تقوا در بناهای دینی (قرآن)
تقوای در بنای مؤسسات دینی، به معنای خلوص نیت در جلب رضایت الهی است.
تقواپیشگی در احداث بناهای دینی
رعایت تقوای الهی و تحصیل رضای خدا، در پی ریزی مؤسسات دینی، ملاک ارزشمندی آنها: •«افمن اسس بنیـنه علی تقوی من الله ورضون خیر‌ام من اسس بنیـنه علی شفا جرف هار...:پس آيا كسى كه اساس (دین) خود را بر پايه تقواى الهى و رضاى او نهاده بهتر است يا آن كس كه بنيان خود را بر لب پرتگاهى سست و در شرف سقوط نهاده و آن بنا او را در آتش جهنم سرنگون سازد؟! (اعمال مؤمن بر پايه ایمان و اخلاص، و اعمال کافر بر پايه ظنّ و شک در اصول است و عاقبتش جهنم است) و خدا گروه ستمكاران را (پس از اتمام حجّت) راهنمايى نمى كند.» [۱]
تفسیر آیات مذکور
در این آیه خداوند متعال مقايسه اى ميان دو گروه مؤمنان كه مساجدى همچون مسجد قبا را بر پايه تقوی بنا مى كنند با منافقانى كه شالوده آن را بر کفر و نفاق و تفرقه و فساد قرار مى دهند به عمل آمده است.نخست مى گويد:" آيا كسى كه بناى آن مسجد را بر پايه تقوا و پرهيز از مخالفت فرمان خدا و جلب خشنودى او نهاده است بهتر است، يا كسى كه شالوده آن را بر لبه پرتگاه سستى در كنار دوزخ نهاده كه بزودى در آتش جهنم سقوط خواهد كرد"! (أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ مَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ بِهِ فِي نارِ جَهَنَّمَ)." بنيان" مصدرى است به معنى"اسم مفعول" يعنى بنا و ساختمان و" شفا" به معنى لبه چيزى است، و" جرف" به معنى" حاشيه" نهر و يا چاه است كه آب زير آن را خالى كرده باشد، و" هار" به معنى شخص يا ساختمان سستى است كه در حال سقوط است.تشبيه فوق با نهايت روشنى و وضوح بى‌ثباتى و سستى كارمنافقان و استحكام و بقاى كار اهل ايمان و برنامه هاى آنها را روشن مى سازد.مؤمنان به كسى مى مانند كه براى بناى يك ساختمان، زمین بسيار محكمى را انتخاب كرده و آن را از شالوده با مصالحى پر دوام و مطمئن بنا مى كند، اما منافقان به كسى مى مانند كه ساختمان خود را بر لبه رودخانه اى كه سيلاب زير آن را به كلى خالى كرده و هر آن آماده سقوط است مى سازد، همانگونه كه نفاق ظاهرى دارد فاقد محتوا چنين ساختمانى نيز ظاهرى دارد بدون پايه و شالوده.اين ساختمان هر آن ممكن است فرو بريزد، مكتب اهل نفاق نيز هر لحظه ممكن است باطن خود را نشان دهد و به رسوايى بي انجامد.پرهيزگارى و جلب رضای خدا، يعنى هماهنگى با واقعيت و همگامى با جهان آفرينش و نواميس آن بدون شک عامل بقا و ثبات است.اما نفاق يعنى بيگانگى با واقعيت ها و جدايى از قوانین آفرینش بدون ترديد عامل زوال و فناست.و از آنجا كه گروه منافقان هم به خويشتن ستم مى كنند و هم به جامعه ، در آخر آیه مى فرمايد" خداوند ظالمان را هدایت نمى كند" (وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ). [۲]
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا در بناهای دینی».
