استفتائات وقف (77-78): تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی خیر
پرش به: ناوبری، جستجو
جز استفتائات وقف (77-78)» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
<div style="text-align:justify;font-family:B Nazanin;font-size:20px">
 +
 
==استفتائات 62==  
 
==استفتائات 62==  
 
سؤال:   
 
سؤال:   
در شهرستاني که داراي حدود هشتاد روستا مي باشد کليه زمينهاي اين مناطق اعم از مزروعي و مسکوني توسط شخصي که از نزديکان رضا شاه بوده تصاحب شده و بعداً هم وقف گرديده آيا اينگونه وقف که ايشان صاحب اصلي نبوده صحيح است يا خير؟
+
 
 +
در شهرستانی که دارای حدود هشتاد روستا می باشد کلیه زمینهای این مناطق اعم از مزروعی و مسکونی توسط شخصی که از نزدیکان رضا شاه بوده تصاحب شده و بعداً هم [[وقف]] گردیده آیا اینگونه [[وقف]] که ایشان صاحب اصلی نبوده صحیح است یا خیر؟
 +
 
 
جواب:   
 
جواب:   
وقف بايد از طرف مالک يا کسي که مالک باو اختبار داده باشد واقع شود، و با فرض شک محمول بر صحت است و خصوصيات موضوع بايد در محاکم شرعيه رسيدگي شود.  
+
 
علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي
+
[[وقف]] باید از طرف مالک یا کسی که مالک باو اختبار داده باشد واقع شود، و با فرض شک محمول بر صحت است و خصوصیات موضوع باید در محاکم شرعیه رسیدگی شود.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 63==  
 
==استفتائات 63==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
در روستائي از زمان قديم تکيه اي وجود داشته که اهالي بعلت منحصر بفرد بودن آن موقوفات حسيني را به آن اختصاص ميداده اند حاليه با عنايت به افزايش جمعيت تکيه فوق الاشاره گنجايش کافي نداشته و مردم در سرما و گرما در خارج از آن جهت مراسم عزاداري و غيره بسر مي برند لذا اهالي با همياري و همدلي اقدام به احداث حسينيه جديدي بنام مبارک قائم آل محمد (ص) نموده اند. خواهشمند است نظر مبارک مقام معظم رهبريت و مرجعيت را در خصوص سئوالات ذيل اعلام تا ملاک عمل واقع گردد.  
+
 
1) آيا ميتوان از وسائل تکيه مذکور اعم از فرش و ظروف و غيره در حسينيه جديد استفاده نمود يا خير؟
+
در روستائی از زمان قدیم تکیه ای وجود داشته که اهالی بعلت منحصر بفرد بودن آن موقوفات حسینی را به آن اختصاص میداده اند حالیه با عنایت به افزایش جمعیت تکیه فوق الاشاره گنجایش کافی نداشته و مردم در سرما و گرما در خارج از آن جهت مراسم عزاداری و غیره بسر می برند لذا اهالی با همیاری و همدلی اقدام به احداث حسینیه جدیدی بنام مبارک قائم آل محمد (ص) نموده اند. خواهشمند است نظر مبارک مقام معظم رهبریت و مرجعیت را در خصوص سئوالات ذیل اعلام تا ملاک عمل واقع گردد.  
لازم به توضيح است مقدار زيادي از وسايل ذکر شده مازاد و بلااستفاده مي باشد و تأمين وسايل براي حسينيه جديد با توجه باينکه اکثر اهالي از قشر مستضعف و محروم جامعه مي باشند معذوراتي را بدنبال دارد.  
+
 
2) با عنايت به اينکه تکيه مذکور ظرفيت و گنجايش کل جمعيت روستا را ندارد و از طرفي جمعيت روستا آنقدر زياد نيست که بتوان بطور همزمان از هر دو مکان استفاده نمود در خصوص نحوه استفاده از آن چگونه بايد عمل نمود.  
+
1) آیا میتوان از وسائل تکیه مذکور اعم از فرش و ظروف و غیره در حسینیه جدید استفاده نمود یا خیر؟
 +
لازم به توضیح است مقدار زیادی از وسایل ذکر شده مازاد و بلااستفاده می باشد و تأمین وسایل برای حسینیه جدید با توجه باینکه اکثر اهالی از قشر مستضعف و محروم جامعه می باشند معذوراتی را بدنبال دارد.  
 +
 
 +
2) با عنایت به اینکه تکیه مذکور ظرفیت و گنجایش کل جمعیت روستا را ندارد و از طرفی جمعیت روستا آنقدر زیاد نیست که بتوان بطور همزمان از هر دو مکان استفاده نمود در خصوص نحوه استفاده از آن چگونه باید عمل نمود.  
 +
 
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
وسائل حسينيه قديمي تا قابل استفاده در آن حسينيه مي باشد بايد در همان محل از آن استفاده شود مگر احراز شود که وقف آن بنحو عام بوده يا اهدائي و در اختيار متصديان باشد که در اينصورت مانع ندارد.  
+
 
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
وسائل حسینیه قدیمی تا قابل استفاده در آن حسینیه می باشد باید در همان محل از آن استفاده شود مگر احراز شود که [[وقف]] آن بنحو عام بوده یا اهدائی و در اختیار متصدیان باشد که در اینصورت مانع ندارد.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 65==  
 
==استفتائات 65==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
طبق وصيتنامه اي قطعه زميني وقف گرديد تا براي تأمين مخارج مراسم احياء و افطار و سحر و عزاداري مولاي متقيان (ع) در شب بيست و سوم ماه مبارک رمضان در منزل واقف صرف گردد، توليت زمين مذکور در حال حيات واقف در اختيار وي، و سپس طبق سفارش واقفدر وقفنامه به يکي از فرزندان ذکورش واگذار شد تا پس از وي به اولاد او بطناً بعد از بطن واگذار گردد.  
+
 
توليت بعد زمين مذکور را به يکي از فرزندانش واگذار نمود، و هر ساله هدف واقف و مراسم در شب مذکور انجام مي گرفت.  
+
طبق وصیتنامه ای قطعه زمینی [[وقف]] گردید تا برای تأمین مخارج مراسم احیاء و افطار و سحر و عزاداری مولای متقیان (ع) در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان در منزل واقف صرف گردد، تولیت زمین مذکور در حال حیات واقف در اختیار وی، و سپس طبق سفارش واقفدر وقفنامه به یکی از فرزندان ذکورش واگذار شد تا پس از وی به اولاد او بطناً بعد از بطن واگذار گردد.  
ايشان طبق وصيتنامه اي توليت زمين وقفي مذکور را به فرزند ارشد ذکورش سپرده است.  
+
 
اينک بعد از درگذشت اين متولي ساير فرزندان او (اعم از اناث و ذکور) مدعي توليت زمين مذکور و خواستار تقسيم آن در ميان ساير فرزندان هستند، با توجه به سابقه مذکور و عدم ادعاي ساير نوه هاي واقف از ناحيه فرزندان ديگرش، آيا توليت زمين مذکور به همه ي نوه هاي واقف بطناً بعد بطن واگذار مي گردد؟ البته اين امر مستلزم قطعه بندي و تقسيم زمين مذکور بوده، موجب عدم تأمين اهداف وقف خواهد شد.  
+
تولیت بعد زمین مذکور را به یکی از فرزندانش واگذار نمود، و هر ساله هدف واقف و مراسم در شب مذکور انجام می گرفت.  
از طرفي ديگر به نظر مي رسد به خاطر قرينه هاي موجود مبني بر واگذاري توليت ها به فرزندان ذکور ارشد، ديگر فرزندان واقف و نوه هاي وي تا بحال ادعايي نداشته اند.  
+
 
آيا وصي مرحوم و متولي فعلي زمين مذکور، مي تواند طبق وصيت پدرش توليت آن را به فرزندان ارشد ذکورش واگذار کند تا به همين صورت بطناً بعد بطن وصيت شود يا نه؟  
+
ایشان طبق وصیتنامه ای تولیت زمین وقفی مذکور را به فرزند ارشد ذکورش سپرده است.  
 +
 
 +
اینک بعد از درگذشت این متولی سایر فرزندان او (اعم از اناث و ذکور) مدعی تولیت زمین مذکور و خواستار تقسیم آن در میان سایر فرزندان هستند، با توجه به سابقه مذکور و عدم ادعای سایر نوه های واقف از ناحیه فرزندان دیگرش، آیا [[تولیت]] زمین مذکور به همه ی نوه های واقف بطناً بعد بطن واگذار می گردد؟ البته این امر مستلزم قطعه بندی و تقسیم زمین مذکور بوده، موجب عدم تأمین اهداف [[وقف]] خواهد شد.  
 +
از طرفی دیگر به نظر می رسد به خاطر قرینه های موجود مبنی بر واگذاری تولیت ها به فرزندان ذکور ارشد، دیگر فرزندان واقف و نوه های وی تا بحال ادعایی نداشته اند.  
 +
 
 +
آیا وصی مرحوم و متولی فعلی زمین مذکور، می تواند طبق وصیت پدرش تولیت آن را به فرزندان ارشد ذکورش واگذار کند تا به همین صورت بطناً بعد بطن وصیت شود یا نه؟  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
در فرض مرقوم متولي حق جعل توليت ندارد مگر آن که در ضمن وقف چنين اختياري باو داده شده باشد و توليت با کساني است که در وقف بيان شده است.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
در فرض مرقوم متولی حق جعل تولیت ندارد مگر آن که در ضمن [[وقف]] چنین اختیاری باو داده شده باشد و تولیت با کسانی است که در [[وقف]] بیان شده است.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 68==  
 
==استفتائات 68==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
شخصي زمين شخصي خود را جهت ساخت حسينيه وقف نموده و در آن حسينيه نماز نيز برگزار مي شود شخص واقف در وصيتنامه خود قيد کرده که او را در حسينيه مذکور دفن نمايند حال با توجه به کراهت خواندن نماز روي قبر و غيره آيا عمل به وصيت فوق الذکر واجب است يا خير.  
+
 
 +
شخصی زمین شخصی خود را جهت ساخت حسینیه [[وقف]] نموده و در آن حسینیه نماز نیز برگزار می شود شخص واقف در وصیتنامه خود قید کرده که او را در حسینیه مذکور دفن نمایند حال با توجه به کراهت خواندن نماز روی قبر و غیره آیا عمل به وصیت فوق الذکر واجب است یا خیر.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اگر واقف در وقف زمين براي حسينيه مکان قبر براي خود استثناء کرده باشد عمل به وصيت وي در اين باره واجب است.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
اگر واقف در [[وقف]] زمین برای حسینیه مکان قبر برای خود استثناء کرده باشد عمل به وصیت وی در این باره واجب است.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 69==  
 
==استفتائات 69==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
اطراف زمين مزروعي اراضي متعلق به موقوفه، که قبلاً مزروعي بوده ساختمان شده جهت منزل مسکوني يا بعداً مي شود و از کشت و زرع افتاده است ولي زمين موقوفه کنار آن ساختمان منزل که با مساحت کم نمي شود براي موقوفه خانه سازي کرد و نه قابل کشت زيرا که همسايه ساختمان مانع محصور شدن است بنابراين زمين موقوفه بلااستفاده است و رها شده است حضرتعالي اجازه مي فرمائيد که اينگونه زمين موقوفه را با زمين ديگري با در نظر گرفتن صلاح وقف معاوضه کرد و در صورتيکه معاوضه آن را اجازه نمي فرمائيد آيا اجازه مي فرمائيد که اينگونه اراضي موقوفات براي مدت مديدي مثلاً نود و نه ساله اجاره داده شود، بهر حال استدعا مي شود جواب آنرا مرقوم فرمايند.  
+
 
 +
اطراف زمین مزروعی اراضی متعلق به موقوفه، که قبلاً مزروعی بوده ساختمان شده جهت منزل مسکونی یا بعداً می شود و از کشت و زرع افتاده است ولی زمین موقوفه کنار آن ساختمان منزل که با مساحت کم نمی شود برای موقوفه خانه سازی کرد و نه قابل کشت زیرا که همسایه ساختمان مانع محصور شدن است بنابراین زمین موقوفه بلااستفاده است و رها شده است حضرتعالی اجازه می فرمائید که اینگونه زمین موقوفه را با زمین دیگری با در نظر گرفتن صلاح [[وقف]] معاوضه کرد و در صورتیکه معاوضه آن را اجازه نمی فرمائید آیا اجازه می فرمائید که اینگونه اراضی موقوفات برای مدت مدیدی مثلاً نود و نه ساله اجاره داده شود، بهر حال استدعا می شود جواب آنرا مرقوم فرمایند.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
با امکان استفاده از وقف ولو با اجازه دادن آن تبديل آن جايز نيست و در فرض سؤال بايد زير نظر متولي شرعي و در جهت وقف از وقف استفاده شود.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
با امکان استفاده از [[وقف]] ولو با اجازه دادن آن تبدیل آن جایز نیست و در فرض سؤال باید زیر نظر متولی شرعی و در جهت [[وقف]] از [[وقف]] استفاده شود.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 70==  
 
==استفتائات 70==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
محل يخچال قديمي که منافع اجاري آن وقف روضه خواني و اطعام و خرج ازدواج اشخاص بي بضاعت مي باشد مدتي است از حيز انتفاع افتاده آيا مي توان محل مذکور را جهت ساختمان حسينيه به اجاره تويل المدت در اختيار کسي قرار داد و در اجاره نامه موضوع وقف را قيد کرد.  
+
محل یخچال قدیمی که منافع اجاری آن [[وقف]] روضه خوانی و اطعام و خرج ازدواج اشخاص بی بضاعت می باشد مدتی است از حیز انتفاع افتاده آیا می توان محل مذکور را جهت ساختمان حسینیه به اجاره تویل المدت در اختیار کسی قرار داد و در اجاره نامه موضوع ]]وقف]] را قید کرد.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
در فرض مذکور با رعايت مصلحت وقف و زير نظر متولي شرعي مانع ندارد و بايد مال الاجاره کماکان طبق وقف مصرف شود.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
در فرض مذکور با رعایت مصلحت [[وقف]] و زیر نظر متولی شرعی مانع ندارد و باید مال الاجاره کماکان طبق [[وقف]] مصرف شود.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 71==  
 
==استفتائات 71==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
فردي بعنوان صاحب ملک که داراي سند مالکيت است و مرحوم شده اين زمين را قصد داشته که جهت مسجد وقف نمايد، بازماندگان مرحوم نيز زمين را که آن مرحوم قصد داشته مسجد کند جهت مسجد واگذار نموده اند، ولي عده اي مي گويند که شنيده ايم زمين فوق وقف است و سندي که دال بر وقفيت باشد در دست نيست، عده اي اظهار مي دارند کاروانسرا بوده است، عده اي اظهار مي دارند که زمين و گل انداز بوده است.  
+
 
خواهشمند است نظر خود را در مورد اينکه آيا مي توان اين زمين را جهت مسجد اختصاص داد يا نه بيان فرمائيد.  
+
فردی بعنوان صاحب ملک که دارای سند مالکیت است و مرحوم شده این زمین را قصد داشته که جهت مسجد [[وقف]] نماید، بازماندگان مرحوم نیز زمین را که آن مرحوم قصد داشته مسجد کند جهت مسجد واگذار نموده اند، ولی عده ای می گویند که شنیده ایم زمین فوق [[وقف]] است و سندی که دال بر وقفیت باشد در دست نیست، عده ای اظهار می دارند کاروانسرا بوده است، عده ای اظهار می دارند که زمین و گل انداز بوده است.  
 +
خواهشمند است نظر خود را در مورد اینکه آیا می توان این زمین را جهت مسجد اختصاص داد یا نه بیان فرمائید.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اگر وقف بودن آن معلوم نيست و بين مردم هم شايع بوقف بودن نيست محکوم به ملکيت براي ذي اليد بوده و واگذاري براي مسجد صحيح است.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
اگر [[وقف]] بودن آن معلوم نیست و بین مردم هم شایع بوقف بودن نیست محکوم به ملکیت برای ذی الید بوده و واگذاری برای مسجد صحیح است.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 72==  
 
==استفتائات 72==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
در روستاي ما چند مسجد و حسينيه و يک تکيه بنام هيئت است که در ايام و ليالي عزا در آن عزاداري مي کنيم و اطعام مي کنيم همان طور که عرف زمان ما شده که در همه شهرها و قصبات در مساجد و تکايا مجالس ترحيم برگزار ميکنند ما هم در مساجد مجالس ترحيم و در هيئت اطعام برگزار مي کنيم بعضي از مجالس ازدواج هم در هيئت طعامي پخت مي کنيم و در همان ظروف وقفي و در همان بنا به جمعيت ميخورانيم آيا استفاده از بنا و فرش و ظروف وقفي که خود همين مردم پول جمع آوري کرده اند و ساخته اند و خريده اند جايز است يا خير؟
+
 
توضيح اينکه بناي هيئت و ظروف و فرش وقف سيد الشهداء (ع) است.  
+
در روستای ما چند مسجد و حسینیه و یک تکیه بنام هیئت است که در ایام و لیالی عزا در آن عزاداری می کنیم و اطعام می کنیم همان طور که عرف زمان ما شده که در همه شهرها و قصبات در مساجد و تکایا مجالس ترحیم برگزار میکنند ما هم در مساجد مجالس ترحیم و در هیئت اطعام برگزار می کنیم بعضی از مجالس ازدواج هم در هیئت طعامی پخت می کنیم و در همان ظروف وقفی و در همان بنا به جمعیت میخورانیم آیا استفاده از بنا و فرش و ظروف وقفی که خود همین مردم پول جمع آوری کرده اند و ساخته اند و خریده اند جایز است یا خیر؟
 +
توضیح اینکه بنای هیئت و ظروف و فرش [[وقف]] سید الشهداء (ع) است.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
براي هر چه ساختمان و ظروف تهيه و اختصاص داده شده بايد همان استفاده شود و تغيير ندهند.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
برای هر چه ساختمان و ظروف تهیه و اختصاص داده شده باید همان استفاده شود و تغییر ندهند.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 73==  
 
==استفتائات 73==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
زميني جهت احداث مسجد وقف شده و شخصي با قولنامه عادي رايج در روستا با مشخصاتي که فتوکپي آن پيوست مي باشد فروخته است نظر شرع و قانون نظام مقدس اسلام خريد و فروش اين زمين وقف شده چه حکمي دارد در زمين مورد بحث به قصد وقف ابدي خريداري شده و بعداً با قيمت بيشتري بفروش رفته است.  
+
 
 +
زمینی جهت احداث مسجد وقف شده و شخصی با قولنامه عادی رایج در روستا با مشخصاتی که فتوکپی آن پیوست می باشد فروخته است نظر شرع و قانون نظام مقدس اسلام خرید و فروش این زمین وقف شده چه حکمی دارد در زمین مورد بحث به قصد وقف ابدی خریداری شده و بعداً با قیمت بیشتری بفروش رفته است.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اگر زمين پس از خريداري وقف شده و تحويل متولي شرعي يا جهت وقف داده شده باشد وقف تمام است و قابل خريد و فروش نيست و اگر وقف تمام نيست ولو از جهت اينکه قبض معتبر در وقف حاصل نشده باشد فروش آن بلامانع است.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
اگر زمین پس از خریداری [[وقف]] شده و تحویل متولی شرعی یا جهت [[وقف]] داده شده باشد [[وقف]] تمام است و قابل خرید و فروش نیست و اگر [[وقف]] تمام نیست ولو از جهت اینکه قبض معتبر در [[وقف]] حاصل نشده باشد فروش آن بلامانع است.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 74==  
 
==استفتائات 74==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
حسينيه شهداء اجناس اسقاطي و از کار افتاده دارد خواهشمند است دستور فرمائيد از طرف دفتر محترم نمايندگي فروش اجناس فوق را به شوراي اسلامي و هيئت امناي حسينيه فوق الذکر واگذار کرده تا اجناس اسقاطي فروخته شود و به جاي آن اجناس مورد نياز و قابل استفاده خريداري و جايگزين گردد، خداوند به مقام معظم رهبري طول عمر با برکت عنايت فرمايد.  
+
 
 +
حسینیه شهداء اجناس اسقاطی و از کار افتاده دارد خواهشمند است دستور فرمائید از طرف دفتر محترم نمایندگی فروش اجناس فوق را به شورای اسلامی و هیئت امنای حسینیه فوق الذکر واگذار کرده تا اجناس اسقاطی فروخته شود و به جای آن اجناس مورد نیاز و قابل استفاده خریداری و جایگزین گردد، خداوند به مقام معظم رهبری طول عمر با برکت عنایت فرماید.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اگر به هيچ وجهي اجناس مذکور در خود آن حسينيه قابل استفاده نيست، و حسينيه هاي ديگر هم با مراعات الاقرب فالاقرب نياز ندارد در اين صورت متولي شرعي حسينيه با در نظر گرفتن مصلحت وقف ميتواند بفروشد و بمصرف حسينيه برساند.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
اگر به هیچ وجهی اجناس مذکور در خود آن حسینیه قابل استفاده نیست، و حسینیه های دیگر هم با مراعات الاقرب فالاقرب نیاز ندارد در این صورت متولی شرعی حسینیه با در نظر گرفتن مصلحت [[وقف]] میتواند بفروشد و بمصرف حسینیه برساند.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 75==  
 
==استفتائات 75==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
معروض بر اينکه اينجانبان از اهالي قريه همجوار مسجد جامع بوديم.لکن مهاجرت نموده و بمنظور توسعه مسجد زمين مسکوني خود را وقف مسجد نموده ايم، آيا مي شود ديگران به آن زمينها دخل و تصرف کنند يا خير؟
+
معروض بر اینکه اینجانبان از اهالی قریه همجوار مسجد جامع بودیم.لکن مهاجرت نموده و بمنظور توسعه مسجد زمین مسکونی خود را [[وقف]] مسجد نموده ایم، آیا می شود دیگران به آن زمینها دخل و تصرف کنند یا خیر؟
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
به همان نحويکه زمين وقف شده است بايد عمل شود و اختيار دخل و تصرف در زمين موقوفه با متولي شرعي موقوفه است که بايد با مراعات مصلحت وقف و در جهت وقف مورد استفاده قرار گيرد.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
به همان نحویکه زمین [[وقف]] شده است باید عمل شود و اختیار دخل و تصرف در زمین موقوفه با متولی شرعی موقوفه است که باید با مراعات مصلحت [[وقف]] و در جهت [[وقف]] مورد استفاده قرار گیرد.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 76==  
 
==استفتائات 76==  
 
سؤال:  
 
سؤال:  
منطقه ما يک منطقه کشاورزي مي باشد که در گذشته اين مناطق بصورت موقوفه اعلام شد و الان متوليان امر اصرار بر دريافت موقوفت دارند و از آنجا که اهالي در يک تحير زايدالوصفي قرار دارند از طرفي نه رضايت به تصرف در مال سيد الشهداء (ع) دارند و از آن طرف هم مي دانيم که سيد الشهداء (ع) رضايت به دريافت مال ديگران را ندارند زيرا موضوعي که در اين مورد مطرح است اين است که اولاً در مالکيت مالکين آن زمان حرف است و مورد اشکال، و بر فرض صحت مالکيت آنها اين مسئله مطرح مي شود که در زمان واقفين مقدار زمين زير کشت بسيار محدود بوده بعنوان مثال در يک سطح زير کشت اغلب از 20 هکتار تجاوز نمي کرده لکن بعدها بر اثر زحمات و تلاشهاي خود کشاورزان سطح زير کشت به مقدار 150، 200 و حتي بيشتر هم رسيدهاست لذا تقاضا داريم اولاً مشخص بفرمائيد که مقدار مازادي که بدست خود کشاورزان آباد شده و جزو موقوفات محسوب مي گردد يا خير تا اهال منطقه را از اين مشکل شرعي نجات دهيد.  
+
 
 +
منطقه ما یک منطقه کشاورزی می باشد که در گذشته این مناطق بصورت موقوفه اعلام شد و الان متولیان امر اصرار بر دریافت موقوفت دارند و از آنجا که اهالی در یک تحیر زایدالوصفی قرار دارند از طرفی نه رضایت به تصرف در مال سید الشهداء (ع) دارند و از آن طرف هم می دانیم که سید الشهداء (ع) رضایت به دریافت مال دیگران را ندارند زیرا موضوعی که در این مورد مطرح است این است که اولاً در مالکیت مالکین آن زمان حرف است و مورد اشکال، و بر فرض صحت مالکیت آنها این مسئله مطرح می شود که در زمان واقفین مقدار زمین زیر کشت بسیار محدود بوده بعنوان مثال در یک سطح زیر کشت اغلب از 20 هکتار تجاوز نمی کرده لکن بعدها بر اثر زحمات و تلاشهای خود کشاورزان سطح زیر کشت به مقدار 150، 200 و حتی بیشتر هم رسیدهاست لذا تقاضا داریم اولاً مشخص بفرمائید که مقدار مازادی که بدست خود کشاورزان آباد شده و جزو موقوفات محسوب می گردد یا خیر تا اهال منطقه را از این مشکل شرعی نجات دهید.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اصل وقف واقف نسبت به آنچه که در ظاهر مالک آن بوده است محکوم به صحت و نفوذ است مگر آنکه خلاف آن به طريق شرعي ثابت شود ولي اراضي که در گذشته و در زمان انشاء وقف بصورت جنگل يا بيشه و نيزار يا مرداب يا مرتع طبيعي از اراضي موات اصلي و جزو انفال و اموال عمومي بوده است و حريم خاص ملک شخصي يا موقوفه نبوده است وقفيت نسبت به آن تّسري و شمول ندارد، بلکه اينگونه اراضي ملک اختصاصي کساني است که آنرا قصد تملک براي خودشان احياء کردند و يا از احياء کننده ي آن به آنان به ارث يا بيع منتقل گرديد.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
اصل [[وقف]] واقف نسبت به آنچه که در ظاهر مالک آن بوده است محکوم به صحت و نفوذ است مگر آنکه خلاف آن به طریق شرعی ثابت شود ولی اراضی که در گذشته و در زمان انشاء [[وقف]] بصورت جنگل یا بیشه و نیزار یا مرداب یا مرتع طبیعی از اراضی موات اصلی و جزو انفال و اموال عمومی بوده است و حریم خاص ملک شخصی یا موقوفه نبوده است وقفیت نسبت به آن تّسری و شمول ندارد، بلکه اینگونه اراضی ملک اختصاصی کسانی است که آنرا قصد تملک برای خودشان احیاء کردند و یا از احیاء کننده ی آن به آنان به ارث یا بیع منتقل گردید.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 77==  
 
==استفتائات 77==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
در ادوار مختلف موقوفاتي با توجه به شرايط زمان و مکان توسط مؤمنين انشاء و بمرحله اجرا در آمده است لکن در حال حاضر کاربرد برخي از آنها با شرايط و اوضاع و احوال اجتماعي، اقتصادي جامعه هماهنگي نداشته و بعضاً متداول نمي باشد:  
+
 
آيا مي توان با توجه به شرائط روز و در جهت مصالح دولت و امت اسلامي و با ملحوظ نگهداشتن نيت اصلي واقف و در جهت هماهنگي با ساير برنامه هاي مدون و جاري دولت در کاربرد نظرات واقف تغييراتي بعمل آورد؟  
+
در ادوار مختلف موقوفاتی با توجه به شرایط زمان و مکان توسط مؤمنین انشاء و بمرحله اجرا در آمده است لکن در حال حاضر کاربرد برخی از آنها با شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی، اقتصادی جامعه هماهنگی نداشته و بعضاً متداول نمی باشد:  
 +
آیا می توان با توجه به شرائط روز و در جهت مصالح دولت و امت اسلامی و با ملحوظ نگهداشتن نیت اصلی واقف و در جهت هماهنگی با سایر برنامه های مدون و جاری دولت در کاربرد نظرات واقف تغییراتی بعمل آورد؟  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
الوقوف علي حسب ما يوقفها اهلها. عوائد وقف بايد زير نظر متولي شرعي و با نبود متولي خاص زير نظر حاکم شرعي در جهت وقف صرف شود و زمان و مکان و مصالح دولت و ملت در آن اثر ندارد و نبايد تغيير داده شود.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
الوقوف علی حسب ما یوقفها اهلها. عوائد [[وقف]] باید زیر نظر متولی شرعی و با نبود متولی خاص زیر نظر حاکم شرعی در جهت [[وقف]] صرف شود و زمان و مکان و مصالح دولت و ملت در آن اثر ندارد و نباید تغییر داده شود.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 78==  
 
==استفتائات 78==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
1) آيا ميتوان در نحوه پياده کردن و شيوه کاربرد نظرات واقف تغييراتي بعمل آورد؟  
+
 
2) استحضار دارند که موقوفات بسياري در سطح کشور وجود دارد و يا شناسائي نشده و يا به مرور زمان از بين رفته است که هر دو گروه موقوفات مزبور در صورت شناسائي و احياء درآمدهاي فوق العاده اي براي ميهن اسلامي ايجاد خواهند نمود و منبع جديد درآمدي براي کشور فراهم مي شود، در اينصورت آيا مي توان با تغييرات جزئي در نحوه استفاده از درآمد موقوفات موجود براي شناسائي موقوفات مزبور (ناشناخته) اقدامي بعمل آورد؟  
+
1) آیا میتوان در نحوه پیاده کردن و شیوه کاربرد نظرات واقف تغییراتی بعمل آورد؟  
3) در جهت توسعه سنت حسنه وقف لازم است مبالغي صرف هزينه هاي پرسنلي و اداري کارکنان شود که طبعاً در هيچ يک از وقفنامه ها باين موارد اشاره نشده است، آيا ميتوان با تغييراتي در نحوه کاربرد درآمدهاي حاصل از موقوفات بويژه موقوفات متصرفي که اوقاف متولي آن است مبالغي صرف هزينه هاي مزبور نمود يا خير؟
+
 
 +
2) استحضار دارند که موقوفات بسیاری در سطح کشور وجود دارد و یا شناسائی نشده و یا به مرور زمان از بین رفته است که هر دو گروه موقوفات مزبور در صورت شناسائی و احیاء درآمدهای فوق العاده ای برای میهن اسلامی ایجاد خواهند نمود و منبع جدید درآمدی برای کشور فراهم می شود، در اینصورت آیا می توان با تغییرات جزئی در نحوه استفاده از درآمد موقوفات موجود برای شناسائی موقوفات مزبور (ناشناخته) اقدامی بعمل آورد؟  
 +
 
 +
3) در جهت توسعه سنت حسنه [[وقف]] لازم است مبالغی صرف هزینه های پرسنلی و اداری کارکنان شود که طبعاً در هیچ یک از وقفنامه ها باین موارد اشاره نشده است، آیا میتوان با تغییراتی در نحوه کاربرد درآمدهای حاصل از موقوفات بویژه موقوفات متصرفی که اوقاف متولی آن است مبالغی صرف هزینه های مزبور نمود یا خیر؟
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي  
+
بسمه تعالی  
حکم در اين سه مورد سئوال هم از مسئله قبل معلوم شد و تغيير وقف جايز نيست و اگر مخارجي دارد که عمل بوقف موقوف بر آن است و همچنين حق متولي در تحرير الوسيله حضرت امام قدس سره الشريف بيان فرموده اند عمل بآن مجزي است انشاء الله تعالي
+
حکم در این سه مورد سئوال هم از مسئله قبل معلوم شد و تغییر [[وقف]] جایز نیست و اگر مخارجی دارد که عمل بوقف موقوف بر آن است و همچنین حق متولی در تحریر الوسیله حضرت امام قدس سره الشریف بیان فرموده اند عمل بآن مجزی است انشاء الله تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 79==  
 
==استفتائات 79==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
در جنب مسجد جامع کاروانسرا و قبرستاني در زمان سابق بوده است که شخصي آن قبرستان را اجاره طويل المدت نموده است و مغازه هايي ساخته و به افراد اجاره داده است و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران اداره اوقاف تعدادي از مغازه ها را در تصرف خود درآورده است و با ساکنين تجديد اجاره نمود. و بدليل عدم تشخيص توليت مدتي امام جماعت مدعي توليت بوده است و در آن وقفنامه تصريح شده به توليت آن و راجع به توليت امام مسجد در آن وقفنامه ذکري نشده است و اکنون امام مسجد مدعي است که بايد اجاره به امام مسجد داده شود با اينکه در وقفنامه تصريح و تنصيص به توليت آن شده فعلاً سئوال اين است که صاحبان مغازه ها که افراد متدين و صالحي هستند آيا مي توانند اجاره را به امام مسجد بدهند و يا شرعاً بايد اجاره را به متولي منصوص بدهند و بر فرض عدم جواز پرداخت آن به امام جماعت مسجد آيا نسبت به مال الاجاره سالهاي گذشته چه بايد کرد آيا صاحبان مغازه ها برائت ذمّه پيدا کرده اند و يا مديون هستند يا آن کس که اجاره گرفته مديون است بايد استرداد شود و به متولي اصلي آن پرداخت شود آنچه رأي مبارک است مرقوم فرمائيد چون خيلي مورد احتياج مي باشد، در ضمن توضيحاً آيا ميشود اجاره را به اداره اوقاف پرداخت نمود و اگر آن اداره از ساکنين مغازه ها اجاره دريافت کرد مستأجر بري ذمّه مي شوند يا خير؟
+
در جنب مسجد جامع کاروانسرا و قبرستانی در زمان سابق بوده است که شخصی آن قبرستان را اجاره طویل المدت نموده است و مغازه هایی ساخته و به افراد اجاره داده است و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران اداره اوقاف تعدادی از مغازه ها را در تصرف خود درآورده است و با ساکنین تجدید اجاره نمود. و بدلیل عدم تشخیص تولیت مدتی امام جماعت مدعی تولیت بوده است و در آن وقفنامه تصریح شده به تولیت آن و راجع به تولیت امام مسجد در آن وقفنامه ذکری نشده است و اکنون امام مسجد مدعی است که باید اجاره به امام مسجد داده شود با اینکه در وقفنامه تصریح و تنصیص به تولیت آن شده فعلاً سئوال این است که صاحبان مغازه ها که افراد متدین و صالحی هستند آیا می توانند اجاره را به امام مسجد بدهند و یا شرعاً باید اجاره را به متولی منصوص بدهند و بر فرض عدم جواز پرداخت آن به امام جماعت مسجد آیا نسبت به مال الاجاره سالهای گذشته چه باید کرد آیا صاحبان مغازه ها برائت ذمّه پیدا کرده اند و یا مدیون هستند یا آن کس که اجاره گرفته مدیون است باید استرداد شود و به متولی اصلی آن پرداخت شود آنچه رأی مبارک است مرقوم فرمائید چون خیلی مورد احتیاج می باشد، در ضمن توضیحاً آیا میشود اجاره را به اداره اوقاف پرداخت نمود و اگر آن اداره از ساکنین مغازه ها اجاره دریافت کرد مستأجر بری ذمّه می شوند یا خیر؟
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
اصل وقفيت و توليت خاص موقوفه اگر محرز باشد بايد تصرفات در موقوفه با اجاره متولي شرعي باشد و وجه اجاره نيز به او پرداخت شود و نسبت به تصرفات گذشته هم وجه اجاره را بايد به او بپردازند، و جهت تحقق در اين باره خوب است به علماء محترم شهر و مسئولين ذيربط مراجعه نمائيد.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
اصل وقفیت و تولیت خاص موقوفه اگر محرز باشد باید تصرفات در موقوفه با اجاره متولی شرعی باشد و وجه اجاره نیز به او پرداخت شود و نسبت به تصرفات گذشته هم وجه اجاره را باید به او بپردازند، و جهت تحقق در این باره خوب است به علماء محترم شهر و مسئولین ذیربط مراجعه نمائید.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 80==  
 
==استفتائات 80==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
توليت يعني چه و متولي چه وظايفي و چه اختياراتي نسبت به موقوفه دارد؟  
+
تولیت یعنی چه و متولی چه وظایفی و چه اختیاراتی نسبت به موقوفه دارد؟  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
کسي که شرعاً متصدي اداره وقف و امور مربوطه به آن است متولي وقف است و بايد مراعات مصلحت وقف و جهت وقف امور موقوفه را اداره کند.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
کسی که شرعاً متصدی اداره [[وقف]] و امور مربوطه به آن است متولی [[وقف]] است و باید مراعات مصلحت [[وقف]] و جهت [[وقف]] امور موقوفه را اداره کند.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 81==  
 
==استفتائات 81==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
آيا توليت حقير که واقف آن را بمن داده و بنده قبول کرده ام و فتوکپي آن سند ضميمه است کسي مي‌تواند آنرا باطل اعلام کند؟  
+
 
 +
آیا تولیت حقیر که واقف آن را بمن داده و بنده قبول کرده ام و فتوکپی آن سند ضمیمه است کسی می‌تواند آنرا باطل اعلام کند؟  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
بعد از اينکه شخص شرعاً متولي شد کسي نمي تواند توليت او را باطل کند بلي در صورت خيانت حاکم شرع ميتواند او را عزل نمايد.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
بعد از اینکه شخص شرعاً متولی شد کسی نمی تواند تولیت او را باطل کند بلی در صورت خیانت حاکم شرع میتواند او را عزل نماید.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 82==  
 
==استفتائات 82==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
آيا حقير شرعاً ميتوانم اعتراض از توليت موجود نمايم يا خير، با توجه به اينکه واقف از دنيا رفته و چنين شرطي هم ابتداء عقد اين سند ذکر نشده است.  
+
 
 +
آیا حقیر شرعاً میتوانم اعتراض از تولیت موجود نمایم یا خیر، با توجه به اینکه واقف از دنیا رفته و چنین شرطی هم ابتداء عقد این سند ذکر نشده است.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
متولي شرعي نميتواند خود را از توليت برکنار کند.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
متولی شرعی نمیتواند خود را از تولیت برکنار کند.  
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 83==  
 
==استفتائات 83==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
زميني است موقوفه روشنائي مسجد که در اثر احداث خيابان قسمت اعظم آن در مسير خيابان قرار گرفته است حال اگر توسط متولي يا مستأجر روي باقيمانده موقوفه احداث ساختمان بصورت تجاري يا مسکوني شود آيا ساختمان احداث شده وقف محسوب مي شود يا فقط زمين وقف مي باشد.  
+
 
 +
زمینی است موقوفه روشنائی مسجد که در اثر احداث خیابان قسمت اعظم آن در مسیر خیابان قرار گرفته است حال اگر توسط متولی یا مستأجر روی باقیمانده موقوفه احداث ساختمان بصورت تجاری یا مسکونی شود آیا ساختمان احداث شده [[وقف]] محسوب می شود یا فقط زمین [[وقف]] می باشد.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
+
 
هر گونه تصرف در موقوفه بايد زير نظر متولي شرعي وقف و صلاح وقف باشد و ساختمان احداثي ملک احداث کننده است، ولي اجاره زمين را بايد به متولي شرعي موقوفه بپردازد.  
+
بسمه تعالی
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
+
 
 +
هر گونه تصرف در موقوفه باید زیر نظر متولی شرعی [[وقف]] و صلاح [[وقف]] باشد و ساختمان احداثی ملک احداث کننده است، ولی اجاره زمین را باید به متولی شرعی موقوفه بپردازد.  
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 
==استفتائات 84==  
 
==استفتائات 84==  
 +
 
سؤال:  
 
سؤال:  
واقفي قطعه زميني را جهت احداث گورستان وقف کرده و عده اي اقدام به تصرف اين قطعه زمين نموده و آن را به زمين فوتبال تبديل نموده اند از آن مرجع معظم تقاضا داريم حکم شرعي مسئله را بيان فرمايند.  
+
 
 +
واقفی قطعه زمینی را جهت احداث گورستان [[وقف]] کرده و عده ای اقدام به تصرف این قطعه زمین نموده و آن را به زمین فوتبال تبدیل نموده اند از آن مرجع معظم  
 +
تقاضا داریم حکم شرعی مسئله را بیان فرمایند.  
 +
 
 
جواب:  
 
جواب:  
بسمه تعالي
 
اگر زمين ملک شرعي واقف بوده و آن را وقف قبرستان کرده و تحويل متولي براي دفن اموات داده حکم وقف بر آن مترتب مي ميشود و تبديل آن و تغيير آن بزمين ورزش جايز نيست.
 
[[علي بن الجواد الحسيني الخامنه اي]]
 
  
[[رده:استفتائات وقف(77-78)]]
+
بسمه تعالی
 +
 
 +
اگر زمین ملک شرعی واقف بوده و آن را [[وقف]] قبرستان کرده و تحویل متولی برای دفن اموات داده حکم [[وقف]] بر آن مترتب می میشود و تبدیل آن و تغییر آن بزمین ورزش جایز نیست.
 +
 
 +
[[علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای]]
 +
</div>
 +
[[رده:میراث جاودان شماره های 77-78]]
  
 
[[رده:مقالات]]
 
[[رده:مقالات]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۴۳

استفتائات 62

سؤال:

در شهرستانی که دارای حدود هشتاد روستا می باشد کلیه زمینهای این مناطق اعم از مزروعی و مسکونی توسط شخصی که از نزدیکان رضا شاه بوده تصاحب شده و بعداً هم وقف گردیده آیا اینگونه وقف که ایشان صاحب اصلی نبوده صحیح است یا خیر؟

جواب:

وقف باید از طرف مالک یا کسی که مالک باو اختبار داده باشد واقع شود، و با فرض شک محمول بر صحت است و خصوصیات موضوع باید در محاکم شرعیه رسیدگی شود.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 63

سؤال:

در روستائی از زمان قدیم تکیه ای وجود داشته که اهالی بعلت منحصر بفرد بودن آن موقوفات حسینی را به آن اختصاص میداده اند حالیه با عنایت به افزایش جمعیت تکیه فوق الاشاره گنجایش کافی نداشته و مردم در سرما و گرما در خارج از آن جهت مراسم عزاداری و غیره بسر می برند لذا اهالی با همیاری و همدلی اقدام به احداث حسینیه جدیدی بنام مبارک قائم آل محمد (ص) نموده اند. خواهشمند است نظر مبارک مقام معظم رهبریت و مرجعیت را در خصوص سئوالات ذیل اعلام تا ملاک عمل واقع گردد.

1) آیا میتوان از وسائل تکیه مذکور اعم از فرش و ظروف و غیره در حسینیه جدید استفاده نمود یا خیر؟ لازم به توضیح است مقدار زیادی از وسایل ذکر شده مازاد و بلااستفاده می باشد و تأمین وسایل برای حسینیه جدید با توجه باینکه اکثر اهالی از قشر مستضعف و محروم جامعه می باشند معذوراتی را بدنبال دارد.

2) با عنایت به اینکه تکیه مذکور ظرفیت و گنجایش کل جمعیت روستا را ندارد و از طرفی جمعیت روستا آنقدر زیاد نیست که بتوان بطور همزمان از هر دو مکان استفاده نمود در خصوص نحوه استفاده از آن چگونه باید عمل نمود.


جواب:

وسائل حسینیه قدیمی تا قابل استفاده در آن حسینیه می باشد باید در همان محل از آن استفاده شود مگر احراز شود که وقف آن بنحو عام بوده یا اهدائی و در اختیار متصدیان باشد که در اینصورت مانع ندارد. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 65

سؤال:

طبق وصیتنامه ای قطعه زمینی وقف گردید تا برای تأمین مخارج مراسم احیاء و افطار و سحر و عزاداری مولای متقیان (ع) در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان در منزل واقف صرف گردد، تولیت زمین مذکور در حال حیات واقف در اختیار وی، و سپس طبق سفارش واقفدر وقفنامه به یکی از فرزندان ذکورش واگذار شد تا پس از وی به اولاد او بطناً بعد از بطن واگذار گردد.

تولیت بعد زمین مذکور را به یکی از فرزندانش واگذار نمود، و هر ساله هدف واقف و مراسم در شب مذکور انجام می گرفت.

ایشان طبق وصیتنامه ای تولیت زمین وقفی مذکور را به فرزند ارشد ذکورش سپرده است.

اینک بعد از درگذشت این متولی سایر فرزندان او (اعم از اناث و ذکور) مدعی تولیت زمین مذکور و خواستار تقسیم آن در میان سایر فرزندان هستند، با توجه به سابقه مذکور و عدم ادعای سایر نوه های واقف از ناحیه فرزندان دیگرش، آیا تولیت زمین مذکور به همه ی نوه های واقف بطناً بعد بطن واگذار می گردد؟ البته این امر مستلزم قطعه بندی و تقسیم زمین مذکور بوده، موجب عدم تأمین اهداف وقف خواهد شد. از طرفی دیگر به نظر می رسد به خاطر قرینه های موجود مبنی بر واگذاری تولیت ها به فرزندان ذکور ارشد، دیگر فرزندان واقف و نوه های وی تا بحال ادعایی نداشته اند.

آیا وصی مرحوم و متولی فعلی زمین مذکور، می تواند طبق وصیت پدرش تولیت آن را به فرزندان ارشد ذکورش واگذار کند تا به همین صورت بطناً بعد بطن وصیت شود یا نه؟

جواب:

بسمه تعالی

در فرض مرقوم متولی حق جعل تولیت ندارد مگر آن که در ضمن وقف چنین اختیاری باو داده شده باشد و تولیت با کسانی است که در وقف بیان شده است. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 68

سؤال:

شخصی زمین شخصی خود را جهت ساخت حسینیه وقف نموده و در آن حسینیه نماز نیز برگزار می شود شخص واقف در وصیتنامه خود قید کرده که او را در حسینیه مذکور دفن نمایند حال با توجه به کراهت خواندن نماز روی قبر و غیره آیا عمل به وصیت فوق الذکر واجب است یا خیر.

جواب:

بسمه تعالی اگر واقف در وقف زمین برای حسینیه مکان قبر برای خود استثناء کرده باشد عمل به وصیت وی در این باره واجب است.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 69

سؤال:

اطراف زمین مزروعی اراضی متعلق به موقوفه، که قبلاً مزروعی بوده ساختمان شده جهت منزل مسکونی یا بعداً می شود و از کشت و زرع افتاده است ولی زمین موقوفه کنار آن ساختمان منزل که با مساحت کم نمی شود برای موقوفه خانه سازی کرد و نه قابل کشت زیرا که همسایه ساختمان مانع محصور شدن است بنابراین زمین موقوفه بلااستفاده است و رها شده است حضرتعالی اجازه می فرمائید که اینگونه زمین موقوفه را با زمین دیگری با در نظر گرفتن صلاح وقف معاوضه کرد و در صورتیکه معاوضه آن را اجازه نمی فرمائید آیا اجازه می فرمائید که اینگونه اراضی موقوفات برای مدت مدیدی مثلاً نود و نه ساله اجاره داده شود، بهر حال استدعا می شود جواب آنرا مرقوم فرمایند.

جواب:

بسمه تعالی

با امکان استفاده از وقف ولو با اجازه دادن آن تبدیل آن جایز نیست و در فرض سؤال باید زیر نظر متولی شرعی و در جهت وقف از وقف استفاده شود.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 70

سؤال: محل یخچال قدیمی که منافع اجاری آن وقف روضه خوانی و اطعام و خرج ازدواج اشخاص بی بضاعت می باشد مدتی است از حیز انتفاع افتاده آیا می توان محل مذکور را جهت ساختمان حسینیه به اجاره تویل المدت در اختیار کسی قرار داد و در اجاره نامه موضوع ]]وقف]] را قید کرد.

جواب:

بسمه تعالی

در فرض مذکور با رعایت مصلحت وقف و زیر نظر متولی شرعی مانع ندارد و باید مال الاجاره کماکان طبق وقف مصرف شود. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 71

سؤال:

فردی بعنوان صاحب ملک که دارای سند مالکیت است و مرحوم شده این زمین را قصد داشته که جهت مسجد وقف نماید، بازماندگان مرحوم نیز زمین را که آن مرحوم قصد داشته مسجد کند جهت مسجد واگذار نموده اند، ولی عده ای می گویند که شنیده ایم زمین فوق وقف است و سندی که دال بر وقفیت باشد در دست نیست، عده ای اظهار می دارند کاروانسرا بوده است، عده ای اظهار می دارند که زمین و گل انداز بوده است. خواهشمند است نظر خود را در مورد اینکه آیا می توان این زمین را جهت مسجد اختصاص داد یا نه بیان فرمائید.

جواب:

بسمه تعالی

اگر وقف بودن آن معلوم نیست و بین مردم هم شایع بوقف بودن نیست محکوم به ملکیت برای ذی الید بوده و واگذاری برای مسجد صحیح است. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 72

سؤال:

در روستای ما چند مسجد و حسینیه و یک تکیه بنام هیئت است که در ایام و لیالی عزا در آن عزاداری می کنیم و اطعام می کنیم همان طور که عرف زمان ما شده که در همه شهرها و قصبات در مساجد و تکایا مجالس ترحیم برگزار میکنند ما هم در مساجد مجالس ترحیم و در هیئت اطعام برگزار می کنیم بعضی از مجالس ازدواج هم در هیئت طعامی پخت می کنیم و در همان ظروف وقفی و در همان بنا به جمعیت میخورانیم آیا استفاده از بنا و فرش و ظروف وقفی که خود همین مردم پول جمع آوری کرده اند و ساخته اند و خریده اند جایز است یا خیر؟ توضیح اینکه بنای هیئت و ظروف و فرش وقف سید الشهداء (ع) است.

جواب:

بسمه تعالی

برای هر چه ساختمان و ظروف تهیه و اختصاص داده شده باید همان استفاده شود و تغییر ندهند. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 73

سؤال:

زمینی جهت احداث مسجد وقف شده و شخصی با قولنامه عادی رایج در روستا با مشخصاتی که فتوکپی آن پیوست می باشد فروخته است نظر شرع و قانون نظام مقدس اسلام خرید و فروش این زمین وقف شده چه حکمی دارد در زمین مورد بحث به قصد وقف ابدی خریداری شده و بعداً با قیمت بیشتری بفروش رفته است.

جواب:

بسمه تعالی

اگر زمین پس از خریداری وقف شده و تحویل متولی شرعی یا جهت وقف داده شده باشد وقف تمام است و قابل خرید و فروش نیست و اگر وقف تمام نیست ولو از جهت اینکه قبض معتبر در وقف حاصل نشده باشد فروش آن بلامانع است. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 74

سؤال:

حسینیه شهداء اجناس اسقاطی و از کار افتاده دارد خواهشمند است دستور فرمائید از طرف دفتر محترم نمایندگی فروش اجناس فوق را به شورای اسلامی و هیئت امنای حسینیه فوق الذکر واگذار کرده تا اجناس اسقاطی فروخته شود و به جای آن اجناس مورد نیاز و قابل استفاده خریداری و جایگزین گردد، خداوند به مقام معظم رهبری طول عمر با برکت عنایت فرماید.

جواب:

بسمه تعالی اگر به هیچ وجهی اجناس مذکور در خود آن حسینیه قابل استفاده نیست، و حسینیه های دیگر هم با مراعات الاقرب فالاقرب نیاز ندارد در این صورت متولی شرعی حسینیه با در نظر گرفتن مصلحت وقف میتواند بفروشد و بمصرف حسینیه برساند.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 75

سؤال: معروض بر اینکه اینجانبان از اهالی قریه همجوار مسجد جامع بودیم.لکن مهاجرت نموده و بمنظور توسعه مسجد زمین مسکونی خود را وقف مسجد نموده ایم، آیا می شود دیگران به آن زمینها دخل و تصرف کنند یا خیر؟

جواب:

بسمه تعالی

به همان نحویکه زمین وقف شده است باید عمل شود و اختیار دخل و تصرف در زمین موقوفه با متولی شرعی موقوفه است که باید با مراعات مصلحت وقف و در جهت وقف مورد استفاده قرار گیرد.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 76

سؤال:

منطقه ما یک منطقه کشاورزی می باشد که در گذشته این مناطق بصورت موقوفه اعلام شد و الان متولیان امر اصرار بر دریافت موقوفت دارند و از آنجا که اهالی در یک تحیر زایدالوصفی قرار دارند از طرفی نه رضایت به تصرف در مال سید الشهداء (ع) دارند و از آن طرف هم می دانیم که سید الشهداء (ع) رضایت به دریافت مال دیگران را ندارند زیرا موضوعی که در این مورد مطرح است این است که اولاً در مالکیت مالکین آن زمان حرف است و مورد اشکال، و بر فرض صحت مالکیت آنها این مسئله مطرح می شود که در زمان واقفین مقدار زمین زیر کشت بسیار محدود بوده بعنوان مثال در یک سطح زیر کشت اغلب از 20 هکتار تجاوز نمی کرده لکن بعدها بر اثر زحمات و تلاشهای خود کشاورزان سطح زیر کشت به مقدار 150، 200 و حتی بیشتر هم رسیدهاست لذا تقاضا داریم اولاً مشخص بفرمائید که مقدار مازادی که بدست خود کشاورزان آباد شده و جزو موقوفات محسوب می گردد یا خیر تا اهال منطقه را از این مشکل شرعی نجات دهید.

جواب:

بسمه تعالی

اصل وقف واقف نسبت به آنچه که در ظاهر مالک آن بوده است محکوم به صحت و نفوذ است مگر آنکه خلاف آن به طریق شرعی ثابت شود ولی اراضی که در گذشته و در زمان انشاء وقف بصورت جنگل یا بیشه و نیزار یا مرداب یا مرتع طبیعی از اراضی موات اصلی و جزو انفال و اموال عمومی بوده است و حریم خاص ملک شخصی یا موقوفه نبوده است وقفیت نسبت به آن تّسری و شمول ندارد، بلکه اینگونه اراضی ملک اختصاصی کسانی است که آنرا قصد تملک برای خودشان احیاء کردند و یا از احیاء کننده ی آن به آنان به ارث یا بیع منتقل گردید.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 77

سؤال:

در ادوار مختلف موقوفاتی با توجه به شرایط زمان و مکان توسط مؤمنین انشاء و بمرحله اجرا در آمده است لکن در حال حاضر کاربرد برخی از آنها با شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی، اقتصادی جامعه هماهنگی نداشته و بعضاً متداول نمی باشد: آیا می توان با توجه به شرائط روز و در جهت مصالح دولت و امت اسلامی و با ملحوظ نگهداشتن نیت اصلی واقف و در جهت هماهنگی با سایر برنامه های مدون و جاری دولت در کاربرد نظرات واقف تغییراتی بعمل آورد؟

جواب:

بسمه تعالی

الوقوف علی حسب ما یوقفها اهلها. عوائد وقف باید زیر نظر متولی شرعی و با نبود متولی خاص زیر نظر حاکم شرعی در جهت وقف صرف شود و زمان و مکان و مصالح دولت و ملت در آن اثر ندارد و نباید تغییر داده شود. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 78

سؤال:

1) آیا میتوان در نحوه پیاده کردن و شیوه کاربرد نظرات واقف تغییراتی بعمل آورد؟

2) استحضار دارند که موقوفات بسیاری در سطح کشور وجود دارد و یا شناسائی نشده و یا به مرور زمان از بین رفته است که هر دو گروه موقوفات مزبور در صورت شناسائی و احیاء درآمدهای فوق العاده ای برای میهن اسلامی ایجاد خواهند نمود و منبع جدید درآمدی برای کشور فراهم می شود، در اینصورت آیا می توان با تغییرات جزئی در نحوه استفاده از درآمد موقوفات موجود برای شناسائی موقوفات مزبور (ناشناخته) اقدامی بعمل آورد؟

3) در جهت توسعه سنت حسنه وقف لازم است مبالغی صرف هزینه های پرسنلی و اداری کارکنان شود که طبعاً در هیچ یک از وقفنامه ها باین موارد اشاره نشده است، آیا میتوان با تغییراتی در نحوه کاربرد درآمدهای حاصل از موقوفات بویژه موقوفات متصرفی که اوقاف متولی آن است مبالغی صرف هزینه های مزبور نمود یا خیر؟

جواب: بسمه تعالی حکم در این سه مورد سئوال هم از مسئله قبل معلوم شد و تغییر وقف جایز نیست و اگر مخارجی دارد که عمل بوقف موقوف بر آن است و همچنین حق متولی در تحریر الوسیله حضرت امام قدس سره الشریف بیان فرموده اند عمل بآن مجزی است انشاء الله تعالی

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 79

سؤال: در جنب مسجد جامع کاروانسرا و قبرستانی در زمان سابق بوده است که شخصی آن قبرستان را اجاره طویل المدت نموده است و مغازه هایی ساخته و به افراد اجاره داده است و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران اداره اوقاف تعدادی از مغازه ها را در تصرف خود درآورده است و با ساکنین تجدید اجاره نمود. و بدلیل عدم تشخیص تولیت مدتی امام جماعت مدعی تولیت بوده است و در آن وقفنامه تصریح شده به تولیت آن و راجع به تولیت امام مسجد در آن وقفنامه ذکری نشده است و اکنون امام مسجد مدعی است که باید اجاره به امام مسجد داده شود با اینکه در وقفنامه تصریح و تنصیص به تولیت آن شده فعلاً سئوال این است که صاحبان مغازه ها که افراد متدین و صالحی هستند آیا می توانند اجاره را به امام مسجد بدهند و یا شرعاً باید اجاره را به متولی منصوص بدهند و بر فرض عدم جواز پرداخت آن به امام جماعت مسجد آیا نسبت به مال الاجاره سالهای گذشته چه باید کرد آیا صاحبان مغازه ها برائت ذمّه پیدا کرده اند و یا مدیون هستند یا آن کس که اجاره گرفته مدیون است باید استرداد شود و به متولی اصلی آن پرداخت شود آنچه رأی مبارک است مرقوم فرمائید چون خیلی مورد احتیاج می باشد، در ضمن توضیحاً آیا میشود اجاره را به اداره اوقاف پرداخت نمود و اگر آن اداره از ساکنین مغازه ها اجاره دریافت کرد مستأجر بری ذمّه می شوند یا خیر؟

جواب:

بسمه تعالی

اصل وقفیت و تولیت خاص موقوفه اگر محرز باشد باید تصرفات در موقوفه با اجاره متولی شرعی باشد و وجه اجاره نیز به او پرداخت شود و نسبت به تصرفات گذشته هم وجه اجاره را باید به او بپردازند، و جهت تحقق در این باره خوب است به علماء محترم شهر و مسئولین ذیربط مراجعه نمائید. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 80

سؤال: تولیت یعنی چه و متولی چه وظایفی و چه اختیاراتی نسبت به موقوفه دارد؟

جواب:

بسمه تعالی

کسی که شرعاً متصدی اداره وقف و امور مربوطه به آن است متولی وقف است و باید مراعات مصلحت وقف و جهت وقف امور موقوفه را اداره کند.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 81

سؤال:

آیا تولیت حقیر که واقف آن را بمن داده و بنده قبول کرده ام و فتوکپی آن سند ضمیمه است کسی می‌تواند آنرا باطل اعلام کند؟

جواب:

بسمه تعالی

بعد از اینکه شخص شرعاً متولی شد کسی نمی تواند تولیت او را باطل کند بلی در صورت خیانت حاکم شرع میتواند او را عزل نماید.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 82

سؤال:

آیا حقیر شرعاً میتوانم اعتراض از تولیت موجود نمایم یا خیر، با توجه به اینکه واقف از دنیا رفته و چنین شرطی هم ابتداء عقد این سند ذکر نشده است.

جواب:

بسمه تعالی

متولی شرعی نمیتواند خود را از تولیت برکنار کند. علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 83

سؤال:

زمینی است موقوفه روشنائی مسجد که در اثر احداث خیابان قسمت اعظم آن در مسیر خیابان قرار گرفته است حال اگر توسط متولی یا مستأجر روی باقیمانده موقوفه احداث ساختمان بصورت تجاری یا مسکونی شود آیا ساختمان احداث شده وقف محسوب می شود یا فقط زمین وقف می باشد.

جواب:

بسمه تعالی

هر گونه تصرف در موقوفه باید زیر نظر متولی شرعی وقف و صلاح وقف باشد و ساختمان احداثی ملک احداث کننده است، ولی اجاره زمین را باید به متولی شرعی موقوفه بپردازد.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای

استفتائات 84

سؤال:

واقفی قطعه زمینی را جهت احداث گورستان وقف کرده و عده ای اقدام به تصرف این قطعه زمین نموده و آن را به زمین فوتبال تبدیل نموده اند از آن مرجع معظم تقاضا داریم حکم شرعی مسئله را بیان فرمایند.

جواب:

بسمه تعالی

اگر زمین ملک شرعی واقف بوده و آن را وقف قبرستان کرده و تحویل متولی برای دفن اموات داده حکم وقف بر آن مترتب می میشود و تبدیل آن و تغییر آن بزمین ورزش جایز نیست.

علی بن الجواد الحسینی الخامنه ای