حکم انفاق در راه خدا (قرآن)
انفاق ، یکی از فضایل اخلاقی که در اسلام به طور مکرر به آن سفارش شده است، و در قرآن نیز به عنوان امری بسیار مطلوب و مورد توصیه خداوند معرفی شده است.
محتویات
مطلوبیت انفاق در راه خدا
انفاق مال در راه خدا، امری مطلوب و مورد توصیه خداوند است: «وانفقوافی سبیل الله...؛ [۱] و در راه خدا ، انفاق کنید...» [۲] [۳]
بذر برکت انفاق
«مثل الذین ینفقون امولهم فی سبیل الله کمثل حبة انبتت سبع سنابل فی کل سنـبلة مائة حبة...؛ [۴] کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند، که در هر خوشه، یکصد دانه ب ==انفاق با منت==اشد...»
«الذین ینفقون امولهم فی سبیل الله ثم لایتبعون ما انفقوا منا ولا اذی لهم اجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون؛ [۵] کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، سپس به دنبال انفاقی که کردهاند، منت نمی گذارند و آزاری نمی رسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ) است، و نه ترسی دارند، و نه غمگین میشوند.»
پاداش انفاق
«... وما تنفقوا من خیر فلانفسکم وما تنفقون الا ابتغاء وجه الله وما تنفقوا من خیر یوف الیکم وانتم لاتظلمون؛ [۶] ... و آنچه از خوبیها انفاق میکنید، (پاداش آن) به طور کامل به شما داده میشود، و به شما ستم نخواهد شد.» «للفقراء الذین احصروا فی سبیل الله لایستطیعون ضربـا فی الارض یحسبهم الجاهل اغنیاء من التعفف تعرفهم بسیمـهم لایسـلون الناس الحافـا وما تنفقوا من خیر فان الله به علیم• الذین ینفقون امولهم بالیل والنهار سرا وعلانیة فلهم اجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون؛ [۷] [۸] (انفاق شما، مخصوصا باید) برای نیازمندانی باشد که در راه خدا، در تنگنا قرار گرفتهاند، (و توجه به آیین خدا، آنها را از وطنهای خویش آواره ساخته، و شرکت در میدان جهاد ، به آنها اجازه نمیدهد تا برای تامین هزینه زندگی، دست به کسب و تجارتی بزنند،) نمیتوانند مسافرتی کنند (و سرمایهای به دست آورند،) و از شدت خویشتن داری، افراد ناآگاه آنها را بی نیاز میپندارند، اما آنها را از چهره هایشان میشناسی، و هرگز با اصرار چیزی از مردم نمیخواهند. (این است مشخصات آنها! ) و هر چیز خوبی در راه خدا انفاق کنید، خداوند از آن آگاه است•آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق میکنند، مزدشان نزد پروردگارشان است، نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین میشوند.» «... وما تنفقوا من شیء فی سبیل الله یوف الیکم وانتم لا تظلمون؛ [۹] ...و هر چه در راه خدا (و تقویت بنیه دفاعی اسلام ) انفاق کنید، به شما باز گردانده میشود و به شما ستم نخواهد شد.» [۱۰] [۱۱]
قصد تقرب در انفاق
«ومن الاعراب من یؤمن بالله والیوم الاخر ویتخذ ما ینفق قربـت عند الله وصلوت الرسول الا انها قربة لهم سیدخلهم الله فی رحمته ان الله غفور رحیم؛ [۱۲] گروه (دیگری) از عربهای بادیه نشین ایمان بخدا و روز رستاخیز دارند، و آنچه را انفاق میکنند مایه تقرب نزد خدا، و دعاهای پیامبر می دانند، آگاه باشید اینها مایه تقرب آنها است، خداوند به زودی آنان را در رحمت خود وارد خواهد ساخت، چرا که خداوند آمرزنده و مهربان است.» [۱۳] [۱۴]
انفاق پنهان و آشکار
«والذین صبروا ابتغاء وجه ربهم واقاموا الصلوة وانفقوا مما رزقنـهم سرا وعلانیة... اولـئک لهم عقبی الدار؛ [۱۵] و آنها که بخاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبائی میکنند، و نماز را بر پا می دارند، و از آنچه به آنها روزی دادهایم، در پنهان و آشکار، انفاق میکنند... پایان نیک سرای دیگر از آن آنهاست.»
انفاق از روزی
«والذین استجابوا لربهم... ومما رزقنـهم ینفقون؛ [۱۶] و آنها که دعوت پروردگارشان را اجابت کرده...و از آنچه به آنها روزی دادهایم انفاق میکنند.»
بخل برای انفاق
«هـانتم هـؤلاء تدعون لتنفقوا فی سبیل الله فمنکم من یبخل ومن یبخل فانما یبخل عن نفسه والله الغنی وانتم الفقراء...؛ [۱۷] آری شما همان جمعیتی هستید که دعوت برای انفاق در راه خدا میشوید و بعضی از شما بخل میورزند، و هر کس بخل کند نسبت به خود بخل کرده است، و خداوند بی نیاز است و شما همه نیازمندید...»
انفاق برای جهاد
«وما لکم الا تنفقوا فی سبیل الله... لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح وقـتل اولـئک اعظم درجة من الذین انفقوا من بعد وقـتلوا و کلا وعد الله الحسنی و الله بما تعملون خبیر؛ [۱۸] چرا در راه خدا انفاق نکنید ...کسانی که قبل از پیروزی انفاق کردند و (سپس) پیکار نمودند (با کسانی که بعد از پیروزی انفاق کردند) یکسان نیستند آنها بلند مقام ترند از کسانی که بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد کردند، و خداوندوعده نیک داده است، و خدا به آنچه انجام میدهید آگاه است.» [۱۹] [۲۰] [۲۱] [۲۲] [۲۳]
منبع
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم انفاق».
پانویس
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۱۹۵.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲، ص۹۳.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۵.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۱.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۳.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۴.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۶۰.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۹، ص۱۵۱.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۲۲۱.
- ↑ توبه/سوره۹، آیه۹۹.
- ↑ طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۹، ص۵۰۳.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۹۵.
- ↑ رعد/سوره۱۳، آیه۲۲.
- ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۳۸.
- ↑ محمد/سوره۴۷، آیه۳۸.
- ↑ حدید/سوره۵۷، آیه۱۰.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۶۸.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۳۱۸.
- ↑ فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۷، ص۱۱۰.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۸۶.
- ↑ حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۵، ص۲۳۹.