل غرس نمایند از قرار دوازده یک و اشجارات به 8 یک و زراعت بخس ده یک موجب خط قدیم که قرار‌داد نموده‌اند.

از قریه دهنو فاریاب تاج‌آباد ده یک کلّ مالکی مع توابعات و اراضی مجموعاً میر ابو‌جعفر وقف نموده است بر بقاع و مسجد متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابو‌نجم که آنچه از مزروعات بعمل آید و عایدات شود بمصارفات مایحتاج مسجد و امام مسجد و سقایة و روغن چراغ برقرار و بردوام باشد.

و ایضاً اطوای ثلاثه در دهنو 2 طویه قبلی قریه واقع است ضدّ همدیگر است با اراضی و توابع و یک طویه دیگر قطبی تل واقع است اراضی بسیار دارد 2 جم است خرید شیخ عبدالعزیز ابونجمی است طویه‌جات خیری مع اراضی و صحاری بتمامه نصفه وقف است و نصف ملکی شیخ ابوعلی ابونجمی حدود اراضی از طریق دهنو تا برسد به پوزه مع چرخ آب و از دم پوزه تا برسد بدروازه و از قطبی راه می‌رود بسده تا برسد بزمین سه 3 قلاة و پوزه تل قرمز سامان بیخویه.

ایضاً مزرعه مشهوره به تنگ نارک 4 دانگ است 2 دانگ وقف است بر بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی محمد‌ابونجم و یکدانگ موقوف است که بر مسجد و بقعه کاکا فخر‌الدین احمد قدس الله سرّه و نیم دانگ خرید شیخ زین‌الدین است و نیم دانگ دیگر هم بارؤسای بیفرد است از این قرار موجب خط قدیم منقسم می‌شود.

و از اراضی مشهور بچاه راست ملکی شیخ ابو‌علی و شیخ نظام‌الدین ابونجمی است ابتیاع از ملا محمد‌باقر و ملا محمد‌علی خلوتی در ثمن معین مبین معلوم القدر یکصدُ نود و پنج ریال مسکوک و مقدار هفت من برنج سفید خرید شده است حدود اراضی مزبور اولا از سامان به راه یکی از دست راست می‌رود بطرف قبلی ... ... [۲۳] به جبل سیاه با حدود زمین مشهور به ... .... .... ... [۲۴] راه می‌رود به چهل زرعی حدود صحاری است ثلث کل اراضی مزبور موقوفی است و 2 حصه دیگر ملکی می‌باشد و از این قرار منقسم می‌شود آنچه از زراعات کاری بعمل آمد هر‌کس بحساب معین ذکر شده است رفتار نمایند.

و از صحاری و اراضی مشهور به برکه ماکان مرحوم سعید شهید شیخ مهدی عبدالسلامی خرید نمود و از قدیم متصرف بوده است و در حیات خودش وقف نموده است که آنچه از عشر زراعت کاری هر ساله عایدات شود بمصارفات مایحتاج مسجد صرف نمایند حدود زمین آفتاب آب انبار کوچک مشهور به حسین قاید تا برسد به برکه دراز مشهور است بماکان و از قبلی بآن طریق که می‌رود سامان تیدشت دریائی و قطباً تا سامان راهی که در میان صحاری واقع است.

بدین حدود است از اراضی و صحاری زراعت کاری طویه مردویه و حفره مشهوره به مردویه است شرقی بقعه متبرکه پیرمرد خراسانی قدس الله سره العزیز واقع است حدود زمین از طریقی که می‌رود بدهنو تا برسد به برکه کوچک مخروبه که در اراضی واقع است و از شرقی می‌رود به قریب توخها و از توخها تا برسد به تیدشت دریائی و قبلی از شاه راهی که می‌رود به فیشور و بیغرد مجموعاً ملکی آقا میر‌محمد میر‌مالک است و در حیات خود مرحوم آقا میر‌محمد 3 حصه وقف نموده است بر بقعه متبرکه حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره العزیز و یک حصّه وقف نموده است بر بقعه و مسجد شاه فخر‌الدین احمد قدس الله سره العزیز بدین حساب منقسم است آنچه هر ساله زراعت کاری بنمایند و آنچه از زراعت زراعات عاید شود از قرار دوازده یک حق موقوفی است از طریق پیاده راهی است که بکوه قلاتو عبور می‌نماید به قریه سده اراضی شمالی راه و غربی 2 حصه خرید شیخ محمد‌ زمان شیخ محمود ابونجمی است حدود اراضی بدین منوال است که عبور از خنج بسده می‌نماید شمال تا برسد به تل چاشمی و تنگ آشناگاهی تا برسد بحفره شیخ و 2 حصّه دیگر که باقی است هم از قدیم حضرات چاشمی مزارع حیدر و مزارع حاجی وقف نمود بر بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز بجهت روغن چراغ و فراش مسجد تا واضح بوده باشد.

مزرعه‌جات در کاریان مشهور به جلال آباد داخل کوه سهیلی و شرقی قریه کاریان است موقوف بر بقعه منوره حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه.

اطواء بزرگ و کوچک در قریه هرم از نجم‌الدین و کریم آباد 8 یک کلّ مالکی کریم آباد وقف است بر بقاع و مسجد حضرت حاجی امین‌الدین عبدالسلام و نجم‌الدین وقف است بر بقاع حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز اطواء مشهور به شیخی بزرگ و کوچک بزرگ وقف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام و کوچک وقف است بر بقاع و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور بسرکاه 4 یک کل مالکی وقف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سرّه مزرعه مشهور به جرجت واقعه در قبلی جبل بزرگ قریب داخل دروا شرقی بی بی غار درگاه آن رو بقبله می‌رود از پوزه جاری است با اراضیهای قبلی پوزه یک حصّه وقف است بر بقعه شاه فخر‌الدین احمد قدس الله و سرگاه. موجب خط قدیم خواجان ده فیش وقف نموده‌اند از بلده خنج 2 فضا و خانه واقع است شمالتاً بقعه حاجی مبارز قدس الله سره و طویه غربی خانه و باغچه با نخیلات و درخت طرفا مشهور است به گز حدود و توابع و اراضیها شمالتاً می‌رسد بمسجد و آّب ‌انبار دراز خانه شیخ و غربی بندهای انگوری و قبلی بحفره چرمی و شرقی به برکه صیقل گران و رقم سیل آب از قبلی تل دروازه داخل می‌شود حدش می‌رسد به آب انبار دراز و رقم سمنکان جاری است که از سرد آب تنور و غیره گرفته است.

و طویه شمس آباد واقعه در قبلی بلده خنج 2 سهم آن وقف است و یکسهم آن اباء اجدادی ملک شیخ زین‌الدین است که دایر نموده است و نخیلات و اشجارات غرس کرده و باز هم در حیات خود نخیلات و درخت گز با حصه طویه وقف نموده است بر بقاع و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره که خالصاً موقوفی است حدود آن طویه قطبی می‌رسد به مقبره و شرقی می‌رسد بخندق قلعه خلوت و برکه و قبلی می‌رسد بطویه پروست ملا فتح‌الله و غربی و شمالی می‌رسد تا سامان طویه ملا‌مؤمن صحابی. اراضی صحاری قطبی رود خشک که از قطب می‌آید مشهور است به اناکو تا برسد بتل سنگری و قبلتاً به برکه حاجی و شرقی می‌رسد به کور نر و آب انبار دراز با اراضی قطبی و شرقی کاروان سرا برسد به تنب کلان و اطوای شمال بقعه متبرکه حضرت شیخ حاجی امین‌الدین عبدالسلام قبلی راه که می‌رود یکی 2 جم است وقف بقعه حضرت شیخ ضیاء‌الدین منصور است قدس الله سرّه. طویه‌جات خمسه 2 طویه واقع است قبلی رود خشک یک طویه قطبی قلعه کلوکی و 2 طویه شمالی و غربی قلعه واقع است با توابعات و اراضی و رقم سیل آب از رودخانه مشهور است به خور گرفته است 2 طویه دیگر قطبی رودخانه پاچه قلاتو واقع است یک مشهور به کلوری و یکی مشهور به میر‌حسینی بتمامه ملک امیر‌حسین و میر ابوجعفر است از عوض حقوق الارث نذر نموده‌اند به عمّه‌زادگان خود شیخ زین‌الدین و شیخ نظام‌الدین ابونجمی.

از اطوای لوزویه 4 یک کل موقوف است بر بقعه و مسجد حضرت شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره و زمین صحاری زراعت کاری از گردنه مزراکره تا برسد بصحاری قبلی که می‌رود بطریق جبل سیاه و قطبی می‌رسد به آّب انبار دم تنگ مشهوره به زاهد و آثار خانه گَوری تا برسد به پوزه ترک و قطبی آب انبار شیخ اسحاق تا برسد اراضی مشهور بدوزخی و درنده کلهم از طریق لوزویه تا برسد به لرد آب تنور کلهم ملک امیر‌محمد است و عایدات آن از قرار ده یک وقف است بر بقعه و مسجد حضرت قطب العارفین شیخ حاجی محمّد قدس الله سرّه العزیز.

طویه‌جات سته بکلو و ککو و کافور و آب خوری و خدامی مشهور به خدام عبدالکریم بکی و یکی مشهور به خدام امینا اباءً اجداداً ملکی شیخ محمد‌ زمان است که به ایشان منتقل شده و حدود طویه کافور شمالتا و غربی آن صد زرع رقم سیل آب آن از طرف قبله از رودخانه سرریز گرفته است و قبلتاً بطرف حضرت سید معلا تا برسد بطویه مخروبه بشرقی یکصد و شصت زرع بلند هر ساله زراعت کاری شتوی قطبی می‌رسد به تل ریگی و از تل ریگی می‌رسد بطویه مخروبه حدود طویتین خدام عبدالکریمی و خدام امینا غربی می‌رسد به سامان طویه کالویه پنجاه زرع شمال برکه کوچک مشهور بمیان بستان و قبلتاً سیل آن از رود خشک مشهور بکشه خار دان می‌آید بداخل بندهای و یک رقم سیل آب از شرقی رود خاردان شمالتا رقم طویه فاریابه می‌آید بداخل بند نخیلات و شرقی می‌رسد بسامان طویه فاریابه قریب برکه حدود موصوفه طویه بکلویه قبلتاً یکصدُ شصت زرع بلند غربی و شمالی تا شاه راه قطبی و صبوی یکصدُ پنجاه زرع بلند شرقی یکصدُ هشتاد زرع بلند حدود طویه ککو شرقی می‌رسد به برکه خواجه رجو و قطبی می‌رسد بطویه گوری شمالتا یکصد زرع قبلتاً برقم سیل آب که از تنور می‌آید و اطوای ستّه که ذکر شده ملکی است.

ایضاً طویه‌جات مشهور به ملا‌مؤمن و ملا‌محمد صحابی صبوی و شرقی بقعه متبرکه حاجی علی مشهور به پیر برکه خرید شیخ زین‌الدین است در ثمن بیست هفت ریال حدود طویتین قبلی می‌رسد بآب انبار دراز و بندهای قدیم شمالتاً می‌رسد بسامان طویه نظر کمالی شرقی می‌رسد بقریب آب انبارهای صاحبی و حدود طویه کوچک قطبی می‌رسد بطویه کوچک مشهور بطویه حسینی. اطواء چهل زرعی با توابعات و صحاری موجب خط علاحده قدیم وقف است و بایر بوده است و مرحوم شیخ زین‌الدین اطواهای مزبور معروف بشیخ احمدی و میشی و فخرالدینی در حیاة خود دایر نموده است و حقوق الخدمت 4 یک کل واگذار نموده‌اند که حق شیخ زین الدین و اولادان باشد و در همه اوقات ناظر [۲۵] اطواهای مزبوره باشد و هر ساله باجاره قاید و حضراة اتراک نفر داده و آنچه آب و علف خوراکی صحاری اطواهای چهل زرعی عایدات شده هر ساله بمصارف مسجد رسانیده. دکان حلوائی قطبی مسجد حضرت شیخ حاجی محمد واقع است شیخ زین‌الدین خانه آن با طویه آن دایر نموده است و سنگ آن خرید کرده است آورده است شش یک کلّ ‌دکان حلوائی آنچه عایدات شود حق الخدمت شیخ زین‌الدین است و اولادش می‌باشد مابقی تماماً وقف است بر بقعه و مسجد حضرة شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره.

لهذا بعد از این طویه‌جاتی ملکی است آنچه از املاکات و اراضیها و صحاریها از موقوفی و ملکی که در فوق این صحیفه ذکر شده است آنچه موقوفی می‌باشد بیان آن روشن است و آنچه ملکی و موروثی و ابتیاعی است به پنج سهم منقسم میشود 2 سهم از جمله سهام و خمسه وقف نمودند جنابان سعادت مآبان سلالة المشایخان العظام شیخ زین‌الدین و شیخ محمد ‌زمان ابناء المرحوم شیخ محمود زیناء ابونجمی الخنجی بر بقعه متبرکه حضرت شیخ الاسلام قطب العارفین شمس الملة و الدین شیخ حاجی محمد ابونجم قدس الله سره العزیز که آنچه از مزروعات و مثمرات از نخیلات هر ساله از مزرعه‌جات بعمل آید بما‌یحتاج مسجد و تعمیر بقعه متبرکه منوّره شیخ الاسلام و المسلمین قطب العارفین شمس الملة و الدین ابو محامد حضرت شیخ حاجی محمد قدس الله سره العزیز صرف بنمایند تا برقرار و بر دوام باشد و ده یک کلّ موقوفی از مجموع اوقاف بتمامه حق الخدمة امام مسجد متبرکه باشد و یک شرط شرعی واقفان مذکور این است که تا مادام حیات خود واقفی تولیت موقوفات مزبوره با خود واقفان باشد بعد از آن که حیات شان معدوم بشود باولاد ذکور خودشان ماتعاقبوا و تناسلوا نسلاً بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقباً بعد عقب برقرار باشد و یکسهم دیگر که از جمله سهام ثلاثه است ثلث کل یک سهم حق خادمان مسجد باشد و 3 ثلث دیگر یک ثلث آن حق درویشان بوده باشد و 2 ثلث دیگر از جمله یکسهم است در نظر و اختیار اولاد ذکور واقفان مذکور بوده که بهر عنوان اموال موقوفات جمع آوری بنمایند و بمصارف مایحتاج مسجد و تعمیر بقعه برسانند و دیوان مالیاتی از عاید کل مزرعه‌جات بدهند به 2 سهم ... .. از جمله سهام ... ... ... بنات که داده شده وقف مؤبد و حبس مخلد نمودند باولاد ذکور خودشان شیخ محمود و شیخ جعفر و شیخ نظام‌الدین ابناء المرحوم شیخ زین‌الدین ابن المرحوم شیخ محمود شیخ ابوعلی ابونجمی خنجی ماتعاقبوا و تناسلوا نسلا بعد نسل و بطنا بعد بطن و عقبا بعد عقب بلا مشارکت اناث شروط واقفان مذکور الاسم این است که احیاناً از تناسل سه 3 اولاد یکی معدوم بشود به اختیار رشته ذکور اولاد باقی است بوده باشد مشروط بآنکه نفروشند و نه بخشند و عوض صداق ندهند و مرهون باشخاص متغلبه ننمایند و زیاده از سه 3 سنه باجاره ندهد والله یحق الحق و یبطل الباطل فمن تعرض فیها بابطالها و تصرف فیها بغیر شروط واقفها فقد باء بغضب من الله و مأواه جهنم

سجلات

1-قد وقع هذالموقوفات و المبایعات و النذورات صحیحیة الصریحة الشرعیة علی نهج المسطورات لدی العبد الاقل جعفر بن محمد سهروردی [مهر:] «گل باغ محمد‌علی جعفر سهروردی»

2- شهده بما فیه عبدالکریم بن محمد سهروردی [مهر:] «... لقول رسول کریم»

3-شهده بما فیه جعفر الموسوی [مهر:] «عبده جعفر الموسوی»

4-شهده بذالک محمد ابن عماد دانیالی [مهر:] «این جهان روشن شد از نور محمد»

5-شهده بما فیه عبدالرحمن بن محمد دانیالی [مهر:] «عبدالرحمن ابن محمد»

6-شهده بذالک میر ابوالعظام ابن محمد سلجوقی [مهر:] «ابوالعظام ابن محمد»

7-شهده بما فیه محمد‌کریم سهروردی [مهر:] «الراجی ابن محمد‌کریم»

8-شهده بذالک تاج‌الدین بن میر ابو‌جعفر خنجی [مهر:] «هو الله محمّدعلی عبده تاج‌الدین ابن ابوجعفر خنجی»

9-شهده بما فیه میر مهربان [مهر:] «پیرو دین محمد مهربان»

10-شهده بذالک عبدالله بن حسن خلوتی [مهر:] «یا ابا عبدالله»

11-شهده بما فیه قاسم بن احمد قلمی [مهر:] «عبده قاسم»

12-شهده بما فیه مصطفی ابن محمد دانیالی [مهر:] «مصطفی بن محمّد»

13-شهده بذالک عبدالرسول دانیالی [مهر:] «عبد‌الرسول»

14-شهده بما فیه محمد ابن محمود ابونجمی خنجی [مهر:] «محمد ابن محمود»

15-محمدجعفر بن سعید خنجی [مهر:] «عبده محمّدجعفر»

16-شهده بما فیه ملا عبد‌الغفور صاحب قلم [مهر:] «یا غفور ادرکنی»

17-والی خان و شاه میرزا بیگ من طائفه نفر [مهر:] «پیرو آل محمد والی خان»

18-شهده میر محمد رضی سلجوقی [مهر:] «عبده محمد رضی»

19-شهده بذلک ابراهیم ابن علی بخشی [مهر:] «عبده الراجی ابراهیم»

20-شهده بذالک ابراهیم‌ محمد ابونجمی [مهر:] «ابراهیم ابونجمی»

21-شهده بما فیه محمد‌تقی سلجوقی [مهر:] «محمدتقی»

22-شهده بما فیه محمد‌طاهر بن علی گله‌داری [مهر:] «لایقرء»

23-شهده بذالک عبدالله بن محمود خلوتی [مهر:] «عبدالله بن محمود خلوتی»

24-شهده بما فیه علی‌اکبر بن فخر‌الدین شعیبی [مهر:] «هو العلی الاکبر»

25-شهده بما فیه یوسف درویشی [مهر:] «عبده یوسف»

26-شهده بذالک لطفعلی ابونجمی [مهر:] «عبده لطفعلی»

27-شهده بما فیه مؤمن بن محمد دانیالی [مهر:] «عبده مؤمن»

28-شهده بما فیه رکنی ابن امینا [مهر:] «یا رکنی»

29-شهده بما فیه ملا‌ مؤمن صحابی [مهر:] «عبده مؤمن»

30-شهده بذالک محمدتقی ابن محمدمحمود کلوئی فسا [مهر:] «محمد‍‌تقی»

31-شهده بما فیه محمدتقی ابن ابوعلی ابونجمی [مهر:] «محمد‌تقی ابونجمی»

32-شهده بذالک محمد ابن المرحوم حسن سهروردی [مهر:] «پیرو دین محمد ابوالحسن»

33-شهده بذالک ملا محمدرضا صحابی [مهر:] «محمدرضا»

34-صحیح باقر دانیالی [مهر:] «عبده باقر»

35-شهده بما فیه ملا‌ علیرضا صحابی [مهر:] «علیرضا»

36-شهده بذالک باقر ملا‌ حسین صحابی [مهر:] «... محمد‌باقر»

37-شهده بما فیه [مهر:] «خیرالله»

38-صحیح است کمال سهروردی [مهر:] «کمال»

39-محل الصاق [مهر:] «لایقرء»

40-شهده بما فیه مصطفی خلوتی [مهر:] «لایقرء»

41-شهده بما فیه حسینقلی سدهی ساکن خنج [مهر:] «عبده حسینقلی»

42-شهده بما فیه علی‌مراد صاحبی [مهر:] «علی‌مراد»

43-شهده بما فیه ابوالفتح دانیالی [مهر:] «ابوالفتح»

44-صحیح است غلامحسین سلجوقی [مهر:] «عبده غلامحسین»

45-شهده بذالک میر ابوالفتح ابن محمد سلجوقی [مهر:] «لایقرء»

46-شهده بذالک علی سلجوقی [مهر:] «عبده علی سهروردی»

[با کد تفضیلی 10147884، شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات]

تصاویری از وقفنامه

تصویر 1: صفحه اول وقفنامه به تاریخ روز پنج شنبه ربیع المولود سنه 1122 (با کد تفضیلی 10147884، شیخ زین‌الدین و شیخ محمد زمان، خنج- در سامانه جامع بانک اطلاعات موقوفات)

تصویر شماره 2: وقف بر مسجد شیخ حاجی عبدالسلام و بقعه شیح رکن‌الدین دانیال

تصویر شماره 3: صفحه آخر وقفنامه و سجل افراد محلی بر وقفنامه

منابع

1. رحلة ابن بطوطة، محمد بن عبدالله ابن بطوطة، تصحیح: عبدالهادی تازی، اکادیمیه المملکه المغربیه، ریاض، 1417.

2. لارستان کهن و فرهنگ لارستانی، احمد اقتداری، شرکت انتشارات جهان معاصر، تهران، 1371.

3. تذکره شیخ محمد ابونجم، نسخه خطی، در تملک شیخ عبدالکریم ابونجمی.

4. تذکره هزارمزار، جنید بن محمد جنید شیرازی، محقق: عبدالوهاب نورانی وصال، کتابخانه احمدی، تهران، 1364.

5. فارسنامه ناصری، میرزا حسن حسینی فسایی، تصحیح: دکتر رستگار، تهران، امیرکبیر، 1382.

6. نزهت الاخبار: تاریخ و جغرافیایی فارس، میرزا جعفر خان حقایق نگار خورموجی، تصحیح و تحقیق: سید علی آل داود، کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تهران، 1380.

7. فرهنگ جغرافیایی ایران، جلد هفتم (استان هفتم- فارس)، حاجعلی رزم آرا، تهران، 1330.

8. مجمع الانساب، محمد بن علی بن محمد شبانکاره ای، تصحیح: میر هاشم محدث، امیرکبیر، تهران، 1381.

9. صورالاقالیم (هفت کشور)، بی نا، تصحیح: دکتر منوچهر ستوده، بنیاد فرهنگ ایرانی، تهران، 1353.

10. آثار عجم، محمد نصیر بن جعفر فرصت الدوله شیرازی، مصحح: منصور رستگار فسایی، امیرکبیر، تهران، 1377.

11. جغرافیای مفصل ایران (سیاسی)، مسعود کیهان، تهران، 1311.

12. فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه، محمود بن عثمان، به کوشش: ایرج افشار، انتشارات انجمن آثار ملی، تهران، 1358.

13. خنج دارالاولیای فارس گنجینه فرهنگ و تمدن لارستان، محمد نور نوری، انتشارات حضرت عباس علیه‌السلام، قم، 1384.

14. خنج گذرگاه باستانی لارستان، محمد باقر وثوقی، قم: نشرخرم، 1374.

پانویس

  1. دانشیار گروه فنی کشاورزی، پردیسابوریحان، دانشگاه تهران
  2. کارشناس ارشد تاریخ-پژوهشکده تاریخ اسلامی
  3. فردوسی المرشدیه ، صص426-427.
  4. خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص45.
  5. خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص61.
  6. تذکره ابونجمی، نسخه خطی ، برگ های 350-353 .
  7. لارستان کهن وفرهنگ لارستان، ص176؛ تذکره هزار مزار، ص316 .
  8. فردوس المرشدیه، ص426.
  9. سفرنامه ابن بطوطه ، ج2، ص145.
  10. مجمع الانساب، ج2، ص218.
  11. فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.
  12. صورالاقالیم، ص44؛ آثار عجم،دج2، ص688.
  13. فارسنامه ناصری، ج2، ص1303.
  14. مشاهیر نامی خنج، ص116.
  15. خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص12.
  16. خنج دارالاولیای فارس، ص139.
  17. نزهت الاخبار، ص90؛ جغرافیای مفصل، ص231؛ جغرافیای ایرانص231؛ خنج گذرگاه باستانی لارستان، ص11، خنج داروالاولیای فارس، ص148.
  18. ربیع الاول. زمان تولد پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه وآله و سلم .
  19. اصل: وقع.
  20. اصل: قواله جاه.
  21. اصل: مذبوره.
  22. این قسمت متن از بین رفته است.
  23. همان.
  24. همان.
  25. اصل: ناذر.