تقوا و تعالیم خدا (قرآن)

از جلوه‌های تقواپیشگی بهره‌مندی از تعلیمات ویژه الهی می‌باشد.

بهره مندی از تعالیم خدا

تقوا، زمینه ساز بهره‌مندی از تعلیمات ویژه الهی می‌شود: ... واتقوا الله ویعلمکم الله... از خدا بپرهیزید! و خداوند به شما تعلیم می‌دهد... .

دیدگاه مفسرین

در تفسیر «یعلمکم الله» اقوالی وجود دارد: برخی گفته‌اند: مقصود از آن تعلیم شرایع دین و مسائل حلال و حرام است و برخی بر این قولند که تقوا سبب تعلیم الهی است. جمله‌های: و اتقوا الله، و یعلمکم الله، گرچه به صورت جمله‌های مستقل عطف بر یکدیگر آمده است ولی قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر نشانه‌ای از پیوند میان آن دو است، و مفهوم آن این است که تقوا و پرهیزکاری و خدا پرستی اثر عمیقی در آگاهی و روشن بینی و فزونی علم و دانش دارد، آری هنگامی که قلب انسان به وسیله تقوا صیقل یابد، همچون آیینه حقایق را روشن می‌سازد، این معنی کاملا جنبه منطقی دارد زیرا صفات زشت و اعمال ناپاک حجاب‌هایی بر فکر انسان می‌اندازد و به او اجازه نمی‌دهد چهره حقیقت را آن چنان که هست ببیند، هنگامی که به وسیلهتقوا حجاب‌ها کنار رفت، چهره حق آشکار می‌شود. حقیقت سرایی است آراسته هوی و هوس گرد برخاسته، نبینی که جایی که برخاست گرد نبیند نظر گر چه بینا است مرد. ولی پاره‌ای از صوفیان جاهل از این معنی سوء استفاده کرده و آن را دلیل بر ترک تحصیل علوم رسمی گرفته‌اند. در حالی که چنین سخنی مخالف بسیاری از آیات قرآن و روایات مسلم اسلامی است. حق این است که قسمتی از علوم را از طریق تعلیم و تعلم رسمی باید فرا گرفت و بخش دیگری از علوم الهی را از طریق صفای دل و شستشوی آن با آب معرفت و تقوا فراهم ساخت، و این همان نوری است که خداوند در دل هر کس که بخواهد و لایق ببیند می‌اندازد، العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشاء.

منبع

فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهره‌مندی از تعالیم خدا».