تأثیر امور خیریه در آموزش های رسمی با تاکید بر نقش بنیاد علمی-آموزشی قلم چی بر دانش آموزان بورسیه در کنکور: تفاوت بین نسخهها
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
+ | |||
+ | <div style=" font-family:B Nazanin; font-size:18px; text-align:justify;"> | ||
[[فاطمه حسننژاد]] | [[فاطمه حسننژاد]] | ||
<ref> | <ref> | ||
سطر ۱۱: | سطر ۱۳: | ||
امور خیریه؛ آموزش های رسمی؛ بنیاد علمی – آموزشی قلم چی؛ دانش آموزان بورسیه؛ کنکور | امور خیریه؛ آموزش های رسمی؛ بنیاد علمی – آموزشی قلم چی؛ دانش آموزان بورسیه؛ کنکور | ||
+ | ==مقدمه== | ||
+ | |||
+ | اقوام آریایینژاد، خاصه ایرانیان ازجمله ملل قدیم، به شمار میآیند که به پیروی از کیش و آیین خود به انجام کارهای نیک چون آبادانی و دستگیری مستمندان توجه بسیار داشتند و عرصههای امور[[ خیریه]]، طبعاً دارای نذورات و موقوفات بسیاری برای نگهداری معابد و آتشکدههای خود بودهاند که پارهای از آنها، در بعضی از شهرهای [[ایران]] نظیر یزد و کرمان، هنوز در بین زرتشتیان باقی و دایر است(شهابی،1343،ص1265). | ||
+ | |||
+ | تفکر خیرخواهی و نیکاندیشی در تعالیم زرتشت به آنها آموخته بود که یکدهم درآمد خود را صرف دادودهش و خیرات و کمک به [[فقرا]] نمایند، بسیاری از نیکوکاران زرتشتی، پیش از مرگ، تمام یا قسمتی از دارایی خود را [[وقف]] مراسم «گاهنبار» و کمک به تهیدستان و همکیشان خود میکردند. ریشه این سنت به اوایل دوره پیشدادیان بازمیگردد که اعتقاد داشتهاند، جمشید، شاه پیشدادی، اولین بنیانگذار گاهنبار بوده است (امیدیانی، 1372،ص46). | ||
+ | |||
+ | [[اسلام]] بهعنوان آخرین و کاملترین آیین الهی، با نگاهی جدی و قاطع، به این امر نگریسته است. آیات فراوان [[قرآن]]ی در خصوص اثرات وضعی و پاداش اخروی امور [[خیریه]] تأییدی است براین سخن و روایات [[ائمه اطهار علیهمالسلام]] نیز تأکید مجدد بر این امور کرده است(سپنتا، 1346 ، ص35). | ||
+ | |||
+ | با ظهور [[اسلام]] و فتح [[ایران]] به دست مسلمانان، [[ایران]]یان مسلمان بهعنوان بخشی از جامعة عظیم اسلامی همانطور که در تمام شئون علمی، ادبی و کشورداری و ... از سایر مسلمانان ممتازتر و پیشروتر بودند، در کار خیر هم کماکان پیشقدم شدند و در مصارف وقف، ابتکاراتی از خود نشان دادند.(ملکزاده ،1383،ص39) | ||
+ | |||
+ | در [[دین مبین اسلام]] با توجه به تأکید و سفارش [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه اطهارعلیهمالسلام]] آموزش علم و دانش بسیار باارزش است و از فضایل شمرده میشود. به همین دلیل یکی از انواع کارهای خیر و عامالمنفعه که موردتوجه افراد [[نیکوکار]] واقعشده، ساخت مدرسه و کمک به محصلان بیبضاعت یا کمبضاعت بوده است تا ایشان را در انجام این کار بافضیلت، یاری کنند و درنهایت موجبات رشد و تعالی جامعه را فراهم آورند. افراد نیکوکار و ثروتمند در طول تاریخ سهم قابلتوجهی در این امر داشتهاند. | ||
+ | |||
+ | بخشی از این تلاشها در تاریخ به ثبت رسیده است. بسیاری از مدارس معروف کشور ما در قرون اخیر ساختة خیران و نیکوکاران بوده است. از جملة این مدارس میتوان به مدرسة سپهسالار (به سال 1283) توسط میرزا محمدخان قاجار سپهسالار و مدرسه ناصریه (به سال 1297) توسط میرزا حسینخان سپهسالار و مدرسه شیخ عبدالحسین(به سال 1276) و مسجد مدرسة معمارباشی یا صنیعه (به سال 1303) اشاره کرد(سید زاده مطلق ،1390،ص 188). | ||
+ | |||
+ | یکی از افراد نیکوکار که در دو دهة اخیر در جهت ارتقای سطح دانش جامعه، تلاش نموده است آقای کاظم قلمچی است که با تأسیس کانون فرهنگی آموزش و سپس وقف کردن آن، گام باارزشی در این زمینه برداشته است. کانون فرهنگی آموزش قلمچی در15 شهریور1384 بر گسترش دانش و آموزش [[وقف]] عام شد و علاوه برساخت تعداد زیادی مدرسه و کتابخانه و همچنین تجهیز کتابخانهها و مدارس مناطق محروم، بورسیهی آموزشی و مالی دانشآموزان مستعد و سختکوش در مناطق محروم را هم بهعنوان یک هدف باارزش دنبال میکند که در این مقاله این موضوع موردبررسی قرار گرفت. | ||
+ | |||
+ | مقاله حاضر باهدف پاسخگویی به این سؤالات صورت گرفته است: | ||
+ | |||
+ | 1) آیا امور خیر در آموزشهای رسمی تأثیر گذاشته است؟ | ||
+ | |||
+ | 2) درصورتیکه پاسخ سؤال اول مثبت است، این تأثیرپذیری چگونه بوده و تا چه حد موجب رشد و پیشرفت آموزش شده است؟ | ||
+ | |||
+ | 3) بنیاد علمی-آموزشی قلمچی بهعنوان یک بنیاد خیریه در بهبود نتایج کنکور دانشآموزان بورسیة این بنیاد چه تأثیری داشته است؟ | ||
+ | ==پیشینة پژوهش== | ||
+ | |||
+ | در مورد سنت پسندیدة [[وقف]] و امور خیر تحقیقات بسیاری صورت گرفته است، اما در مورد تأثیر امور خیر و [[وقف]] در امور آموزشی و بخصوص در آموزشهای رسمی تحقیق جامعی صورت نگرفته است. | ||
+ | |||
+ | در برخی مقالات اشارهای به سنت نیکوی مدرسهسازی توسط [[خیّران]] شده است. سه مقاله از الهام ملکزاده در مورد وضعیت امور [[خیریه]] در سه شهر ایران (تهران، اردبیل و قزوین) نوشتهشده است که در آنها به ساخت مدرسه توسط افراد [[نیکوکار]] اشارهشده است. اما نگارندة این مقاله، به پژوهشی که بهطور مستقل در مورد موضوع تأثیر نهادهای غیردولتی بر آموزشهای رسمی صورت گرفته باشد، برخورد نکرد. | ||
+ | ==تاریخچة امور خیر در ایران== | ||
+ | درزمانی که سراسر دنیای غرب، در تاریکی جهالت قرونوسطی فرورفته بود و هیچگونه دستگاه فرهنگی و بهداشتی نداشت و نشانی از [[مؤسسات خیریه]] و مظاهر تمدن و سازمانهای اجتماعی در آنجا دیده نمیشد، در میان ملل اسلامی و بخصوص [[ایران]]، با الهام از حقیقت و [[ایمان]] با سادگی تمامکارهایی که امروزه در قالب مقررات و تشریفات انجام میشود، اعمال میشد. (شهابی ،1343، ص 1265) | ||
+ | |||
+ | با تشکیل دولتهای نیمهمستقل ایرانی همچون طاهریان، صفاریان و سامانیان، اوقاف هم، یکی از مسائل موردتوجه حکومتها بود و چون پس از غلبه مسلمانان بر [[ایران]]، اراضی مفتوحه را یا در قبال دریافت پاداش و یا بهدلخواه از [[ایران]]یان گرفتند، آنها را به دلایل مختلف بهصورت موقوفه درآوردند و روستائیان، با پرداخت مالالاجاره در املاک مزبور دارای حق انتفاع شدند(لمبتون ، 1345 ، ص81). | ||
+ | |||
+ | باگذشت زمان، گسترش موقوفات در [[ایران]] ادامه یافت؛ اما گسترش وسیع آن را باید مربوط به دوران صفویه، بهخصوص دورة شاهعباس و بعدازآن دانست.(باستانی پاریزی، 1357،ص 74) مهمترین موقوفات دورة صفوی، متعلق به [[آستان قدس رضوی]] و نیز آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی است.(ملکزاده،1383، ص 40) | ||
+ | در دورهی افشار، سیاست نادر بر این بود که دستور ضبط موقوفات را صادر نماید درنتیجه بسیاری از املاک موقوفه توقیف شد و به انضمام املاک خالصه درآمد و در دفاتر ثبتی اراضی – که ازآنپس به "رقبات نادری" معروف شد- به ثبت رسید. با مرگ نادر و تغییر سیاست جانشینانش، این خطمشی توفیر کرد و بخشی از املاک توقیفشده، به صاحبانشان مسترد گردید. ( لمبتون ، 1345 ، ص255) | ||
+ | |||
+ | در یک جمعبندی کلی میتوان گفت که در فاصلة سالهای آشفتة میان انقراض سلسلة صفوی تا استقرار قاجاریه، بسیاری از املاک یا به تصرف حکومت درآمد و یا به املاک شخصی مبدل گردید. دوران قاجار، اوج تحولات سیاسی، اجتماعی، اداری و کلیة شئونات جامعة ایران بود. قرار گرفتن کشور [[ایران]] در گردونة سیاست بینالمللی و موقعیت خاص راهبردی این منطقه، شرایط جدید و شاخصتری برای این کشور رقم زد. بااینوجود رواج [[وقف]] و افزایش سازمانی منسجم در رسیدگی به مسئلة اوقاف در دورة قاجار، از سر گرفته شد(مصطفوی رجالی،1351،ص54). | ||
+ | |||
+ | جایگاه تشکیلاتی این نهاد در حکومت قاجار، بهخصوص در زمان ناصرالدینشاه، موردتوجه قرار گرفت. در سال 1257 ه.ق.پس از عزل میرزا آقاخان نوری، به امر ناصرالدینشاه، مجلس شورای وزرا با شش وزیر تشکیل شد و میرزا فضلالله نصیرالملک علیآبادی، در مقام وزیر "وظایف و اوقاف" مأمور رسیدگی به امور کشور گردید.(اعتمادالسلطنه،1367،صص 1810-1809) | ||
+ | ==انواع امور خیّرانة بنیاد قلمچی در زمینة آموزش== | ||
+ | |||
+ | 1.ساخت مدرسه | ||
+ | بنیاد علمی - آموزشی قلمچی از سال 1379 که اولین مدرسه (دبیرستان دخترانة فدک) را دریکی از مناطق محروم تهران (منطقه هجده) ساخت تا امروز (سال 1395) 33مدرسه در 13 استان مختلف کشور ساخته است. | ||
+ | |||
+ | 2.ساخت کتابخانه | ||
+ | بنیاد علمی - آموزشی قلمچی تا امروز(سال 1395) تعداد 15 کتابخانه در 8 استان کشور ساخته است. | ||
+ | |||
+ | 3.تجهیز و هوشمند سازی مدارس و کتابخانهها | ||
+ | بنیاد علمی - آموزشی قلمچی تا امروز(سال 1395) تعداد58 مدرسه و یا کتابخانه را در 21 استان مختلف کشور تجهیز یا هوشمند سازی نموده است. | ||
+ | |||
+ | 4. حمایت از دانشجویان نخبه و طرح تحقیقاتی آنها | ||
+ | در جهت حمایت از دانشجویان نخبه و طرحهای تحقیقاتی آنها، بنیاد قلمچی از پروژههای دانشجویی در گروه مهندسی که بیشتر جنبههای آزمایشگاهی داشته باشند تا هزینه حداکثر 5 میلیون تومان و برای پروژههایی که بیشتر شبیهسازی است با هزینه بین 2.5 تا 4 میلیون تومان حمایت میکند. این بنیاد | ||
+ | |||
+ | برای حمایت از پروژههای علمی سه شرط را مدنظر قرار میدهد: | ||
+ | |||
+ | •طرحهایی که الگوی مشخصی داشته باشد. | ||
+ | |||
+ | •طرحهایی که منجر به مقالههای بینالمللی داخلی و خارجی میشود. | ||
+ | |||
+ | •طرحهایی که به تولید منجر میشود. | ||
+ | ==دانشآموزان بورسیة بنیاد قلمچی== | ||
+ | |||
+ | ازنظر لغوی بورسیه معادل راتبه است که در فرهنگها به کمکهزینه پرداختی به دانشجو جهت تحصیل، راتبه میگویند(فرهنگ معین) از دیرباز بورس تحصیلی به معنای دادن کمکهزینه به دانشجویان نیازمند بوده و همچنین دادن خدماتی همچون اعزام به خارج از کشور برای تحصیل، شامل بورسیه تحصیلی میشده است. | ||
+ | |||
+ | ابتکاری که بنیاد علمی - آموزشی قلمچی در زمینة بورسیه تحصیلی داشته است، بورسیة آزمونهای منظم آن و ارائه خدمات پشتیبان بوده است که این خدمات به دانشآموزان مستعد و سختکوشی که با مشکلات مالی مواجه هستند، ارائه میشود. این دانشآموزان میتوانند از خدمات برنامهریزی آموزشی، آزمونها و کتب آموزشی کانون بهصورت رایگان بهرهمند شوند. | ||
+ | |||
+ | از بین دانشآموزان کسانی که در آزمونهای کانون میانگین تراز بالای 6000 داشته و نسبت به سایر دانشآموزان شرایط مالی ضعیفتری دارند بهعنوان بورسیهی کمکهزینهی تحصیلی ماهیانه بین 400000 ریال تا 600000 ریال هم دریافت خواهند کرد. | ||
+ | |||
+ | الف-شرط معدل: معدل سال گذشته بالای هفده | ||
+ | |||
+ | ب) محرز شدن بضاعت مالی ضعیف دانشآموزان متقاضی در مصاحبه | ||
+ | متقاضیان فارغالتحصیل بهعنوان بورسیه پذیرفته نخواهند شد، مگر یک یا دو سال پس از فارغالتحصیلی آنها نگذشته باشد. | ||
+ | |||
+ | ج) دانشآموزان متقاضی بورسیه پس از شرکت در آزمونهای دورهای (یکفصل از زمان ثبتنام )در صورت احراز 2 شرط (عدم غیبت و کسب ترازبالای 5000) بهعنوان بورسیهی تأییدشده پذیرفته خواهند شد و تا سقف معینی از طرف بنیاد کتاب رایگان دریافت خواهند کرد. | ||
+ | ==بورسیة نابینایان== | ||
+ | |||
+ | در تابستان 1386 بنیاد علمی- آموزشی قلمچی، برای نخستین بار اقدام به ارائه خدماتی ویژه برای نابینایان کرد. | ||
+ | |||
+ | بهگونهای که دانشآموزان نابینا و کمبینا در سراسر کشور میتوانند از خدمات بورسیه که شامل آزمون، مشاوره ویژه، کتابهای صوتی(کتابهای سبز، آبی و زرد)، برنامه راهبردی صوتی و پاسخنامه و آزمون غیرحضوری صوتی است، بهصورت رایگان استفاده کنند. | ||
+ | |||
+ | یکی از کار ویژههایی که گروه نابینایان بنیاد در چند سال اخیر انجام داده است، برگزاری آزمونهایی ویژه در حوزههایی مجزا بود که با امکاناتی قابلقبول سعی در تسهیل روند آزمون برای این دسته از دانشآموزان داشت. | ||
+ | |||
+ | حضور منظم دانشآموزان نابینا و کمبینای تهرانی که جهت برگزاری آزمون در حوزههای تعیینشده گرد هم میآیند و از مشاورههای حضوری پشتیبانان ویژه برخوردار میشوند، منجر به پذیرش این دانشآموزان در رشتههایی متناسب با شرایط ویژه خود در دانشگاه میشود. | ||
+ | |||
+ | همچنین برای تسهیل در استفاده از سیدیهای صوتی زبان انگلیسی، در تبدیل درس زبان آزمونها به فایلهای صوتی از نرمافزار جدید کرزول استفاده میشود. این نرمافزار به دانشآموز نابینا این فرصت را میدهد تا متن سؤال و گزینهها را با تلفظ صحیح انگلیسی بشنود؛ همچنین این امکان را به او میدهد که یکبار دیگر صورت صحیح سؤال را با قرار گرفتن گزینه درست در جای مناسب گوش کند. در این شیوه دانشآموز نابینا علاوه بر شرکت در آزمون، در جلسه آزمون، آموزش هم میبیند. | ||
+ | |||
+ | لازم به ذکر است که دانشآموزان استثنایی (نابینا ، نیمهبینا، ناشنوا، نیمهشنوا و معلول حرکتی جسمی) بدون شرط معدل از خدمات بورسیه (آزمونهای برنامهای و کتابهای آموزشی کانون) استفاده میکنند. | ||
+ | |||
+ | [[پرونده:اولین همایش مقاله چهارم 1.JPG|اصلی|وسط]] | ||
+ | |||
+ | از دیگر مزایای بورسیة این بنیاد برای دانشآموزان این است که افراد تأییدشده، پس از شرکت در آزمونهای دورهای تا سقف معینی (6 الی 8 جلد) کتاب بهصورت رایگان دریافت میکنند. | ||
+ | |||
+ | روشهای شناسایی دانشآموزان بورسیه از طرق زیر است: | ||
+ | |||
+ | معرفی اداره آموزشوپرورش، مراکز و [[مؤسسات خیریه]]، [[سازمان بهزیستی]] و استثنایی کشور، کمیته امداد و معتمدین بورسیه که افرادی هستند بااحساس مسئولیتی شایسته و بهصورت کاملاً داوطلبانه با بنیاد قلمچی همکاری کرده و دانشآموزان مستعد و سختکوش را که دارای بضاعت مالی نیستند شناسایی کرده و جهت بورسیه شدن آنها را به بنیاد معرفی میکنند. | ||
+ | |||
+ | بسیاری از معتمدین بورسیه بنیاد قلمچی جزو قشر فرهنگیان (مدیران، دبیران و معلمان مدارس) بوده و تعدادی از آنها نیز همکاران کمیته امداد، سازمان بهزیستی، شوراهای اسلامی شهرها و روستاها و خیرین مدرسهساز در کشور هستند. | ||
+ | |||
+ | ==مصاحبه با دانشآموز بورسیهای که رتبههای برتر کنکور را کسب نموده== | ||
+ | |||
+ | یکی از بخشهای جذّاب سایت کانون آموزشی قلمچی، بخش مصاحبه با رتبههای برتر کنکور است. به سنّت هرساله پس از اعلام نتایج کنکور، رتبههای برتر به کانون قلمچی دعوت میشوند و از ایشان تقدیر میشود. | ||
+ | |||
+ | همچنین با تعدادی از آنها مصاحبه به عمل میآید. در میان رتبههای برتر هرسال تعدادی از دانشآموزان بورسیه قرار دارند که مصاحبههای آنها حاوی نکات باارزش و امیدوارکننده برای دانشآموزانی است که شرایطی مشابه با این دانشآموزان سختکوش ولی کمبضاعت دارند. | ||
+ | |||
+ | تعدادی ازایشان به دلیل شرایط سخت مالی مجبور بودند، در کنار درس خواندن، کار کنند تا هزینة زندگی خود و یا حتی خانوادهشان را تأمین نمایند. ایشان ضمن کار کردن، درس هم میخواندند و در آزمونهای برنامهای کانون هر دو هفته یکبار و بهطور مرتب شرکت میکردند. ازآنجاکه یکی از شرایط بورسیه شدن، حضور مرتب و بدون غیبت در آزمونهاست، همین شرکت مرتب در آزمونها زمینهساز موفقیت ایشان گردیده و نوعی نظم و انضباط در درس خواندن را برای ایشان به ارمغان آورده است. | ||
+ | |||
+ | بهعنوان نمونه یکی از مصاحبههایی که با دانشآموزان بورسیه در سایت کانون قراردادهشده است آورده میشود: او رتبه871 کنکور است که در رشتة کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تحصیل است. | ||
+ | |||
+ | -در مورد شرایط خودتان و اینکه همزمان با درس خواندن کار هم میکردید صحبت کنید. | ||
+ | |||
+ | پدرم دستفروش بودند و من هم برخی از مواقع به همراه برادرم به او کمک میکردیم؛ شبهای عید هم کنار خیابان هفتسین میفروختم. | ||
+ | |||
+ | -وضعیت درس خواندن شما چگونه بود؟ | ||
+ | من در مدرسهی دولتی درس خواندم و 380نفر سال اولی بودیم که فقط 4 نفر معدل بالای 16 کسب کردند. رشتهی ریاضی رفتیم که فقط 4 نفر دیپلم گرفتیم. کلاً کسی درس نمیخواند و برای خود مدرسه هم عجیب بود که من رتبه 3 رقمی کسب کردم. | ||
+ | |||
+ | -چگونه در آن شرایط که دانشآموزان انگیزه درس خواندن نداشتند، شما درس میخواندید؟ چه عاملی به شما انگیزه میداد که اسیر جو نشوی؟ چگونه خودتان را حفظ کردید؟ | ||
+ | |||
+ | از سوم راهنمایی وقتی رتبههای برتر صحبت میکردند میگفتم چقدر جالب میشود در دانشگاه خوبی درس خواند. یکبار در مصاحبهای رتبهی برتری آمده بود که از روستا قبولشده بود و در طویله درسخوانده بود با خودم گفتم پس میشود من هم قبول شوم. یکبار از دبیرم پرسیدم برای کسب رتبهی 7000 باید چهکار کرد؟ گفت به کسب رتبهای زیر 70هزار فکر نکن. | ||
+ | |||
+ | از بین ما 4 نفر که دیپلم گرفتیم یکی رتبهی 7 هزار و دو نفر دیگر رتبهی بالای 30 هزار کسب کردند حتی برای کادر مدرسه هم رتبهی من عجیب بود. | ||
+ | اول راهنمایی، تابستانها با حقوق خیلی پایین رنگکاری میکردم بعد از آزمونها بار کامیون میزدیم، 5 صبح تا 5 بعدازظهر، درنتیجه صبحها خیلی با دردسر میرفتیم و برای 12 ساعت کار کردن 18 هزار تومان دریافت میکردم. | ||
+ | |||
+ | سال قبل تراز آزمون اولم 5800 بود، اواسط سال، مادرم مریض شد و فوت کرد و 50 روز بعد از فوت او درس نخواندم و 20 روز در حین بیماری او نتوانستم درس بخوانم. | ||
+ | |||
+ | پسرخالهام 2 هفته یکبار با من تماس میگرفت؛ دانشجوی دکترای دانشگاه تهران بود و به من برای تمام دو هفته انرژی میداد خودش هم شرایط من را داشت و دکترا بود و من را تشویق میکرد. | ||
+ | |||
+ | -چطور شد بورسیه شدید؟ | ||
+ | سال قبل هنگام ثبتنام میخواستیم قسطبندی کنیم و نمایندگی کانون قبول نمیکرد در 4 قسط باشد و وقتی از معدلم آگاه شدند که 19.80 بود من را بورسیه کردند. | ||
+ | |||
+ | در آن زمان بود که من متوجه شدم بورسیه وجود دارد. سال سوم و چهارم در کانون آزمون دادم | ||
+ | همانطور که ملاحظه گردید ، آشنایی با کانون و شرکت در آزمونهای قلمچی موجب شد، انگیزة درس خواندن در این دانشآموز بالا برود و بتواند نتیجة خوبی در کنکور کسب کند. | ||
+ | |||
+ | نتایج کنکور دانشآموزان بورسیه | ||
+ | |||
+ | هرساله در سایت کانون گزارشی از وضعیت دانشآموزان بورسیه و نتایج کنکور ایشان گذاشته میشود که در این بخش گزارش سه سال اخیر (سالهای 93 تا 95) بهعنوان نمونهای از نتایج، از سایت کانون نقل میشود: در کنکور 1395 روستاییان درخشش قابلتوجهی داشتند و 5 دانشآموز روستایی موفق به کسب رتبههای تکرقمی شدند. | ||
+ | |||
+ | در حال حاضر، 27950 دانشآموز بورسیه، روستایی هستند. نتایج کنکور 1395 حاکی از تداوم موفقیت نابینایان در کنکور 1395 بود و در حال حاضر، 475 دانشآموز نابینا و کمبینا، دانشآموز کانون فرهنگی آموزش هستند و در کنکور 1395، 19 رتبه زیر 1000 مربوط به این دانشآموزان بود. | ||
+ | «سال (1394) دهمین سال وقف عام شدن بنیاد علمی آموزشی قلمچی است. | ||
+ | |||
+ | از سال 84 تا به امروز بورسیة دانشآموزان با 8000 دانشآموز آغاز شد و امسال به 100 هزار دانشآموز خواهد رسید. تا این لحظه 49 هزار نفر دانشآموز بورسیه شدهاند. از بین بورسیهشدگان سال گذشته، 2194 نفر کمک هزینة تحصیلی نیز دریافت میکردند. | ||
+ | |||
+ | از این میان، 14800 نفر روستایی بودند و 5718 نفر پدر یا مادرشان یا هردو فوتشده بودند. 7195 نفر تحت حمایت بهزیستی و 6188 نفر تحت حمایت کمیته امداد و مؤسسات خیریه بوده و 740 نفر نابینا و کمبینا بودند. از بین دانشآموزان نابینا و کمبینا کانون فرهنگی آموزش، 18نفر موفق به کسب رتبه زیر 1000 در کنکور94 شدند. در سازمان بهزیستی بالغبر 7000 نفر از خدمات کانون استفاده رایگان میکنند و این خدمات بسیار تأثیرگذار بوده است.» | ||
+ | |||
+ | در کنکور 93 تعداد 14نفر از رتبههای تکرقمی و 134نفر از رتبههای دورقمی و 1130نفر از رتبههای سهرقمی بورسیه کانون بودند. بر اساس گزارش سایت کانون، نتایج دانشآموزان بورسیه در کنکور 93، حاکی از عملکرد بسیار خوب این دانشآموزان بود، بهطوریکه 9 درصد از دانشآموز کنکوری بورسیه به رتبههای زیر 1000 دستیافتهاند. در برخی از شهرها این نتایج بسیار عالی بود. برای نمونه در مریوان و شیروان تقریباً 2 نفر از 10 دانشآموز کنکوری این مراکز، رتبهای زیر 1000 کسب کردند. | ||
+ | |||
+ | بهمنظور بررسی دقیقتر نتایج کنکور در جدول1 به مقایسة تراز و رتبه دو نفر از دانشآموزان بورسیه در اولین آزمون کانون با آزمون نهایی و کنکور ایشان میپردازیم: | ||
+ | [[پرونده:اولین همایش مقاله چهارم 2.JPG|اصلی|وسط]] | ||
+ | |||
+ | [[پرونده:اولین همایش مقاله چهارم 3.JPG|اصلی|وسط]] | ||
+ | |||
+ | ==نتیجهگیری== | ||
+ | |||
+ | [[دین مبین اسلام]]، مسلمانان را به انجام امور خیر و کمک به دیگر همنوعان تشویق کرده است. از دیرباز [[نیکوکاران]] به یاری نیازمندان جامعه شتافتهاند. | ||
+ | |||
+ | در کشور ما موقوفات زیادی برای مصارف خیرخواهانه ایجادشده است که بخشی از این موقوفات در جهت مقاصد آموزشی وقفشده است. یکی از این موقوفات بنیاد علمی-آموزشی قلمچی است که از سال 1384 بر گسترش دانش [[وقف عام]] شد. این بنیاد برای ارتقای سطح دانش جامعه، دانشآموزان مستعد و کوشا را که مشکل مالی دارند، بورسیه مینماید تا در طول سال تحصیلی در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کنند. | ||
+ | |||
+ | شرکت منظم در آزمونها و بهرهگیری از خدمات پشتیبان آموزشی و بررسی کارنامه آزمونها و اهدا کتاب و کمکهای مالی موجب میشود دانشآموز انگیزة بیشتری برای درس خواندن پیدا کند. | ||
+ | |||
+ | بنیاد موقوفة قلمچی بهعنوان نمونهای از موقوفات آموزشی که سنّت نیکوی وقف را به شیوهای جدید احیا نموده و با نوآوری در شیوة بورسیه، توانسته به دانشآموزان کوشا اما کمبضاعت کمک کند، میتواند الگویی برای سایر خیّرین باشد تا از این طریق راهگشای جوانان مستعد باشند و بدین طریق موجب پیشرفت علمی جامعه شوند. | ||
+ | |||
+ | ==منابع== | ||
+ | |||
+ | اعتمادالسلطنه ، محمدحسن. تاریخ منتظم ناصری، تصحیح دکتر محمد اسماعیل رضوانی،ج.3، دنیای کتاب ،1367،تهران. | ||
+ | |||
+ | امیدیانی، سید حسن. گاهنبارها در ایران باستان، فصلنامه وقف میراث جاودان، 1372،سال اول ، شماره 3،تهران،صفحات 49-44 | ||
+ | |||
+ | ==سایت بنیاد قلمچی == | ||
+ | |||
+ | سپنتا، عبدالحسین.تاریخچه اوقاف اصفهان، انتشارات اداره کل اوقاف اصفهان،1346،اصفهان. | ||
+ | |||
+ | سید زاده مطلق،شهره. مهمترین مدارس موقوفه تهران،پیام بهارستان ،1390، سال 4،شماره13،صفحات201-186 | ||
+ | |||
+ | شهابی ، علی اکبر . اوقاف در ایران ، انتشارات دانشگاه تهران ،1343، تهران. | ||
+ | |||
+ | لمبتون ،کاترین. سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام، ترجمه یعقوب آژند، امیرکبیر،1363،تهران. | ||
+ | |||
+ | لمبتون ،کاترین. مالک و زارع در ایران، ترجمه منوچهر امیری، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1345، تهران. | ||
+ | |||
+ | مصطفوی رجالی، مینودخت. اوقاف در ایران ، بی نا ،1351،بی جا. | ||
+ | |||
+ | معین،محمد.فرهنگ معین،انتشارات امیرکبیر،1381،تهران. | ||
+ | |||
+ | ملکزاده ،الهام.نگاهی به وضعیت امور خیریه در رشت در دوره قاجار،گنجینة اسناد، 1383،شماره53،صفحات53-39 | ||
[https://www.civilica.com/Paper-KHAIRMANDEGAR01-KHAIRMANDEGAR01_002=%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1-%D8%AE%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D9%82%D9%84%D9%85-%DA%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4.html لینک مقاله در سیویلیکا] | [https://www.civilica.com/Paper-KHAIRMANDEGAR01-KHAIRMANDEGAR01_002=%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1-%D8%AE%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D9%82%D9%84%D9%85-%DA%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4.html لینک مقاله در سیویلیکا] | ||
==پانویـس== | ==پانویـس== | ||
+ | </div> | ||
+ | |||
[[رده:اولین همایش ملی خیر ماندگار]] | [[رده:اولین همایش ملی خیر ماندگار]] | ||
[[رده:مقالات]] | [[رده:مقالات]] |
نسخهٔ ۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۰۳
محتویات
چکیده
امور خیریه به منزله بازویی تواناست که به یاری بخش های مختلف جامعه می شتابد. در امور آموزشی هم با توجه به محدودیت های بودجه های دولتی و از طرفی با اهمیّت بودن این بخش در پیشرفت و توسعه جامعه، نقش امور خیریه در توانمند سازی امور آموزشی به ویژه آموزش های رسمی(مدرسه ای) می تواند با ارزش باشد. در سال های اخیر برخی از بنیادهای خیریه به کمک آموزش و پرورش آمده اند و از طرق گوناگون به این نهاد عمومی کمک کرده اند. برخی به نوسازی مدارس اقدام کرده اند و برخی تجهیزات مورد نیاز مکان های آموزشی را فراهم کرده اند . یکی از بنیادهایی که علاوه بر ساخت مدارس جدید و اهدای تجهیزات آموزشی،برای توانمند سازی دانش آموزان سخت کوش که مشکل مالی دارند، از جهت علمی هم کمک کرده است، بنیاد علمی-آموزشی قلم چی است.در این مقاله تأثیر امور خیردر بهبود نتایج کنکور دانش آموزانی که بورسیه ی بنیاد علمی–آموزشی قلم چی بوده اند، از طریق روش تحلیلی – توصیفی مورد بررسی قرار گرفت و این نتیجه به دست آمد که بنیاد قلم چی از طریق آزمون های برنامه ای منظم، اهدای کتاب های کمک آموزشی، ارایه ی خدمات پشتیبان آموزشی و ایجاد انگیزه در دانش آموزان بورسیه ی این بنیاد، توانسته سطح علمی ایشان را نسبت به اولین آزمون در آزمون های نهایی به نحو قابل ملاحظه ای ارتقا ببخشد تا این دانش آموزان در کنکور نتایج بهتری کسب نمایند و بدین طریق سطح علمی جامعه را بهبود بخشد.
واژگان کلیدی
امور خیریه؛ آموزش های رسمی؛ بنیاد علمی – آموزشی قلم چی؛ دانش آموزان بورسیه؛ کنکور
مقدمه
اقوام آریایینژاد، خاصه ایرانیان ازجمله ملل قدیم، به شمار میآیند که به پیروی از کیش و آیین خود به انجام کارهای نیک چون آبادانی و دستگیری مستمندان توجه بسیار داشتند و عرصههای امورخیریه، طبعاً دارای نذورات و موقوفات بسیاری برای نگهداری معابد و آتشکدههای خود بودهاند که پارهای از آنها، در بعضی از شهرهای ایران نظیر یزد و کرمان، هنوز در بین زرتشتیان باقی و دایر است(شهابی،1343،ص1265).
تفکر خیرخواهی و نیکاندیشی در تعالیم زرتشت به آنها آموخته بود که یکدهم درآمد خود را صرف دادودهش و خیرات و کمک به فقرا نمایند، بسیاری از نیکوکاران زرتشتی، پیش از مرگ، تمام یا قسمتی از دارایی خود را وقف مراسم «گاهنبار» و کمک به تهیدستان و همکیشان خود میکردند. ریشه این سنت به اوایل دوره پیشدادیان بازمیگردد که اعتقاد داشتهاند، جمشید، شاه پیشدادی، اولین بنیانگذار گاهنبار بوده است (امیدیانی، 1372،ص46).
اسلام بهعنوان آخرین و کاملترین آیین الهی، با نگاهی جدی و قاطع، به این امر نگریسته است. آیات فراوان قرآنی در خصوص اثرات وضعی و پاداش اخروی امور خیریه تأییدی است براین سخن و روایات ائمه اطهار علیهمالسلام نیز تأکید مجدد بر این امور کرده است(سپنتا، 1346 ، ص35).
با ظهور اسلام و فتح ایران به دست مسلمانان، ایرانیان مسلمان بهعنوان بخشی از جامعة عظیم اسلامی همانطور که در تمام شئون علمی، ادبی و کشورداری و ... از سایر مسلمانان ممتازتر و پیشروتر بودند، در کار خیر هم کماکان پیشقدم شدند و در مصارف وقف، ابتکاراتی از خود نشان دادند.(ملکزاده ،1383،ص39)
در دین مبین اسلام با توجه به تأکید و سفارش پیامبر اکرم و ائمه اطهارعلیهمالسلام آموزش علم و دانش بسیار باارزش است و از فضایل شمرده میشود. به همین دلیل یکی از انواع کارهای خیر و عامالمنفعه که موردتوجه افراد نیکوکار واقعشده، ساخت مدرسه و کمک به محصلان بیبضاعت یا کمبضاعت بوده است تا ایشان را در انجام این کار بافضیلت، یاری کنند و درنهایت موجبات رشد و تعالی جامعه را فراهم آورند. افراد نیکوکار و ثروتمند در طول تاریخ سهم قابلتوجهی در این امر داشتهاند.
بخشی از این تلاشها در تاریخ به ثبت رسیده است. بسیاری از مدارس معروف کشور ما در قرون اخیر ساختة خیران و نیکوکاران بوده است. از جملة این مدارس میتوان به مدرسة سپهسالار (به سال 1283) توسط میرزا محمدخان قاجار سپهسالار و مدرسه ناصریه (به سال 1297) توسط میرزا حسینخان سپهسالار و مدرسه شیخ عبدالحسین(به سال 1276) و مسجد مدرسة معمارباشی یا صنیعه (به سال 1303) اشاره کرد(سید زاده مطلق ،1390،ص 188).
یکی از افراد نیکوکار که در دو دهة اخیر در جهت ارتقای سطح دانش جامعه، تلاش نموده است آقای کاظم قلمچی است که با تأسیس کانون فرهنگی آموزش و سپس وقف کردن آن، گام باارزشی در این زمینه برداشته است. کانون فرهنگی آموزش قلمچی در15 شهریور1384 بر گسترش دانش و آموزش وقف عام شد و علاوه برساخت تعداد زیادی مدرسه و کتابخانه و همچنین تجهیز کتابخانهها و مدارس مناطق محروم، بورسیهی آموزشی و مالی دانشآموزان مستعد و سختکوش در مناطق محروم را هم بهعنوان یک هدف باارزش دنبال میکند که در این مقاله این موضوع موردبررسی قرار گرفت.
مقاله حاضر باهدف پاسخگویی به این سؤالات صورت گرفته است:
1) آیا امور خیر در آموزشهای رسمی تأثیر گذاشته است؟
2) درصورتیکه پاسخ سؤال اول مثبت است، این تأثیرپذیری چگونه بوده و تا چه حد موجب رشد و پیشرفت آموزش شده است؟
3) بنیاد علمی-آموزشی قلمچی بهعنوان یک بنیاد خیریه در بهبود نتایج کنکور دانشآموزان بورسیة این بنیاد چه تأثیری داشته است؟
پیشینة پژوهش
در مورد سنت پسندیدة وقف و امور خیر تحقیقات بسیاری صورت گرفته است، اما در مورد تأثیر امور خیر و وقف در امور آموزشی و بخصوص در آموزشهای رسمی تحقیق جامعی صورت نگرفته است.
در برخی مقالات اشارهای به سنت نیکوی مدرسهسازی توسط خیّران شده است. سه مقاله از الهام ملکزاده در مورد وضعیت امور خیریه در سه شهر ایران (تهران، اردبیل و قزوین) نوشتهشده است که در آنها به ساخت مدرسه توسط افراد نیکوکار اشارهشده است. اما نگارندة این مقاله، به پژوهشی که بهطور مستقل در مورد موضوع تأثیر نهادهای غیردولتی بر آموزشهای رسمی صورت گرفته باشد، برخورد نکرد.
تاریخچة امور خیر در ایران
درزمانی که سراسر دنیای غرب، در تاریکی جهالت قرونوسطی فرورفته بود و هیچگونه دستگاه فرهنگی و بهداشتی نداشت و نشانی از مؤسسات خیریه و مظاهر تمدن و سازمانهای اجتماعی در آنجا دیده نمیشد، در میان ملل اسلامی و بخصوص ایران، با الهام از حقیقت و ایمان با سادگی تمامکارهایی که امروزه در قالب مقررات و تشریفات انجام میشود، اعمال میشد. (شهابی ،1343، ص 1265)
با تشکیل دولتهای نیمهمستقل ایرانی همچون طاهریان، صفاریان و سامانیان، اوقاف هم، یکی از مسائل موردتوجه حکومتها بود و چون پس از غلبه مسلمانان بر ایران، اراضی مفتوحه را یا در قبال دریافت پاداش و یا بهدلخواه از ایرانیان گرفتند، آنها را به دلایل مختلف بهصورت موقوفه درآوردند و روستائیان، با پرداخت مالالاجاره در املاک مزبور دارای حق انتفاع شدند(لمبتون ، 1345 ، ص81).
باگذشت زمان، گسترش موقوفات در ایران ادامه یافت؛ اما گسترش وسیع آن را باید مربوط به دوران صفویه، بهخصوص دورة شاهعباس و بعدازآن دانست.(باستانی پاریزی، 1357،ص 74) مهمترین موقوفات دورة صفوی، متعلق به آستان قدس رضوی و نیز آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی است.(ملکزاده،1383، ص 40) در دورهی افشار، سیاست نادر بر این بود که دستور ضبط موقوفات را صادر نماید درنتیجه بسیاری از املاک موقوفه توقیف شد و به انضمام املاک خالصه درآمد و در دفاتر ثبتی اراضی – که ازآنپس به "رقبات نادری" معروف شد- به ثبت رسید. با مرگ نادر و تغییر سیاست جانشینانش، این خطمشی توفیر کرد و بخشی از املاک توقیفشده، به صاحبانشان مسترد گردید. ( لمبتون ، 1345 ، ص255)
در یک جمعبندی کلی میتوان گفت که در فاصلة سالهای آشفتة میان انقراض سلسلة صفوی تا استقرار قاجاریه، بسیاری از املاک یا به تصرف حکومت درآمد و یا به املاک شخصی مبدل گردید. دوران قاجار، اوج تحولات سیاسی، اجتماعی، اداری و کلیة شئونات جامعة ایران بود. قرار گرفتن کشور ایران در گردونة سیاست بینالمللی و موقعیت خاص راهبردی این منطقه، شرایط جدید و شاخصتری برای این کشور رقم زد. بااینوجود رواج وقف و افزایش سازمانی منسجم در رسیدگی به مسئلة اوقاف در دورة قاجار، از سر گرفته شد(مصطفوی رجالی،1351،ص54).
جایگاه تشکیلاتی این نهاد در حکومت قاجار، بهخصوص در زمان ناصرالدینشاه، موردتوجه قرار گرفت. در سال 1257 ه.ق.پس از عزل میرزا آقاخان نوری، به امر ناصرالدینشاه، مجلس شورای وزرا با شش وزیر تشکیل شد و میرزا فضلالله نصیرالملک علیآبادی، در مقام وزیر "وظایف و اوقاف" مأمور رسیدگی به امور کشور گردید.(اعتمادالسلطنه،1367،صص 1810-1809)
انواع امور خیّرانة بنیاد قلمچی در زمینة آموزش
1.ساخت مدرسه بنیاد علمی - آموزشی قلمچی از سال 1379 که اولین مدرسه (دبیرستان دخترانة فدک) را دریکی از مناطق محروم تهران (منطقه هجده) ساخت تا امروز (سال 1395) 33مدرسه در 13 استان مختلف کشور ساخته است.
2.ساخت کتابخانه بنیاد علمی - آموزشی قلمچی تا امروز(سال 1395) تعداد 15 کتابخانه در 8 استان کشور ساخته است.
3.تجهیز و هوشمند سازی مدارس و کتابخانهها بنیاد علمی - آموزشی قلمچی تا امروز(سال 1395) تعداد58 مدرسه و یا کتابخانه را در 21 استان مختلف کشور تجهیز یا هوشمند سازی نموده است.
4. حمایت از دانشجویان نخبه و طرح تحقیقاتی آنها در جهت حمایت از دانشجویان نخبه و طرحهای تحقیقاتی آنها، بنیاد قلمچی از پروژههای دانشجویی در گروه مهندسی که بیشتر جنبههای آزمایشگاهی داشته باشند تا هزینه حداکثر 5 میلیون تومان و برای پروژههایی که بیشتر شبیهسازی است با هزینه بین 2.5 تا 4 میلیون تومان حمایت میکند. این بنیاد
برای حمایت از پروژههای علمی سه شرط را مدنظر قرار میدهد:
•طرحهایی که الگوی مشخصی داشته باشد.
•طرحهایی که منجر به مقالههای بینالمللی داخلی و خارجی میشود.
•طرحهایی که به تولید منجر میشود.
دانشآموزان بورسیة بنیاد قلمچی
ازنظر لغوی بورسیه معادل راتبه است که در فرهنگها به کمکهزینه پرداختی به دانشجو جهت تحصیل، راتبه میگویند(فرهنگ معین) از دیرباز بورس تحصیلی به معنای دادن کمکهزینه به دانشجویان نیازمند بوده و همچنین دادن خدماتی همچون اعزام به خارج از کشور برای تحصیل، شامل بورسیه تحصیلی میشده است.
ابتکاری که بنیاد علمی - آموزشی قلمچی در زمینة بورسیه تحصیلی داشته است، بورسیة آزمونهای منظم آن و ارائه خدمات پشتیبان بوده است که این خدمات به دانشآموزان مستعد و سختکوشی که با مشکلات مالی مواجه هستند، ارائه میشود. این دانشآموزان میتوانند از خدمات برنامهریزی آموزشی، آزمونها و کتب آموزشی کانون بهصورت رایگان بهرهمند شوند.
از بین دانشآموزان کسانی که در آزمونهای کانون میانگین تراز بالای 6000 داشته و نسبت به سایر دانشآموزان شرایط مالی ضعیفتری دارند بهعنوان بورسیهی کمکهزینهی تحصیلی ماهیانه بین 400000 ریال تا 600000 ریال هم دریافت خواهند کرد.
الف-شرط معدل: معدل سال گذشته بالای هفده
ب) محرز شدن بضاعت مالی ضعیف دانشآموزان متقاضی در مصاحبه متقاضیان فارغالتحصیل بهعنوان بورسیه پذیرفته نخواهند شد، مگر یک یا دو سال پس از فارغالتحصیلی آنها نگذشته باشد.
ج) دانشآموزان متقاضی بورسیه پس از شرکت در آزمونهای دورهای (یکفصل از زمان ثبتنام )در صورت احراز 2 شرط (عدم غیبت و کسب ترازبالای 5000) بهعنوان بورسیهی تأییدشده پذیرفته خواهند شد و تا سقف معینی از طرف بنیاد کتاب رایگان دریافت خواهند کرد.
بورسیة نابینایان
در تابستان 1386 بنیاد علمی- آموزشی قلمچی، برای نخستین بار اقدام به ارائه خدماتی ویژه برای نابینایان کرد.
بهگونهای که دانشآموزان نابینا و کمبینا در سراسر کشور میتوانند از خدمات بورسیه که شامل آزمون، مشاوره ویژه، کتابهای صوتی(کتابهای سبز، آبی و زرد)، برنامه راهبردی صوتی و پاسخنامه و آزمون غیرحضوری صوتی است، بهصورت رایگان استفاده کنند.
یکی از کار ویژههایی که گروه نابینایان بنیاد در چند سال اخیر انجام داده است، برگزاری آزمونهایی ویژه در حوزههایی مجزا بود که با امکاناتی قابلقبول سعی در تسهیل روند آزمون برای این دسته از دانشآموزان داشت.
حضور منظم دانشآموزان نابینا و کمبینای تهرانی که جهت برگزاری آزمون در حوزههای تعیینشده گرد هم میآیند و از مشاورههای حضوری پشتیبانان ویژه برخوردار میشوند، منجر به پذیرش این دانشآموزان در رشتههایی متناسب با شرایط ویژه خود در دانشگاه میشود.
همچنین برای تسهیل در استفاده از سیدیهای صوتی زبان انگلیسی، در تبدیل درس زبان آزمونها به فایلهای صوتی از نرمافزار جدید کرزول استفاده میشود. این نرمافزار به دانشآموز نابینا این فرصت را میدهد تا متن سؤال و گزینهها را با تلفظ صحیح انگلیسی بشنود؛ همچنین این امکان را به او میدهد که یکبار دیگر صورت صحیح سؤال را با قرار گرفتن گزینه درست در جای مناسب گوش کند. در این شیوه دانشآموز نابینا علاوه بر شرکت در آزمون، در جلسه آزمون، آموزش هم میبیند.
لازم به ذکر است که دانشآموزان استثنایی (نابینا ، نیمهبینا، ناشنوا، نیمهشنوا و معلول حرکتی جسمی) بدون شرط معدل از خدمات بورسیه (آزمونهای برنامهای و کتابهای آموزشی کانون) استفاده میکنند.
از دیگر مزایای بورسیة این بنیاد برای دانشآموزان این است که افراد تأییدشده، پس از شرکت در آزمونهای دورهای تا سقف معینی (6 الی 8 جلد) کتاب بهصورت رایگان دریافت میکنند.
روشهای شناسایی دانشآموزان بورسیه از طرق زیر است:
معرفی اداره آموزشوپرورش، مراکز و مؤسسات خیریه، سازمان بهزیستی و استثنایی کشور، کمیته امداد و معتمدین بورسیه که افرادی هستند بااحساس مسئولیتی شایسته و بهصورت کاملاً داوطلبانه با بنیاد قلمچی همکاری کرده و دانشآموزان مستعد و سختکوش را که دارای بضاعت مالی نیستند شناسایی کرده و جهت بورسیه شدن آنها را به بنیاد معرفی میکنند.
بسیاری از معتمدین بورسیه بنیاد قلمچی جزو قشر فرهنگیان (مدیران، دبیران و معلمان مدارس) بوده و تعدادی از آنها نیز همکاران کمیته امداد، سازمان بهزیستی، شوراهای اسلامی شهرها و روستاها و خیرین مدرسهساز در کشور هستند.
مصاحبه با دانشآموز بورسیهای که رتبههای برتر کنکور را کسب نموده
یکی از بخشهای جذّاب سایت کانون آموزشی قلمچی، بخش مصاحبه با رتبههای برتر کنکور است. به سنّت هرساله پس از اعلام نتایج کنکور، رتبههای برتر به کانون قلمچی دعوت میشوند و از ایشان تقدیر میشود.
همچنین با تعدادی از آنها مصاحبه به عمل میآید. در میان رتبههای برتر هرسال تعدادی از دانشآموزان بورسیه قرار دارند که مصاحبههای آنها حاوی نکات باارزش و امیدوارکننده برای دانشآموزانی است که شرایطی مشابه با این دانشآموزان سختکوش ولی کمبضاعت دارند.
تعدادی ازایشان به دلیل شرایط سخت مالی مجبور بودند، در کنار درس خواندن، کار کنند تا هزینة زندگی خود و یا حتی خانوادهشان را تأمین نمایند. ایشان ضمن کار کردن، درس هم میخواندند و در آزمونهای برنامهای کانون هر دو هفته یکبار و بهطور مرتب شرکت میکردند. ازآنجاکه یکی از شرایط بورسیه شدن، حضور مرتب و بدون غیبت در آزمونهاست، همین شرکت مرتب در آزمونها زمینهساز موفقیت ایشان گردیده و نوعی نظم و انضباط در درس خواندن را برای ایشان به ارمغان آورده است.
بهعنوان نمونه یکی از مصاحبههایی که با دانشآموزان بورسیه در سایت کانون قراردادهشده است آورده میشود: او رتبه871 کنکور است که در رشتة کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تحصیل است.
-در مورد شرایط خودتان و اینکه همزمان با درس خواندن کار هم میکردید صحبت کنید.
پدرم دستفروش بودند و من هم برخی از مواقع به همراه برادرم به او کمک میکردیم؛ شبهای عید هم کنار خیابان هفتسین میفروختم.
-وضعیت درس خواندن شما چگونه بود؟ من در مدرسهی دولتی درس خواندم و 380نفر سال اولی بودیم که فقط 4 نفر معدل بالای 16 کسب کردند. رشتهی ریاضی رفتیم که فقط 4 نفر دیپلم گرفتیم. کلاً کسی درس نمیخواند و برای خود مدرسه هم عجیب بود که من رتبه 3 رقمی کسب کردم.
-چگونه در آن شرایط که دانشآموزان انگیزه درس خواندن نداشتند، شما درس میخواندید؟ چه عاملی به شما انگیزه میداد که اسیر جو نشوی؟ چگونه خودتان را حفظ کردید؟
از سوم راهنمایی وقتی رتبههای برتر صحبت میکردند میگفتم چقدر جالب میشود در دانشگاه خوبی درس خواند. یکبار در مصاحبهای رتبهی برتری آمده بود که از روستا قبولشده بود و در طویله درسخوانده بود با خودم گفتم پس میشود من هم قبول شوم. یکبار از دبیرم پرسیدم برای کسب رتبهی 7000 باید چهکار کرد؟ گفت به کسب رتبهای زیر 70هزار فکر نکن.
از بین ما 4 نفر که دیپلم گرفتیم یکی رتبهی 7 هزار و دو نفر دیگر رتبهی بالای 30 هزار کسب کردند حتی برای کادر مدرسه هم رتبهی من عجیب بود. اول راهنمایی، تابستانها با حقوق خیلی پایین رنگکاری میکردم بعد از آزمونها بار کامیون میزدیم، 5 صبح تا 5 بعدازظهر، درنتیجه صبحها خیلی با دردسر میرفتیم و برای 12 ساعت کار کردن 18 هزار تومان دریافت میکردم.
سال قبل تراز آزمون اولم 5800 بود، اواسط سال، مادرم مریض شد و فوت کرد و 50 روز بعد از فوت او درس نخواندم و 20 روز در حین بیماری او نتوانستم درس بخوانم.
پسرخالهام 2 هفته یکبار با من تماس میگرفت؛ دانشجوی دکترای دانشگاه تهران بود و به من برای تمام دو هفته انرژی میداد خودش هم شرایط من را داشت و دکترا بود و من را تشویق میکرد.
-چطور شد بورسیه شدید؟ سال قبل هنگام ثبتنام میخواستیم قسطبندی کنیم و نمایندگی کانون قبول نمیکرد در 4 قسط باشد و وقتی از معدلم آگاه شدند که 19.80 بود من را بورسیه کردند.
در آن زمان بود که من متوجه شدم بورسیه وجود دارد. سال سوم و چهارم در کانون آزمون دادم همانطور که ملاحظه گردید ، آشنایی با کانون و شرکت در آزمونهای قلمچی موجب شد، انگیزة درس خواندن در این دانشآموز بالا برود و بتواند نتیجة خوبی در کنکور کسب کند.
نتایج کنکور دانشآموزان بورسیه
هرساله در سایت کانون گزارشی از وضعیت دانشآموزان بورسیه و نتایج کنکور ایشان گذاشته میشود که در این بخش گزارش سه سال اخیر (سالهای 93 تا 95) بهعنوان نمونهای از نتایج، از سایت کانون نقل میشود: در کنکور 1395 روستاییان درخشش قابلتوجهی داشتند و 5 دانشآموز روستایی موفق به کسب رتبههای تکرقمی شدند.
در حال حاضر، 27950 دانشآموز بورسیه، روستایی هستند. نتایج کنکور 1395 حاکی از تداوم موفقیت نابینایان در کنکور 1395 بود و در حال حاضر، 475 دانشآموز نابینا و کمبینا، دانشآموز کانون فرهنگی آموزش هستند و در کنکور 1395، 19 رتبه زیر 1000 مربوط به این دانشآموزان بود. «سال (1394) دهمین سال وقف عام شدن بنیاد علمی آموزشی قلمچی است.
از سال 84 تا به امروز بورسیة دانشآموزان با 8000 دانشآموز آغاز شد و امسال به 100 هزار دانشآموز خواهد رسید. تا این لحظه 49 هزار نفر دانشآموز بورسیه شدهاند. از بین بورسیهشدگان سال گذشته، 2194 نفر کمک هزینة تحصیلی نیز دریافت میکردند.
از این میان، 14800 نفر روستایی بودند و 5718 نفر پدر یا مادرشان یا هردو فوتشده بودند. 7195 نفر تحت حمایت بهزیستی و 6188 نفر تحت حمایت کمیته امداد و مؤسسات خیریه بوده و 740 نفر نابینا و کمبینا بودند. از بین دانشآموزان نابینا و کمبینا کانون فرهنگی آموزش، 18نفر موفق به کسب رتبه زیر 1000 در کنکور94 شدند. در سازمان بهزیستی بالغبر 7000 نفر از خدمات کانون استفاده رایگان میکنند و این خدمات بسیار تأثیرگذار بوده است.»
در کنکور 93 تعداد 14نفر از رتبههای تکرقمی و 134نفر از رتبههای دورقمی و 1130نفر از رتبههای سهرقمی بورسیه کانون بودند. بر اساس گزارش سایت کانون، نتایج دانشآموزان بورسیه در کنکور 93، حاکی از عملکرد بسیار خوب این دانشآموزان بود، بهطوریکه 9 درصد از دانشآموز کنکوری بورسیه به رتبههای زیر 1000 دستیافتهاند. در برخی از شهرها این نتایج بسیار عالی بود. برای نمونه در مریوان و شیروان تقریباً 2 نفر از 10 دانشآموز کنکوری این مراکز، رتبهای زیر 1000 کسب کردند.
بهمنظور بررسی دقیقتر نتایج کنکور در جدول1 به مقایسة تراز و رتبه دو نفر از دانشآموزان بورسیه در اولین آزمون کانون با آزمون نهایی و کنکور ایشان میپردازیم:
نتیجهگیری
دین مبین اسلام، مسلمانان را به انجام امور خیر و کمک به دیگر همنوعان تشویق کرده است. از دیرباز نیکوکاران به یاری نیازمندان جامعه شتافتهاند.
در کشور ما موقوفات زیادی برای مصارف خیرخواهانه ایجادشده است که بخشی از این موقوفات در جهت مقاصد آموزشی وقفشده است. یکی از این موقوفات بنیاد علمی-آموزشی قلمچی است که از سال 1384 بر گسترش دانش وقف عام شد. این بنیاد برای ارتقای سطح دانش جامعه، دانشآموزان مستعد و کوشا را که مشکل مالی دارند، بورسیه مینماید تا در طول سال تحصیلی در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کنند.
شرکت منظم در آزمونها و بهرهگیری از خدمات پشتیبان آموزشی و بررسی کارنامه آزمونها و اهدا کتاب و کمکهای مالی موجب میشود دانشآموز انگیزة بیشتری برای درس خواندن پیدا کند.
بنیاد موقوفة قلمچی بهعنوان نمونهای از موقوفات آموزشی که سنّت نیکوی وقف را به شیوهای جدید احیا نموده و با نوآوری در شیوة بورسیه، توانسته به دانشآموزان کوشا اما کمبضاعت کمک کند، میتواند الگویی برای سایر خیّرین باشد تا از این طریق راهگشای جوانان مستعد باشند و بدین طریق موجب پیشرفت علمی جامعه شوند.
منابع
اعتمادالسلطنه ، محمدحسن. تاریخ منتظم ناصری، تصحیح دکتر محمد اسماعیل رضوانی،ج.3، دنیای کتاب ،1367،تهران.
امیدیانی، سید حسن. گاهنبارها در ایران باستان، فصلنامه وقف میراث جاودان، 1372،سال اول ، شماره 3،تهران،صفحات 49-44
سایت بنیاد قلمچی
سپنتا، عبدالحسین.تاریخچه اوقاف اصفهان، انتشارات اداره کل اوقاف اصفهان،1346،اصفهان.
سید زاده مطلق،شهره. مهمترین مدارس موقوفه تهران،پیام بهارستان ،1390، سال 4،شماره13،صفحات201-186
شهابی ، علی اکبر . اوقاف در ایران ، انتشارات دانشگاه تهران ،1343، تهران.
لمبتون ،کاترین. سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام، ترجمه یعقوب آژند، امیرکبیر،1363،تهران.
لمبتون ،کاترین. مالک و زارع در ایران، ترجمه منوچهر امیری، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1345، تهران.
مصطفوی رجالی، مینودخت. اوقاف در ایران ، بی نا ،1351،بی جا.
معین،محمد.فرهنگ معین،انتشارات امیرکبیر،1381،تهران.
ملکزاده ،الهام.نگاهی به وضعیت امور خیریه در رشت در دوره قاجار،گنجینة اسناد، 1383،شماره53،صفحات53-39
پانویـس
- ↑ دانشجوی کارشناسی رشته حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران