هبه: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''هبه''' یکی از اقسام عقود می باشد. ==تعریف هبه== «'''هبه'''» عبارت است از خارج...» ایجاد کرد) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱۲: | سطر ۱۲: | ||
در صحت '''هبه'''، شرط است که قبض و اقباض انجام گرفته باشد. بنابراین، اگر پس از عقد '''هبه''' و پیش از قبض و اقباض، [[واهب]] یا [[موهوبٌ له]] بمیرد، عقد '''هبه''' به هم میخورد و مال به واهب یا وارثان او بر میگردد. | در صحت '''هبه'''، شرط است که قبض و اقباض انجام گرفته باشد. بنابراین، اگر پس از عقد '''هبه''' و پیش از قبض و اقباض، [[واهب]] یا [[موهوبٌ له]] بمیرد، عقد '''هبه''' به هم میخورد و مال به واهب یا وارثان او بر میگردد. | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/56/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%87%D9%88%D8%A8 تحریر الوسیله، ج۲، ص۵۶، مسئله۱.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/57/%D9%88%D9%8A%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%B7 تحریر الوسیله، ج۲، ص۵۶، مسئله۳.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/57/%D9%85%D8%A7%D8%AA تحریر الوسیله، ج۲، ص۵۷، مسئله۷.] |
| − | + | </ref> | |
==قصد قربت در هبه== | ==قصد قربت در هبه== | ||
| − | در '''هبه'''، [[قصد قربت]] شرط نیست، ولی اگر به [[قصد تقرب]] به خدا باشد بهتر و ثوابش بیشتر است. | + | در '''هبه'''، [[قصد قربت]] شرط نیست، ولی اگر به [[قصد]] [[تقرب]] به خدا باشد بهتر و ثوابش بیشتر است. |
==نوع عقد هبه== | ==نوع عقد هبه== | ||
| سطر ۳۵: | سطر ۳۵: | ||
۲- بین [[واهب]] و [[موهوب له]] خویشاوندی نسبی باشد. | ۲- بین [[واهب]] و [[موهوب له]] خویشاوندی نسبی باشد. | ||
| − | ۳- [[واهب]] در ''هبه''' خود [[قصد تقرّب]] به خدا کرده باشد (در این صورت نیز [[هبه]] معوّض میشود؛ چون عوض '''هبه''' خود را در واقع، از خدا گرفته است). | + | ۳- [[واهب]] در ''هبه''' خود [[قصد]] [[تقرّب]] به خدا کرده باشد (در این صورت نیز [[هبه]] معوّض میشود؛ چون عوض '''هبه''' خود را در واقع، از خدا گرفته است). |
۴- عین [[موهوبه]] با تصرف [[موهوب له]] یا غیر آن از بین نرفته باشد. | ۴- عین [[موهوبه]] با تصرف [[موهوب له]] یا غیر آن از بین نرفته باشد. | ||
| سطر ۴۲: | سطر ۴۲: | ||
۶- یکی از طرفین '''هبه''' (واهب و موهوب له) بمیرد. | ۶- یکی از طرفین '''هبه''' (واهب و موهوب له) بمیرد. | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/58/%D8%AA%D9%85%D8%AA تحریرالوسیله، ج۲، ص۵۸، مسئله۸.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/58/%D9%8A%D9%84%D8%AD%D9%82 تحریرالوسیله، ج۲، ص۵۸، مسئله۹.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/58/%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF تحریرالوسیله، ج۲، ص۵۸، مسئله۱۱.] |
| − | + | </ref> | |
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/21010/2/60/%D8%A5%D9%82%D8%A8%D8%A7%D8%B6 تحریرالوسیله، ج۲، ص۶۰، مسئله۱۷.] |
| − | + | </ref> | |
==حکم پس گرفتن هبه== | ==حکم پس گرفتن هبه== | ||
در مواردی که پس گرفتن '''هبه''' جایز است، باز هم بهتر است که واهب آن را پس نگیرد؛ زیرا پس گرفتن هدیه بین مردم کاری نامطلوب شمرده میشود و در روایتی از [[پیامبر اکرم صلوات الله علیه]] نقل شده که فرمودند: | در مواردی که پس گرفتن '''هبه''' جایز است، باز هم بهتر است که واهب آن را پس نگیرد؛ زیرا پس گرفتن هدیه بین مردم کاری نامطلوب شمرده میشود و در روایتی از [[پیامبر اکرم صلوات الله علیه]] نقل شده که فرمودند: | ||
«مَنْ رَجَعَ فی هِبَتِهِ فَهُوَ کَالرَّاجِعِ فی قَیْئِهِ؛ | «مَنْ رَجَعَ فی هِبَتِهِ فَهُوَ کَالرَّاجِعِ فی قَیْئِهِ؛ | ||
| − | + | <ref> | |
| − | [ | + | [http://lib.eshia.ir/11025/19/244/%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84 وسائل الشیعه، ج۱۹، ص۲۴۴.] |
| − | + | </ref> | |
کسی که هدیه خود را پس بگیرد مانند کسی است که چیزی را که قی کرده دوباره بخورد.» | کسی که هدیه خود را پس بگیرد مانند کسی است که چیزی را که قی کرده دوباره بخورد.» | ||
| سطر ۶۶: | سطر ۶۶: | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
| − | کتاب آشنایی با ابواب فقه، ص۹۶-۹۷. | + | [http://ketaab.iec-md.org/HOZEH/aashenaaei_abvaab_fiqh_04.html کتاب آشنایی با ابواب فقه، ص۹۶-۹۷.] |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ فوریهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۰۷
هبه یکی از اقسام عقود می باشد.
محتویات
تعریف هبه
«هبه» عبارت است از خارج ساختن مال از ملک خود و به ملک دیگری در آوردن آن به طور رایگان و آن قراردادی است که به ایجاب و قبول احتیاج دارد، به هر لفظی که مقصود را برساند.
ارکان هبه
به هبه کننده «واهب»، به هبه شده «موهوبٌ له» و به مال مورد هبه «عین موهوبه» گفته میشود.
شرط صحّت هبه
در صحت هبه، شرط است که قبض و اقباض انجام گرفته باشد. بنابراین، اگر پس از عقد هبه و پیش از قبض و اقباض، واهب یا موهوبٌ له بمیرد، عقد هبه به هم میخورد و مال به واهب یا وارثان او بر میگردد. [۱] [۲] [۳]
قصد قربت در هبه
در هبه، قصد قربت شرط نیست، ولی اگر به قصد تقرب به خدا باشد بهتر و ثوابش بیشتر است.
نوع عقد هبه
هبهاز عقدهای جایز است؛ یعنی هر گاه «واهب» خواست، میتواند آن را به هم بزند و هدیه خود را پس بگیرد، مگر در مواردی که استثناء شده است و در زیر می‌آید.
موارد عدم جواز برهم زدن هبه
۱- هبه معوّض باشد؛ یعنی موهوب له نیز در مقابل هدیه واهب، چیزی به او بدهد، چه با شرط قبلی باشد و چه بدون شرط (هبه معوّضه).
۲- بین واهب و موهوب له خویشاوندی نسبی باشد.
۳- واهب در هبه' خود قصد تقرّب به خدا کرده باشد (در این صورت نیز هبه معوّض میشود؛ چون عوض هبه خود را در واقع، از خدا گرفته است).
۴- عین موهوبه با تصرف موهوب له یا غیر آن از بین نرفته باشد.
۵- موهوب له در عین موهوبه تغییر اساسی داده باشد؛ از قبیل فروش یا هبه به دیگری، بریدن پارچه، آرد کردن گندم و مانند آن.
۶- یکی از طرفین هبه (واهب و موهوب له) بمیرد. [۴] [۵] [۶] [۷]
حکم پس گرفتن هبه
در مواردی که پس گرفتن هبه جایز است، باز هم بهتر است که واهب آن را پس نگیرد؛ زیرا پس گرفتن هدیه بین مردم کاری نامطلوب شمرده میشود و در روایتی از پیامبر اکرم صلوات الله علیه نقل شده که فرمودند:
«مَنْ رَجَعَ فی هِبَتِهِ فَهُوَ کَالرَّاجِعِ فی قَیْئِهِ؛ [۸] کسی که هدیه خود را پس بگیرد مانند کسی است که چیزی را که قی کرده دوباره بخورد.»
منبع
کتاب آشنایی با ابواب فقه، ص۹۶-۹۷.
