پژوهش های امر خیر در حوزه سلامت

از ویکی خیر
پرش به: ناوبری، جستجو
اصلی

سارا آقابابا: دکترای مدیریت خدمات بهداشت و درمانی پژوهش تلاشی نظام مند برای کشف واقعیت هاست. دانشمندان با انجام پژوهش پرسش های پیش رو در هر حوزه را پاسخ می دهند. امروزه با توجه به گسترش علوم و نزديك شدن پژوهشگران در قالب علوم میان رشته ای پژوهش های کاربردی گسترش یافته اند، در این راستا امر خیر از حوزه علوم اجتماعی نیز در حوزه بیلا است پزشکی می تواند به پرسش های مرتبط در این حوزه پاسخ دهد. در این نوشتار بر آنیم تا به مطالعه پژوهش های امر خیر در حوزه سلامت بپردازیم و پس از مطالعه مبانی مرتبط با پژوهش امر خیر امر خیر در حوزه سلامت امر خیر در پرتوی قوانین و امر خیر در مطالعات پیشین مسائل فراروی این حوزه را بیان کنیم

پژوهش امرخير

در سال های اخیر مطالعات حوزه امور خیریه و سازمان های مردم نهاد افزایش یافته است، در این راستا، مفاهیم بخش سوم، بخش داوطلبانه، فعالیت های خیریه ای جوامع مدنی و بخش غیر انتفاعی سنتی، در ادبیات این حوزه معرفی شده اند. شروع این قبیل مطالعات به سال ۱۹۹۰ میلادی بازمی گردد.

پژوهشگران از کشورهای مختلف به صورت بین رشته ای مطالعاتی انجام داده اند؛ اما متأسفانه تعداد زیادی از این نوشته ها، در قالب استاد خاکستری [۱] منتشر شده اند. با وجود تلاش پژوهشگران، دانش در این موضوع، آن چنان که باید توسعه نیافته است (۲): بنابراین به نظر می رسد اتجاه مطالعات در این حوزه ضروری است.

امر خیر در حوزه سلامت

نظام سلامت از جمله بخش های اجتماعی کشور است که از سالیان قبل نهاد های مردمی مانند بیمارستان ها و درمانگاه های خیریه و وقفی را پذیرا بوده است. این مراکز درمانی ، هم در داخل و هم در خارج از کشور به صورت مردمی فعالیت می کنند. در این راستا، در سال ۲۰۰۳، ۱۷ درصد ازخانوارهای هلندی به مؤسسات بخش سلامت کمک کرده اند (۳)، در پژوهش د اولویرا و همکاران در سال ۲۰۱۱ ، مراکز خبر به سلامت، در مقایسه با مراکز خیریه آموزش کودکان و آموزش مهارت های شغلی، با اقبال بیشتری از جانب خیرین روبرو بودند (4) ، همچنین در یک دهه گذشته در انگلستان، خیریه های سلامت و پزشکی بیشترین کمک افراد در بخش خیریه را به خود جذب کرده اند (5)

امر خیر در پرتوی قوانین

در قوانین و استاد بالادستی نظام، سیاست گذار از امور خیریه غفلت نکرده است . درواقع رد پای توجه تصمیم گیران در قوانین شهود است. جدول 1 بخشی از این قوانین و مقررات را به تصویر می کشد.

امر خیر در مطالعات پیشین

یافته های برخی پژوهش های مرتبط با امر خیر در حوزه سلامت در جدول ۲ گردآوری شده است. غالب این مطالعات درباره مشکلات پیش روی این مؤسسات خيرية کلی گویی کرده اند. در این میان مسائل بنیادین واکاوی نشده است و خط ناشی از تولید محتوای علمی در مقایسه با مطالعات بین المللی مشهود است. گذشته از این، راهکارهای عملی نظیر عوامل تأثیرگذار برای شناسایی خیرین، شیوه های جذب و نگهداشت آنها در مؤسسات خیریه مطرح نشده است.

نیز لازم است، پیشنهادهایی برای موفقیت این سازمان ها و نحوه عملکرد این مؤسسات بیان شود و چگونگی نگرش و رفتار خیرین، دامنه اختیارات دولت و قوانین مرتبط با خیریه ها بررسی شود، بنابراین هنوز مطالعات جنبه کاربردی ندارد و پیشنهادهای اجرایی برای استفاده فعالان این حوزه یافت نمی شود به علاوه تاکنون غالب مطالعات علمی، از سوی دانشگاه بوده است و اصولا طرح های پژوهشی و سفارش مطالعات از سوی سازمان های خیریه، سازمان های بالادستی و مؤسسات تحقیقاتی صورت نگرفته است.

با توجه به تعداد اندک خبرگان، ورود محتوای علمی در این حوزه بسیار کند است. پیشنهاد می شود طرح های پژوهشی مشترک میان سیاست گذاران و مؤسسات خیریه حوزه سلامت تعریف شود و از پژوهشگران برای پاسخ به آن ها از طریق روش های علمی معتبر بهره گرفته شود.

چالش های فراروی پژوهش های امرخیر

1، نبود گروه علمی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی: در بسیاری از کشورهای دنیا بخش های تخصصی در حوزه مطالعات انسان دوستانه ، خیریه و سمن ها دایر است.

درواقع، مسائل مبتلابه مؤسسات خیریه در قالب طرح های تحقیقاتی را مراکز پژوهشی پاسخ می دهند. این در حالی است که در حوزه امر خیر چنین گروه تحقیقاتی در کشور اساسأ وجود ندارد.

۲، کمبود پژوهشگران و نخبگان علمی: در بسیاری از کشورها نخبگان علمی به این حیطه وارد شدند و منشأ اقدامات تأثیرگذار و مهمی در مطالعات امر خیر شده اند. جالب آنکه اقدامات مؤثر این نخبگان پیامدهای مثبتی در رفع مسائل مؤسسات خیریه داشته و بالندگی و حرکت در مسیر درست را به دنبال داشته است.

3، نبود مجله های تخصصی در کشور یکی از راه های انتقال مفاهیم علمی، انتشار آن در مجله های تخصصی با هدف اطلاع سایر پژوهشگران علمی است. در جوامع پیشرفته، پژوهشگران حاصل تلاش های خود را در مجلات و یا در قالب کتاب منتشر می کنند. متأسفانه در کشور کمبود وضعف انتشار مجلات به صورت انتشار فیزیکی و یا آنلاین مشهود است.

۴، برگزار نشدن همایش های علمی مستمر: یکی دیگر از راهکارهای انتشار دانش و گردهمایی اندیشمندان حوزه های مختلف برگزاری همایش ها و هم اندیشی ها است که متأسفانه در وادی امر خیر به صورت انگشت شمار در کشور بوده است.

مصداق آن برگزاری یک کنفرانس در سال ۱۳۸۵ در شیراز است؛ اما با توجه به گستردگی اقدامات امر خیر در کشور انتظار می رود شاهد تبادلات علمی بیشتر در قالب برگزاری همایش در این زمینه باشیم. به عنوان نمونه برداری، یکی از کنفرانس های معتبر که سالانه به صورت بین المللی در حوزه سازمانهای غیردولتی و فعالیت های داوطلبانه برگزار می شود می توان به کنفرانس ARNOVA اشاره نمود. بنابراین پیشنهاد می شود متولیان به این مهم نیز اهتمام ورزند.

اصلی
اصلی
اصلی

منبع

1،طبیبی سید جمال الدين، ملکی محمدرضا و دلگشایی بهرام، (۱۳۹۶). تدوین پایان نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی، نشر فردوس

2.Lewis, D. (2006). "Issues and priorities in non-governmental organisation research." Journal of Health Management 8(2): 181-193.

3.Wiepking P. Democrats support international relief and the upper class donates to art? How opportunity, incentives and confidence affect donations to different types of charitable organizations. Social Science Research 2010; 39: 1073-1087

4.De Oliveira, A. Croson, R. T. and Eckel, C. The giving type: identifying donors. J. Public Econ. 2011, 95, 428–435.

5.Skarmeas D. Shabbir HA. Relationship quality and giving behaviour in the UK fundraising Sector. European Journal of Marketing 2011;45(5): 720-738.

6.Nasiripour AA, Maleki MR Gohari MR, Aghababa S, Vahedi MM. The role of governance in social marketing of charities: focus on health care system. Health Information Management 2014; 11(1): 1-3. (in Persian)

7.Nekouel moghaddam M, Amir yousefi S, Ghorbani Bahabadi Z, Amiresmaili M. Role of Charities in the Health System: A Qualitative Study. Journal of qualitative Research in Health Sciences 2013; 2 (1): 1-10. (in Persian)

8.Bazyar M. Pourreza A, Harirchi , Akbari F, Mahmoudi M. Medical and non-medical direct costs of cancers in patients hospitalizes in Imam Khomeini Cancer Institution. Hospital 2012; 11(1): 39-50. (in Persian)

9.Zahedi SH, Khanlou N. Foresight of Iran health and hygiene's NGOS accountability in 1404. Iranian Journal of Management Science 2012, 21:47-76. (in Persian)

10.Aboulhallaj M, Hatamabad N, Abachizadeh K. Revenue sources of educational hospitals affiliated to Iranian Medical Universities. Journal of Gorgan University of Medical Sciences 2011; 13(3): 94-100. (in Persian)

11.Malekzadeh E. Welfare and health during Reza shah's reign reported by the newspaper Shafagh-E-Sorkh. Cultural History Studies 2011;2(6): 1-18. (in Persian)

12.Malekafzali H, Bahreini FS, Alaedini F, Forouzan AS. Health system priorities based on needs assessment & stakeholders' participation in L.R. Iran. Hakim Research Journal 2007; 10(1): 13-19. (in Persian)

13.Etehadie M, Malekzade E. Health and health actions charities during Reza Shah region. Iran and Islam History. 2009;19(3): 1-25. (in Persian)

14.Maher A. Ahmadi AM, Shokri Jamnani A Survey of Different Approaches to Health System Financing in the Selected Countries during the Period 1998-2004 and Introducing New Financing Mechanisms for Iran. The Economic Research 2008; 8(1): 115-149. (in Persian)

15.Yazdian GH, Karimi I, Tofighi SH. Comparative Study on Health Management of Special Patients and Designing a Model in Iran. Pejouhesh 2008; 32(4):271-278. (in Persian)

16.Malekzadeh E. Social effective condition in the establishment and development of health and welfare charity institutes in Iran during Reza shah's reign. Moskooya 2008; 8: 227252. (in Persian)

17.Nasiripour AA, Tofighi SH, Farhadi F. Designing an Administrative Model for Iranian Charity Hospitals, Iranian Journal of Nursing 2007; 20 (50): 71-81. (in Persian)

18.Ghanbari L. The role of government in developing and strengthening health charity 1st international congress of perspective position of health charity in health care system of Iran, Shiraz: Shiraz University of Medical Sciences 2006; Cited May 10, 2014). Available from: http://www.civilica.com/Paper-ICOCOIH501-ICOCOIH501_024.html. (in Persian)

19.Nasiripour AA, Farhadi F. Barriers of health care charities development. 1st international congress of perspective position of health charity in health care system of Iran, Shiraz: Shiraz University of Medical Sciences 2006 (Cited May 12, 2014]. Available from: http://www.civilica.com/Paper-ICOCOIHS01-ICOCOIHS01_008.html. (in Persian)

20.- Jaberi M. Boundaries interaction of health care charities and government 1st international congress of perspective position of health charity in health care system of Iran, Shiraz: Shiraz University of Medical Sciences 2006; (Cited May 10 2014]. Available from: http://www.civilica.com/Paper-ICOCOIHS01-ICOCOIHS01_011.html.in Persian)

21.Zarei A Survey the status of NGOs and charities in health care system of Iran. 1st international congress of perspective position of health charity in health care system of Iran, Shiraz: Shiraz University of Medical Sciences 2006; (Cited May 12 2014). Available from: http://www.civilica. com/Paper-ICOCOIHS01-ICOCOIHS01_021.html (in Persian)

22.Falahzadeh MH, Malekjamshidi L The role of government and other subset organizations in development and reinforcement of health care charities. 1st international congress of perspective position of health charity in health care system of Iran, Shiraz: Shiraz University of Medical Sciences 2006; (Cited May 10 2014). Available from: http://www.civilica.com/Paper-ICOCOIHS01-ICOCOIHS01_025.html. (in Persian)

پانویس

  1. مقالات یا اسناد علمی که توسط سازمان ها یا نشریاتی که اعتبار علمی رسمی ندارند،منتشر شده است.