خیر: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «خَیر مقابل شر است. از آن در بابهای طهارت، وقف، نذر و قضاء سخن گفته...» ایجاد کرد) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
خَیر مقابل [[شر]] است. از آن در بابهای [[طهارت]]، [[وقف]]، [[نذر]] و[[ قضاء]] سخن گفته اند. | خَیر مقابل [[شر]] است. از آن در بابهای [[طهارت]]، [[وقف]]، [[نذر]] و[[ قضاء]] سخن گفته اند. | ||
| − | + | ==معنای لغوی خیر== | |
| + | ===دهخدا=== | ||
| + | [ خ َ/ خی ] (ع مص ) تفضیل دادن کسی را بر کسی دیگر. (از منتهی الارب ) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). منه : خار الرجل عنی ؛ خیره خِیراً، خَیراً، خِیَر. خَیرَة. || برگزیدن چیزی را؛ منه : خار الشی ٔ. || نیکو شدن و صاحب خیر گردیدن . منه : خار الرجل خیراً. || نیکویی دادن خدا کسی را در کاری . منه : خار اﷲ لک فی هذا الامر. || غلبه در نیکویی کردن و برگزیدن . (از منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). نیک شدن و غلبه کردن کسی را به بهی و بهترین برگزیدن . (تاج المصادر بیهقی ). | ||
| + | <ref> | ||
| + | [http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%AE%DB%8C%D8%B1 لغت نامه دهخدا.واژه یاب] | ||
| + | </ref> | ||
| + | ===معین=== | ||
| + | (خَ) [ ع . ] 1 - (اِ.) نیکویی . 2 - پاداش ، پاداش نیک . 3 - (ص .) صواب . 4 - بابرکت . | ||
| + | <ref> | ||
| + | [http://www.vajehyab.com/moein/%D8%AE%DB%8C%D8%B1 معین.واژه یاب] | ||
| + | </ref> | ||
==معنای خیر== | ==معنای خیر== | ||
| سطر ۷: | سطر ۱۷: | ||
==احکام خیر== | ==احکام خیر== | ||
=== خیر در طهارت=== | === خیر در طهارت=== | ||
| − | حضور چهل [[مؤمن]] در کنار جنازه میت و گفتن این کلمات: «أللَّهُمَّ إنا لانَعْلَمُ مِنْهُ إلاخَیْراً وَأنْتَ أعْلَمُ بِهِ مِنّا؛ خدا یا ما جز خیر از او ندیدیم و تو، به او داناتر از مایی» مستحب است. <ref> كشف الغطاء ج۲، ص۲۷۶.</ref> کلمات یاد شده، در نماز میت پس از تکبیر چهارم نیز وارد شده است. <ref>كشف الغطاء ج۲، ص۲۸۴.</ref> | + | حضور چهل [[مؤمن]] در کنار جنازه میت و گفتن این کلمات: «أللَّهُمَّ إنا لانَعْلَمُ مِنْهُ إلاخَیْراً وَأنْتَ أعْلَمُ بِهِ مِنّا؛ خدا یا ما جز خیر از او ندیدیم و تو، به او داناتر از مایی» مستحب است. <ref> كشف الغطاء ج۲، ص۲۷۶.</ref> کلمات یاد شده، در نماز میت پس از [[تکبیر]] چهارم نیز وارد شده است. <ref>كشف الغطاء ج۲، ص۲۸۴.</ref> |
===خیر در وقف === | ===خیر در وقف === | ||
| − | هرگاه کسی مالی را در راه خدا، راه [[ثواب]] و راه [[خیر]] [[وقف]] کند- چون هر سه عنوان دارای یک معنایند- میتواند آن را در همه راههای نیک و پسندیده، مانند [[صدقه]] دادن به[[ فقرا]]، دستگیری نیازمندان، ساختن [[مسجد]]، [[مدرسه]] و [[پل]] صرف کند؛ لیکن برخی [[قدما]] گفته اند: درآمد وقف به سه بخش تقسیم میشود: [[سبیل اللَّه]]، [[سبیل الثواب]] و [[سبیل الخیر]]، اوّلی صرف [[مجاهدان]] و [[حج]] و [[عمره]]، دومی صرف فقرا و مساکین و سومی صرف مستحقان [[زکات]] میشود.<ref> جواهر الکلام ج۲۸، ص۱۰۱ | + | هرگاه کسی مالی را در راه خدا، راه [[ثواب]] و راه [[خیر]] [[وقف]] کند- چون هر سه عنوان دارای یک معنایند- میتواند آن را در همه راههای نیک و پسندیده، مانند [[صدقه]] دادن به[[ فقرا]]، دستگیری نیازمندان، ساختن [[مسجد]]، [[مدرسه]] و [[پل]] صرف کند؛ لیکن برخی [[قدما]] گفته اند: درآمد وقف به سه بخش تقسیم میشود: [[سبیل اللَّه]]، [[سبیل الثواب]] و [[سبیل الخیر]]، اوّلی صرف [[مجاهدان]] و [[حج]] و [[عمره]]، دومی صرف فقرا و مساکین و سومی صرف مستحقان [[زکات]] میشود.<ref> |
| + | [http://lib.eshia.ir/10088/28/101/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A9 جواهر الکلام ج۲۸، ص۱۰۱] | ||
| + | </ref> | ||
===خیر در نذر=== | ===خیر در نذر=== | ||
| − | کسی که نذر کرده مالی را در راه خیر [[صدقه]] دهد، میتواند آن را به فقرای مؤمن [[صدقه]] بدهد یا در راه حج، زیارت مشاهد مشرفه و سایر مصالح مسلمانان هزینه کند؛ لیکن برخی [[قدما]] [[خیر]] را به فقرا و مساکین و ابن سبیل و بدهکارانی که بدهی شان به جهت نیازمندیهای زندگی است و [[بردگان]][[ مُکاتَب اختصاص]] داده اند.<ref> جواهر الکلام ج۳۵، ص۴۲۳. </ref> | + | کسی که نذر کرده مالی را در راه خیر [[صدقه]] دهد، میتواند آن را به فقرای مؤمن [[صدقه]] بدهد یا در راه حج، زیارت مشاهد مشرفه و سایر مصالح مسلمانان هزینه کند؛ لیکن برخی [[قدما]] [[خیر]] را به فقرا و مساکین و ابن سبیل و بدهکارانی که بدهی شان به جهت نیازمندیهای زندگی است و [[بردگان]][[ مُکاتَب اختصاص]] داده اند.<ref> |
| + | |||
| + | [http://lib.eshia.ir/10088/35/423/%D9%8A%D8%AE%D8%B1%D8%AC جواهر الکلام ج۳۵، ص۴۲۳.] | ||
| + | |||
| + | </ref> | ||
=== خیر در قضاء === | === خیر در قضاء === | ||
| − | بنابر قول برخی، در[[ شهادت]] به [[عدالت]] کسی این گفته: «از او جز خیر نمیدانم» کفایت نمیکند. <ref> تحریر الاحکام ج۵، ص۱۳۳. </ref><ref>کشف اللثام ج۱۰، ص۷۰.</ref><ref>مفتاح الكرامة ج۲۰، ص۸۲.</ref> | + | بنابر قول برخی، در[[ شهادت]] به [[عدالت]] کسی این گفته: «از او جز خیر نمیدانم» کفایت نمیکند. |
| + | <ref> | ||
| + | [http://lib.eshia.ir/10071/5/133/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B1 تحریر الاحکام ج۵، ص۱۳۳.] | ||
| + | </ref> | ||
| + | <ref> | ||
| + | [http://lib.eshia.ir/10146/10/70/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B1 کشف اللثام ج۱۰، ص۷۰.] | ||
| + | </ref> | ||
| + | <ref>مفتاح الكرامة ج۲۰، ص۸۲.</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
[[رده:مقالات]] | [[رده:مقالات]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ آوریل ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۱۹
خَیر مقابل شر است. از آن در بابهای طهارت، وقف، نذر وقضاء سخن گفته اند.
محتویات
معنای لغوی خیر
دهخدا
[ خ َ/ خی ] (ع مص ) تفضیل دادن کسی را بر کسی دیگر. (از منتهی الارب ) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). منه : خار الرجل عنی ؛ خیره خِیراً، خَیراً، خِیَر. خَیرَة. || برگزیدن چیزی را؛ منه : خار الشی ٔ. || نیکو شدن و صاحب خیر گردیدن . منه : خار الرجل خیراً. || نیکویی دادن خدا کسی را در کاری . منه : خار اﷲ لک فی هذا الامر. || غلبه در نیکویی کردن و برگزیدن . (از منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). نیک شدن و غلبه کردن کسی را به بهی و بهترین برگزیدن . (تاج المصادر بیهقی ). [۱]
معین
(خَ) [ ع . ] 1 - (اِ.) نیکویی . 2 - پاداش ، پاداش نیک . 3 - (ص .) صواب . 4 - بابرکت . [۲]
معنای خیر
خیر عبارت است از آنچه کهعقل یا شرع به آن ترغیب کرده است.
احکام خیر
خیر در طهارت
حضور چهل مؤمن در کنار جنازه میت و گفتن این کلمات: «أللَّهُمَّ إنا لانَعْلَمُ مِنْهُ إلاخَیْراً وَأنْتَ أعْلَمُ بِهِ مِنّا؛ خدا یا ما جز خیر از او ندیدیم و تو، به او داناتر از مایی» مستحب است. [۳] کلمات یاد شده، در نماز میت پس از تکبیر چهارم نیز وارد شده است. [۴]
خیر در وقف
هرگاه کسی مالی را در راه خدا، راه ثواب و راه خیر وقف کند- چون هر سه عنوان دارای یک معنایند- میتواند آن را در همه راههای نیک و پسندیده، مانند صدقه دادن بهفقرا، دستگیری نیازمندان، ساختن مسجد، مدرسه و پل صرف کند؛ لیکن برخی قدما گفته اند: درآمد وقف به سه بخش تقسیم میشود: سبیل اللَّه، سبیل الثواب و سبیل الخیر، اوّلی صرف مجاهدان و حج و عمره، دومی صرف فقرا و مساکین و سومی صرف مستحقان زکات میشود.[۵]
خیر در نذر
کسی که نذر کرده مالی را در راه خیر صدقه دهد، میتواند آن را به فقرای مؤمن صدقه بدهد یا در راه حج، زیارت مشاهد مشرفه و سایر مصالح مسلمانان هزینه کند؛ لیکن برخی قدما خیر را به فقرا و مساکین و ابن سبیل و بدهکارانی که بدهی شان به جهت نیازمندیهای زندگی است و بردگانمُکاتَب اختصاص داده اند.[۶]
خیر در قضاء
بنابر قول برخی، درشهادت به عدالت کسی این گفته: «از او جز خیر نمیدانم» کفایت نمیکند. [۷] [۸] [۹]
منابع
- ↑ لغت نامه دهخدا.واژه یاب
- ↑ معین.واژه یاب
- ↑ كشف الغطاء ج۲، ص۲۷۶.
- ↑ كشف الغطاء ج۲، ص۲۸۴.
- ↑ جواهر الکلام ج۲۸، ص۱۰۱
- ↑ جواهر الکلام ج۳۵، ص۴۲۳.
- ↑ تحریر الاحکام ج۵، ص۱۳۳.
- ↑ کشف اللثام ج۱۰، ص۷۰.
- ↑ مفتاح الكرامة ج۲۰، ص۸۲.
