بخل در قران

بخل، رذیله‌ای اخلاقی است ودر مقابل جود و سخاوت قرار دارد. از این عنوان به مناسبت در باب هایى همچون صلاة، زکات و شهادات سخن رفته است.

فهرست مندرجات ۱ - تعریف ۲ - پیامد بخل ۳ - منشأ بخل ۴ - بخل در پرداخت زکات ۵ - بخل در تعلیم ۶ - بخل در انفاق ۷ - همنشینی با بخیل ۸ - مشورت با بخیل ۹ - بخیل دانستن مومن ۱۰ - پانویس ۱۱ - منبع

تعریف

عبارت است از خوددارى صاحب نعمت، از انفاق آنچه خداوند به وى ارزانى داشته در جایى که انفاق، محبوب ومطلوب است.

پیامد بخل

در آیات متعدّد و روایات بسیار، از این رذیله‌ی اخلاقى نکوهش شده و پیامدهایى فردى و اجتماعى- همچون ۱- از دست دادن ‌آسایش، ۲- ابتلا به فقر و زوال ایمان در شخص بخیل، ۳- از هم گسستگى پیوندهاى اجتماعى و خویشاوندى و ۴- تجاوز به حقوق مردم- براى آن بیان شده است.

منشأ بخل

در برخى روایات، منشأ پیدایى این خصلت مذموم، بدگمانی به خداوند دانسته شده است.

بخل در پرداخت زکات

بخل به لحاظ آثار آن، داراى احکامی است. بخل از پرداخت زکات و سایر واجبات مالى، حرام است.

بخل در تعلیم

چنان‌که بخل از بذل علم به اهلش جایز نیست.

بخل در انفاق

بخل از انفاق در غیر موارد واجب، مکروه است.

همنشینی با بخیل

همنشینى با بخیل، کراهت دارد.

مشورت با بخیل

کسى که انسان با او مشورت مى‌کند سزاوار است از ویژگی هایى از جمله؛ پیراسته بودن از صفت بخل، برخوردار باشد؛ از این‌رو، مشورت کردن با بخیل، مکروه است.

بخیل دانستن مومن

نسبت دادن بخل به مؤمن، موجب ثبوت تعزیر است.

منبع

فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۲، ص۷۲ – ۷۳.

پانویس

۱. ↑ آل‌عمران(سوره۳)،آیه۱۸۰. ۲. ↑ نساء(سوره۴)،آیه۳۷. ۳. ↑ توبه(سوره۹)،آیه۷۶. ۴. ↑ محمد(سوره۴۷)،آیه۳۷-۳۸. ۵. ↑ حدید(سوره۵۷)،آیه۲۴. ۶. ↑ لیل(سوره۹۲)،آیه۸. ۷. ↑ بحار الأنوار ج۷۰، ص ۳۰۰- ۳۰۸. ۸. ↑ زبدة البیان ص ۱۸۵. ۹. ↑ وسائل الشیعة ج۹، ص ۳۵. ۱۰. ↑ وسائل الشیعة ج۲۱، ص ۵۴۹. ۱۱. ↑ زبدة البیان ص ۲۰۶. ۱۲. ↑ حواریات فقهیة ص ۳۴. ۱۳. ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۳۲. ۱۴. ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۴۶-۴۷.

۱۵. ↑ کتاب السرائر ج۳، ص۵۲۹.