تقوا در تعاون (قرآن)
تقوای در تعاون یک اصل کلی در جامعه اسلامی بوده و بدین معناست که حکومت و جامعه اسلامى باید از مظلوم و كارهاى خیر حمایت و ظالم و بدى‌ها را محكوم كند.
تقواپیشگی درون جامعه اسلامی
لزوم تعاون و همکاری، در سیر به سوی تقوا و پرهیزکاری: •«... وتعاونوا علی البر والتقوی... واتقوا الله...:و در هر كار خیر و تقوا یكدیگر را یارى دهید و بر گناه و تجاوز همكارى نكنید، و از خدا پروا نمایید، كه همانا خداوند سخت کیفر است.» [۱]
تفسیر آیات مذکور
آنچه در آیه فوق در زمینه تعاون آمده یك اصل كلى اسلامى است كه سراسر مسائل اجتماعى و حقوقى و اخلاقى و سیاسى را در بر می گیرد،این جمله بیانگر اساس سنت اسلامى است.معناى تعاون بر و تقوا به این است كه جامعه مسلمین بر بر و تقوا و یا به عبارتى بر ایمان و عمل صالح ناشى از ترس خدا اجتماع كنند، و این همان صلاح و تقواى اجتماعى است، و در مقابل آن تعاون بر گناه - یعنى عمل زشت كه موجب عقب افتادگى از زندگى سعیده است،- و بر" عدوان" كه تعدى بر حقوق حقه مردم و سلب امنیت از جان و مال و ناموس آنان است، قرار مى گیرد. [۲] طبق این اصل مسلمانان موظف اند در كارهاى نیك تعاون و همكارى كنند ولى همكارى در اهداف باطل و اعمال نادرست و ظلم و ستم، مطلقا ممنوع است، هر چند مرتكب آن دوست نزدیك یا برادر انسان باشد.این قانون اسلامى درست بر ضد قانونى است كه در جاهلیت عرب- و حتى در جاهلیت امروز- نیز حکومت مى كند كه انصر اخاك ظالما او مظلوما:" برادر (یا دوست و هم پیمانت) را حمایت كن خواه ظالم باشد یا مظلوم"!.در آن روز اگر افرادى از قبیله اى حمله به افراد قبیله دیگر مى كردند، بقیه افراد قبیله به حمایت آنها بر می خواستند بدون اینكه تحقیق كنند حمله عادلانه بوده است یا ظالمانه، این اصل در مناسبات بین المللى امروز نیز حكومت می‌كند و غالبا كشورهاى هم پیمان، و یا آنها كه منافع مشتركى دارند، در مسائل مهم جهانى به حمایت یكدیگر بر می خیزند، بدون اینكه اصل عدالت را رعایت كنند و ظالم و مظلوم را از هم تفكیك نمایند!. اسلام خط بطلان بر این قانون جاهلى كشیده است و دستور مى دهد تعاون و همكارى مسلمین با یكدیگر باید" تنها" در كارهاى نیك و برنامه هاى مفید و سازنده بوده باشد نه در گناه و ظلم و تعدى.جالب توجه اینكه" بر" و" تقوا" هر دو در آیه فوق با هم ذكر شده اند، كه یكى جنبه اثباتى دارد و اشاره به اعمال مفید است، و دیگرى جنبه نفى دارد و اشاره به جلوگیرى از اعمال خلاف مى باشد. و به این ترتیب تعاون و همكارى باید هم در دعوت به نیكی‌ها و هم در مبارزه با بدی‌ها انجام گیرد. [۳]
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا در تعاون».
