حکم اخلاص در انفاق (قرآن)
در قرآن کریم انفاق آلوده به ریا و تهی از نیت خالصانه، به قطعه سنگی تشبیه شده که بر آن لایه نازکی از خاک باشد و با بارش باران درشت قطره، صاف و بی‌ثمر رها شود، بنابراین اخلاص در انفاق شرط پذیرش و صحت آن است.
محتویات
انفاق مخلصانه
اخلاص و قصد تقرب به خدا، در انفاق مال، از لوازم پذیرش این عمل است: «وانفقوافی سبیل الله...؛ [۱] و در راه خدا، انفاق کنید! ...» [۲] [۳]
بذر انفاق
«مثل الذین ینفقون امولهم فی سبیل الله کمثل حبة انبتت سبع سنابل فی کل سنـبلة مائة حبة... • الذین ینفقون امولهم فی سبیل الله ثم لایتبعون ما انفقوا منا ولا اذی لهم اجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون؛ [۴] [۵] کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند، که در هر خوشه، یکصد دانه باشد، و خداوند آن را برای هر کس بخواهد (و شایستگی داشته باشد)، دو یا چند برابر می‌کند، و خدا (از نظر قدرت و رحمت،) وسیع، و (به همه چیز) داناست• کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، سپس به دنبال انفاقی که کرده‌اند، منت نمی گذارند و آزاری نمی رسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ) است، و نه ترسی دارند، و نه غمگین می‌شوند.»
انفاق با منت
«ومثل الذین ینفقون امولهم ابتغاء مرضات الله وتثبیتـا من انفسهم کمثل جنة بربوة اصابها وابل فـاتت اکلها ضعفین فان لم یصبها وابل فطـل...؛ [۶] و (کار) کسانی که اموال خود را برای خشنودی خدا، و تثبیت (ملکات انسانی در) روح خود، انفاق می‌کنند، همچون باغی است که در نقطه بلندی باشد، و باران های درشت به آن برسد، (و از هوای آزاد و نور آفتاب ، به حد کافی بهره گیرد،) و میوه خود را دو چندان دهد (که همیشه شاداب و با طراوت است)، و اگر باران سنگين بر آن نبارد (دست كم) باران سبك (بر آن ببارد) ...»
انفاق جهت تألیف قلوب
«لیس علیک هدهم ولـکن الله یهدی من یشاء وما تنفقوا من خیر فلانفسکم وما تنفقون الا ابتغاء وجه الله وما تنفقوا من خیر یوف الیکم وانتم لاتظلمون؛ [۷] هدایت آنها (به طور اجبار،) بر تو نیست، (بنابراین، ترک انفاق به غیر مسلمانان، برای اجبار به اسلام، صحیح نیست،) ولی خداوند، هر که را بخواهد (و شایسته بداند)، هدایت می‌کند. و آنچه را از خوبیها و اموال انفاق می‌کنید، برای خودتان است، (ولی) جز برای رضای خدا، انفاق نکنید! و آنچه از خوبی ها انفاق می‌کنید، (پاداش آن) به طور کامل به شما داده می‌شود، و به شما ستم نخواهد شد.»
پاداش انفاق
«واعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخیل ترهبون به عدو الله وعدوکم وءاخرین من دونهم لا تعلمونهم الله یعلمهم وما تنفقوا من شیء فی سبیل الله یوف الیکم...؛ [۸] در برابر آنها (دشمنان) آنچه توانائی دارید از نیرو آماده سازید (و همچنین) اسب های ورزیده (برای میدان نبرد) تا به وسیله آن دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید و (همچنین) گروه دیگری غیر از این ها را که شما نمی‌شناسید و خدا می‌شناسد و هر چه در راهخدا (و تقویت بنیه دفاعی اسلام ) انفاق کنید، به شما باز گردانده می‌شود ...» [۹] [۱۰]
انفاق اعراب
«ومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم...؛ [۱۱] گروه (دیگری) از عرب های بادیه نشین ایمان بخدا و روز رستاخیز دارند، و آنچه را انفاق می‌کنند مایه تقرب نزد خدا، و دعاهای پیامبر می دانند، آگاه باشید اینها مایه تقرب آنها است...»
انفاق نهان و آشکار
«والذین صبروا ابتغاء وجه ربهم... وانفقوا مما رزقنـهم سرا وعلانیة ویدرءون بالحسنة السیئة اولـئک لهم عقبی الدار؛ [۱۲] و آنها که بخاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبائی می‌کنند...و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، در پنهان و آشکار، انفاق می‌کنند، و با حسنات، سیئات را از میان می‌برند، پایان نیک سرای دیگر از آن آنهاست.»
انفاق نمازگزاران
«والذین استجابوا لربهم واقاموا الصلوة... ومما رزقنـهم ینفقون؛ [۱۳] و آنها که دعوت پروردگارشان را اجابت کرده، و نماز را برپا داشته، و کارهایشان به طریق مشورت در میان آنها صورت می‌گیرد، و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم انفاق می‌کنند.»
انفاق در راه جهاد
«وما لکم الا تنفقوا فی سبیل الله... لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح وقـتل اولـئک اعظم درجة من الذین انفقوا من بعد وقـتلوا...؛ [۱۴] چرا در راه خدا انفاق نکنید ...(و کسی چیزی را با خود نمی‌برد) کسانی که قبل از پیروزی انفاق کردند و (سپس) پیکار نمودند (با کسانی که بعد از پیروزی انفاق کردند) یکسان نیستند آنها بلند مقام ترند از کسانی که بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد کردند...» [۱۵] [۱۶] [۱۷] [۱۸] [۱۹]
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم انفاق».
پانویس
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۱۹۵.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲، ص۹۳.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۵.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۱.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۵.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۲.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۶۰.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۹، ص۱۵۱.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۲۲۱.
- ↑ توبه/سوره۹، آیه۹۹.
- ↑ رعد/سوره۱۳، آیه۲۲.
- ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۳۸.
- ↑ حدید/سوره۵۷، آیه۱۰.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۶۸.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۳۱۸.
- ↑ فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۷، ص۱۱۰.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۸۶.
- ↑ حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۵، ص۲۳۹.
