مؤمن (باایمان): تفاوت بین نسخه‌ها
جز («مؤمن (باایمان)» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان))) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | مؤمن کسی است که به خدا ایمان دارد و این ایمان باعث آرامش او می‌گردد. | + | [[مؤمن]] کسی است که به [[خدا]] [[ایمان]] دارد و این [[ایمان]] باعث آرامش او می‌گردد. |
==تعریف مؤمن== | ==تعریف مؤمن== | ||
| − | "مؤمن" اسم فاعل از واژۀ ایمان و از مادّۀ امن است "اَمْن" عبارت است از آرامش و رفعِ ترس و نگرانی، و ایمان عبارت است از خود یا دیگری را در امنیت و آرامش قرار دادن. پس مؤمن یعنی مطمئِنّ، آمَنَ باللهِ؛ یعنی برای او اطمینان و آرامش نسبت به خدای متعال حاصل شد. | + | "[[مؤمن]]" اسم فاعل از واژۀ [[ایمان]] و از مادّۀ امن است "اَمْن" عبارت است از آرامش و رفعِ ترس و نگرانی، و [[ایمان]] عبارت است از خود یا دیگری را در امنیت و آرامش قرار دادن. پس [[مؤمن]] یعنی مطمئِنّ، آمَنَ باللهِ؛ یعنی برای او اطمینان و آرامش نسبت به [[خدای متعال]] حاصل شد. |
<ref> | <ref> | ||
التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱. | التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱. | ||
| سطر ۱۵: | سطر ۱۵: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/196/%D8%A3%D9%8F%D8%B0%D9%8F%D9%86%D9%8F توبه/سوره۹، آیه۶۱.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/196/%D8%A3%D9%8F%D8%B0%D9%8F%D9%86%D9%8F توبه/سوره۹، آیه۶۱.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...پیامبر به خدا ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق می‌کند...». | + | «...[[پیامبر]] به [[خدا]] [[ایمان]] دارد و [[مؤمنان]] را تصدیق می‌کند...». |
<ref> | <ref> | ||
واژه شناسی قرآن مجید، همایی، غلامعلی، ص۹۹. | واژه شناسی قرآن مجید، همایی، غلامعلی، ص۹۹. | ||
| سطر ۲۱: | سطر ۲۱: | ||
==مؤمن در اصطلاح قرآنی== | ==مؤمن در اصطلاح قرآنی== | ||
| − | مؤمن به کسی گفته می‌شود که | + | [[مؤمن]] به کسی گفته می‌شود که [[خدا]]، [[فرشتگان]]، فرستادگان الهی، کتابهای آسمانی و روز [[قیامت]] ([[آخرت]]) و غیب را پذیرفته باشد. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/15362/1/26/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86 المفردات فی غریب القرآن، مادّۀ «أمن»، ص۲۶.] | [http://lib.eshia.ir/15362/1/26/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86 المفردات فی غریب القرآن، مادّۀ «أمن»، ص۲۶.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | قرآن کریم می‌فرماید: | + | [[قرآن کریم]] می‌فرماید: |
«آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَ مَلآئِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ و َرُسُلِهِ...» | «آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَ مَلآئِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ و َرُسُلِهِ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/49/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%91%D9%8E%D8%B3%D9%8F%D9%88%D9%84%D9%8F بقره/سوره۲، آیه۲۸۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/49/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%91%D9%8E%D8%B3%D9%8F%D9%88%D9%84%D9%8F بقره/سوره۲، آیه۲۸۵.] | ||
<ref> | <ref> | ||
| − | « | + | «[[پیامبر]]، به آنچه از سوی [[پروردگار]]ش بر او نازل شده، [[ایمان]] آورده است (و او، به تمام سخنان خود، کاملاً [[مؤمن]] می‌باشد.) و همه [[مؤمنان]] (نیز)، به [[خدا]] و [[فرشتگان]] او و کتابها و فرستادگانش [[ایمان]] آورده‌اند...». |
همچنین می‌فرماید: | همچنین می‌فرماید: | ||
«الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ...» | «الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ...» | ||
| سطر ۳۶: | سطر ۳۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/2/%D8%A8%D9%90%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%BA%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%A8%D9%90 بقره/سوره۲، آیه۳.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/2/%D8%A8%D9%90%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%BA%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%A8%D9%90 بقره/سوره۲، آیه۳.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «کسانی که به غیب (آنچه از حس پوشیده و پنهان است) ایمان می‌آوررند». | + | «کسانی که به غیب (آنچه از حس پوشیده و پنهان است) [[ایمان]] می‌آوررند». |
==ایمان و عمل صالح== | ==ایمان و عمل صالح== | ||
| − | در بسیاری از آیات | + | در بسیاری از آیات [[قرآن]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]] با هم ذکر شده‌اند: |
«وَ بَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ...» | «وَ بَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/5/%D9%88%D9%8E%D8%B9%D9%8E%D9%85%D9%90%D9%84%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/5/%D9%88%D9%8E%D8%B9%D9%8E%D9%85%D9%90%D9%84%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «به کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده...». | + | «به کسانی که [[ایمان]] آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده...». |
| − | و در جایی که هر یک به تنهایی آمده باید آنرا تقیید کرد و عمل صالح در فرهنگ | + | و در جایی که هر یک به تنهایی آمده باید آنرا تقیید کرد و [[عمل صالح]] در فرهنگ [[قرآن]]، عملی است که مطابق با یکی از منابع [[دین]] باشد، عبارت «الّذین آمنوا» حاکی از حسن فاعلی |
<ref> | <ref> | ||
تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۷۲. | تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۷۲. | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | و «عَمِلوا الصالحاتِ...» بیانگر حسن فعلی است یعنی بشارت به بهشت ویژه کسانی است که افزون بر اعتقاد به مبدأ و معاد و سایر اصول دین دارای عمل صالح نیز باشند. | + | و «عَمِلوا الصالحاتِ...» بیانگر حسن فعلی است یعنی بشارت به [[بهشت]] ویژه کسانی است که افزون بر اعتقاد به مبدأ و [[معاد]] و سایر اصول [[دین]] دارای [[عمل صالح]] نیز باشند. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/12023/1/131/%D9%88%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%88%D8%A7 مجمع البیان، ج۱، ص۱۲۲.] | [http://lib.eshia.ir/12023/1/131/%D9%88%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%88%D8%A7 مجمع البیان، ج۱، ص۱۲۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | و در حدیثی از امام رضا (ع) آمده است: | + | و در حدیثی از [[امام رضا (ع)]] آمده است: |
«إِنَّ الایمَانَ هُو الصدیقُ بِالقَلْبِ و الاقرارُ بالسانِ وَ الْعَمَلُ بالارکانِ» | «إِنَّ الایمَانَ هُو الصدیقُ بِالقَلْبِ و الاقرارُ بالسانِ وَ الْعَمَلُ بالارکانِ» | ||
| − | + | «[[ایمان]]، تصدیق به قلب و اقرار به زبان و عمل به اعضاء و جوارح است». | |
==مقایسه میان مؤمن و کافر== | ==مقایسه میان مؤمن و کافر== | ||
| سطر ۶۵: | سطر ۶۵: | ||
</ref> | </ref> | ||
===ازدیاد ایمان مؤمنین با یاد خدا=== | ===ازدیاد ایمان مؤمنین با یاد خدا=== | ||
| − | مؤمنان با یاد خدا | + | [[مؤمنان]] با یاد [[خدا]][[ایمان]]شان زیاد می‌شود: |
«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا...» | «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D8%B0%D9%8F%D9%83%D9%90%D8%B1%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D8%B0%D9%8F%D9%83%D9%90%D8%B1%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | + | «[[مؤمنان]]، تنها کسانی هستند که هرگاه نام [[خدا]] برده شود، دل هاشان ترسان می‌گردد و هنگامی که آیات او بر آنها خوانده می‌شود، [[ایمان]]شان فزونتر می‌گردد...». | |
| − | ولی | + | ولی [[کافران]]، [[کفر]]شان بیشتر می‌شود: |
«وَ إِنِّی کُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِی آذَانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِیَابَهُمْ وَ أَصَرُّوا وَ اسْتَکْبَرُوا اسْتِکْبَارًا» | «وَ إِنِّی کُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِی آذَانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِیَابَهُمْ وَ أَصَرُّوا وَ اسْتَکْبَرُوا اسْتِکْبَارًا» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/570/%D9%84%D9%90%D8%AA%D9%8E%D8%BA%D9%92%D9%81%D9%90%D8%B1%D9%8E نوح/سوره۷۱، آیه۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/570/%D9%84%D9%90%D8%AA%D9%8E%D8%BA%D9%92%D9%81%D9%90%D8%B1%D9%8E نوح/سوره۷۱، آیه۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «(نوح گفت: پروردگارا) و من هر زمان آنها را دعوت کردم که ایمان بیاورند و تو آنها را بیامرزی، انگشتان خویش را در گوشهایشان قرار داده و لباسهایشان را بر خود پیچیدند، و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدّت استکبار کردند». | + | «([[نوح]] گفت: [[پروردگارا]]) و من هر زمان آنها را دعوت کردم که [[ایمان]] بیاورند و تو آنها را بیامرزی، انگشتان خویش را در گوشهایشان قرار داده و لباسهایشان را بر خود پیچیدند، و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدّت استکبار کردند». |
=== سرپرست مؤمنان بودن خدا=== | === سرپرست مؤمنان بودن خدا=== | ||
| − | سرپرست مؤمنان | + | سرپرست [[مؤمنان]] [[خدا]]ست: |
«اللهُ ولِیّ الّذینَ آمنو...» | «اللهُ ولِیّ الّذینَ آمنو...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/43/%D9%8A%D9%8F%D8%AE%D9%92%D8%B1%D9%90%D8%AC%D9%8F%D9%87%D9%8F%D9%85 بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/43/%D9%8A%D9%8F%D8%AE%D9%92%D8%B1%D9%90%D8%AC%D9%8F%D9%87%D9%8F%D9%85 بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | + | «[[خداوند]]، ولی و سرپرست کسانی است که [[ایمان]] آورده‌اند...». | |
| − | ولی سرپرست | + | ولی سرپرست [[کافران]]، [[طاغوت]]ها هستند. |
«...و الّذین کَفَروُا اَوْلِیاءُ الطاغُوت...» | «...و الّذین کَفَروُا اَوْلِیاءُ الطاغُوت...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/43/%D9%8A%D9%8F%D8%AE%D9%92%D8%B1%D9%90%D8%AC%D9%8F%D9%87%D9%8F%D9%85 بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/43/%D9%8A%D9%8F%D8%AE%D9%92%D8%B1%D9%90%D8%AC%D9%8F%D9%87%D9%8F%D9%85 بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...کسانی که کافر شدند اولیای آنها | + | «...کسانی که [[کافر]] شدند اولیای آنها [[طاغوت]]ها هستند...». |
===آرامش قلب مؤمنین=== | ===آرامش قلب مؤمنین=== | ||
| − | خداوند بر دل | + | [[خداوند]] بر دل [[مؤمن]]، آرامش نازل می‌کند: |
«هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ...» | «هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/511/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%8E%D9%83%D9%90%D9%8A%D9%86%D9%8E%D8%A9%D9%8E فتح/سوره۴۸، آیه۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/511/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%8E%D9%83%D9%90%D9%8A%D9%86%D9%8E%D8%A9%D9%8E فتح/سوره۴۸، آیه۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «او کسی است که آرامش را بر دلهای مؤمنان نازل کرد تا | + | «او کسی است که آرامش را بر دلهای [[مؤمنان]] نازل کرد تا [[ایمان]]ی بر [[ایمان]] شان بیفزایند...». |
| − | ولی بر دلِ کفار ترس و وحشت می‌افکند: | + | ولی بر دلِ [[کفار]] ترس و وحشت می‌افکند: |
«سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُواْ الرَّعْبَ...» | «سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُواْ الرَّعْبَ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/178/%D9%8A%D9%8F%D9%88%D8%AD%D9%90%D9%8A انفال/سوره۸، آیه۱۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/178/%D9%8A%D9%8F%D9%88%D8%AD%D9%90%D9%8A انفال/سوره۸، آیه۱۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «بزودی در دلهای کافران ترس و وحشت می‌افکنم...». | + | «بزودی در دلهای [[کافران]] ترس و وحشت می‌افکنم...». |
=== پیرو حق بودن مؤمنین=== | === پیرو حق بودن مؤمنین=== | ||
| − | افراد | + | افراد [[مؤمن]]، پیرو حق هستند: |
«وَ أَنَّ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ...» | «وَ أَنَّ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/507/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%AD%D9%8E%D9%82%D9%91%D9%8E محمد/سوره۴۷، آیه۳.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/507/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%AD%D9%8E%D9%82%D9%91%D9%8E محمد/سوره۴۷، آیه۳.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...مؤمنان از حقّی که از سوی | + | «...[[مؤمنان]] از حقّی که از سوی [[پروردگار]]شان بود تبعیّت نمودند...». |
| − | ولی افراد کافر پیرو باطل‌اند: | + | ولی افراد [[کافر]] پیرو باطل‌اند: |
«... الَّذِینَ کَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ...» | «... الَّذِینَ کَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/507/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%A8%D9%8E%D8%A7%D8%B7%D9%90%D9%84%D9%8E محمد/سوره۴۷، آیه۳.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/507/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%A8%D9%8E%D8%A7%D8%B7%D9%90%D9%84%D9%8E محمد/سوره۴۷، آیه۳.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...کافران از باطل پیروی کردند...» | + | «...[[کافران]] از باطل پیروی کردند...» |
==بایسته‌های ایمان== | ==بایسته‌های ایمان== | ||
| − | اینکه مؤمنان در راستای اقتضای | + | اینکه [[مؤمنان]] در راستای اقتضای [[ایمان]]شان باید به چه ویژگیهایی خود را آراسته سازند؟ و از چه زشتی‌هایی روح و روان خود را پیراسته نمایند [[قرآن کریم]] رعایت اموری را به جدّ از آنان می‌طلبد تا در سایه عمل به آن در زمرۀ مؤمنان واقعی قرار گیرند: |
<ref> | <ref> | ||
فرهنگ قرآن، اکبر، هاشمی رفسنجانی. | فرهنگ قرآن، اکبر، هاشمی رفسنجانی. | ||
| سطر ۱۳۱: | سطر ۱۳۱: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8E%D8%B3%D9%92%D8%A3%D9%8E%D9%84%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E%D9%83%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۱.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8E%D8%B3%D9%92%D8%A3%D9%8E%D9%84%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E%D9%83%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۱.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...و خدا و | + | «...و [[خدا]] و [[پیامبر]]ش را اطاعت کنید اگر [[ایمان]] دارید». |
===برپا داری نماز=== | ===برپا داری نماز=== | ||
| سطر ۱۳۸: | سطر ۱۳۸: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8F%D9%82%D9%90%D9%8A%D9%85%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۳-۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8F%D9%82%D9%90%D9%8A%D9%85%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۳-۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «آنها که نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند (آری) مؤمنان حقیقی آنها هستند...». | + | «آنها که [[نماز]] را برپا می‌دارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، [[انفاق]] می‌کنند (آری) [[مؤمنان]] حقیقی آنها هستند...». |
=== جهاد در راه خدا=== | === جهاد در راه خدا=== | ||
| سطر ۱۴۵: | سطر ۱۴۵: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/186/%D8%A7%D9%84%D9%92%D9%85%D9%8F%D8%A4%D9%92%D9%85%D9%90%D9%86%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۷۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/186/%D8%A7%D9%84%D9%92%D9%85%D9%8F%D8%A4%D9%92%D9%85%D9%90%D9%86%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۷۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «وآنها که ایمان آوردند و هجرت نمودند و در راه خدا جهاد کردند... آنان مؤمنان حقیقی‌اند...». | + | «وآنها که [[ایمان]] آوردند و هجرت نمودند و در راه [[خدا]] [[جهاد]] کردند... آنان [[مؤمنان]] حقیقی‌اند...». |
===اجرای عدالت=== | ===اجرای عدالت=== | ||
| سطر ۱۵۲: | سطر ۱۵۲: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/84/%D8%B4%D9%90%D9%82%D9%8E%D8%A7%D9%82%D9%8E نساء/سوره۴، آیه۳۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/84/%D8%B4%D9%90%D9%82%D9%8E%D8%A7%D9%82%D9%8E نساء/سوره۴، آیه۳۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «ای کسانی که ایمان آورده‌اید. کاملاً قیام به عدالت کنید! برای خدا شهادت دهید، اگر چه (این گواهی) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده است...». | + | «ای کسانی که [[ایمان]] آورده‌اید. کاملاً قیام به عدالت کنید! برای [[خدا]] شهادت دهید، اگر چه (این گواهی) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده است...». |
===انفاق=== | ===انفاق=== | ||
| سطر ۱۵۹: | سطر ۱۵۹: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8F%D9%82%D9%90%D9%8A%D9%85%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۳-۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/177/%D9%8A%D9%8F%D9%82%D9%90%D9%8A%D9%85%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E انفال/سوره۸، آیه۳-۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...(آنهایی) از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند (آری) مؤمنان حقیقی آنها هستند...». | + | «...(آنهایی) از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، [[انفاق]] می‌کنند (آری) [[مؤمنان]] حقیقی آنها هستند...». |
=== تبّری و بیزاری از دشمنان خدا=== | === تبّری و بیزاری از دشمنان خدا=== | ||
| سطر ۱۶۶: | سطر ۱۶۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/545/%D8%AA%D9%8E%D8%AC%D9%90%D8%AF%D9%8F مجادله/سوره۵۸، آیه۲۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/545/%D8%AA%D9%8E%D8%AC%D9%90%D8%AF%D9%8F مجادله/سوره۵۸، آیه۲۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «هیچ قومی را که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند نمی‌یابی که با دشمنان خدا و رسولش دوستی کنند، هر چند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندانشان باشند...». | + | «هیچ قومی را که [[ایمان]] به [[خدا]] و روز رستاخیز دارند نمی‌یابی که با دشمنان [[خدا]] و رسولش دوستی کنند، هر چند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندانشان باشند...». |
| − | برپایه این آیه، محبّت پدران و فرزندان و برادران و اقوام، هنگامی که رو در روی محبّت خدا قرار گیرد ارزش خود را از دست می‌دهد چرا که می‌فرماید: | + | برپایه این آیه، محبّت پدران و فرزندان و برادران و اقوام، هنگامی که رو در روی محبّت [[خدا]] قرار گیرد ارزش خود را از دست می‌دهد چرا که می‌فرماید: |
«...والّذین آمَنوُ اَشَدُّ حُبّاًللهِ...» | «...والّذین آمَنوُ اَشَدُّ حُبّاًللهِ...» | ||
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/25/%D9%8A%D9%8E%D8%AA%D9%91%D9%8E%D8%AE%D9%90%D8%B0%D9%8F بقره/سوره۲، آیه۱۶۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/25/%D9%8A%D9%8E%D8%AA%D9%91%D9%8E%D8%AE%D9%90%D8%B0%D9%8F بقره/سوره۲، آیه۱۶۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...آنها که ایمان دارند، | + | «...آنها که [[ایمان]] دارند، عشق شان به [[خدا]] شدیدتر است». |
=== توکّل=== | === توکّل=== | ||
| سطر ۱۷۹: | سطر ۱۷۹: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/66/%D8%B7%D9%91%D9%8E%D8%A2%D8%A6%D9%90%D9%81%D9%8E%D8%AA%D9%8E%D8%A7%D9%86%D9%90 آل عمران/سوره۳، آیه۱۲۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/66/%D8%B7%D9%91%D9%8E%D8%A2%D8%A6%D9%90%D9%81%D9%8E%D8%AA%D9%8E%D8%A7%D9%86%D9%90 آل عمران/سوره۳، آیه۱۲۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «و افراد با | + | «و افراد با [[ایمان]]، باید تنها بر [[خدا]] [[توکّل]] کنند». |
=== پرهیز از ربا خواری=== | === پرهیز از ربا خواری=== | ||
| سطر ۱۸۶: | سطر ۱۸۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/47/%D9%88%D9%8E%D8%B0%D9%8E%D8%B1%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۷۸.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/47/%D9%88%D9%8E%D8%B0%D9%8E%D8%B1%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۷۸.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از (مخالفان فرمان) خدا بپرهیزید و آنچه از (مطالبات) ربا باقی مانده، رها کنید اگر ایمان دارید!» | + | «ای کسانی که [[ایمان]] آورده‌اید! از (مخالفان فرمان) [[خدا]] بپرهیزید و آنچه از (مطالبات) [[ربا]] باقی مانده، رها کنید اگر [[ایمان]] دارید!» |
===اجتناب از کم فروشی=== | ===اجتناب از کم فروشی=== | ||
| سطر ۱۹۳: | سطر ۱۹۳: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/161/%D8%B4%D9%8F%D8%B9%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%A8%D9%8B%D8%A7 اعراف/سوره۷۶، آیه۸۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/161/%D8%B4%D9%8F%D8%B9%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%A8%D9%8B%D8%A7 اعراف/سوره۷۶، آیه۸۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «...حق پیمانه دوزان را ادا کنید: و از اموال مردم چیزی نکاهید! و در روی زمین، بعد از آنکه (در پرتو ایمان و دعوت انبیاء) اصلاح شده است، فساد نکنید! این برای شما بهتر است اگر با ایمان هستید!» | + | «...حق پیمانه دوزان را ادا کنید: و از اموال مردم چیزی نکاهید! و در روی زمین، بعد از آنکه (در پرتو [[ایمان]] و دعوت [[انبیاء]]) اصلاح شده است، [[فساد]] نکنید! این برای شما بهتر است اگر با [[ایمان]] هستید!» |
==آثار و نتایج ایمان== | ==آثار و نتایج ایمان== | ||
| − | ایمان آثار بسیار خوبی در زندگی انسان دارد که ذیلا به آنها اشاره می‌کنیم: | + | [[ایمان]] آثار بسیار خوبی در زندگی انسان دارد که ذیلا به آنها اشاره می‌کنیم: |
===آرامش=== | ===آرامش=== | ||
| سطر ۲۰۴: | سطر ۲۰۴: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/47/%D9%88%D9%8E%D8%A3%D9%8E%D9%82%D9%8E%D8%A7%D9%85%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۷۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/47/%D9%88%D9%8E%D8%A3%D9%8E%D9%82%D9%8E%D8%A7%D9%85%D9%8F%D9%88%D8%A7%D9%92 بقره/سوره۲، آیه۲۷۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند اجرشان نزد | + | «کسانی که [[ایمان]] آوردند و [[اعمال صالح]] انجام دادند و [[نماز]] را برپا داشتند و [[زکات]] را پرداختند اجرشان نزد [[پروردگار]]شان است! و نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می‌شوند». |
| − | از عبارت «لاخوف علیهم و لاهم یحزنون» استفاده می‌شود که امنیّت و آرامش واقعی، در سایه ایمان و عمل صالح و پیوند با خدا و بندگان | + | از عبارت «لاخوف علیهم و لاهم یحزنون» استفاده می‌شود که امنیّت و آرامش واقعی، در سایه [[ایمان]] و [[عمل صالح]] و پیوند با [[خدا]] و بندگان [[خدا]]ست. |
=== قبولی اعمال=== | === قبولی اعمال=== | ||
| سطر ۲۱۲: | سطر ۲۱۲: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/486/%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%8E%D8%B3%D9%92%D8%AA%D9%8E%D8%AC%D9%90%D9%8A%D8%A8%D9%8F شوری/سوره۴۲، آیه۲۶.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/486/%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%8E%D8%B3%D9%92%D8%AA%D9%8E%D8%AC%D9%90%D9%8A%D8%A8%D9%8F شوری/سوره۴۲، آیه۲۶.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «و (خداوند) در خواست کسانی را که ایمان آورده و کارهای نیک انجام داده‌اند می‌پذیرد و از فضل خود بر آنها می‌افزاید امّا برای کافران عذاب شدیدی است». | + | «و ([[خداوند]]) در خواست کسانی را که [[ایمان]] آورده و کارهای نیک انجام داده‌اند می‌پذیرد و از فضل خود بر آنها می‌افزاید امّا برای [[کافران]] عذاب شدیدی است». |
| − | واژۀ استجابت به معنای اجابت دعا است و از آنجایی که عبادت خود نوعی دعوت و خواندن خدای متعال است لذا از قبول عبادت آنان تعبیر به استجابت کرد به دلیل اینکه دنبالش فرمود: «ویزیدُهُم مِنْ فَضْلِه» چون ظاهر این جمله است که منظور از زیاد کردن فضل از یاد کردن ثواب باشد و همچنین از اینکه در مقابل استجابت مؤمنان فرموده: «و کافران عذابی شدید دارند» این معنی (قبولی اعمال مؤمنان) استفاده می‌شود. | + | واژۀ استجابت به معنای اجابت دعا است و از آنجایی که عبادت خود نوعی دعوت و خواندن خدای متعال است لذا از قبول عبادت آنان تعبیر به استجابت کرد به دلیل اینکه دنبالش فرمود: «ویزیدُهُم مِنْ فَضْلِه» چون ظاهر این جمله است که منظور از زیاد کردن فضل از یاد کردن ثواب باشد و همچنین از اینکه در مقابل استجابت [[مؤمنان]] فرموده: «و [[کافران]] عذابی شدید دارند» این معنی (قبولی اعمال [[مؤمنان]]) استفاده می‌شود. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib2.eshia.ir/50081/18/72/%D8%B6%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%89 المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۷۲.] | [http://lib2.eshia.ir/50081/18/72/%D8%B6%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%89 المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۷۲.] | ||
| سطر ۲۲۲: | سطر ۲۲۲: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/163/%D9%84%D9%8E%D9%81%D9%8E%D8%AA%D9%8E%D8%AD%D9%92%D9%86%D9%8E%D8%A7 اعراف/سوره۷، آیه۹۶.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/163/%D9%84%D9%8E%D9%81%D9%8E%D8%AA%D9%8E%D8%AD%D9%92%D9%86%D9%8E%D8%A7 اعراف/سوره۷، آیه۹۶.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، برکات آسمانها و زمین را بر آنها می‌گشودیم...». | + | «و اگر اهل شهرها و آبادیها، [[ایمان]] می‌آوردند و [[تقوا]] پیشه می‌کردند، برکات آسمانها و زمین را بر آنها می‌گشودیم...». |
=== بهره‌مندی از حیات معنوی=== | === بهره‌مندی از حیات معنوی=== | ||
| سطر ۲۲۹: | سطر ۲۲۹: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/278/%D8%B5%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%90%D8%AD%D9%8B%D8%A7 نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/278/%D8%B5%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%90%D8%AD%D9%8B%D8%A7 نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم...». | + | «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که [[مؤمن]] است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم...». |
| − | حیات | + | [[حیات طیّبة]]، حیات حقیقی و جدیدی است که در عین اینکه از زندگی دیگران جدا نیست ولی غیر از آن است و در مرتبه والا و برتری از آن قرار دارد صاحب چنین زندگیی، در خود؛ نور، کمال، قوّت، عزّت، لذت و سروری احساس می‌کند که قابل وصف و اندازگیری نیست که نظیر آیه؛ |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib2.eshia.ir/50081/12/492/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%A7 ترجمه المیزان، ج۱۲، ص۴۹۱.] | [http://lib2.eshia.ir/50081/12/492/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%A7 ترجمه المیزان، ج۱۲، ص۴۹۱.] | ||
| سطر ۲۳۹: | سطر ۲۳۹: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/539/%D8%AA%D9%8E%D8%B1%D9%8E%D9%89 حدید/سوره۵۷، آیه۱۲.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/539/%D8%AA%D9%8E%D8%B1%D9%8E%D9%89 حدید/سوره۵۷، آیه۱۲.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «روزی که مردان و زنان با ایمان را می‌نگری که نورشان پیش رو و در سمت راستشان بسرعت حرکت می‌کند». | + | «روزی که مردان و زنان با [[ایمان]] را می‌نگری که نورشان پیش رو و در سمت راستشان بسرعت حرکت می‌کند». |
=== دریافت پاداش بطور کامل=== | === دریافت پاداش بطور کامل=== | ||
| سطر ۲۴۶: | سطر ۲۴۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/57/%D9%81%D9%8E%D9%8A%D9%8F%D9%88%D9%8E%D9%81%D9%91%D9%90%D9%8A%D9%87%D9%90%D9%85%D9%92 آل عمران/سوره۳، آیه۵۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/57/%D9%81%D9%8E%D9%8A%D9%8F%D9%88%D9%8E%D9%81%D9%91%D9%90%D9%8A%D9%87%D9%90%D9%85%D9%92 آل عمران/سوره۳، آیه۵۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «امّا آنها که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، خداوند پاداش آنان را بطور کامل خواهد داد...». | + | «امّا آنها که [[ایمان]] آوردند و [[اعمال صالح]] انجام دادند، [[خداوند]] پاداش آنان را بطور کامل خواهد داد...». |
===آمرزش و پاداش بزرگ الهی=== | ===آمرزش و پاداش بزرگ الهی=== | ||
| سطر ۲۵۳: | سطر ۲۵۳: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/108/%D9%88%D9%8E%D8%B9%D9%8E%D8%AF%D9%8E مائده/سوره۵، آیه۹.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/108/%D9%88%D9%8E%D8%B9%D9%8E%D8%AF%D9%8E مائده/سوره۵، آیه۹.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | + | «[[خداوند]] به آنها که [[ایمان]] آورده و [[اعمال صالح]]انجام داده‌اند وعدۀ آمرزش و پاداش بزرگی داده است». | |
===ورود به بهشت و روزی بی‌حساب=== | ===ورود به بهشت و روزی بی‌حساب=== | ||
| سطر ۲۶۰: | سطر ۲۶۰: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/471/%D8%AD%D9%90%D8%B3%D9%8E%D8%A7%D8%A8%D9%8D غافر/سوره۴۰، آیه۴۰.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/471/%D8%AD%D9%90%D8%B3%D9%8E%D8%A7%D8%A8%D9%8D غافر/سوره۴۰، آیه۴۰.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد یا زن در حالی که مؤمن باشد آنها وارد بهشت می‌شوند و در آن، روزی بی حسابی به آنها داده خواهد شد». | + | «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد یا زن در حالی که [[مؤمن]] باشد آنها وارد [[بهشت]] می‌شوند و در آن، روزی بی حسابی به آنها داده خواهد شد». |
==پی آمدهای بی‌ایمانی== | ==پی آمدهای بی‌ایمانی== | ||
| − | بر خلاف | + | بر خلاف با[[ایمان]] بودن، بی‌ایمانی آثار سوئی در زندگی انسان دارد که اشاره می‌شود: |
=== پلیدی=== | === پلیدی=== | ||
| سطر ۲۷۱: | سطر ۲۷۱: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/144/%D9%8A%D9%8E%D9%87%D9%92%D8%AF%D9%90%D9%8A%D9%8E%D9%87%D9%8F انعام/سوره۶، آیه۱۲۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/144/%D9%8A%D9%8E%D9%87%D9%92%D8%AF%D9%90%D9%8A%D9%8E%D9%87%D9%8F انعام/سوره۶، آیه۱۲۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | + | «[[خداوند]]، پلیدی را بر افرادی که [[ایمان]] نمی‌آورند قرار می دهد!» | |
===ولایت شیطان=== | ===ولایت شیطان=== | ||
| سطر ۲۷۸: | سطر ۲۷۸: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/153/%D9%8A%D9%8E%D9%81%D9%92%D8%AA%D9%90%D9%86%D9%8E%D9%86%D9%91%D9%8E%D9%83%D9%8F%D9%85%D9%8F اعراف/سوره۷، آیه۲۷.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/153/%D9%8A%D9%8E%D9%81%D9%92%D8%AA%D9%90%D9%86%D9%8E%D9%86%D9%91%D9%8E%D9%83%D9%8F%D9%85%D9%8F اعراف/سوره۷، آیه۲۷.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «ما شیاطین را اولیای کسانی قرار دادیم که ایمان نمی‌آورند». | + | «ما شیاطین را اولیای کسانی قرار دادیم که [[ایمان]] نمی‌آورند». |
===عذاب دردناک=== | ===عذاب دردناک=== | ||
| سطر ۲۸۵: | سطر ۲۸۵: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/283/%D8%A8%D9%90%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D9%90%D8%B1%D9%8E%D8%A9%D9%90 اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/283/%D8%A8%D9%90%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D9%90%D8%B1%D9%8E%D8%A9%D9%90 اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «برای آنان که به قیامت ایمان نمی‌آوردند عذاب دردناکی آماده ساخته‌ایم». | + | «برای آنان که به [[قیامت]] [[ایمان]] نمی‌آوردند عذاب دردناکی آماده ساخته‌ایم». |
===انحراف از صراط مستقیم=== | ===انحراف از صراط مستقیم=== | ||
| سطر ۲۹۲: | سطر ۲۹۲: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/346/%D9%84%D9%8E%D9%86%D9%8E%D8%A7%D9%83%D9%90%D8%A8%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/346/%D9%84%D9%8E%D9%86%D9%8E%D8%A7%D9%83%D9%90%D8%A8%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «امّا کسانی که به آخرت ایمان ندارند از صراط مستقیم منحرفند!» | + | «امّا کسانی که به [[آخرت]] [[ایمان]] ندارند از صراط مستقیم منحرفند!» |
=== تحیّر و سرگردانی=== | === تحیّر و سرگردانی=== | ||
| سطر ۲۹۹: | سطر ۲۹۹: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/377/%D8%A3%D9%8E%D8%B9%D9%92%D9%85%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%8E%D9%87%D9%8F%D9%85%D9%92 نمل/سوره۲۷، آیه۴.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/377/%D8%A3%D9%8E%D8%B9%D9%92%D9%85%D9%8E%D8%A7%D9%84%D9%8E%D9%87%D9%8F%D9%85%D9%92 نمل/سوره۲۷، آیه۴.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «کسانی که به آخرت ایمان ندارند اعمال (بد)شان را برای آنان زینت می‌دهیم بطوری که سرگردان می‌شوند». | + | «کسانی که به [[آخرت]] [[ایمان]] ندارند اعمال (بد)شان را برای آنان زینت می‌دهیم بطوری که سرگردان می‌شوند». |
===در زمره زیانکارترین افراد=== | ===در زمره زیانکارترین افراد=== | ||
| سطر ۳۰۶: | سطر ۳۰۶: | ||
[http://lib.eshia.ir/17001/1/377/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%A3%D9%8E%D8%AE%D9%92%D8%B3%D9%8E%D8%B1%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E نمل/سوره۲۷، آیه۵.] | [http://lib.eshia.ir/17001/1/377/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%A3%D9%8E%D8%AE%D9%92%D8%B3%D9%8E%D8%B1%D9%8F%D9%88%D9%86%D9%8E نمل/سوره۲۷، آیه۵.] | ||
</ref> | </ref> | ||
| − | «(بی‌ایمانان) آنان کسانی هستند که عذاب بد (و دردناک) برای آنهاست و آنها در آخرت زیانکارترین مردمند!» | + | «(بی‌ایمانان) آنان کسانی هستند که عذاب بد (و دردناک) برای آنهاست و آنها در [[آخرت]] زیانکارترین مردمند!» |
| − | تعبّیر به"زیانکارترین" اشاره دارد به اینکه نه تنها ثواب نمی‌برند بلکه بدلیل گمراهی و | + | تعبّیر به"زیانکارترین" اشاره دارد به اینکه نه تنها ثواب نمی‌برند بلکه بدلیل گمراهی و ضلالت شان با عِتاب و سرزنش مواجه هستند. |
<ref> | <ref> | ||
[http://lib.eshia.ir/12023/7/363/%D9%8A%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%86 مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۰.] | [http://lib.eshia.ir/12023/7/363/%D9%8A%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%86 مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۰.] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۱۸
مؤمن کسی است که به خدا ایمان دارد و این ایمان باعث آرامش او می‌گردد.
محتویات
تعریف مؤمن
"مؤمن" اسم فاعل از واژۀ ایمان و از مادّۀ امن است "اَمْن" عبارت است از آرامش و رفعِ ترس و نگرانی، و ایمان عبارت است از خود یا دیگری را در امنیت و آرامش قرار دادن. پس مؤمن یعنی مطمئِنّ، آمَنَ باللهِ؛ یعنی برای او اطمینان و آرامش نسبت به خدای متعال حاصل شد. [۱]
متعدی شدن مؤمن با «ل» و «یاء»
واژۀ "آمن" اگر با «ل» متعدّی شود به معنای تصدیق است و اگر با «یاء» متعدّی شود به معنای اصطلاحی خواهد بود. «...یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ یُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ...» [۲] «...پیامبر به خدا ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق می‌کند...». [۳]
مؤمن در اصطلاح قرآنی
مؤمن به کسی گفته می‌شود که خدا، فرشتگان، فرستادگان الهی، کتابهای آسمانی و روز قیامت (آخرت) و غیب را پذیرفته باشد.
[۴]
قرآن کریم می‌فرماید:
«آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَ مَلآئِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ و َرُسُلِهِ...»
خطای یادکرد: برچسب تمام‌کنندهٔ </ref> برای برچسب <ref> پیدا نشد
«کسانی که به غیب (آنچه از حس پوشیده و پنهان است) ایمان می‌آوررند».
ایمان و عمل صالح
در بسیاری از آیات قرآن، ایمان و عمل صالح با هم ذکر شده‌اند: «وَ بَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ...» [۵] «به کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده...». و در جایی که هر یک به تنهایی آمده باید آنرا تقیید کرد و عمل صالح در فرهنگ قرآن، عملی است که مطابق با یکی از منابع دین باشد، عبارت «الّذین آمنوا» حاکی از حسن فاعلی [۶] و «عَمِلوا الصالحاتِ...» بیانگر حسن فعلی است یعنی بشارت به بهشت ویژه کسانی است که افزون بر اعتقاد به مبدأ و معاد و سایر اصول دین دارای عمل صالح نیز باشند. [۷] و در حدیثی از امام رضا (ع) آمده است: «إِنَّ الایمَانَ هُو الصدیقُ بِالقَلْبِ و الاقرارُ بالسانِ وَ الْعَمَلُ بالارکانِ» «ایمان، تصدیق به قلب و اقرار به زبان و عمل به اعضاء و جوارح است».
مقایسه میان مؤمن و کافر
قرآن برای روشنگری هر چه بیشتر میان مؤمن و کافر راه مقایسه را پیش می‌گیرد تا تمام وجدانها در هر سطحی مسأله را درک کنند: [۸]
ازدیاد ایمان مؤمنین با یاد خدا
مؤمنان با یاد خداایمانشان زیاد می‌شود: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا...» [۹] «مؤمنان، تنها کسانی هستند که هرگاه نام خدا برده شود، دل هاشان ترسان می‌گردد و هنگامی که آیات او بر آنها خوانده می‌شود، ایمانشان فزونتر می‌گردد...». ولی کافران، کفرشان بیشتر می‌شود: «وَ إِنِّی کُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِی آذَانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِیَابَهُمْ وَ أَصَرُّوا وَ اسْتَکْبَرُوا اسْتِکْبَارًا» [۱۰] «(نوح گفت: پروردگارا) و من هر زمان آنها را دعوت کردم که ایمان بیاورند و تو آنها را بیامرزی، انگشتان خویش را در گوشهایشان قرار داده و لباسهایشان را بر خود پیچیدند، و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدّت استکبار کردند».
سرپرست مؤمنان بودن خدا
سرپرست مؤمنان خداست: «اللهُ ولِیّ الّذینَ آمنو...» [۱۱] «خداوند، ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند...». ولی سرپرست کافران، طاغوتها هستند. «...و الّذین کَفَروُا اَوْلِیاءُ الطاغُوت...» [۱۲] «...کسانی که کافر شدند اولیای آنها طاغوتها هستند...».
آرامش قلب مؤمنین
خداوند بر دل مؤمن، آرامش نازل می‌کند: «هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ...» [۱۳] «او کسی است که آرامش را بر دلهای مؤمنان نازل کرد تا ایمانی بر ایمان شان بیفزایند...». ولی بر دلِ کفار ترس و وحشت می‌افکند: «سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُواْ الرَّعْبَ...» [۱۴] «بزودی در دلهای کافران ترس و وحشت می‌افکنم...».
پیرو حق بودن مؤمنین
افراد مؤمن، پیرو حق هستند: «وَ أَنَّ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ...» [۱۵] «...مؤمنان از حقّی که از سوی پروردگارشان بود تبعیّت نمودند...». ولی افراد کافر پیرو باطل‌اند: «... الَّذِینَ کَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ...» [۱۶] «...کافران از باطل پیروی کردند...»
بایسته‌های ایمان
اینکه مؤمنان در راستای اقتضای ایمانشان باید به چه ویژگیهایی خود را آراسته سازند؟ و از چه زشتی‌هایی روح و روان خود را پیراسته نمایند قرآن کریم رعایت اموری را به جدّ از آنان می‌طلبد تا در سایه عمل به آن در زمرۀ مؤمنان واقعی قرار گیرند: [۱۷]
اطاعت از خدا
«...وَ أَطِیعُواْ اللّهَ وَ رَسُولَهُ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ» [۱۸] «...و خدا و پیامبرش را اطاعت کنید اگر ایمان دارید».
برپا داری نماز
«الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ أُوْلَـئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا...» [۱۹] «آنها که نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند (آری) مؤمنان حقیقی آنها هستند...».
جهاد در راه خدا
«وَ الَّذِینَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ...أُولَـئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا...» [۲۰] «وآنها که ایمان آوردند و هجرت نمودند و در راه خدا جهاد کردند... آنان مؤمنان حقیقی‌اند...».
اجرای عدالت
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاء لِلّهِ وَ لَوْ عَلَی أَنفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَ الأَقْرَبِینَ...» [۲۱] «ای کسانی که ایمان آورده‌اید. کاملاً قیام به عدالت کنید! برای خدا شهادت دهید، اگر چه (این گواهی) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده است...».
انفاق
«...وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ أُوْلَـئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا...» [۲۲] «...(آنهایی) از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند (آری) مؤمنان حقیقی آنها هستند...».
تبّری و بیزاری از دشمنان خدا
«لَا تَجِدُ قَوْمًا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کَانُوا آبَاءهُمْ أَوْ أَبْنَاءهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ...» [۲۳] «هیچ قومی را که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند نمی‌یابی که با دشمنان خدا و رسولش دوستی کنند، هر چند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندانشان باشند...». برپایه این آیه، محبّت پدران و فرزندان و برادران و اقوام، هنگامی که رو در روی محبّت خدا قرار گیرد ارزش خود را از دست می‌دهد چرا که می‌فرماید: «...والّذین آمَنوُ اَشَدُّ حُبّاًللهِ...» [۲۴] «...آنها که ایمان دارند، عشق شان به خدا شدیدتر است».
توکّل
«...وَ عَلَی اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ» [۲۵] «و افراد با ایمان، باید تنها بر خدا توکّل کنند».
پرهیز از ربا خواری
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَ ذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ» [۲۶] «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از (مخالفان فرمان) خدا بپرهیزید و آنچه از (مطالبات) ربا باقی مانده، رها کنید اگر ایمان دارید!»
اجتناب از کم فروشی
«فَأَوْفُواْ الْکَیْلَ وَ الْمِیزَانَ وَ لاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْیَاءهُمْ وَ لاَ تُفْسِدُواْ فِی الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ» [۲۷] «...حق پیمانه دوزان را ادا کنید: و از اموال مردم چیزی نکاهید! و در روی زمین، بعد از آنکه (در پرتو ایمان و دعوت انبیاء) اصلاح شده است، فساد نکنید! این برای شما بهتر است اگر با ایمان هستید!»
آثار و نتایج ایمان
ایمان آثار بسیار خوبی در زندگی انسان دارد که ذیلا به آنها اشاره می‌کنیم:
آرامش
«إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ أَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَ آتَوُاْ الزَّکَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لاَ هُمْ یَحْزَنُونَ» [۲۸] «کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند اجرشان نزد پروردگارشان است! و نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می‌شوند». از عبارت «لاخوف علیهم و لاهم یحزنون» استفاده می‌شود که امنیّت و آرامش واقعی، در سایه ایمان و عمل صالح و پیوند با خدا و بندگان خداست.
قبولی اعمال
«وَ یَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ یَزِیدُهُم مِّن فَضْلِهِ وَ الْکَافِرُونَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ» [۲۹] «و (خداوند) در خواست کسانی را که ایمان آورده و کارهای نیک انجام داده‌اند می‌پذیرد و از فضل خود بر آنها می‌افزاید امّا برای کافران عذاب شدیدی است». واژۀ استجابت به معنای اجابت دعا است و از آنجایی که عبادت خود نوعی دعوت و خواندن خدای متعال است لذا از قبول عبادت آنان تعبیر به استجابت کرد به دلیل اینکه دنبالش فرمود: «ویزیدُهُم مِنْ فَضْلِه» چون ظاهر این جمله است که منظور از زیاد کردن فضل از یاد کردن ثواب باشد و همچنین از اینکه در مقابل استجابت مؤمنان فرموده: «و کافران عذابی شدید دارند» این معنی (قبولی اعمال مؤمنان) استفاده می‌شود. [۳۰]
نزول خیر و برکت الهی
«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی آمَنُواْ وَ اتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَ الأَرْضِ...» [۳۱] «و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، برکات آسمانها و زمین را بر آنها می‌گشودیم...».
بهره‌مندی از حیات معنوی
«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً...» [۳۲] «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم...». حیات طیّبة، حیات حقیقی و جدیدی است که در عین اینکه از زندگی دیگران جدا نیست ولی غیر از آن است و در مرتبه والا و برتری از آن قرار دارد صاحب چنین زندگیی، در خود؛ نور، کمال، قوّت، عزّت، لذت و سروری احساس می‌کند که قابل وصف و اندازگیری نیست که نظیر آیه؛ [۳۳]
نورانیّت
«یَوْمَ تَرَی الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ یَسْعَی نُورُهُم بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِم...» [۳۴] «روزی که مردان و زنان با ایمان را می‌نگری که نورشان پیش رو و در سمت راستشان بسرعت حرکت می‌کند».
دریافت پاداش بطور کامل
«وَ أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ فَیُوَفِّیهِمْ أُجُورَهُمْ...» [۳۵] «امّا آنها که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، خداوند پاداش آنان را بطور کامل خواهد داد...».
آمرزش و پاداش بزرگ الهی
«وَعَدَ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ» [۳۶] «خداوند به آنها که ایمان آورده و اعمال صالحانجام داده‌اند وعدۀ آمرزش و پاداش بزرگی داده است».
ورود به بهشت و روزی بی‌حساب
«...وَ مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَی وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ یُرْزَقُونَ فِیهَا بِغَیْرِ حِسَابٍ» [۳۷] «هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد یا زن در حالی که مؤمن باشد آنها وارد بهشت می‌شوند و در آن، روزی بی حسابی به آنها داده خواهد شد».
پی آمدهای بی‌ایمانی
بر خلاف باایمان بودن، بی‌ایمانی آثار سوئی در زندگی انسان دارد که اشاره می‌شود:
پلیدی
«کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَی الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ» [۳۸] «خداوند، پلیدی را بر افرادی که ایمان نمی‌آورند قرار می دهد!»
ولایت شیطان
«...إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاء لِلَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ» [۳۹] «ما شیاطین را اولیای کسانی قرار دادیم که ایمان نمی‌آورند».
عذاب دردناک
«و أَنَّ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا» [۴۰] «برای آنان که به قیامت ایمان نمی‌آوردند عذاب دردناکی آماده ساخته‌ایم».
انحراف از صراط مستقیم
«وَ إِنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاکِبُونَ» [۴۱] «امّا کسانی که به آخرت ایمان ندارند از صراط مستقیم منحرفند!»
تحیّر و سرگردانی
«إِنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ زَیَّنَّا لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ فَهُمْ یَعْمَهُونَ» [۴۲] «کسانی که به آخرت ایمان ندارند اعمال (بد)شان را برای آنان زینت می‌دهیم بطوری که سرگردان می‌شوند».
در زمره زیانکارترین افراد
«أُوْلَئِکَ الَّذِینَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذَابِ وَ هُمْ فِی الْآخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ» [۴۳] «(بی‌ایمانان) آنان کسانی هستند که عذاب بد (و دردناک) برای آنهاست و آنها در آخرت زیانکارترین مردمند!» تعبّیر به"زیانکارترین" اشاره دارد به اینکه نه تنها ثواب نمی‌برند بلکه بدلیل گمراهی و ضلالت شان با عِتاب و سرزنش مواجه هستند. [۴۴]
منبع
پانویس
- ↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.
- ↑ توبه/سوره۹، آیه۶۱.
- ↑ واژه شناسی قرآن مجید، همایی، غلامعلی، ص۹۹.
- ↑ المفردات فی غریب القرآن، مادّۀ «أمن»، ص۲۶.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۵.
- ↑ تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۷۲.
- ↑ مجمع البیان، ج۱، ص۱۲۲.
- ↑ تفسیر نور، ج۱۰، ص۵۲۹.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۲.
- ↑ نوح/سوره۷۱، آیه۷.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۵۷.
- ↑ فتح/سوره۴۸، آیه۴.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۱۲.
- ↑ محمد/سوره۴۷، آیه۳.
- ↑ محمد/سوره۴۷، آیه۳.
- ↑ فرهنگ قرآن، اکبر، هاشمی رفسنجانی.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۱.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۳-۴.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۷۴.
- ↑ نساء/سوره۴، آیه۳۵.
- ↑ انفال/سوره۸، آیه۳-۴.
- ↑ مجادله/سوره۵۸، آیه۲۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۱۶۵.
- ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۱۲۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۸.
- ↑ اعراف/سوره۷۶، آیه۸۵.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۷۷.
- ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۲۶.
- ↑ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۷۲.
- ↑ اعراف/سوره۷، آیه۹۶.
- ↑ نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.
- ↑ ترجمه المیزان، ج۱۲، ص۴۹۱.
- ↑ حدید/سوره۵۷، آیه۱۲.
- ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۵۷.
- ↑ مائده/سوره۵، آیه۹.
- ↑ غافر/سوره۴۰، آیه۴۰.
- ↑ انعام/سوره۶، آیه۱۲۵.
- ↑ اعراف/سوره۷، آیه۲۷.
- ↑ اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰.
- ↑ مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۴.
- ↑ نمل/سوره۲۷، آیه۴.
- ↑ نمل/سوره۲۷، آیه۵.
- ↑ مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۰.
