توبه و طهارت قلب (قرآن): تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «توبه، موجب زدایش زنگار از قلب و طهارت روح می گردد. ==توبه زمینه ساز طهار...» ایجاد کرد) |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۵: | سطر ۵: | ||
ان تتوبا الی الله فقد صغت قلوبکما...(اگر شما (همسران [[پیامبر]]) از کار خود [[توبه]] کنید (به نفع شماست، زیرا) دلهایتان از حق منحرف گشته؛ و اگر بر ضد او دست به دست هم دهید، (کاری از پیش نخواهید برد) زیرا [[خداوند]] یاور اوست و همچنین [[جبرئیل]] و [[مؤمنان صالح]]، و فرشتگان بعد از آنان پشتیبان اویند.) | ان تتوبا الی الله فقد صغت قلوبکما...(اگر شما (همسران [[پیامبر]]) از کار خود [[توبه]] کنید (به نفع شماست، زیرا) دلهایتان از حق منحرف گشته؛ و اگر بر ضد او دست به دست هم دهید، (کاری از پیش نخواهید برد) زیرا [[خداوند]] یاور اوست و همچنین [[جبرئیل]] و [[مؤمنان صالح]]، و فرشتگان بعد از آنان پشتیبان اویند.) | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/17001/1/560/4 تحریم/سوره۶۶، آیه۴.] |
| − | + | </ref> | |
(با توجه به این نکته که جمله «فقد صغت قلوبکما» در مقام بیان علت [[توبه]] و «ان تتوبا» به معنای امر باشد. یعنی [[توبه]] کنید، زیرا شما دچار انحراف قلبی شده‌اید و این مستلزم [[توبه]] است.) | (با توجه به این نکته که جمله «فقد صغت قلوبکما» در مقام بیان علت [[توبه]] و «ان تتوبا» به معنای امر باشد. یعنی [[توبه]] کنید، زیرا شما دچار انحراف قلبی شده‌اید و این مستلزم [[توبه]] است.) | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/12023/10/59/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86 مجمع البیان، طبرسی، ج۱۰، ص۵۹.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/12016/19/331/%D8%A7%D8%AA%D9%81%D9%82 المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص۳۳۱.] |
| − | + | </ref> | |
==آثار و برکات توبه== | ==آثار و برکات توبه== | ||
«[[توبه]]» از جمله آموزه‌های مهم اخلاقی است که در آیات و روایات بسیاری مورد توجه و اهتمام واقع شده؛ به حدی که در متون روایی ابواب خاصی به این موضوع اختصاص یافته است. [[خداوند]] متعال می‌فرماید:«توبوا الی الله جمیعا ایها المؤمنون لعلکم تفلحون؛» | «[[توبه]]» از جمله آموزه‌های مهم اخلاقی است که در آیات و روایات بسیاری مورد توجه و اهتمام واقع شده؛ به حدی که در متون روایی ابواب خاصی به این موضوع اختصاص یافته است. [[خداوند]] متعال می‌فرماید:«توبوا الی الله جمیعا ایها المؤمنون لعلکم تفلحون؛» | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/17001/1/353/31 نور/سوره۲۴، آیه۳۱..] |
| − | + | </ref> | |
«ای مؤمنین! همگی به سوی [[خدا]] [[توبه]] کنید، امید است که رستگار شوید.» | «ای مؤمنین! همگی به سوی [[خدا]] [[توبه]] کنید، امید است که رستگار شوید.» | ||
همچنین [[امام باقر علیه‌السّلام]] می‌فرماید: «ان الله اشد فرحا بتوبة عبده من رجل اضل راحلته وزاده فی لیلة ظلماء فوجدها؛ | همچنین [[امام باقر علیه‌السّلام]] می‌فرماید: «ان الله اشد فرحا بتوبة عبده من رجل اضل راحلته وزاده فی لیلة ظلماء فوجدها؛ | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/11005/2/435/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B0%D8%A7%D8%A1 کافی، کلینی، ج۲، ص۴۳۵.] |
| − | + | </ref> | |
به درستی که [[خداوند]] به واسطه توبه بنده اش بیشتر از کسی که در یک شب ظلمانی مرکب و زاد و توشه اش را گم کرده و سپس آن را پیدا می‌کند، خشنود می‌شود.» | به درستی که [[خداوند]] به واسطه توبه بنده اش بیشتر از کسی که در یک شب ظلمانی مرکب و زاد و توشه اش را گم کرده و سپس آن را پیدا می‌کند، خشنود می‌شود.» | ||
از اینرو، اگر این واژه مهم به طور صحیح تفسیر و در زندگی مورد استفاده واقع شود، تاثیرات و آثار و برکات بسیاری از نظر فردی و اجتماعی به همراه دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: | از اینرو، اگر این واژه مهم به طور صحیح تفسیر و در زندگی مورد استفاده واقع شود، تاثیرات و آثار و برکات بسیاری از نظر فردی و اجتماعی به همراه دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: | ||
| سطر ۳۱: | سطر ۳۱: | ||
=== بخشش گناهان=== | === بخشش گناهان=== | ||
[[امیرمؤمنان]]، [[علی علیه‌السّلام]] می‌فرماید: «التوبة محاة؛ | [[امیرمؤمنان]]، [[علی علیه‌السّلام]] می‌فرماید: «التوبة محاة؛ | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/71401/1/815/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%91%D9%88%D8%A8%D8%A9 غررالحکم، آمدی، ص۸۱۵.] |
| − | + | </ref> | |
توبه پاک کننده (گناهان) است.» | توبه پاک کننده (گناهان) است.» | ||
===امید به آینده=== | ===امید به آینده=== | ||
| − | یکی از مهم‌ترین آثار روانی و اجتماعی توبه این است که شخص گنهکار را نسبت به ترک گناه و اصلاح نفس و در پیش گرفتن راه خیر و سعادت امیدوار می‌نماید؛ چه اینکه اگر چنین امیدی در او زنده نگردد، بیشتر و بیشتر در مسیر شقاوت قدم برمی دارد و به فساد و تباهی می‌پردازد و این کار علاوه بر آثار سوء فردی، اثرات مخرب و ویرانگر اجتماعی نیز به دنبال دارد. خداوند متعال می‌فرماید: «قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا؛ | + | یکی از مهم‌ترین آثار روانی و اجتماعی توبه این است که شخص گنهکار را نسبت به ترک گناه و اصلاح نفس و در پیش گرفتن راه خیر و سعادت امیدوار می‌نماید؛ چه اینکه اگر چنین امیدی در او زنده نگردد، بیشتر و بیشتر در مسیر شقاوت قدم برمی دارد و به فساد و تباهی می‌پردازد و این کار علاوه بر آثار سوء فردی، اثرات مخرب و ویرانگر اجتماعی نیز به دنبال دارد. [[خداوند]] متعال می‌فرماید: «قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا؛ |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/17001/1/464/54 زمر/سوره۳۹، آیه۵۴..] |
| − | + | </ref> | |
| − | «بگو‌ای بندگان من - که بر نفسهای خود اسراف و ستم کرده‌اید - از رحمت خداوند نومید نشوید که خداوند همه گناهان را می‌آمرزد.» آیاتی از این قبیل روح امید را در انسان نگه می‌دارد تا با توبه و استغفار راه حق را در پیش گیرد. | + | «بگو‌ای بندگان من - که بر نفسهای خود اسراف و ستم کرده‌اید - از رحمت خداوند نومید نشوید که [[خداوند]] همه گناهان را می‌آمرزد.» آیاتی از این قبیل روح امید را در انسان نگه می‌دارد تا با [[توبه]] و [[استغفار]] راه حق را در پیش گیرد. |
=== رضای الهی=== | === رضای الهی=== | ||
| − | روشن است که | + | روشن است که «[[توبه]]» یکی از راههای اصلاح و طهارت باطنی است. از اینرو، مورد رضایت وخشنودی [[خداوند]] است. [[خداوند سبحان]] می‌فرماید: «ان الله یحب التوابین ویحب المتطهرین»؛ |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/17001/1/35/222 بقره/سوره۲، آیه۲۲۲..] |
| − | + | </ref> | |
| − | «همانا خداوند توبه کنندگان و پاکیزه کنندگان | + | «همانا [[خداوند]] [[توبه]] کنندگان و پاکیزه کنندگان [۹] را دوست دارد.» |
| − | |||
| − | [۹] | ||
| − | |||
| − | را دوست دارد.» | ||
=== زمینه ساز تکامل=== | === زمینه ساز تکامل=== | ||
| − | بدیهی است که برای پیمودن قله‌های پرفراز و نشیب تکامل و سعادت لازم است در ابتدا نفس را از قیود و شوائب مادی و آثار سوء گناهان و معاصی رها سازیم و آن را همچون پرنده‌ای که از قفس آزاد می‌شود، به پرواز در آوریم. توبه از جمله آموزه‌هایی است که نفس را برای چنین پرواز و تکاملی مهیا می‌سازد. خداوند می‌فرماید: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقی»؛ [ | + | بدیهی است که برای پیمودن قله‌های پرفراز و نشیب تکامل و سعادت لازم است در ابتدا نفس را از قیود و شوائب مادی و آثار سوء گناهان و معاصی رها سازیم و آن را همچون پرنده‌ای که از قفس آزاد می‌شود، به پرواز در آوریم. [[توبه]] از جمله آموزه‌هایی است که نفس را برای چنین پرواز و تکاملی مهیا می‌سازد. خداوند می‌فرماید: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقی»؛ |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/17001/1/42/256 بقره/سوره۲، آیه۲۵۶..] |
| − | + | </ref> | |
| + | «پس کسی که به طاغوت کفر ورزد و به [[خدا]] [[ایمان]] آورد، در حقیقت به دستگیره‌ای محکم چنگ زده است.» در این آیه کفر ورزیدن به طاغوت بر [[ایمان]] آوردن به [[خداوند]] مقدم شده است؛ چرا که برای [[ایمان]] آوردن به خداوند لازم است از تمام طاغوت های برون و درون مبرا شویم | ||
| + | <ref> | ||
| + | [http://lib.eshia.ir/12016/2/344/%D9%82%D8%AF%D9%85 المیزان، علامه طباطبایی، ج۲، ص۳۴۴.] | ||
| + | </ref> | ||
و به قول شاعر «شستشو می‌کن و آنگه به خرابات خرام». | و به قول شاعر «شستشو می‌کن و آنگه به خرابات خرام». | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
| − | فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «توبه و طهارت قلب». | + | [http://lib.eshia.ir/10061/9/74/%D9%83%D9%8A%D9%81%D8%B1 فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «توبه و طهارت قلب».] |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
[[رده:مقالات]] | [[رده:مقالات]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۰۹
توبه، موجب زدایش زنگار از قلب و طهارت روح می گردد.
محتویات
توبه زمینه ساز طهارت روح
ان تتوبا الی الله فقد صغت قلوبکما...(اگر شما (همسران پیامبر) از کار خود توبه کنید (به نفع شماست، زیرا) دلهایتان از حق منحرف گشته؛ و اگر بر ضد او دست به دست هم دهید، (کاری از پیش نخواهید برد) زیرا خداوند یاور اوست و همچنین جبرئیل و مؤمنان صالح، و فرشتگان بعد از آنان پشتیبان اویند.) [۱] (با توجه به این نکته که جمله «فقد صغت قلوبکما» در مقام بیان علت توبه و «ان تتوبا» به معنای امر باشد. یعنی توبه کنید، زیرا شما دچار انحراف قلبی شده‌اید و این مستلزم توبه است.) [۲] [۳]
آثار و برکات توبه
«توبه» از جمله آموزه‌های مهم اخلاقی است که در آیات و روایات بسیاری مورد توجه و اهتمام واقع شده؛ به حدی که در متون روایی ابواب خاصی به این موضوع اختصاص یافته است. خداوند متعال می‌فرماید:«توبوا الی الله جمیعا ایها المؤمنون لعلکم تفلحون؛» [۴] «ای مؤمنین! همگی به سوی خدا توبه کنید، امید است که رستگار شوید.» همچنین امام باقر علیه‌السّلام می‌فرماید: «ان الله اشد فرحا بتوبة عبده من رجل اضل راحلته وزاده فی لیلة ظلماء فوجدها؛ [۵] به درستی که خداوند به واسطه توبه بنده اش بیشتر از کسی که در یک شب ظلمانی مرکب و زاد و توشه اش را گم کرده و سپس آن را پیدا می‌کند، خشنود می‌شود.» از اینرو، اگر این واژه مهم به طور صحیح تفسیر و در زندگی مورد استفاده واقع شود، تاثیرات و آثار و برکات بسیاری از نظر فردی و اجتماعی به همراه دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:
بخشش گناهان
امیرمؤمنان، علی علیه‌السّلام می‌فرماید: «التوبة محاة؛ [۶] توبه پاک کننده (گناهان) است.»
امید به آینده
یکی از مهم‌ترین آثار روانی و اجتماعی توبه این است که شخص گنهکار را نسبت به ترک گناه و اصلاح نفس و در پیش گرفتن راه خیر و سعادت امیدوار می‌نماید؛ چه اینکه اگر چنین امیدی در او زنده نگردد، بیشتر و بیشتر در مسیر شقاوت قدم برمی دارد و به فساد و تباهی می‌پردازد و این کار علاوه بر آثار سوء فردی، اثرات مخرب و ویرانگر اجتماعی نیز به دنبال دارد. خداوند متعال می‌فرماید: «قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا؛ [۷] «بگو‌ای بندگان من - که بر نفسهای خود اسراف و ستم کرده‌اید - از رحمت خداوند نومید نشوید که خداوند همه گناهان را می‌آمرزد.» آیاتی از این قبیل روح امید را در انسان نگه می‌دارد تا با توبه و استغفار راه حق را در پیش گیرد.
رضای الهی
روشن است که «توبه» یکی از راههای اصلاح و طهارت باطنی است. از اینرو، مورد رضایت وخشنودی خداوند است. خداوند سبحان می‌فرماید: «ان الله یحب التوابین ویحب المتطهرین»؛ [۸] «همانا خداوند توبه کنندگان و پاکیزه کنندگان [۹] را دوست دارد.»
زمینه ساز تکامل
بدیهی است که برای پیمودن قله‌های پرفراز و نشیب تکامل و سعادت لازم است در ابتدا نفس را از قیود و شوائب مادی و آثار سوء گناهان و معاصی رها سازیم و آن را همچون پرنده‌ای که از قفس آزاد می‌شود، به پرواز در آوریم. توبه از جمله آموزه‌هایی است که نفس را برای چنین پرواز و تکاملی مهیا می‌سازد. خداوند می‌فرماید: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقی»؛ [۹] «پس کسی که به طاغوت کفر ورزد و به خدا ایمان آورد، در حقیقت به دستگیره‌ای محکم چنگ زده است.» در این آیه کفر ورزیدن به طاغوت بر ایمان آوردن به خداوند مقدم شده است؛ چرا که برای ایمان آوردن به خداوند لازم است از تمام طاغوت های برون و درون مبرا شویم [۱۰] و به قول شاعر «شستشو می‌کن و آنگه به خرابات خرام».
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «توبه و طهارت قلب».
