معنا شناسی صدقه در قرآن
چکیده
واژگان کلیدی پیشینه تاریخی نیکوکاری و کار خیر به آغاز خلقت بشر بازمی‌گردد. رفع نیازهای بشر در تمامی اعصار و مکان‌ها امری طبیعی و از نیازهای اساسی نوع بشر است. اسلام نیز همواره بر نیکوکاری و خیرخواهی تأکید کرده است. انسان به‌طور طبیعی خوبی‌ها را درک و به‌سوی آن گرایش پیدا کرده و از بدی‌ها دوری می‌کند، ازاین‌رو انسان برای بارور نمودن این فطرت خدا جوی به‌سوی کار خیرخواهانه گرایش پیدا می‌کند. یکی از مدل‌های فعالیت خیر مورد تأکید و پرتکرار در قرآن صدقه است. به‌طوری‌که این واژه و مشتقات آن بیست بار در قرآن با کاربردهای مختلف تکرار شده است. این تکرار، ضرورت صدقه و کاربردهای مختلف آن را می‌رساند. از یک سو آثار فردی و اجتماعی این عمل بر صدقه دهنده و جامعه و از سوی دیگر اعتقاد جامعه به آثار متنوع صدقه بر زندگی شخصی و فراگیر بودن پرداخت صدقات، بررسی و پژوهش در این زمینه را از اهمیت برخوردار می‌کند. در این مقاله به معناشناسی واژه صدقه و مشتقات آن در قرآن پرداخته می‌شود. برای این امر تفاسیر مجمع‌البیان، المیزان، نمونه و نور مورد بررسی قرار گرفته اند که یافته های پژوهش در بخش های معنای لغوی، انواع، آداب و شرایط، موارد مصرف، آفات و آثار صدقه ارائه شده است.
وازگان کلیدی
