سر مقاله (خیر ماندگار شماره1)

از ویکی خیر
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۲۳ توسط Wikikhair (بحث | مشارکت‌ها) سر مقاله (خیر ماندگار شماره1)» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان)))
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو

چرا خیر ماندگار؟ چرا فصلنامه خیر ماندگار؟

علی ملانوری

غبار غم برود حال خوش شود حافظ / تو آب دیده از این رهگذر دریغ مدار

بهار تازه خیز، پیش چشمان ماست. با دامنی گسترده از تازگی، زیبایی، بخشندگی و مهربانی. فراخوان همگانی برای شستن چشم ها و جور دیگر دیدن. جوری که می شود از میان دیوارهای بلند سرد و خاموش قد کشید و به بوته ها، گل ها و مرغ زارها چشم سائید. درست مثل آن که از میان هیاهوی آدم های گرفتار در این شهر پر از دود و آشوب- تهران- و بهانه های با دلیل و بی دلیلش قد بلند کنیم و اطرافمان را قدری بهتر ببینیم. چقدر زمانه ما، زمانه ای جور کردن استدلال برای" دستی از غیب برون آید و کاری بکند" شده است. گویی وانهادن دیگران به حال خود و واگذاردن گرفتاری ها به غیب شده است رسم معتاد.

مگر نه این است که، داد و دهش و نیکویی و نیک رفتاری، پسندیده عقل های سلیم و جان های آگاه از روز نخستین است تا هر زمان که چرخ جهان به گردش است؟

در همه ی ادیان و مذاهب و حتی در میان همه ی دسته ها و قبیله هایی که تاراج اخلاق و عقل در میان است یا شکم گرسنه ای یا دل شکسته ای آرام و قرار از اهل قبیله ربوده شود، برسد به این که در سامانی، رسم مسلمانی حاکم باشد. اسلامی که پیامبرش به پیامبر رحمت شهره است و اهل بیت او که درود خدای بزرگ بر همه ایشان باد افسانه شرق و غرب اند در کرامت، جود، بخشش و مهربانی.

راستی سر این همه گرفتاری چیست؟ آدم های ترش رو و افسرده، تن های خسته و روح های خسته تر. مصداق این سخن قدیمی که :

آیین وفا و مهربانی در شهر شما مگر نباشد؟

مهربانی یک خصلت است که وقتی همگانی شود گره گشاست. به عبارت دیگر مهربانی و نیکوکاری تا فرهنگ عمومی نشود، حتی با وجود نیکوکاران و مهربانان باز در گوشه، گوشه ی جامعه همین زخم ها، دردها و رنج ها هست و خواهد بود.

چه کسی می تواند انکار کند که جامعه ایرانی چه در گذشته تاریخی خود حتی پیش از اسلام و چه در قرون و اعصار پس از تابش نور نجات بخش اسلام، جامعه نیکوسرشت و نیکوکاری نبوده است؟

فهرست دراز دامنی که از موقوفات متنوع و کوچک و بزرگ در سرتاسر ایران، به لطف تلاش پژوهشگران و تاریخ نگاران در دست است، مهم ترین گواه بر این مقصود است. موقوفاتی که هر کدام در خور زمان خود و متناسب با نیاز جامعه آن زمان قابل ستایش هستند و حتی برخی از آن ها پیشرو و آینده نگر.

بگذریم که با افسوس فراوان دست چپاول اعصار و قرون چشمه جاری وقف را هم بی نصیب نگذاشته است و مسطوربماند، مدیریت غلط بر منابع انبوه وقف که موجب ناکارآمدی بخش وسیعی از آن ها شده است. جامعه ایرانی حتی در دهه های اخیر نیز در حوزه فعالیت های داوطلبانه و نیکوکارانه همت فراوانی به صحنه آورده است. حوادث ناگواری چون زلزله و سیل، اتفاقات بزرگی چون انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و از همه مهم تر شور و شعور مذهبی و دینی در محرم و رمضان و بلکه همه روزها و شب ها، آوردگاه مشارکت ایثارگرانه و داوطلبانه مردم ایران با قدم و قلم و درم بوده است.

گویا چاره ناکامی ها و نابسامانی ها در کنار این همه عاطفه و مهربانی و حضور را باید در بود و نبود دانش که پایه برنا مه ریزی درست، اولویت بندی صحیح و نشاندن هر چیز به جای خودش است دانست.

نکته جالبی که همه می دانیم این است که امروزه در دنیای ما درکنار اقتصاد دولتی و خصوصی، بخش موسوم به بخش سوم Third Section وجود دارد که عهده دار همین مشارکت های داوطلبانه و مهربانانه است و صد البته بدیهی است که برای توسعه، روزآمدی و کارآمدی این بخش، چون دو بخش دیگر، دستگاه های علمی- آموزشی و اطلاع رسانی در کارند. رشته های تخصصی تحصیلی در دانشگاه ها و مراکز علمی، نشریات تخصصی و اطلاع رسانی و... از این دسته اند.

بی تأکید واضح است که در کشور عزیز ما جای این گونه ابزار ها خالی است. با همه توسعه علمی و آموزشی که شاهدیم، فعالان و مدیران امر خیر و مشارکت های داوطلبانه در رشته تخصصی مرتبط تحصیل نمی کنند. انجمن ها و محافل تخصصی برای توسعه این گفتمان ضروری وجود ندارد و از همه مهم تر رسانه ای به شکل خاص آموزش و اطلاع رسانی این حوزه را متکفل نیست. اگر چه تعدادی از مؤسسات و بنگاه های خیریه برای اطلاع رسانی فعالیت های خود نشریاتی به شکل داخلی، کم تعداد یا پر تعداد منتشر می نمایند.

بنیاد خیریه راهبری آلاء که توسعه دانش امر خیر در ایران و تلاش در جهت تقویت این عنصر فرهنگ عمومی جامعه و ارتقاء روش های مدیریتی آن را وجهه دغدغه و همت خود قرار داده و البته نام خیر ماندگار را برای این گونه تلاش ها پیشنهاد نموده است، با استفاده از نظر و کسب مشورت عده ای از اصحاب علم و تجربه در این حوزه می کوشد تا انگیزه ی حرکت در این مسیر باشد. انتشار نشریه ای که اگر نه به عنوان یک رسانه کاملاً تخصصی و علمی، بلکه با هدف ترویج و آموزش در حوزه امر خیر در میان هزاران نشریه موجود در کشور متولد شود و رشد کند یکی از این برنامه هاست. ناگفته پیداست که انتساب این نشریه به بنیاد خیریه راهبری آلاء نه خواسته این بنیاد است و نه عاملی برای بالندگی آن. جمعی که در سرای این بنیاد آغازگر این راه پر فراز و نشیب بوده اند تنها به این خوشدل و امیدوارند که در خیل مهربانان و نیکوکاران ایرانی که از تجربه و دانشی در این زمینه برخوردارند یا به سوی تجربه ای سودمند در سایر کشور های جهان راهی جسته اند؛ انگیزه تلاش و حرکت باشند. پیش شماره نخست این نشریه که امید است به نظم و به طور فصلی منتشر شود چنان که ملاحظه می فرمایید، جستارهایی عمومی در حوزه های مختلف این موضوع گسترده چون تاریخ، حقوق، مدیریت، تجربه های نو و ... در امر خیر سفره ناقابلی گسترانده است که امید می رود با لطف حضرت حق و مدد و یاری همه علاقه مندان و فعالان امر خیر توسعه یافته و راهی به سوی روشنایی بگشاید.

چو ذکر خیر طلب می کنی سخن این است / که در بهای سخن، سیم و زر دریغ مدار