حاجت

حاجت‌ در نیاز و احتیاج استعمال شده است. از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.

معنای حاجت

حاجت به معنای نیاز است. هرچند حاجت در معنای ضرورت نيز به کار رفته، ليکن اعم از آن است؛ زيرا ضرورت مرتبه شديد حاجت است. در اين مقاله به احکام حاجت به معنای اعم اشاره می‌شود نه مرادف ضرورت و اضطرار.

احکام حاجت

درخواست حاجت از خداوند

مستحب است انسان حاجتهای خود را از خداوند بخواهد و آنها را يکايک نام ببرد؛ هرچند خداوند به همه آنها آگاه است. ذکر صلوات قبل و بعد از طلب حاجت و توسل به محمّد و آل محمّد صلّی اللَّه عليه وآله هنگام طلب حاجت از آدابدعا است. وضو گرفتن و نيز غسل کردن جهت طلب حاجت مستحب است. از نمازهای مستحب، نماز حاجت است.

برآوردن حاجت مؤمن

قضای حاجت مؤمن و تلاش در برآوردن آن مستحب مؤکد است و بر اعمالی همچون حج مستحب، اعتکاف، آزاد کردن بنده و طواف مستحب رجحان دارد. قطع طواف- بنابر قول به حرمت قطع آن- برای قضای حاجت مؤمن جایز است.

ديگر احکام

قرض گرفتن جز هنگام نیاز و نيز دست نياز به سمت نوکيسه بردن مکروه است. انداختن تحت الحنک عمامه برای کسی که پی حاجتی می‌رود مستحب مؤکد است.

منبع

فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۱۹۴.