خضوع
خضوع از فضایل اخلاقی است. از احکام آن در بابهای صلات، حج و تجارت سخن گفتهاند.
محتویات
معنی خضوع
خضوع به معنی فروتنی و فرمانبرداری میباشد.
تفاوت بین خضوع وخشوع
هرچند سه واژه خضوع، خشوع و تواضع، در مقابل تکبر به معنای فروتنی به کار میروند؛ ليکن بين آنها تفاوتهای ظريفی وجود دارد. برخی، در مقام فرق بين خضوع و خشوع، اوّلی را به اعضای بدن و دومی را به قلب اختصاص دادهاند. [۱] برخی، خشوع را اعم از خضوع دانسته و گفتهاند: قلمرو خضوع بدن است؛ ليکن خشوع، علاوه بر بدن، صدا (پايين آوردن صدا) و نگاه (به پايين نگريستن) را در بر میگيرد. [۲] [۳] برخی ديگر گفتهاند: خشوع بيشتر در پايين آوردن صدا و خضوع در به زير افکندن سر به کار میرود. [۴]
تفاوت خضوع و خشوع با تواضع
کاربرد تواضع به اعتبار خُلقيات و افعال ظاهر و باطن است و يا تواضع، تن دادن به منزلتی فروتر از منزلت استحقاقی است. [۵] [۶]
احکام خضوع
خضوع و خشوع در موارد زير مستحب است: هنگام ورود به مسجد، [۷] [۸] حرم مکه، مکه، مسجدالحرام، [۹] [۱۰] کعبه، [۱۱] مشاهد مشرفه معصومان عليهم السّلام و هنگام زیارت ايشان؛ [۱۲] [۱۳] [۱۴] وقت ورود نمازگزار به مصلای خود؛ در نماز، بويژه در حال قیام که با حالت خضوع به محل سجدهاش نگاه کند، [۱۵] [۱۶] [۱۷] [۱۸] هنگام تلاوت قرآن و گفتن ذکر و خواندن دعا؛ [۱۹] هنگام بيرون رفتن به صحرا برای نماز استسقا [۲۰] و در طواف. [۲۱] انجام دادن هر عمل منافی با خضوع و خشوع در نماز مکروه است. [۲۲]
منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۴۶۵-۴۶۶.
پانویس
- ↑ المیزان، ج۱، ص۱۵۲.
- ↑ مجمع البحرین، ج۱، ص۶۴۹.
- ↑ دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۳۶.
- ↑ شرح اصول الکافی(مازندرانی)، ج۸، ص۲۳۷.
- ↑ الفروق اللغویة، ص۲۱۵-۲۱۷.
- ↑ شرح اصول الکافی(مازندرانی)، ج۱۱، ص۲۰۶-۲۰۷.
- ↑ جواهر الکلام، ج۴، ص۱۲۱.
- ↑ بحار الانوار،ج۸۱،ص۱.
- ↑ مستند الشیعة، ج۱۲، ص۶۱.
- ↑ الدروسالشرعیة، ج۱، ص۳۹۲.
- ↑ جامع عباسی، ج۱، ص۱۳۱.
- ↑ جواهر الکلام، ج۲۰، ص۱۰۱.
- ↑ الحدائق الناضرة، ج۱۷، ص۴۲۱.
- ↑ تذکرة الفقهاء، ج۸، ص۴۴۹.
- ↑ کشف الغطاء، ج۳، ص۲۴۲.
- ↑ الألفیة والنفلیه، ص۱۱۰.
- ↑ تحریر الأحکام، ج۱، ص۲۶۱.
- ↑ الحدائق الناضرة، ج۸، ص۸۸.
- ↑ کشفالغطاء، ج۳، ص۵۱۹.
- ↑ جامع عباسی، ص۷۵.
- ↑ الدروس الشرعیة، ج۱، ص۴۰۲.
- ↑ توضيح المسائل مراجع، ج۱، ص۶۳۱، م۱۱۵۷.