دوستی: تفاوت بین نسخهها
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | رفاقت و برقرار کردن ارتباط عاطفی با یکدیگر را دوستی (دوست داشتن، محبّت) گویند. از دوستی به معنای نخست در بابهای [[حج]]، اطعمه و اشربه و شهادات سخن گفتهاند. | + | رفاقت و برقرار کردن ارتباط عاطفی با یکدیگر را دوستی (دوست داشتن، محبّت) گویند. از دوستی به معنای نخست در بابهای [[حج]]، [[اطعمه]] و [[اشربه]] و [[شهادات]] سخن گفتهاند. |
− | از دوستی به معنای دوم در بابهای صدقات و نکاح سخن گفتهاند. | + | از دوستی به معنای دوم در بابهای [[صدقات]] و [[نکاح]] سخن گفتهاند. |
==دوستی در روایات== | ==دوستی در روایات== | ||
دوست خوب گزیدن و دوستان زیاد گرفتن، [[مستحب]]، و در روایات بدان تشویق و ترغیب شده است. | دوست خوب گزیدن و دوستان زیاد گرفتن، [[مستحب]]، و در روایات بدان تشویق و ترغیب شده است. | ||
سطر ۶: | سطر ۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/16/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۶-۱۸.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/16/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۶-۱۸.] | ||
</ref> | </ref> | ||
− | در روایتی از امیرمؤمنان علیه السّلام آمده است: | + | در روایتی از [[امیرمؤمنان]] علیه السّلام آمده است: |
«ناتوانترین مردم کسی است که در گرفتن دوست ناتوان باشد و ناتوانتر از او کسی است که دوستی را که بدان دست یافته از دست بدهد». | «ناتوانترین مردم کسی است که در گرفتن دوست ناتوان باشد و ناتوانتر از او کسی است که دوستی را که بدان دست یافته از دست بدهد». | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/18/15527 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۸.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/18/15527 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۸.] | ||
</ref> | </ref> | ||
− | در روایتی از امام صادق علیه السّلام، چارچوب دوستی- که بدون آن، دوستی تحقق نمییابد- در پنج چیز دانسته شده است: اوّل، آنکه نهان و آشکار او برای تو یکی باشد. دوم، زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خود بداند. سوم، دستیابی به ثروت و قدرت، موضع او را نسبت به تو تغییر ندهد. چهارم، از آنچه در توان دارد نسبت به تو دریغ نکند و پنجم که جامع همه خصلتهای پیشین است، این که تو را به گاه گرفتاری و نیاز رها نکند. | + | در روایتی از [[امام صادق]] علیه السّلام، چارچوب دوستی- که بدون آن، دوستی تحقق نمییابد- در پنج چیز دانسته شده است: اوّل، آنکه نهان و آشکار او برای تو یکی باشد. دوم، زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خود بداند. سوم، دستیابی به ثروت و قدرت، موضع او را نسبت به تو تغییر ندهد. چهارم، از آنچه در توان دارد نسبت به تو دریغ نکند و پنجم که جامع همه خصلتهای پیشین است، این که تو را به گاه گرفتاری و نیاز رها نکند. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/25/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۵-۲۶.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/25/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۵-۲۶.] | ||
</ref> | </ref> | ||
==دوستان بد== | ==دوستان بد== | ||
− | دوست شدن و رفاقت با | + | دوست شدن و رفاقت با [[بدکار]]، [[نابخرد]]، [[دروغگو]]،[[بخیل]]، [[ترسو]]، [[قاطع رحم]] |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/28/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A9 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۸-۳۰.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/28/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A9 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۸-۳۰.] | ||
سطر ۲۶: | سطر ۲۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/34/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%D9%8A%D9%86 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۳۴.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/34/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%D9%8A%D9%86 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۳۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
− | و کسی که از روی بیاعتنایی به نماز جماعت در مسجد حاضر نمیشود، مکروه است. | + | و کسی که از روی بیاعتنایی به نماز جماعت در مسجد حاضر نمیشود، [[مکروه]] است. |
<ref> | <ref> | ||
توضیح المسائل مراجع ج۱، ص۵۰۰. | توضیح المسائل مراجع ج۱، ص۵۰۰. | ||
سطر ۳۶: | سطر ۳۶: | ||
</ref> | </ref> | ||
==خوردن از خانه دوست== | ==خوردن از خانه دوست== | ||
− | به تصریح قرآن | + | به تصریح [[قرآن کریم]]، خوردن از خانۀ دوست بدون [[اذن]] وی بیاشکال است، |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/358/%D8%B5%D9%8E%D8%AF%D9%90%D9%8A%D9%82%D9%90%D9%83%D9%8F%D9%85%D9%92 نور/سوره۲۴، آیه۶۱.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/358/%D8%B5%D9%8E%D8%AF%D9%90%D9%8A%D9%82%D9%90%D9%83%D9%8F%D9%85%D9%92 نور/سوره۲۴، آیه۶۱.] | ||
</ref> | </ref> | ||
− | مگر آنکه انسان علم و یا- به تصریح برخی- ظنّ غالب به عدم رضایت وی داشته باشد. | + | مگر آنکه انسان علم و یا- به تصریح برخی- [[ظنّ]] غالب به عدم رضایت وی داشته باشد. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/10088/36/406/%D8%B1%D8%AE%D8%B5 جواهر الکلام ج۳۶، ص۴۰۶-۴۰۷.] | [http://lib.eshia.ir/10088/36/406/%D8%B1%D8%AE%D8%B5 جواهر الکلام ج۳۶، ص۴۰۶-۴۰۷.] | ||
سطر ۵۵: | سطر ۵۵: | ||
</ref> | </ref> | ||
==دوست داشتن اهلبیت== | ==دوست داشتن اهلبیت== | ||
− | دوست داشتن اهلبیت علیهم السّلام، | + | دوست داشتن اهلبیت علیهم السّلام، [[واجب]]، بلکه از ارکان [[ایمان]] است. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/10147/7/527/%D8%AB%D8%A8%D8%AA مجمع الفائدة ج۷، ص۵۲۷.] | [http://lib.eshia.ir/10147/7/527/%D8%AB%D8%A8%D8%AA مجمع الفائدة ج۷، ص۵۲۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
==اظهار دوستی نسبت به دشمنان خدا== | ==اظهار دوستی نسبت به دشمنان خدا== | ||
− | اظهار محبت و دوستی نسبت به دشمنان خدا، | + | اظهار محبت و دوستی نسبت به دشمنان خدا، [[حرام]]، بلکه منافی با [[ایمان]] به خدا است |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/10088/30/41/%D9%88%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87%D9%85%D8%A7 جواهر الکلام ج۳۰، ص۴۱.] | [http://lib.eshia.ir/10088/30/41/%D9%88%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87%D9%85%D8%A7 جواهر الکلام ج۳۰، ص۴۱.] | ||
سطر ۶۶: | سطر ۶۶: | ||
و بیزاری جستن از ایشان واجب است. | و بیزاری جستن از ایشان واجب است. | ||
==دوستی در خانواده== | ==دوستی در خانواده== | ||
− | دوست داشتن اعضای خانواده (همسر و فرزندان) و اظهار محبت شوهر به همسرش و نیز مطلع ساختن وی از محبّت خود نسبت به او مستحب است. | + | دوست داشتن اعضای خانواده (همسر و فرزندان) و اظهار محبت شوهر به همسرش و نیز مطلع ساختن وی از محبّت خود نسبت به او [[مستحب ]]است. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/10027/5/481/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D8%AB%D9%88%D8%B1 العروة الوثقیٰ ج۵، ص۴۸۱] | [http://lib.eshia.ir/10027/5/481/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D8%AB%D9%88%D8%B1 العروة الوثقیٰ ج۵، ص۴۸۱] | ||
سطر ۸۴: | سطر ۸۴: | ||
مهذّب الاحکام ج۱۵، ص۳۰۵. | مهذّب الاحکام ج۱۵، ص۳۰۵. | ||
</ref> | </ref> | ||
− | همچنین مستحب است کسسی که مؤمنی را دوست دارد، او را از محبت خود مطلع سازد. | + | همچنین [[مستحب]] است کسسی که مؤمنی را دوست دارد، او را از محبت خود مطلع سازد. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/11025/12/54/%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۵۴.] | [http://lib.eshia.ir/11025/12/54/%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8 وسائل الشیعة ج۱۲، ص۵۴.] | ||
سطر ۹۵: | سطر ۹۵: | ||
</ref> | </ref> | ||
==صدقه دادن از مال محبوب== | ==صدقه دادن از مال محبوب== | ||
− | مستحب است صدقه و انفاقهای | + | [[مستحب]] است [[صدقه]] و انفاقهای [[مستحب]]، از مالی باشد که انسان آن را دوست دارد، نه از مال پست و کم ارزش. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/10020/1/255/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8 الدروس الشرعیة ج۱، ص۲۵۵.] | [http://lib.eshia.ir/10020/1/255/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8 الدروس الشرعیة ج۱، ص۲۵۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
− | قرآن کریم بر این مطلب تأکید دارد. | + | [[قرآن کریم]] بر این مطلب تأکید دارد. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/62/%D8%AA%D9%8E%D9%86%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 آل عمران/سوره۳، آیه۹۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/62/%D8%AA%D9%8E%D9%86%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 آل عمران/سوره۳، آیه۹۲.] |
نسخهٔ ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۱۱
رفاقت و برقرار کردن ارتباط عاطفی با یکدیگر را دوستی (دوست داشتن، محبّت) گویند. از دوستی به معنای نخست در بابهای حج، اطعمه و اشربه و شهادات سخن گفتهاند. از دوستی به معنای دوم در بابهای صدقات و نکاح سخن گفتهاند.
محتویات
دوستی در روایات
دوست خوب گزیدن و دوستان زیاد گرفتن، مستحب، و در روایات بدان تشویق و ترغیب شده است. [۱] در روایتی از امیرمؤمنان علیه السّلام آمده است: «ناتوانترین مردم کسی است که در گرفتن دوست ناتوان باشد و ناتوانتر از او کسی است که دوستی را که بدان دست یافته از دست بدهد». [۲] در روایتی از امام صادق علیه السّلام، چارچوب دوستی- که بدون آن، دوستی تحقق نمییابد- در پنج چیز دانسته شده است: اوّل، آنکه نهان و آشکار او برای تو یکی باشد. دوم، زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خود بداند. سوم، دستیابی به ثروت و قدرت، موضع او را نسبت به تو تغییر ندهد. چهارم، از آنچه در توان دارد نسبت به تو دریغ نکند و پنجم که جامع همه خصلتهای پیشین است، این که تو را به گاه گرفتاری و نیاز رها نکند. [۳]
دوستان بد
دوست شدن و رفاقت با بدکار، نابخرد، دروغگو،بخیل، ترسو، قاطع رحم [۴] [۵] [۶] و کسی که از روی بیاعتنایی به نماز جماعت در مسجد حاضر نمیشود، مکروه است. [۷]
اعلام مراتب دوستی
اعلام مراتب دوستی به دوست، به منظور استحکام پایههای آن، مستحب است. [۸]
خوردن از خانه دوست
به تصریح قرآن کریم، خوردن از خانۀ دوست بدون اذن وی بیاشکال است، [۹] مگر آنکه انسان علم و یا- به تصریح برخی- ظنّ غالب به عدم رضایت وی داشته باشد. [۱۰]
نماز گزاردن در خانه دوست
نماز گزاردن در خانۀ دوست نیز همین حکم را دارد. [۱۱]
دوستی و شهادت دادن
دوست بودن با کسی، مانع شهادت له یا علیه او نیست. [۱۲]
دوست داشتن اهلبیت
دوست داشتن اهلبیت علیهم السّلام، واجب، بلکه از ارکان ایمان است. [۱۳]
اظهار دوستی نسبت به دشمنان خدا
اظهار محبت و دوستی نسبت به دشمنان خدا، حرام، بلکه منافی با ایمان به خدا است [۱۴] و بیزاری جستن از ایشان واجب است.
دوستی در خانواده
دوست داشتن اعضای خانواده (همسر و فرزندان) و اظهار محبت شوهر به همسرش و نیز مطلع ساختن وی از محبّت خود نسبت به او مستحب است. [۱۵] [۱۶] [۱۷]
اظهار دوستی
چنان که از آداب معاشرت، اظهار محبت نسبت به مردم است. [۱۸] [۱۹] همچنین مستحب است کسسی که مؤمنی را دوست دارد، او را از محبت خود مطلع سازد. [۲۰]
دوستی دنیا
</ref> در روایات متعددی از محبت به دنیا نکوهش شده و در برخی روایات، ریشۀ هر گناه دانسته شده است. [۲۱]
صدقه دادن از مال محبوب
مستحب است صدقه و انفاقهای مستحب، از مالی باشد که انسان آن را دوست دارد، نه از مال پست و کم ارزش. [۲۲] قرآن کریم بر این مطلب تأکید دارد. [۲۳]
منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۶۶۴-۶۶۶.
پانویس
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۶-۱۸.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۱۸.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۵-۲۶.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۲۸-۳۰.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۳۲.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۳۴.
- ↑ توضیح المسائل مراجع ج۱، ص۵۰۰.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۵۴.
- ↑ نور/سوره۲۴، آیه۶۱.
- ↑ جواهر الکلام ج۳۶، ص۴۰۶-۴۰۷.
- ↑ العروة الوثقیٰ ج۲، ص۳۷۷.
- ↑ جواهر الکلام ج۴۱، ص۸۰.
- ↑ مجمع الفائدة ج۷، ص۵۲۷.
- ↑ جواهر الکلام ج۳۰، ص۴۱.
- ↑ العروة الوثقیٰ ج۵، ص۴۸۱
- ↑ مهذّب الاحکام ج۲۴، ص۶.
- ↑ وسائل الشیعة ج۲۰، ص۲۱-۲۳
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۵۱-۵۲.
- ↑ مهذّب الاحکام ج۱۵، ص۳۰۵.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۲، ص۵۴.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۶، ص۸-۹.
- ↑ الدروس الشرعیة ج۱، ص۲۵۵.
- ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۹۲.