سخن سردبیر (102-101)

از ویکی خیر
نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۴۵ توسط Wikikhair (بحث | مشارکت‌ها) سخن سردبیر (102-101)» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو

«نهادوقف» و مباحث پیرامونی آن در طول تاریخ پرفراز و نشیب مکتب مقدس اسلام و سایر ادیان الهی مورد توجه انبیا و اولیاء الهی و اندیشمندان بوده است. وقف همواره با ظرفیت عظیم خود در مسیر پیشرفت بوده است و ضمن ورود رسمی در عرصه های مختلف فقهی، حقوقی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی، سیاستی و تقنینی کشور، تراث عظیمی از مباحث متنوع را به خود اختصاص داده است.

بر بسیاری از محققان و اندیشمندان فرهیخته پوشیده نیست که ساختار ویژه و ممتاز نهاد وقف و تنوع ابعاد و گستره موضوعات مرتبط با آن، از یک سو زمینه ساز تولید علم و جلوه نمایی پویایی فقه وقف و از سوی دیگر موجب ورود شبهه ها و ابهام ها در دو عرصه پژوهشی و اجرایی شده است. در تبیین مسائل مرتبط با وقف افزون بر نقش مؤثر فقه روایی، قواعد عامه فقه نیز در موضوع شناسی وقف و تبیین احکام آن، به نحو مؤثری دخالت دارد. وجود موقوفات متکثر و متنوع؛ اعم از رقبات، اعیانی و ... و توسعه روزافزون آن، رخداد موضوعات جدید و لزوم تبیین نسبت آن با قوانین و مقررات حقوقی و نظام فقهی، تغییر مکرر قوانین مربوط به وقف و تنوع آن، تکثر و فراگیری نهادهای مختلف دولتی یا خصوصی مرتبط باموضوع وقف، قدمت بسیاری از وقف نامه ها و تشخیص موضوع آن و دشواری اثبات وقف و ... موجب ایجاد سؤال ها و خلأهای فراوان در رابطه با ارکان وقف، مانند: واقف، متولی، ناظر و موقوف علیه شده که ارائه راهکارهای دقیق برای برون رفت از آن، امروزه به ضرورتی اجتناب ناپذیر تبدیل شده است.

راهکارهایی که می تواند ضمن توجه به معیارهای پژوهش علمی، با بهره گیری از تراث عظیم فقه امامیه و قوانین موضوعه، به فعال کردن مطالعات و تحقیقات فنی و کلاسیک در زمینه وقف و مسائل پیرامونی آن منتهی گردد، این در حالی است که تألیفات فقهی، حقوقی و مجموعه های قوانین با همه اهمیت و تنوع آنها پاسخگوی مشکلات نظری و عملی در اجرای مقررات این نهاد عظیم نیست.

بر این اساس سازمان اوقاف و امور خیریه با تأسیس مرکز پژوهشی وقف بر این مهم همت گماشت و با بهره گیری از استادان و محققان حوزه و دانشگاه به تقویت وقف پژوهی و ارائه راهکارهای فقهی - حقوقی و پاسخ به ابهام های محاکم قضایی، شعب سازمان اوقاف و دیگر نهادهای مرتبط با وقف، در قالب های متنوعی چون: نگارش مقالات با محوریت موضوعات و مسائل جدید، تهیه کتب آموزشی، برگزاری نشست های تخصصی، پاسخ به سؤال های فقهی - حقوقی اقدام نموده است. مرکز پژوهشی وقف افزون بر این، موارد دیگری چون: تهیه شرح و تحشیه فقهی - حقوقی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و آسیب شناسی آن، ایجاد قالب های جدید برای شکل های جدید وقف و نسبت سنجی آن با فقه و حقوق، تبیین قواعد مهم فقهی و حقوقی برای کشف أشكال مختلف وقف و یافتن پاسخ های کارآمد در راستای پیشرفت وقف در عرصه های مختلف را نیز در دستور کار دارد.

از آنجاکه مرکز پژوهشی وقف اولویت های پژوهشی خود را براساس سؤال های سازمان و مراکز استان ها و محاکم و نیازهای عینی جامعه در سطح خرد و کلان تنظیم نموده است، ازاین رو آثار علمی این مرکز می تواند سهم سزایی در نمایاندن مشکلات و خلأهای نظری در عرصه وقف پژوهی داشته باشد. براین اساس این مرکز به انتشار بخشی از آثار علمی خود در بخش فقه و حقوق مجله وقف میراث جاویدان، در رویکرد جدید آن اقدام نموده است و در آن به طرح و بررسی و نظریه پردازی پیرامون موضوعات وقف از منظر دانش فقه و حقوق همت گماشته است.

در پایان ضمن درخواست توفيق انجام این مهم از خدای متعال، از همه استادان و صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی درخواست می نماییم تا با ارائه مقاله های ارزشمند و پیشنهادات سازنده خود ما را در این امر خطیر یاری نمایند .