بهشت زکات دهندگان (قرآن)

آنان که اموال شان را در راه خدا برای نیازمندان قرار می‌دهند، و زکات پرداخت می‌کنند، پاداش آنها بهشت خواهد بود.

زکات دهندگان بهشتی

خداوند به زکات دهندگان وعده بهشت الهی را داده است.

حقیقت زکات

•...قال الله انی معکم لـئن اقمتم الصلوة وءاتیتم الزکوة... لادخلنکم جنـت تجری من تحتها الانهـر...(در حقيقت‌خدا از فرزندان اسرائیل پيمان گرفت و از آنان دوازده سركرده برانگيختيم و خدا فرمود من با شما هستم اگر نماز برپا داريد و زكات بدهيد و به فرستادگانم ایمان بياوريد و ياريشان كنيد و وام نيكويى به خدا بدهيد قطعا گناهانتان را از شما مى‌زدايم و شما را به باغهايى كه از زير (درختان) آن نهرها روان است در مى‌آورم پس هر كس از شما بعد از اين کفر ورزد در حقیقت از راه راست گمراه شده است.) «فرمود: ((لئن اقمتم الصلوة و آتیتم الزکوة و آمنتم برسلی و عزرتموهم))، که تعزیر همان نصرت است، البته نصرت توأم با تعظیم ، و مراد از کلمه ((رسلی)) پیغمبرانی است که بعد از موسی برای آنان مبعوث می‌کند، که شریعتی نو و دعوتی علی حده دارند، مانند عیسی بن مریم علیه‌السّلام و رسول اسلام محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، و سایر رسولانی که بین این دو بزرگوار بودند، ولی شریعتی نیاوردند ((و اقرضتم الله قرضا حسنا)) منظور از این قرض دادن به خدا صدقه‌های مستحبی است نه زکات واجب ((لاکفرن عنکم سیئاتکم و لا دخلنکم جنات تجری من تحتها الانهار)) برگشت این جمله به وعده جمیلی است که خدای تعالی به بنی اسرائیل داده، به شرطی که نماز بپا دارند، و زکات واجب دهند، و به رسولان او ایمان آورده، هم یاری و هم تعظیم شان کنند و صدقه مستحبی بدهند، که در این صورت گناهانشان را محو نموده داخل در جنات شان می‌کند که از زیر آنها نهرها روان است، آنگاه در تهدید کسانی که به این دستورات عمل نکنند فرموده : ((فمن کفر بعد ذلک منکم فقد ضل سواء السبیل)). »

صفت راستین

•والذین هم للزکوة فـعلون• اولـئک هم الورثون• الذین یرثون الفردوس هم فیها خــلدون (و آنان كه زكات مى‌پردازند •آنانند كه خود وارثانند •همانان كه بهشت را به ارث مى‌برند و در آنجا جاودان مى‌مانند.) «در آیه بعد، به سومین صفت مؤمنان راستین که جنبه اجتماعی و مالی دارد اشاره کرده می‌گوید: «آنها کسانی هستند که زکات را انجام می‌دهند» «و الذین هم للزکاة فاعلون». و از آنجا که این سوره - همان گونه که قبلا نیز گفتیم- از سوره هائی است که در « مکه » نازل شده و در آن هنگام، حکم زکات معمولی نازل نگردیده بود، مفسران، در تفسیر این آیه گفتگوهای مختلفی دارند. آنچه صحیح تر به نظر می‌رسد این است که: زکات منحصر، به معنی زکات واجب نیست، بلکه زکات‌های مستحب در شرع اسلام فراوان است، آنچه در « مدینه » نازل شد، زکات واجب بود ولی زکات مستحب ، قبلا نیز بوده است. بعضی از مفسران نیز این احتمال را داده‌اند که: زکات به صورت یک حکم وجوبی اما بدون حد و حدود در «مکه» بوده است، یعنی مسلمانان موظف بودند مقداری از اموال خود را به نیازمندان بپردازند، ولی بعد از تشکیل حکومت اسلامی ، و تاسیس بیت المال ، زکات تحت برنامه مشخصی قرار گرفت و نصاب‌ها و مقدارهای معینی برای آن قرار داده شد، و مامورین جمع زکات از طرف پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به هر سو اعزام شدند.» •والذین فی امولهم حق معلوم• للسائل والمحروم• اولـئک فی جنت مکرمون (و همانان كه در اموالشان حقى معلوم است •براى سائل و محروم •آنها هستند كه در باغهايى (از بهشت) گرامى خواهند بود.) «حق معلوم» به زکات تفسیر شده است. «بعضی از مفسرین حق معلوم را به زکات واجب تفسیر کرده‌اند. و در حدیثی از امام صادق علیه‌السّلام آمده که حق معلوم زکات نیست، بلکه مقدار معلومی است که به فقرا انفاق می‌کنند، و ((سائل)) به معنای فقیری است که از گدایی و سؤ ال عفت دارد، و سیاق آیه خالی از تاءیید این حدیث نیست، برای اینکه زکات مواردی معین دارد، و منحصر در سائل و محروم نیست.»

منبع

فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت زکات دهندگان».