عصمت

عصمت ملکه دوری از گناه و خطا است.

معانی عصمت

واژه «عصمت» معانی متعدّدی دارد؛ مانندپاکدامنی ، دوری از گناه و خویشتنداری.

عصمت در باور شیعه

منظور از عصمت در باور شیعه ، وجود ملکه‌ ای است در انسان معصوم که او را از گناه و خطا بازمی ‌دارد. خداوند به معصومان گونه‌ای دانش و آگاهی بخشیده است که به واسطه آن گناه و خطا نمی‌کنند. بدین ترتیب، از معصومان، گناهی سر نمی‌ زند- خواه صغیره باشد و خواه کبیره. عصمت از مقوله علم است و از این رو، منافاتی با اختیار و اراده انسان ندارد.

اختلاف در باره عصمت معصومان

عقیده مسلمانان درباره عصمت و معصومان یکسان نیست. شیعیان دوازده امامی معتقدند که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و اله)، امامان دوازده‌گانه (علیهم السلام) و حضرت فاطمه زهراء (سلام الله علیها)، همگی معصوم‌اند؛ ولی اهل سنّت ، فقط پیامبر را معصوم می‌دانند. مسلمانان همه پیامبران الهی را معصوم می‌شمارند؛ ولی درباره چگونگی عصمت آنان اختلاف نظر دارند. دسته‌ای از مسلمانان، پیامبران را از دروغ معصوم می‌دانند و برخی دیگر معتقدند که عصمت از دروغ ، فقط در تبلیغ وحی لازم است. اعتقاد شیعه بر این است که پیامبران ، امامان دوازده‌گانه (علیهم السلام) و حضرت فاطمه زهراء (سلام الله علیها) در همه عمر خویش از هرگونه گناه و خطا- کوچک و بزرگ و عمدی و سهوی- پاک و مبرّایند.

منبع

پژوهشکده تحقیقات اسلامی‌، فرهنگ شیعه، ص۳۴۱، نشر زمزم هدایت