آثار اخلاص
در آیاتی که در آنها با تعبیرهایی چون: «مَن اسلَمَ وَجهَهُ لِلَّهِ»، «فی سَبیلِ اللَّهِ»، «یُریدونَ وجهَ اللَّهِ»، «رَجُلًا سَلَمًا»، به گونهای از اخلاص سخن به میان آمده و به برخی از آثار آن نیز اشاره شده است که در ذیل ذکر میشود.
نداشتن ترس و اندوه در قیامت
کسیکه روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است، نه ترسی بر آنها است و نه غمگین میشوند: «بَلی مَن اسلَمَ وَجهَهُ لِلَّهِ و هُوَ مُحسِنٌ فَلَهُ اجرُهُ عِندَ رَبّهِ و لا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنون». [۱] آیه ۲۶۲ بقره [۲] نیز همین اثر را برای انفاق در راه خدا یادآور میشود: «الَّذینَ یُنفِقونَ امولَهُم فی سَبیلِ اللَّهِ... لا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنون».
پاداش چند برابر
کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، همانند بذری است که هفت خوشه برویاند و در هر خوشه صد دانه باشد و خداوند برای هر کسی که بخواهد، فزونی میدهد و خداوند، گشایشگرِ دانا است: «مَثَلُ الَّذینَ یُنفِقونَ امولَهُم فی سَبیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ انبَتَت سَبعَ سَنابِلَ فی کُلّ سُنبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ واللَّهُ یُضعِفُ لِمَن یَشاءُ واللَّهُ وسِعٌ عَلیم». [۳] طبق آیه یاد شده، انفاق در راه خدا تا ۷۰۰ برابر و یا برای برخی به مقتضای حکمت و رحمت واسعه الهی بیشتر خواهد شد. گرچه انفاق در راه خدا در این آیه، به انفاق در جهاد اشاره دارد، ولی این اثر برای همه انفاقهایی که در راه خدا انجام میگیرد خواهد بود. [۴] [۵] آیه ۳۹ روم [۶] نیز به مضاعف شدن زکاتی که با انگیزه الهی پرداخت شود، اشاره دارد: «و ما ءاتَیتُم مِن زَکوةٍ تُریدونَ وجهَ اللَّهِ فَاولکَ هُمُ المُضعِفون».
فلاح
آنان که طالب رضای الهی هستند، (حقوق مالی خویش را میپردازند) رستگارانند: «... ذلِکَ خَیرٌ لِلَّذینَ یُریدونَ وجهَ اللَّهِ و اولکَ هُمُ المُفلِحون». [۷]
آرامش خاطر
در آیه ۲۹ زمر [۸] خداوند مثالی را مطرح، و در آن، دو نفر را با یکدیگر مقایسه میکند. مردی را که مملوک شرکایی است و آنان پیوسته درباره او باهم به مشاجره مشغولاند و مردی که فقط تسلیم یک نفر است؛ سپس این پرسش را طرح میکند که آیا این دو یکساناند: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فیهِ شُرَکاءُ مُتَشکِسونَ و رَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ هَل یَستَویانِ مَثَلًا». گویا عدم تساوی ایندو با یکدیگر و امتیاز شخص دوم به این جهت است که همّت او صرفاً متوجّه فرد خاصّی است و به همین دلیل، خاطر آسودهای دارد؛ بنابراین، شخصی که خود را برای خدا خالص کرده، همیشه دارای آرامش خاطر است. [۹]
منبع
دائرةالمعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله اخلاص.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۳۴۳.
پانویس
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۱۱۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۲.
- ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۱.
- ↑ مجمعالبیان، ج۲، ص۶۴۶.
- ↑ المیزان، ج۲، ص۳۸۵.
- ↑ روم/سوره۳۰، آیه۳۹.
- ↑ روم/سوره۳۰، آیه۳۸.
- ↑ زمر/سوره۳۹، آیه۲۹.
- ↑ النیة و الاخلاص، ص۱۰۰-۱۰۱.