نقش تاریخی وقف بر گسترش آموزش در ایران

اعظم رحیمی جابری

چکیده

وقف سیستمی لازم در تحقق برخی از ضرورت های دین است. موضوع و املاک موقوفه می تواند از باغ، خانه، مسجد، مدرسه تا عمارات مجموعه وقفی برای تأمین مقاصد خداپسندانه شامل شود. به این ترتیب، سنت وقف یکی از عناصر و عوامل به وجود آورنده فرهنگ و تمدن اسلامی است که ثمرات علمی و فرهنگی فراوانی در توسعه جامعه و رفع نیازهای روز آن در طول تاریخ داشته است. یکی از انواع موقوفات، تأسیسات آموزشی و فرهنگی است که با ایجاد و تأمین هزینه های آن، کمک به ارتقاء سطح آموزش و پیشرفت جامعه می کند. مقاله حاضر، با روش توصیفی – تحلیلی و با رویکرد تاریخی درصدد پاسخ به این پرسش است که وقف چه نقشی در گسترش آموزش داشته است؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که موقوفات در تأسیس و تداوم حیات نهادها و مرا کز فرهنگی تأثیرات فراوانی داشته و توانسته اند در دور ه های مختلف تاریخ، منشأ حرکت های موثری مانند تأسیس مرا کز علمی و تحقیقی و شکوفایی آموزش در ایران شوند.

کلیدواژه ها: وقف؛ گسترش آموزش؛ مدارس.