کارکردهای اقتصادی و اجتماعی وقف و انفاق با رویکردی به سیره نبوی
چکیده
جامعه مجموعه‌ای از افراد است که دارای کنش متقابل هستند و برای رسیدن به هدفی مشترک تلاش می کنند. با توجه به کنش متقابل بین افراد جامعه و تأثیرگذاری رفتارهای آنان بر یکدیگر، ضرورت درونی شدن برخی از سنتها به عنوان یک ارزش در جامعه احساس می شود. نهادینه شدن سنت های حسنه چون وقف و انفاق نیز نیازمند الگوسازی برای اعضای جامعه است. با مطالعه تاریخ و سیره نبوی به عنوان بهترین الگو برای مردم به اهمیت این دو سنت پی می‌بریم به نحوی که استمرار آن دو را در عصرهای پس از پیامبر(ص) نیز شاهد هستیم. با توجه به این نوشتار مسأله در صدد پاسخ گویی به این سوال است که پیامبر چه اقداماتی را جهت ترویج فرهنگ وقف در جامعه انجام داده و چه سیاست‌هایی را در جهت رشد تئوریک و عملی وقف در جامعه به کار بسته‌اند؟ نکته دیگر این که با توجه به تأکید سیره نبوی بر ترویج این دو سنت در جامعه رابطه تعاملی بین ترویج فرهنگ وقف و انفاق و عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی چیست؟ بررسی دو سنت وقف و انفاق در عصر نبوی نشان می‌دهد که پیامبر(ص) از ابزارهای تبلیغی تشویق، الگوسازی و تذکر جهت نهادینه‌سازی این دو نهاد در جامعه استفاده می کردند که موثرترین آنها شیوه بیان عملی خود حضرت بوده است. مضاف براین استمرار این دو نهاد با مدیریت و نظارت کارآمد امنیت اجتماعی را افزایش می دهد و موجبات رشد و توسعه اقتصادی و توازن اجتماعی را فراهم می کند. کلیدواژه ها: عدالت اجتماعی، صدقه جاریه، فردگرایی، توسعه اقتصادی، انذارو تبشیر
