سرمقاله (75)
مؤلف: علی محمدی
سرمقاله
بسم الله الرحمن الرحيم وقف، از صدر اسلام تاکنون، با آنکه در ميان جوامع اسلامي گسترش روز افزوني داشته، ولي با گذشت زمان، دچار صعودها و نزول‌هايي شده است. در کشور ايران نيز اين فراز و فرودها وجود داشته و دارد بگونه‌اي که در برخي از زمانها شاهد اوج وقف و کثرت موقوفات بوده‌ايم و در بعض از زمانها، مردم نظاره‌گر حيف و ميل شدن موقوفات بدست عده‌اي عُمال حکومتي و ثروت اندوزان خدا نترس بودند. پس از پيروزي انقلاب اسلامي، با آنکه مسئولين و کارکنان سازمان اوقاف و امور خيريه براي گسترش اين هدف ارزشمند، گام‌هاي موثري برداشته‌اند، با اين حال هنوز در آغاز راه هستيم و براي رسيدن به وضعيت مطلوب بسيار راه طولاني در پيش داريم. يکي از راههاي گرايش همگان به سوي وقف و موقوفات، بالا بردن و افزايش بهره وري موقوفه‌ها است بگونه‌اي که اگر بهره‌وري موقوفه‌ها افزايش يابد، مردم به نقش و اهميّت وقف در جامعه بيش‌تر پي مي‌برند و تلاش مي‌کنند در بارور شدن اين نهال مقدس که براي اهداف مقدس طراحي شده نقش آفرين باشند. از سويي توسعه موقوفات کشور، در سايه افزايش بهره‌وري به دست مي‌آيد که نتيجه استفاده بهينه از استعدادهاي انساني و مادي است. بهبود روش‌هاي بهره برداري، تنوع بخشيدن به موارد مصرف اوقاف، استفاده از منابع انساني شايسته و جلب نيروهاي کارشناس و فعال، استفاده از اصول مديريت، به ويژه برنامه ريزي اقتصادي، در اداره موقوفه‌ها و عزم ملي براي تبليغ گسترده وقف، برخي از راهکارهاي موثر در بهره‌وري موقوفات هستند. از ديگر کارهايي که بايستي براي استقبال همگاني به وقف صورت گيرد، تبليغات درست و پيوسته از فوائد و آثار وقف و اطلاع رساني صحيح از خدماتي که امروزه از وقف نصيب مردم و جوامع ديني مي‌شود، است. ريشه دار کردن باورهاي ديني مردم، افزايش آگاهي مردم، بيان جايگاه اوقاف در اسلام و جوامع اسلامي، يادآوري فايده‌هاي فراوان دنيوي و اخروي وقف، تجليل و تشويق واقفان، معرفي موقوفه‌هاي بزرگ و موارد مصرف آنها، ازجمله زمينه‌هاي تبليغ وقف به شمار مي‌روند. بايد مد نظر داشت حمايت قانوني از اوقاف، واقفان، دست‌اندرکاران وقف و متوليان موقوفات و رسيدگي سريع قوه قضائيه به پرونده‌هاي املاک وقفي مي‌تواند عزم جزم مسئولان را براي حمايت همه جانبه از اين مهم به اثبات رساند. در قوانين جمهوري اسلامي ايران از موقوفه‌ها حمايتهاي فراوان شده است اما رويکرد ديگر قوانين نيز به موقوفه‌ها و واقفان بايد بيش از پيش، حمايتي گردد و مديران نظام بايستي در برخورد با موقوفات، ساختمانها و اماکن وقفي که در اجاره آنان قرار گرفته، جنبه احتياط و نيات واقف را مد نظر قرار دهند تا زمينه‌هاي حفظ و گسترش موقوفه‌ها را فراهم ساخته؛ به گونه‌اي که واقفان، قانون و مسئولان را حامي خود و موقوفه‌هايشان بدانند. در اين مسير تصويب قوانين حمايتي در زمينه اوقاف و واقفان، در احيا و گسترش موقوفه‌ها و گنجاندن طرح‌هاي وقفي در برنامه‌هاي کلان کشوري و تصويب مصوبات استاني جهت ارج نهادن به وقف و موقوفات، بسيار مؤثر است و داراي اهميت فراوان مي‌باشد. بر مسئولان اوقاف کشور لازم است واقفان را جهت موقوفاتي که امروزه نياز جامعه است راهنمون باشند چرا که عامل مؤثر در پيشرفت اقتصادي کشور و تحقق اهداف وقف و عملي شدن انگيزه‌هاي واقفان، جهت دهي واقفان به سوي بر طرف کردن نيازهاي روز جامعه است. بنابراين، در کنار تشويق مردم به وقف، لازم است، نيازهاي روز جامعه ، معرفي گردد تا موقوفه‌ها به آن سو جهت دهي شوند. اگر وقف افزون بر برآورده کردن نيازهاي مذهبي، فرهنگي و آموزشي، در کارهاي عمراني، صنعتي و سرمايه گذاري در کارهاي توليدي نيز نقش داشته باشد؛ نسل جديد نيز به وقف روي خواهد آورد و موقوفه‌هاي فراوان و تازه‌اي شکل خواهد گرفت. هفته وقف که در بهمن ماه شاهد آن هستيم بهانه‌اي براي پرداختن به اين موضوعات است که اميد آن داريم همه مسئولان و اصحاب قلم ما را در تحقق اين اهداف ياري رسانند. والسلام عليکم و رحمه الله و برکاته علي محمدي نماينده ولي فقيه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه
