بررسی جایگاه احسان در آرمان شهر اسلامی
رقیه حق شناس؛ سید قاسم بلاغی؛ سیده سلمه بلاغی
چکیده
واژه «احسان» و «محسنین» در قرآن کریم به صورت فراوان به کار رفته است، تا حدّی که از مشتقات ریشه اصلی این واژه (ح ـ س ـ ن) جمعاً 194 کلمه در قالب 28 شکل مختلف، به کار رفته است. راغب اصفهانی در مفردات مىگوید: احسان چیزى برتر از عدالت است زیرا عدالت این است که انسان آنچه برعهده اوست بدهد و آن چه متعلق به او است بگیرد. ولى احسان این است که انسان پیش از آنچه وظیفه او است؛ انجام دهد و کمتر از آنچه حق او است بگیرد. لذا احسان و نیکوکارى به طور مطلق در این دنیا در گفتار، در عمل، در طرز اندیشه و تفکر نسبت به دوستان و نسبت به بیگانگان نتیجه‌اش برخوردارى از پاداش عظیم در هر دو جهان است که نیکى جز نتیجه نیک نخواهد داشت. در این پژوهش به بررسی احسان و نیکوکاری در منابع دینی و جایگاه آن در آرمان شهر اسلامی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای می‌باشد. این پژوهش در پی پاسخ به سوالات ذیل می‌باشد: الف) احسان و نیکوکاری در منابع دینی چگونه تبیین شده است؟ ب) جایگاه احسان و نیکوکاری در آرمان شهر اسلامی چگونه است؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که به طور کلی احسان و نیکوکاری در جامعه، یکی از اصول مورد توجه همه شریعت‌ها و سنت‌ها به ویژه اسلام، در طول تاریخ بوده است. از دیدگاه اسلام، احسان در جامعه به دلیل این که زمینه‌های نابودی جامعه را از بین میبرد و بستری مناسب برای حیات جامعه فراهم می‌کند، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
کلیدواژه ها: آرمان شهر، اسلام، احسان، نیکوکاری، جامعه آرمانی
